Innlent

Segir bændur skjóta hátt yfir markið með hækkunum

Hafsteinn Hauksson skrifar
Bændur vilja sjá fjórðungshækkun á verði sauðfjár-afurða til framleiðenda. Formaður Neytendasamtakanna óttast að slíkt gæti hrundið af stað hrinu verðhækkana.

Landssamtök sauðfjárbænda tilkynntu í morgun um 25 prósenta hækkun á viðmiðunarverði sínu. Afurðastöðvar eru ekki skuldbundnar til að greiða bændum hækkunina, þó sauðfjárbændur búist við að tekið verði mark á tillögunum.

Bændur segja að verð sauðfjárafurða á alþjóðamörkuðum hafi hækkað um 130 prósent frá árinu 2008 vegna gengisfalls og aukinnar eftirspurnar, en útflutningur nemi um 40 prósent framleiðslunnar. Verð til bænda hafi ekki endurspeglað þessa þróun. Þannig hafi skapast svigrúm til að hækka verðið til framleiðenda án þess að það hafi endilega áhrif á útsöluverð til neytenda innanlands. Ingunn Þorsteinsdóttir, hagfræðingur hjá ASÍ, segir reynsluna þó aðra.

„Reynslan er nú sú að í flestum tilfellum, þá skila hækkanir sér að mestum hluta til neytenda. Ég sé ekki að það verði neitt öðruvísi í þessu tilfelli," segir Ingunn, og bætir við að ný rannsóknarritgerð Seðlabankans renni stoðum undir það.

Jóhannes Gunnarsson, formaður Neytendasamtakanna, segir bændur skjóta hátt yfir markið með kröfu um 25 prósenta hækkun sauðfjárafurðaverðs meðan verðbólga almennt mælist innan við fjórðungur þess. Hann telur þó að bændur séu fyrst og fremst að senda skilaboð til milliliða, og segir að eitthvað meiriháttar sé að í kerfi þar sem afurðaverð á heimsmarkaði hækki án þess að framleiðendur njóti þess. Hann segir að frekar þurfi að taka kerfið í gegn en bregðast við með stöku hækkunum.

Jóhannes óttast samt að krafa bænda um hærra verð skili sér út í verðlag innanlands. Ef vörur í samkeppni við lambakjötið hækki ekki, þá muni sala lambakjöts hrynja. Annars stefni í keðjuverkun.

„Ef þetta fer á versta veg þá geta aðrir hækkað í skjóli þessara verðhækkana," segir Jóhannes. „Það er erfitt að fullyrða um það, en það mun hafa mjög alvarlegar afleiðingar fyrir neytendur ef svo fer."



Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Fleiri fréttir

Sjá meira


×