Rúm 80 prósent þeirra sem einhvern tíma hafa neytt kannabisefna neyttu þeirra ekki á síðustu tólf mánuðum. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri könnun sem fyrirtækið Maskína gerði fyrir Landlæknisembættið í lok síðasta árs og greint var frá í talnabrunni þess í gær.

Í úrtakinu var alls 1.751 einstaklingur á aldrinum 18-67 ára af öllu landinu. Svarhlutfall var 58,3%.

Samkvæmt könnuninni hefur rúmur þriðjungur Íslendinga á aldrinum 18 til 67 ára einhvern tíma á ævinni neytt kannabisefna, sem er aukning upp á um ellefu prósentustig frá árinu 2003.

Sveinbjörn Kristjánsson, sérfræðingur hjá Landlækni, segir að þrátt fyrir þá aukningu sé margt jákvætt að finna í könnuninni.

„Það sem kemur okkur hvað mest á óvart er að af þessum 35 prósentum sem hafa neytt kannabisefna einhvern tímann hafa fæstir notað þessi efni á síðustu tólf mánuðum og eru þar af leiðandi hættir neyslu. Af hinum sem eftir standa hafa langflestir bara prófað einu sinni eða tvisvar síðasta ár og þá erum við með 3-4 prósent sem hafa prófað efnin tuttugu sinnum eða oftar.“

Sveinbjörn segir að samkvæmt þessum tölum megi sjá að hópur fólks sem notar kannabisefni reglulega yfir langan tíma sé ekki ýkja stór og standi í stað milli kannana. Það sem geti meðal annars skýrt stökkið úr 25% yfir í 36% er að í fyrri úrtökum hafi verið fólk af kynslóðum sem komust aldrei í snertingu við kannabisefni.

Sveinbjörn segir að þessi staða sem birtist í könnunum gefi aðra mynd en opinber umræða, þar sem mikið er rætt um sprengingu í notkun kannabisefna hér á landi. 

„Þau gögn sem við höfum sýna okkur að kannabisneysla hefur heldur dalað í grunnskólunum síðustu ár, þrátt fyrir að umræðan gefi til kynna að allt sé að fara á versta veg. Það er nefnilega mjög mikilvægt að gera ekki of mikið úr þessu og tala eins og allir séu að reykja þessi efni því að þá er maður að „normalísera“ ástandið og það er hættulegt í sjálfu sér. Ef unglingar fá það á tilfinninguna að allir séu að prófa eru þeir líklegri til þess að prófa.“

Sveinbjörn segist alls ekki vera að gera of lítið úr ástandi mála en besta leiðin til að koma í veg fyrir að unglingar leiðist út í neyslu sé að koma betri upplýsingum til fagfólks, þar á meðal kennara, og foreldra sem svo geti rætt málin við börn og unglinga.

„Krakkarnir eru skynsamir og hlusta ekki á neinn hræðsluáróður. Þeir vilja upplýsingar og að fullorðna fólkið í kringum þá geti talað við þá um kannabis. Til þess að það sé hægt þurfa foreldrar að geta rætt um málin á skynsamlegan hátt. Það þarf ekkert að mála skrattann á vegginn,“ segir Sveinbjörn.