Líf og saga í kirkjugarðinum Birta Björnsdóttir skrifar 26. janúar 2014 00:01 Í nóvember síðastliðnum voru liðin 175 ár frá því að fyrsta gröfin var tekin í Hólavallakirkjugarði við Suðurgötuna í Reykjavík þegar Guðrún Oddsdóttir, háyfirdómarafrú var lögð þar til hinstu hvílu. "Þá hafði garðurinn verið tilbúinn í einhvern tíma en fram að því dóu eingöngu vinnumenn og -konur og ekki þótti við hæfi að vígja garðinn með því að jarðsetja svoleiðis fólk," segir Heimir Björn Janusarson, umsjónarmaður kirkjugarðsins. Guðrún var því fyrsta manneskjan sem ver jarðsett í kirkjugarðinum, og er þar af leiðandi vökukona hans. "Vökukona eða vökumaður rotnar ekki samkvæmt þjóðsögunni, heldur fær það verkefni að taka á móti öllum þeim sem í garðinum hvíla og koma þeim áfram á rétta staði," segir Heimir og samsinnir að það sé því í mörgu að snúast hjá Guðrúnu heitinni og hafi verið lengi. Í tilefni tímamótanna var boðið upp á leiðsögn um garðinn fyrr í dag, en Heimir segir umsjónarmenn garðsins taka regulega á móti hópum sem vilji fræðast um garðinn. Þar liggi nefnilega mikill fróðleikur, meðal annars halfi uppbyggingin í garðinum haldist í hendur við borgarskipulag höfuðborgarinnar. Heimir segir garðinn einnig minnisvarða um fólkið sem landið byggði, og þar megi finna ýmsar upplýsingar um samfélagið hverju sinni, til að mynda stöðu kvenna gegnum tíðina. "Þær eru oftast nefndar eftir vinnuheitum eiginmanna sinna og ein er meira að segja nefnd ekkja á legsteininum sínum" segir Heimir. "Kirkjugarðurinn er lifandi vinnustaður, því þangað koma fleiri lifendur en dauðir," segir Heimir. Viðtalið við Heimi má sjá í heild sinni á meðfylgjandi myndskeiði. Mest lesið Vaktin: Bandaríkin gera árásir á Íran Erlent Vara við því að ölvuðu fólki sé boðið að sitja að sumbli í Lystigarðinum Innlent Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Erlent Bíll við bíl frá Ártúnsbrekku upp í Mosfellsbæ Innlent Sagt að hann gæti ekki klárað námið en gerði það samt Innlent Hvalfjarðargöng eru lokuð Innlent Maðurinn er fundinn Innlent Bíll valt eftir aftanákeyrslu Innlent Átta látnir hið minnsta eftir að kviknaði í loftbelg Erlent Bandaríkjamenn gera loftárásir á Íran Erlent Fleiri fréttir Sjálfboðaliðar að bugast: Mikil örvænting meðal gæludýraeigenda Kjarnavopnvædd klerkastjórn sé ógn við Norðurlönd Álftapar með fjóra unga við Hótel Rangá vekur athygli Sagt að hann gæti ekki klárað námið en gerði það samt Bíll við bíl frá Ártúnsbrekku upp í Mosfellsbæ Enn annað innbrot í Laugardalnum Ráðherra um árásir, lögblindur sjúkraþjálfari og álftarungar á hóteli Hvalfjarðargöng eru lokuð Bíll valt eftir aftanákeyrslu Símasambands- og netlaust fyrir austan Metfjöldi með doktorspróf úr HR „Við lifum ekki á friðartímum“ Krísa í Kattholti: Fólk losar sig við ketti á sumrin Íranir án bandamanna, svimandi hátt verðlag og krísa í Kattholti Sögulega lítið fylgi Framsóknar, veiðigjöld og Íran Vara við því að ölvuðu fólki sé boðið að sitja að sumbli í Lystigarðinum Tveir handteknir grunaðir um eignaspjöll Tókst að leysa alla hvalina úr fjörunni Mikilvægt að fólk þurfi ekki að flýja húsnæði vegna ofnæmis Þriðjungur þjóðarinnar á Chess.com „Glæpsamlegar árásir,“ gæludýr í fjölbýli og gleði með Messi Fjörutíu grindhvalir fastir í Ólafsfirði Braust inn í íbúð í Laugardalnum og allir voru heima Lakasta þátttakan meðal kynsegin fólks Stunda njósnir og hafa athafnað sig á Íslandi Sigríður fannst heil á húfi Úrskurðaður í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar stunguárásar Þyrlan send út vegna göngumanns í sjálfheldu Samningur í höfn: „Búið að skemma ansi mikið fyrir okkur“ Ógnarhópar með tengsl við Kína, Aþena og hinseginhátíð í Hrísey Sjá meira
Í nóvember síðastliðnum voru liðin 175 ár frá því að fyrsta gröfin var tekin í Hólavallakirkjugarði við Suðurgötuna í Reykjavík þegar Guðrún Oddsdóttir, háyfirdómarafrú var lögð þar til hinstu hvílu. "Þá hafði garðurinn verið tilbúinn í einhvern tíma en fram að því dóu eingöngu vinnumenn og -konur og ekki þótti við hæfi að vígja garðinn með því að jarðsetja svoleiðis fólk," segir Heimir Björn Janusarson, umsjónarmaður kirkjugarðsins. Guðrún var því fyrsta manneskjan sem ver jarðsett í kirkjugarðinum, og er þar af leiðandi vökukona hans. "Vökukona eða vökumaður rotnar ekki samkvæmt þjóðsögunni, heldur fær það verkefni að taka á móti öllum þeim sem í garðinum hvíla og koma þeim áfram á rétta staði," segir Heimir og samsinnir að það sé því í mörgu að snúast hjá Guðrúnu heitinni og hafi verið lengi. Í tilefni tímamótanna var boðið upp á leiðsögn um garðinn fyrr í dag, en Heimir segir umsjónarmenn garðsins taka regulega á móti hópum sem vilji fræðast um garðinn. Þar liggi nefnilega mikill fróðleikur, meðal annars halfi uppbyggingin í garðinum haldist í hendur við borgarskipulag höfuðborgarinnar. Heimir segir garðinn einnig minnisvarða um fólkið sem landið byggði, og þar megi finna ýmsar upplýsingar um samfélagið hverju sinni, til að mynda stöðu kvenna gegnum tíðina. "Þær eru oftast nefndar eftir vinnuheitum eiginmanna sinna og ein er meira að segja nefnd ekkja á legsteininum sínum" segir Heimir. "Kirkjugarðurinn er lifandi vinnustaður, því þangað koma fleiri lifendur en dauðir," segir Heimir. Viðtalið við Heimi má sjá í heild sinni á meðfylgjandi myndskeiði.
Mest lesið Vaktin: Bandaríkin gera árásir á Íran Erlent Vara við því að ölvuðu fólki sé boðið að sitja að sumbli í Lystigarðinum Innlent Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Erlent Bíll við bíl frá Ártúnsbrekku upp í Mosfellsbæ Innlent Sagt að hann gæti ekki klárað námið en gerði það samt Innlent Hvalfjarðargöng eru lokuð Innlent Maðurinn er fundinn Innlent Bíll valt eftir aftanákeyrslu Innlent Átta látnir hið minnsta eftir að kviknaði í loftbelg Erlent Bandaríkjamenn gera loftárásir á Íran Erlent Fleiri fréttir Sjálfboðaliðar að bugast: Mikil örvænting meðal gæludýraeigenda Kjarnavopnvædd klerkastjórn sé ógn við Norðurlönd Álftapar með fjóra unga við Hótel Rangá vekur athygli Sagt að hann gæti ekki klárað námið en gerði það samt Bíll við bíl frá Ártúnsbrekku upp í Mosfellsbæ Enn annað innbrot í Laugardalnum Ráðherra um árásir, lögblindur sjúkraþjálfari og álftarungar á hóteli Hvalfjarðargöng eru lokuð Bíll valt eftir aftanákeyrslu Símasambands- og netlaust fyrir austan Metfjöldi með doktorspróf úr HR „Við lifum ekki á friðartímum“ Krísa í Kattholti: Fólk losar sig við ketti á sumrin Íranir án bandamanna, svimandi hátt verðlag og krísa í Kattholti Sögulega lítið fylgi Framsóknar, veiðigjöld og Íran Vara við því að ölvuðu fólki sé boðið að sitja að sumbli í Lystigarðinum Tveir handteknir grunaðir um eignaspjöll Tókst að leysa alla hvalina úr fjörunni Mikilvægt að fólk þurfi ekki að flýja húsnæði vegna ofnæmis Þriðjungur þjóðarinnar á Chess.com „Glæpsamlegar árásir,“ gæludýr í fjölbýli og gleði með Messi Fjörutíu grindhvalir fastir í Ólafsfirði Braust inn í íbúð í Laugardalnum og allir voru heima Lakasta þátttakan meðal kynsegin fólks Stunda njósnir og hafa athafnað sig á Íslandi Sigríður fannst heil á húfi Úrskurðaður í gæsluvarðhald vegna alvarlegrar stunguárásar Þyrlan send út vegna göngumanns í sjálfheldu Samningur í höfn: „Búið að skemma ansi mikið fyrir okkur“ Ógnarhópar með tengsl við Kína, Aþena og hinseginhátíð í Hrísey Sjá meira
Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Erlent
Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Erlent