Innlent

Á­kærðar tveimur árum eftir tunnumót­mælin

Rafn Ágúst Ragnarsson skrifar
Konurnar dvöldu í möstrum Hvala 8 og 9 í um þrjátíu klukkustundir.
Konurnar dvöldu í möstrum Hvala 8 og 9 í um þrjátíu klukkustundir. Vísir/Vilhelm

Á morgun verður þingfest ákæra í héraðsdómi Reykjavíkur gegn Anahitu Babaei og Elissu Bijou fyrir að hafa hlekkjað sig við tunnur Hvals 8 og Hvals 9 og setið þar sem fastast í mótmælaskyni þar til lögregla skarst í leikinn. Lögmenn kvennanna segja grundvallarreglur um meðalhóf og jafnræði hafa lotið í lægra haldi fyrir refsistefnu sem vegur að grunnstoðum réttarríkisins.

Þær Anahita og Elissa urðu landsfrægar í september 2023 þegar þær komu sér fyrir í tunnum hvalskipanna tveggja í skjóli nætur, í því skyni að koma í veg fyrir að bátarnir kæmust úr höfn. Þar dvöldu þær í um 30 klukkustundir. Konurnar eru báðar virkir aðgerðarsinnar sem hafa lengi barist gegm hvalveiðum víða um heim. Anahita er 34 ára og af írönskum uppruna. Hún er búsett í Mílanó þar sem hún starfar sjálfstætt sem listakona, rithöfundur og leikkona. Elissa Bijou er 36 ára og búsett í Lundúnum.

Óásættanleg málsmeðferð

Samkvæmt ákærunni sem fréttastofa hefur undir höndum eru konurnar báðar ákærðar fyrir húsbrot og brot gegn lögum um siglingarvernd með því að hafa mánudaginn 4. september farið í heimilidarleysi um borð í skipin, Hval 8 og Hval 9, komið sér þar fyrir í tunnu í mastri skipsins og neitað að yfirgefa skipið þrátt fyrir fyrirmæli lögreglu þar um. Auk þessa eru þær báðar ákærðar fyrir brot á nítjándu grein lögreglulaga. Umrædd grein lýtur að skyldu almennings til að hlýða fyrirmælum lögreglu.

Anahita Babaei er sjálfstæður listamaður og aðgerðarsinni búsettur í Mílanó.Vísir/Vilhelm

Linda Íris Emilsdóttir og Katrín Oddsdóttir eru lögmenn kvennanna. Í aðsendri grein á Vísi segja þær þetta óásættanlega málsmeðferð og segja vegið að tjáningarfrelsinu og þar með að grunnstoð réttarríkisins.

„Þær eru ákærðar fyrir að brjótast „niður í skip” sem þær gerðu augljóslega ekki. Einnig eru konurnar ákærðar fyrir að brjóta gegn lögum um siglingaröryggi, en þó liggur fyrir að umrædd skip áttu aldrei að sigla úr höfn, á meðan á mótmælunum stóð. Að lokum eru þær ákærðar fyrir að hlýða ekki fyrirmælum lögreglu og brjóta þar með gegn 19. grein lögreglulaga,“ segja þær.

Gagnrýna nítjándu greinina

Linda og Katrín telja nítjándu grein lögreglulaga gallaða. Þá grundvallarforsendu vanti í fyrsta málslið að fyrirmæli lögreglu séu lögmæt til þess að borgurum beri fortakslaus skylda til að hlýða.

Þar að auki telja þær það hvað rannsókn lögreglu tók langan tíma, hartnær tvö ár, hafa skert frelsi Anahitu og Elissu.

Sérsveit ríkislögreglustjóra var með viðbúnað við Reykjavíkurhöfn þegar Anahita og Elissa dvöldu í tunnunum.Vísir/Vilhelm

„Óljóst er hvað var raunverulega verið að rannsaka í allan þennan tíma og hvaða hagsmunir voru þar undir, enda liggur fyrir að eigandi hvalveiðibátanna hefur lýst því yfir að mótmælin ollu engu tjóni. Þá er sérstaklega vísað til þess að á meðan mótmælum stóð var á helstu fréttamiðlum landsins bein útsending frá atburðum og því ætti að liggja nokkuð ljóst fyrir hvað þar fór fram,“ segja þær.

Vegið að tjáningarfrelsinu

Linda og Katrín gera alvarlega athugasemd við framgöngu lögreglu og ákæruvalds í máli þessu.

„[Þ]ar sem við teljum að hinar mikilvægu grundvallarreglur um meðalhóf, málhraða og jafnræði hafi lotið í lægra haldi fyrir refsistefnu sem vegur stjórnarskrárvörðu tjáningarfrelsi, og þar með að grunnstoð réttarríkisins.“


Tengdar fréttir

Ástin blómstrar hjá Rósu Líf og Anahitu

Rósa Líf Darradóttir, læknir og aktívisti, og Anahita Sahar Babaei, listakona, aktívisti og kvikmyndagerðarkona, eru nýtt par. Rósa Líf deildi fallegum myndum af þeim saman á ferðalagi um Ísland á samfélagsmiðlum. 

Segja við­brögð lög­reglunnar við mót­mælunum ó­á­sættan­leg

Konurnar sem hlekkjuðu sig fastar í möstrum tveggja hvalveiðiskipa í einn og hálfan sólarhring segja aðgerðir lögreglunnar í upphafi mótmælanna hneykslanlegar. Lögreglan hér hafi sýnt ofbeldisfyllri hegðun en önnur þeirra hafi lent í hjá írönskum kollegum þeirra. Þær telja að mótmælin hafi borið árangur.

Þurftu ekki einu sinni að ræða við lög­regluna

Árið 1987 hlekkjaði listamaðurinn Benedikt Erlingsson sig, ásamt tveimur öðrum mönnum, við Hvalveiðiskip í Hvalfirði. Gjörningurinn var gerður í mótmælaskyni gegn hvalveiðum og því ekki ólíkur uppátæki mótmælendanna Elissu og Anahitu sem eyddu 33 klukkustundum í tveimur hvalveiðiskipum þangað til síðdegis í gær.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×