
Þöggun í sauðfjárrækt
Eignarréttur fótum troðinnÍ hinum vestræna heimi er lausafjárganga búfjár almennt bönnuð. Hér á landi er rekstur sauðfjárbúa hins vegar farinn að valda annarri starfsemi til sveita verulegum kostnaðarauka, þar sem eignarrétturinn er fótum troðinn við lausagöngu búfjár. Þetta á sérstaklega við um landgræðslu og skógarbændur sem þurfa að þola að margir sauðfjárbændur nota jarðir þeirra undir eigin atvinnustarfsemi. Slíkt er ekkert annað en rányrkja. Girðingarkostnaður við einn kílómetra er um 1,5 m.kr. og lendir kostnaðurinn á þeim sem vilja verjast ágangi sauðfjár.
Hér ber að árétta að hluti sauðfjárbænda hefur aðlagað sig breyttum búháttum og tekur tillit til nágranna sinna en það á ekki við um þá alla. Stór hluti kostnaðar við framleiðslu á lambakjöti leggst því á aðra en sauðfjárbændur og er aldrei tekinn inn í útreikninginn á framleiðslukostnaði.
FjallskilEigendum jarða er skylt að smala fé á haustin án tillits til þess hvort þeir eigi sauðfé eða ekki. Sveitarstjórnir ákveða fjallskilareglur fyrir sveitarfélagið og upplýsa eigendur jarða um þá vinnu sem þeir verða að inna að hendi við haustsmölun. Þeim sem smala ekki, er gert að greiða fyrir smölun á eigin jörðum samkvæmt taxta sem ákveðinn er af sveitarfélaginu. Þetta er ekkert annað en þegnskylduvinna fyrir alls óskylda atvinnustarfsemi.
Í erindi til Stjórnlagaráðs 2. maí sl. lýsir Guðfinna Guðnadóttir, bóndi að Steindórsstöðum í Reykholtsdal, þessum veruleika mjög vel þegar hún spyr hvort eðlilegt sé að sveitarstjórn geti skikkað bændur til að greiða niður kostnað landlítilla sauðfjárbænda við óheimila nýtingu heimalanda annarra bænda og landeigenda? Guðfinna tekur fram að það er aðeins lítill minnihluti sauðfjárbænda, sem hefur ekki nóg land fyrir fé sitt og spyr: Er það ekki einsdæmi, að hluti þegnanna sé skuldbundinn til að greiða niður kostnað af atvinnurekstri annarra með þessum hætti?
Rányrkja á kostnað landgræðslu og skógræktarÞað er ótækt að sauðfjárbændur geti í skjóli laga nýtt eignir annarra fyrir eigin atvinnustarfsemi og á kostnað þeirra sem t.d. stunda aðrar búgreinar eins og landgræðslu og skógrækt. Það er siðlaust og brot á jafnræðisreglunni að ein atvinnustarfsemi geti með þessum hætti þvingað rekstrarkostnað sinn á aðrar atvinnugreinar. Hér má nefna að Landgræðslufélag Skógarstrandar þarf að leggja út í um 30 m. kr. girðingarkostnað til að verjast sauðfé af nærliggjandi jörðum og sveitarfélagi eftir að byggðaráð Dalabyggðar, eftir ítrekaðar umræður, hafnaði ósk félagsins um lausagöngubann á svæðinu.
Starfsleyfi í sauðfjárbúskapÍ sauðfjárrækt er notast við gæðastýringarkerfi sem Matvælastofnun (MAST) hefur eftirlit með. Samkvæmt því fá sauðfjárbændur viðbótarstyrk frá ríkinu ef þeir eru með sjálfbæran landbúnað, þ.e. ganga ekki á viðkvæman gróður landsins. Það er hins vegar ekkert eftirlit með hvar þeir beita fénu þannig að bændur sem reka fé sitt yfir á jarðir annarra í þeirra óþökk fá styrki skv. gæðastýringakerfinu. MAST skráir aðeins þau beitarlönd sem sauðfjárbændur gefa upp en, telur það ekki vera í sínum verkahring að fylgjast með hvar beit á sér stað. Þessa vitleysu væri einfalt að koma í veg fyrir með því að koma á starfsleyfi sem nær til aðbúnaðar sauðfjárins, fóðrunar á veturna og eftirliti með því hvar fénu er beitt á sumrin því það rennur sína slóð. Samkvæmt síðasta atriðinu væri starfsleyfið m.a. skilyrt þannig að sauðfjárbændur þyrftu að beita fénu á samþykkt girt svæði og þá þannig að það valdi ekki búsifjum hjá öðrum.
Nú er unnið að frumvarpi til nýrra laga um dýravelferð. Hér er gott tækifæri til að koma starfsumhverfi sauðfjárbúskapar í ásættanlegt horf fyrir alla hagsmunaaðila en frumvarpið kveður m.a. á um skilyrði fyrir starfsleyfi og eftirlit með því að þeim skilyrðum sé fullnægt. Það væri í hæsta máta óeðlilegt ef þetta nýja frumvarp fæli ekki í sér bann við rányrkju í formi lausafjárgöngu. Ennfremur hljóta skattgreiðendur að gera þá kröfu að almennilegt eftirlit sé með styrkjum ríkisins varðandi sjálfbæran landbúnað sbr. gæðastýringarkerfi MAST.
Skógrækt mikilvægari en áður var taliðMig langar til að ljúka máli mínu hér með því að nefna að samkvæmt nýjustu rannsóknum er skógrækt sem atvinnugrein mun þýðingarmeiri en áður var talið í baráttunni gegn loftlagsbreytingum. Þetta kemur fram í grein á visir.is hinn 19. júlí sl. þar sem vitnað er í rannsóknir ástralska vísindamannsins Josep Canadell við CSIRO- rannsóknarstofnunina í Canberra. Canadell segir rannsóknina sýna fram á gríðarlega jákvæð áhrif skóga á loftslagsþróun. Skógurinn virki í raun eins og svampur í að sjúga upp koltvísýring og hann sé enn mikilvægari en áður var talið í baráttunni við að takmarka loftlagsbreytingar. Þetta þýði að verndun skóga og endurheimt skóglendis muni gegna mun stærra hlutverki og hafa meira vægi í alþjóðlegum viðskiptum með losunarkvóta. Verðmætið hlaupi á mörg hundruð milljörðum króna á evrópskum markaði fyrir losunarkvóta.
Er ekki mál að við Íslendingar hættum að flytja út yfir 100.000 tonn af gróðri, m.a. af gróðursnauðum heiðum í formi lambakjöts og græðum landið að nýju með skógum og öflum mun hærri tekna á vistvænni hátt? Mörgum störfum bænda má auðveldlega breyta úr matvælaframleiðslu í viðarframleiðslu skóga án kostnaðarauka.
Skoðun

Tillaga um beina kosningu borgarstjóra
Helgi Áss Grétarsson skrifar

Maður verður reiður
Arinbjörn Sigurgeirsson skrifar

Spillingin í hvalveiðum Íslendinga
Valgerður Árnadóttir skrifar

Hafa þau grænan grun?
Hildur Björnsdóttir skrifar

Ný byggð og flugvöllurinn
Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar

Bíræfnir bensíntittir
Þorsteinn Sæmundsson skrifar

„Haldið þið að Ísland sé öruggt ríki?“
Sigrún Sif Eyfeld Jóelsdóttir skrifar

Ríkisstuðningur til fjölmiðla í eigu sykurpabba
Sigurjón Þórðarson skrifar

Úbbs! Já, hvar er hún aftur?
Hjörtur Hjartarson skrifar

Skaðaminnkun bjargar lífum
Halldóra Mogensen skrifar

Þunglyndi eða geðhvörf?
Kristín Auðbjörnsdóttir skrifar

Hulunni svipt af Rússlandi
Finnur Th. Eiríksson skrifar

Sorpa og Kópavogur – klúður og ábyrgðarleysi
Tryggvi Felixson skrifar

Við búum í góðu samfélagi
Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar

Síðasti bóndinn í dalnum?
Þórarinn Ingi Pétursson skrifar

Samfélagsleg áhrif ferðaþjónustunnar
Renata S. Blöndal skrifar

Ég er óábyrgur!
Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar

Afkomuviðvörun!!!!
Jón Ingi Hákonarson skrifar

Hafa BHM, fjármálaráðuneytið og Seðlabankinn öll rangt fyrir sér?
Vilhjálmur Hilmarsson skrifar

Samfylkingin leggur til ívilnun til uppbyggingar
Kristrún Frostadóttir skrifar

Aðgerðir sem bitna á láglaunafólki
Lenya Rún Taha Karim skrifar

Kaleo: Ekki spila í Ísrael
Hópur stuðningsfólks frjálsrar Palestínu og aðgerðasinna BDS á Íslandi skrifar

Hæg rafvæðing hækkar olíuverð
Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar

Bætum líf kvenna og stúlkna í Síerra Leóne
Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir,Stella Samúelsdóttir skrifar

Betri stjórnendur með betri samskiptum
Guðni Hannes Estherarson skrifar

Tannlækningar í Budapest — varúð!
Einar Steingrímsson skrifar

Þarf ég að ganga heim?
Máni Þór Magnason skrifar

Verjum grænu svæðin fyrir ágangi meirihlutans í Reykjavík
Diljá Mist Einarsdóttir skrifar

Einstaklingur eða Einstaklingur hf – Ofsköttun launamanna
Haukur V. Alfreðsson skrifar

Refsivöndurinn hefur engu skilað
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar