Ísland verður með Evrópumeisturum í bókaskattheimtu Þorbjörn Þórðarson skrifar 6. nóvember 2014 18:30 Framlag ritlistar til landsframleiðslunnar, þ.e. prentun, útgáfa, dreifing og sala bóka, jafngildir 27 milljörðum króna árlega. Prófessor í hagfræði sem hefur rannsakað efnið segir það beinlínis heimskulegt að hækka virðisaukaskatt á bækur. Eitt af því umdeildasta í tekjuöflunarhlið fjárlagafrumvarps næsta árs fyrir utan hækkun virðisaukaskatts á matvæli er hækkun á virðisaukaskatti á bækur en í frumvarpi um breytingar á lögum um virðisaukaskatt o.fl. er gert ráð fyrir að virðisaukaskattur á bækur hækki úr 7 prósentum í 12 prósent. Ágúst Einarsson prófessor í hagfræði við Háskólann á Bifröst hefur gefið út nýja bók um hagræn áhrif ritlistar á Íslandi. Leggur Ágúst fram 10 stefnumarkandi aðgerðir til að efla ritlist hérlendis.Framlag ritlistar 27 milljarðar á ári „Framlag ritlistarinnar til landsframleiðslunnar er eitt og hálft prósent og það er umtalsvert. Þetta eru 27 milljarðar króna á ársgrundvelli þannig að það eru mörg tækifæri fólgin í ritlist, bókaútgáfu, tímaritaútgáfu og alls kyns útgáfu fyrir utan þá vellíðan sem lestur hefur í för með sér,“ segir Ágúst. Hann segir að hægt sé að auka enn meira verðmætasköpun í bókaútgáfu. „Það þarf að leggja meiri áherslu á margvíslega þætti sem tengjast ritlist. Til að mynda ætti að afnema virðisaukaskatt af bókum, tímaritum og blöðum. Það eru áætlanir um að hækka hann og það er beinlínis heimskulegt. Það eru þónokkur ríki sem hafa fellt alveg niður virðisaukaskatt af bókum. Það þarf líka að efla lesskilning hér en við erum eiginlega aftast á merinni hvað það varðar eins og alþjóðlegar kannanir hafa sýnt, eins og Pisa könnunin.“ Ólafur Jóhann Ólafsson rithöfundur birti grein í Fréttablaðinu um síðustu helgi þar sem hann varaði við hækkun virðisaukaskatts á bækur. Hann sagði að hún gæti „ekki haft neitt gott í för með sér, hvorki andlegt né veraldlegt“ og að „ávinningur yrði lítill sem enginn til skamms tíma og tjón mjög líklegt til langs tíma.“ „Það að hækka virðisaukaskatt á bókum í stað þess að fella hann niður er alveg út í hött og vinnur gegn öllum skynsamlegum markmiðum sem varða ritlist,“ segir Ágúst Einarsson.Afnámu virðisaukaskatt á bækur en með miklu stærra málsvæði og stærri markaðÍ umsögn Félags íslenskra bókaútgefanda um frumvarpið um breytingar á virðisaukaskatti kemur fram að hækkaður virðisaukaskattur á bækur árið 2008 í Lettlandi varð til þess að sala drógst saman um 70% fyrstu 3 mánuðina eftir hækkunina. Þá segir í umsögn félagsins að afleiðingar hækkunar virðisaukaskatts geti orðið mjög alvarlegar og komið fram á mjög skömmum tíma.stup. Fimm Evrópulönd leggja ekki virðisaukaskatt á bækur þar sem slíkt stríðir gegn menningar- og menntastefnum þessarar þjóða. Meðal þeirra landa eru Bretland, Írland og Noregur sem þó eru ekki örsmá málssvæði líkt og Ísland og að auki með margfalt stærri bókamarkað. Í umsögn Rithöfundasambands Íslands um frumvarpið segir: „Tuttugu lönd eru með lægri en 7% bókaskatt og aðeins fjögur lönd Evrópu eru með 12% virðisaukaskatt á bókum eða meira. Við skipum okkur á bekk með þeim Evrópumeisturum í bókaskattheimtu ef af hækkun verður.“ Þar segir jafnframt: „Skattahækkun á bækur sýnir viðhorf og framtíðarsýn fyrir bókmenntir, tungu og læsi í landinu.(...) Íslenska á mjög undir högg að sækja. Sú barátta er töpuð ef stjórnvöld snúa ekki vörn í sókn og beita sértækum aðgerðum til að auvelda til muna aðgengi að rituðu máli; fjölbreyttum bókmenntum á auðugri tungu. Afnám bókaskatts er liður í þeirri baráttu.“ Mest lesið Trump látinn vita að nafn hans væri í Epstein-skjölunum Erlent Höfða mál vegna fullyrðinga um að forsetafrúin sé karlmaður Erlent Kári um njósnatalið: „Óvarlegt af mér og býsna óheiðarlegt“ Innlent „Hvað næst? Sparka í okkur? Berja okkur? Stinga einhverju í okkur?“ Innlent „Held að sjávarútvegurinn hafi misst samtalið við þjóðina“ Innlent Vinnur á fjórum stöðum en eigin íbúð fjarlægur draumur Innlent Handtekinn í Laugardal grunaður um mansal Innlent Slóðinn að gosinu einungis fyrir viðbragðsaðila og jeppa Icelandia Innlent Selenskí sagður stíga skref í átt að alræði Erlent Málinu lokið og Kohberger sleppur við dauðarefsingu Erlent Fleiri fréttir Ekið á ökumann rafmagnshlaupahjóls og gámur á hliðina Gosmóða mælist í morgunsárið en ætti að minnka með deginum Viðbragðsaðilar kallaðir út vegna elds í sanddæluskipi á Ísafirði Kári um njósnatalið: „Óvarlegt af mér og býsna óheiðarlegt“ Handtekinn í Laugardal grunaður um mansal „Held að sjávarútvegurinn hafi misst samtalið við þjóðina“ 250 þúsund gestir skemmtiferðaskipa á Akureyri í sumar „Hvað næst? Sparka í okkur? Berja okkur? Stinga einhverju í okkur?“ Vinnur á fjórum stöðum en eigin íbúð fjarlægur draumur Slóðinn að gosinu einungis fyrir viðbragðsaðila og jeppa Icelandia Útgerðin misst tengsl við almenning og ómögulegt að fá greiðslumat Tengist ekki skuggaflota Rússlands Játaði gróft ofbeldi gegn eigin foreldrum og að hafa ekið á mann Þingmaður telur að vísa ætti skvettaranum úr landi Þyrlan sótti slasaðan einstakling í Skaftafell Gæsluvarðhald yfir sveðjumanni í Úlfarsárdal framlengt þriðja sinni Sjaldséður beinhákarl í Faxaflóa Sérsveitin handtók mann í Garðabæ „Íbúar eru einfaldlega komnir með nóg“ Einn handtekinn vegna frelsissviptingar í Árbæ Meirihluti vill banna sjókvíaeldi Almenn andstaða við sjókvíaeldi og neikvætt viðhorf til þéttingar byggðar „Þetta er grátt mál þó ég hafi ekki gert neitt rangt“ Ætlar að kæra skvettarann sem segir árásina „bara brandara“ Virðist alls ekki sjá eftir skvettunni Sökk í mýri við Stokkseyri Gosmóðan fýkur á brott Meirihluti landsmanna ánægður með söluna á Íslandsbanka Karl Héðinn stígur til hliðar 56 prósent landsmanna neikvæð gegn þéttingu byggðar Sjá meira
Framlag ritlistar til landsframleiðslunnar, þ.e. prentun, útgáfa, dreifing og sala bóka, jafngildir 27 milljörðum króna árlega. Prófessor í hagfræði sem hefur rannsakað efnið segir það beinlínis heimskulegt að hækka virðisaukaskatt á bækur. Eitt af því umdeildasta í tekjuöflunarhlið fjárlagafrumvarps næsta árs fyrir utan hækkun virðisaukaskatts á matvæli er hækkun á virðisaukaskatti á bækur en í frumvarpi um breytingar á lögum um virðisaukaskatt o.fl. er gert ráð fyrir að virðisaukaskattur á bækur hækki úr 7 prósentum í 12 prósent. Ágúst Einarsson prófessor í hagfræði við Háskólann á Bifröst hefur gefið út nýja bók um hagræn áhrif ritlistar á Íslandi. Leggur Ágúst fram 10 stefnumarkandi aðgerðir til að efla ritlist hérlendis.Framlag ritlistar 27 milljarðar á ári „Framlag ritlistarinnar til landsframleiðslunnar er eitt og hálft prósent og það er umtalsvert. Þetta eru 27 milljarðar króna á ársgrundvelli þannig að það eru mörg tækifæri fólgin í ritlist, bókaútgáfu, tímaritaútgáfu og alls kyns útgáfu fyrir utan þá vellíðan sem lestur hefur í för með sér,“ segir Ágúst. Hann segir að hægt sé að auka enn meira verðmætasköpun í bókaútgáfu. „Það þarf að leggja meiri áherslu á margvíslega þætti sem tengjast ritlist. Til að mynda ætti að afnema virðisaukaskatt af bókum, tímaritum og blöðum. Það eru áætlanir um að hækka hann og það er beinlínis heimskulegt. Það eru þónokkur ríki sem hafa fellt alveg niður virðisaukaskatt af bókum. Það þarf líka að efla lesskilning hér en við erum eiginlega aftast á merinni hvað það varðar eins og alþjóðlegar kannanir hafa sýnt, eins og Pisa könnunin.“ Ólafur Jóhann Ólafsson rithöfundur birti grein í Fréttablaðinu um síðustu helgi þar sem hann varaði við hækkun virðisaukaskatts á bækur. Hann sagði að hún gæti „ekki haft neitt gott í för með sér, hvorki andlegt né veraldlegt“ og að „ávinningur yrði lítill sem enginn til skamms tíma og tjón mjög líklegt til langs tíma.“ „Það að hækka virðisaukaskatt á bókum í stað þess að fella hann niður er alveg út í hött og vinnur gegn öllum skynsamlegum markmiðum sem varða ritlist,“ segir Ágúst Einarsson.Afnámu virðisaukaskatt á bækur en með miklu stærra málsvæði og stærri markaðÍ umsögn Félags íslenskra bókaútgefanda um frumvarpið um breytingar á virðisaukaskatti kemur fram að hækkaður virðisaukaskattur á bækur árið 2008 í Lettlandi varð til þess að sala drógst saman um 70% fyrstu 3 mánuðina eftir hækkunina. Þá segir í umsögn félagsins að afleiðingar hækkunar virðisaukaskatts geti orðið mjög alvarlegar og komið fram á mjög skömmum tíma.stup. Fimm Evrópulönd leggja ekki virðisaukaskatt á bækur þar sem slíkt stríðir gegn menningar- og menntastefnum þessarar þjóða. Meðal þeirra landa eru Bretland, Írland og Noregur sem þó eru ekki örsmá málssvæði líkt og Ísland og að auki með margfalt stærri bókamarkað. Í umsögn Rithöfundasambands Íslands um frumvarpið segir: „Tuttugu lönd eru með lægri en 7% bókaskatt og aðeins fjögur lönd Evrópu eru með 12% virðisaukaskatt á bókum eða meira. Við skipum okkur á bekk með þeim Evrópumeisturum í bókaskattheimtu ef af hækkun verður.“ Þar segir jafnframt: „Skattahækkun á bækur sýnir viðhorf og framtíðarsýn fyrir bókmenntir, tungu og læsi í landinu.(...) Íslenska á mjög undir högg að sækja. Sú barátta er töpuð ef stjórnvöld snúa ekki vörn í sókn og beita sértækum aðgerðum til að auvelda til muna aðgengi að rituðu máli; fjölbreyttum bókmenntum á auðugri tungu. Afnám bókaskatts er liður í þeirri baráttu.“
Mest lesið Trump látinn vita að nafn hans væri í Epstein-skjölunum Erlent Höfða mál vegna fullyrðinga um að forsetafrúin sé karlmaður Erlent Kári um njósnatalið: „Óvarlegt af mér og býsna óheiðarlegt“ Innlent „Hvað næst? Sparka í okkur? Berja okkur? Stinga einhverju í okkur?“ Innlent „Held að sjávarútvegurinn hafi misst samtalið við þjóðina“ Innlent Vinnur á fjórum stöðum en eigin íbúð fjarlægur draumur Innlent Handtekinn í Laugardal grunaður um mansal Innlent Slóðinn að gosinu einungis fyrir viðbragðsaðila og jeppa Icelandia Innlent Selenskí sagður stíga skref í átt að alræði Erlent Málinu lokið og Kohberger sleppur við dauðarefsingu Erlent Fleiri fréttir Ekið á ökumann rafmagnshlaupahjóls og gámur á hliðina Gosmóða mælist í morgunsárið en ætti að minnka með deginum Viðbragðsaðilar kallaðir út vegna elds í sanddæluskipi á Ísafirði Kári um njósnatalið: „Óvarlegt af mér og býsna óheiðarlegt“ Handtekinn í Laugardal grunaður um mansal „Held að sjávarútvegurinn hafi misst samtalið við þjóðina“ 250 þúsund gestir skemmtiferðaskipa á Akureyri í sumar „Hvað næst? Sparka í okkur? Berja okkur? Stinga einhverju í okkur?“ Vinnur á fjórum stöðum en eigin íbúð fjarlægur draumur Slóðinn að gosinu einungis fyrir viðbragðsaðila og jeppa Icelandia Útgerðin misst tengsl við almenning og ómögulegt að fá greiðslumat Tengist ekki skuggaflota Rússlands Játaði gróft ofbeldi gegn eigin foreldrum og að hafa ekið á mann Þingmaður telur að vísa ætti skvettaranum úr landi Þyrlan sótti slasaðan einstakling í Skaftafell Gæsluvarðhald yfir sveðjumanni í Úlfarsárdal framlengt þriðja sinni Sjaldséður beinhákarl í Faxaflóa Sérsveitin handtók mann í Garðabæ „Íbúar eru einfaldlega komnir með nóg“ Einn handtekinn vegna frelsissviptingar í Árbæ Meirihluti vill banna sjókvíaeldi Almenn andstaða við sjókvíaeldi og neikvætt viðhorf til þéttingar byggðar „Þetta er grátt mál þó ég hafi ekki gert neitt rangt“ Ætlar að kæra skvettarann sem segir árásina „bara brandara“ Virðist alls ekki sjá eftir skvettunni Sökk í mýri við Stokkseyri Gosmóðan fýkur á brott Meirihluti landsmanna ánægður með söluna á Íslandsbanka Karl Héðinn stígur til hliðar 56 prósent landsmanna neikvæð gegn þéttingu byggðar Sjá meira