Falsanir algengar í vísindalegum rannsóknum BBI skrifar 14. september 2012 15:46 Mynd/Getty Margt bendir til þess að falsanir, ritstuldur og margs konar svindl sé algengt í vísindalegum rannsóknum í dag. Fjallað er um málið hjá breska fréttamiðlinum The Guardian. Vísindamenn eiga í sífelldri samkeppni sín á milli um rannsóknarstyrki frá yfirvöldum. Samkeppnin vex stöðugt og því er freistandi fyrir vísindamenn að eiga við niðurstöður rannsóknanna eða sleppa því að minnast á óþægilegar staðreyndir til að komast að hjá stórum vísindablöðum. Í víðtækri könnun sem gerð var árið 2009 voru vísindamenn spurðir hvort þeir eða kollegar þeirra hefðu falsað niðurstöður rannsókna. 1,97% vísindamanna viðurkenndi beinlínis að hafa falsað rannsóknir en 33,7% viðurkenndu að hafa ekki gætt faglegra vinnubragða. Hlutföllin ruku hins vegar upp þegar vísindamenn voru spurðir út í kollega sína. 14,12% þóttust vissir um að vinnufélagar þeirra hefðu vísvitandi falsað niðurstöður rannsókna. 72% töldu að samverkamennirnir gættu ekki faglegra vinnubragða. Sjónir manna beinast ekki síst að sálfræðigeiranum en þar þykir óvenju auðvelt að miða rannsóknir við of lítil úrtök eða stunda ófagleg vinnubrögð. Vísindamenn sem byggja vísvitandi aðeins á hluta rannsókna sinna til að tryggja jákvæðar niðurstöður eru sérstakt vandamál. Í umfjöllum The Guardian er tekið dæmi: Gefum okkur kenninguna að fólk sé tilbúið að greiða meira fyrir hljóðfæri eftir að það hlustar á Mozart. Hópur fólks er spurður hve mikið það myndi borga fyrir píanó, flautu eða fiðlu eftir að hluti fólksins hefur hlustað á Mozart. Ef allt bendir til þess að fiðlur séu eina hljóðfærið sem fólk er tilbúið að borga meira fyrir eftir að hafa hlustað á Mozart freistast ákveðnir vísindamenn til að sleppa því einfaldlega að minnast á hin hljóðfærin og birta bara rannsókn miðaða við fiðlurnar. Sú rannsókn gefur skakka mynd af raunveruleikanum, en niðurstöðurnar eru vissulega bragðmeiri og líklegri til að vekja athygli. Mest lesið Bátar brenna í Bolungarvík Innlent Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Innlent Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Innlent Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Innlent Rok og rigning sama hvert er litið Veður „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Innlent Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Innlent Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Segir áhyggjuefni að ESB hafi platað Íslendinga í tíu ár Innlent Fleiri fréttir Ísraelsher stöðvaði aðra skútu með vistum Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Forsætisráðherra segir að átökin gætu færst nær stríði Biðst afsökunar en segist hvorki þuklari, flassari né dónakarl „Góðu fréttirnar eru að það sem hann segir skiptir engu máli“ „Tími til kominn að ljúka stríðinu á Gasa“ Lýsa yfir herlögum í Taílandi Ísraelsþing ályktar um innlimun Vesturbakkans Jeremy Corbyn leiðir nýja stjórnmálahreyfingu Þrýstingur eykst á Starmer að hann fari sömu leið og Frakkar Samninganefndir ræða fund leiðtoganna Karlmaður á fertugsaldri handtekinn fyrir sprengjuhótunina Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Frakkland viðurkennir Palestínu sem sjálfstætt ríki Hjálparstarf og fréttaflutningur í uppnámi vegna hungursneyðar Alls 81 barn látist úr hungri Maxwell boðuð á fund með fulltrúum Trump-stjórnarinnar Columbia greiðir tvö hundruð milljóna dala sáttagreiðslu Selenskí dregur í land Danskri sjónvarpsstöð barst sprengjuhótun Heitir bótum en stendur við lögin umdeildu Rússnesk farþegaflugvél hrapaði og á fimmta tug talinn af Níu látnir er landamæradeilur blossa upp Höfða mál vegna fullyrðinga um að forsetafrúin sé karlmaður Trump látinn vita að nafn hans væri í Epstein-skjölunum Málinu lokið og Kohberger sleppur við dauðarefsingu Hvalavinurinn ekki lengur eftirlýstur Ríki mega kæra hvert annað fyrir loftslagsbreytingar Epstein mætti í brúðkaup Trumps Sjá meira
Margt bendir til þess að falsanir, ritstuldur og margs konar svindl sé algengt í vísindalegum rannsóknum í dag. Fjallað er um málið hjá breska fréttamiðlinum The Guardian. Vísindamenn eiga í sífelldri samkeppni sín á milli um rannsóknarstyrki frá yfirvöldum. Samkeppnin vex stöðugt og því er freistandi fyrir vísindamenn að eiga við niðurstöður rannsóknanna eða sleppa því að minnast á óþægilegar staðreyndir til að komast að hjá stórum vísindablöðum. Í víðtækri könnun sem gerð var árið 2009 voru vísindamenn spurðir hvort þeir eða kollegar þeirra hefðu falsað niðurstöður rannsókna. 1,97% vísindamanna viðurkenndi beinlínis að hafa falsað rannsóknir en 33,7% viðurkenndu að hafa ekki gætt faglegra vinnubragða. Hlutföllin ruku hins vegar upp þegar vísindamenn voru spurðir út í kollega sína. 14,12% þóttust vissir um að vinnufélagar þeirra hefðu vísvitandi falsað niðurstöður rannsókna. 72% töldu að samverkamennirnir gættu ekki faglegra vinnubragða. Sjónir manna beinast ekki síst að sálfræðigeiranum en þar þykir óvenju auðvelt að miða rannsóknir við of lítil úrtök eða stunda ófagleg vinnubrögð. Vísindamenn sem byggja vísvitandi aðeins á hluta rannsókna sinna til að tryggja jákvæðar niðurstöður eru sérstakt vandamál. Í umfjöllum The Guardian er tekið dæmi: Gefum okkur kenninguna að fólk sé tilbúið að greiða meira fyrir hljóðfæri eftir að það hlustar á Mozart. Hópur fólks er spurður hve mikið það myndi borga fyrir píanó, flautu eða fiðlu eftir að hluti fólksins hefur hlustað á Mozart. Ef allt bendir til þess að fiðlur séu eina hljóðfærið sem fólk er tilbúið að borga meira fyrir eftir að hafa hlustað á Mozart freistast ákveðnir vísindamenn til að sleppa því einfaldlega að minnast á hin hljóðfærin og birta bara rannsókn miðaða við fiðlurnar. Sú rannsókn gefur skakka mynd af raunveruleikanum, en niðurstöðurnar eru vissulega bragðmeiri og líklegri til að vekja athygli.
Mest lesið Bátar brenna í Bolungarvík Innlent Erlendur ferðamaður lést við Hrafntinnusker Innlent Meðvitundarlaus maður sóttur í Silfru Innlent Leigubíll án verðmerkingar og veitingastaðir í óleyfi Innlent Rok og rigning sama hvert er litið Veður „Fór algjörlega fram úr björtustu vonum“ Innlent Atvinnubílstjóri með farþega undir áhrifum áfengis í vinnunni Innlent Segir Guðlaug fara með rangt mál: „Hvimleið þessi valkvæða hlustun stjórnarandstöðunnar“ Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Segir áhyggjuefni að ESB hafi platað Íslendinga í tíu ár Innlent Fleiri fréttir Ísraelsher stöðvaði aðra skútu með vistum Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Forsætisráðherra segir að átökin gætu færst nær stríði Biðst afsökunar en segist hvorki þuklari, flassari né dónakarl „Góðu fréttirnar eru að það sem hann segir skiptir engu máli“ „Tími til kominn að ljúka stríðinu á Gasa“ Lýsa yfir herlögum í Taílandi Ísraelsþing ályktar um innlimun Vesturbakkans Jeremy Corbyn leiðir nýja stjórnmálahreyfingu Þrýstingur eykst á Starmer að hann fari sömu leið og Frakkar Samninganefndir ræða fund leiðtoganna Karlmaður á fertugsaldri handtekinn fyrir sprengjuhótunina Ísraelskur ráðherra kynnir áform um þjóðernishreinsun á Gasa Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Frakkland viðurkennir Palestínu sem sjálfstætt ríki Hjálparstarf og fréttaflutningur í uppnámi vegna hungursneyðar Alls 81 barn látist úr hungri Maxwell boðuð á fund með fulltrúum Trump-stjórnarinnar Columbia greiðir tvö hundruð milljóna dala sáttagreiðslu Selenskí dregur í land Danskri sjónvarpsstöð barst sprengjuhótun Heitir bótum en stendur við lögin umdeildu Rússnesk farþegaflugvél hrapaði og á fimmta tug talinn af Níu látnir er landamæradeilur blossa upp Höfða mál vegna fullyrðinga um að forsetafrúin sé karlmaður Trump látinn vita að nafn hans væri í Epstein-skjölunum Málinu lokið og Kohberger sleppur við dauðarefsingu Hvalavinurinn ekki lengur eftirlýstur Ríki mega kæra hvert annað fyrir loftslagsbreytingar Epstein mætti í brúðkaup Trumps Sjá meira