Peningar hrannast upp hjá öðrum 23. júní 2005 00:01 Á sama tíma og rekstrarhalli margra ríkisstofnana hleðst upp ár frá ári vegna útgjalda umfram heimildir í fjárlögum hrannast upp peningar hjá öðrum ríkisstofnunum sem ár eftir ár fá fjárveitingar langt umfram fjárþörf. Þetta kemur meðal annars fram í skýrslu Ríkisendurskoðanda um framkvæmd fjárlaga. Um síðustu áramót áttu 200 stofnanir og aðrir fjárlagaliðir ónýttar fjárheimildir upp á 18 milljarða króna og þá er ekki byrjað að telja fyrr en komið er yfir fjögur prósent umfram fjárheimildir, eða yfir fráviksmörkin, þannig að rauntalan sem þannig hefur safnast upp í ónýttum fjárheimildum er nær 20 milljörðum króna. Þetta er svo sem gott og blessað í ljósi þess að þessar stofnanir hafa ekki farið fram úr fjárlögum, heldur þvert á móti. Hins vegar bendir Ríkisendurskoðandi á að umfang þessara umframheimilda sem hlaðast nú upp sé orðið það mikið að það dragið úr gagnsæi eða skýrleika fjárlaganna og þeirra fjárheimilda sem Alþingi samþykkir árlega. Eins og fréttastofan greindi frá í gær má Alþingi vera ljóst í tilvikum sumra stofnana að þær muni fara fram úr fjárlögum, án þess að Alþingi hækki fjárveitinguna til samræmis við raunveruleikann. En áðurnefnd dæmi sýna að Alþingi lokar líka augunum í hina áttina, eða samþykkir miklu hærri fjárveitingar til sumra, þótt fyrir liggi að þeir þurfi ekki nema hluta af þeim til rekstursins. Varðandi framúrkeyrsluna segir Ríkisendurskoðandi að alvarlegur misbrestur sé á framkvæmd fjárlaga en engar athugasemdir eru gerðar þegar stofnanir eyða of litlu miðað við fjárlög. Ekki kemur fram hvort athugað hefur verið hvort þær stofnanir eru að rækja hlutverk sitt sem skyldi, þrátt fyrir litla eyðslu. En grípum nú aftur niður í þær athugasemdir Ríkisendurskoðanda að fjárlög séu ekki nægilega gagnsæ eða skýr og skoðum enn eina skýringu á því með því að grípa niðri í skýrslunni þar sem segir: „Forstöðumenn ríkisstofnana sem hafa glímt við fjárhagsvand, þ.e.a.s. gjöld umfram heimilaðar fjárveitingar, bentu á að þeir hefðu hvað eftir annað rætt við fulltrúa ráðuneyta sinna til að fara yfir málin. Stundum hefðu þeir lagt til sparnaðaraðgerðir en ráðuneytið þá beðið þá um að staldra aðeins við. Þetta eigi sérstaklega við þegar um sé að ræða skerðingu á þjónustu sem geti verið, pólitískt séð, erfitt að réttlæta. Enda þótt slíkar óskir ráðuneyta séu sjaldnast settar fram skriflega telji forstöðumennirnir sig vera í góðri trú um að ráðuneytið sjái til þess að viðbótarfjárheimild fáist á næstu fjárlögum.“ Eftir standa þá spurningarnar: Hver er að gera rangt og hver er að gera rétt? Og einnig, hver á að skamma hvern og fyrir hvað? Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið „Stundin sem við höfum óttast er runnin upp“ Erlent Hermenn bauluðu á Biden, Newsom og blaðamenn Erlent Viktor Arman lést af slysförum á Esjunni Innlent Fastir á Keflavíkurflugvelli í þrjá daga án útskýringa Innlent Vinnuslys við Suðurlandsbraut Innlent Sigurður Fannar játar að hafa banað dóttur sinni Innlent Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Innlent Undirbúa flutning þúsunda til Guantánamo Erlent Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Innlent Hæstiréttur staðfestir nauðgunardóm Najeb Innlent Fleiri fréttir „Óásættanlegt“ að ofbeldi fái ekki sömu athygli og veiðigjöld Erlendir ríkisborgarar rúmlega helmingur atvinnulausra Viktor Arman lést af slysförum á Esjunni „Fólk er í áfalli yfir þessu“ Fjölmiðlafrumvarpið „ein allsherjarhefndarför gegn Morgunblaðinu“ „Þingið hefur verið svipt aðhaldi sínu“ Ógn loftslagsbreytinga við fæðuöryggi stórlega vanmetin Fastir á Keflavíkurflugvelli í þrjá daga án útskýringa Hvalurinn kominn út á haf Fastir í flugstöðinni í fjóra daga og Trump-Tesla í Keflavík Sigurður Fannar játar að hafa banað dóttur sinni Bein útsending: Eldhúsdagsumræður á Alþingi Máttu ekki tjalda á Arnarhóli Sterametið mölbrotið í Leifsstöð: Lögðu hald á um 9 lítra af sterum og 44 þúsund töflur Hæstiréttur staðfestir nauðgunardóm Najeb Kolbrún svarar í engu kröfu um að hún skuldi afsökunarbeiðni Vinnuslys við Suðurlandsbraut Fótboltagláp, ráfandi djammarar og nú fljúgandi nefhjól Stendur í stafni fyrir samevrópska nefnd WHO um lýðheilsu Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Stórauka þjónustu Strætó í lok sumars Bein útsending: Byggjum til framtíðar – með gæði, heilnæmi og sjálfbærni að leiðarljósi Miklar breytingar hjá Play og nefhjól í lausu lofti Háhyrningurinn synti rakleiðis í strand Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Olíudreifing sýknuð af tug milljóna króna bótakröfu Costco Segir Ísland stunda hvítþvott í svörum til SÞ Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Neitaði að borga fyrir leigubílinn og braut rúðu í lögreglubíl Sjá meira
Á sama tíma og rekstrarhalli margra ríkisstofnana hleðst upp ár frá ári vegna útgjalda umfram heimildir í fjárlögum hrannast upp peningar hjá öðrum ríkisstofnunum sem ár eftir ár fá fjárveitingar langt umfram fjárþörf. Þetta kemur meðal annars fram í skýrslu Ríkisendurskoðanda um framkvæmd fjárlaga. Um síðustu áramót áttu 200 stofnanir og aðrir fjárlagaliðir ónýttar fjárheimildir upp á 18 milljarða króna og þá er ekki byrjað að telja fyrr en komið er yfir fjögur prósent umfram fjárheimildir, eða yfir fráviksmörkin, þannig að rauntalan sem þannig hefur safnast upp í ónýttum fjárheimildum er nær 20 milljörðum króna. Þetta er svo sem gott og blessað í ljósi þess að þessar stofnanir hafa ekki farið fram úr fjárlögum, heldur þvert á móti. Hins vegar bendir Ríkisendurskoðandi á að umfang þessara umframheimilda sem hlaðast nú upp sé orðið það mikið að það dragið úr gagnsæi eða skýrleika fjárlaganna og þeirra fjárheimilda sem Alþingi samþykkir árlega. Eins og fréttastofan greindi frá í gær má Alþingi vera ljóst í tilvikum sumra stofnana að þær muni fara fram úr fjárlögum, án þess að Alþingi hækki fjárveitinguna til samræmis við raunveruleikann. En áðurnefnd dæmi sýna að Alþingi lokar líka augunum í hina áttina, eða samþykkir miklu hærri fjárveitingar til sumra, þótt fyrir liggi að þeir þurfi ekki nema hluta af þeim til rekstursins. Varðandi framúrkeyrsluna segir Ríkisendurskoðandi að alvarlegur misbrestur sé á framkvæmd fjárlaga en engar athugasemdir eru gerðar þegar stofnanir eyða of litlu miðað við fjárlög. Ekki kemur fram hvort athugað hefur verið hvort þær stofnanir eru að rækja hlutverk sitt sem skyldi, þrátt fyrir litla eyðslu. En grípum nú aftur niður í þær athugasemdir Ríkisendurskoðanda að fjárlög séu ekki nægilega gagnsæ eða skýr og skoðum enn eina skýringu á því með því að grípa niðri í skýrslunni þar sem segir: „Forstöðumenn ríkisstofnana sem hafa glímt við fjárhagsvand, þ.e.a.s. gjöld umfram heimilaðar fjárveitingar, bentu á að þeir hefðu hvað eftir annað rætt við fulltrúa ráðuneyta sinna til að fara yfir málin. Stundum hefðu þeir lagt til sparnaðaraðgerðir en ráðuneytið þá beðið þá um að staldra aðeins við. Þetta eigi sérstaklega við þegar um sé að ræða skerðingu á þjónustu sem geti verið, pólitískt séð, erfitt að réttlæta. Enda þótt slíkar óskir ráðuneyta séu sjaldnast settar fram skriflega telji forstöðumennirnir sig vera í góðri trú um að ráðuneytið sjái til þess að viðbótarfjárheimild fáist á næstu fjárlögum.“ Eftir standa þá spurningarnar: Hver er að gera rangt og hver er að gera rétt? Og einnig, hver á að skamma hvern og fyrir hvað?
Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið „Stundin sem við höfum óttast er runnin upp“ Erlent Hermenn bauluðu á Biden, Newsom og blaðamenn Erlent Viktor Arman lést af slysförum á Esjunni Innlent Fastir á Keflavíkurflugvelli í þrjá daga án útskýringa Innlent Vinnuslys við Suðurlandsbraut Innlent Sigurður Fannar játar að hafa banað dóttur sinni Innlent Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Innlent Undirbúa flutning þúsunda til Guantánamo Erlent Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Innlent Hæstiréttur staðfestir nauðgunardóm Najeb Innlent Fleiri fréttir „Óásættanlegt“ að ofbeldi fái ekki sömu athygli og veiðigjöld Erlendir ríkisborgarar rúmlega helmingur atvinnulausra Viktor Arman lést af slysförum á Esjunni „Fólk er í áfalli yfir þessu“ Fjölmiðlafrumvarpið „ein allsherjarhefndarför gegn Morgunblaðinu“ „Þingið hefur verið svipt aðhaldi sínu“ Ógn loftslagsbreytinga við fæðuöryggi stórlega vanmetin Fastir á Keflavíkurflugvelli í þrjá daga án útskýringa Hvalurinn kominn út á haf Fastir í flugstöðinni í fjóra daga og Trump-Tesla í Keflavík Sigurður Fannar játar að hafa banað dóttur sinni Bein útsending: Eldhúsdagsumræður á Alþingi Máttu ekki tjalda á Arnarhóli Sterametið mölbrotið í Leifsstöð: Lögðu hald á um 9 lítra af sterum og 44 þúsund töflur Hæstiréttur staðfestir nauðgunardóm Najeb Kolbrún svarar í engu kröfu um að hún skuldi afsökunarbeiðni Vinnuslys við Suðurlandsbraut Fótboltagláp, ráfandi djammarar og nú fljúgandi nefhjól Stendur í stafni fyrir samevrópska nefnd WHO um lýðheilsu Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Stórauka þjónustu Strætó í lok sumars Bein útsending: Byggjum til framtíðar – með gæði, heilnæmi og sjálfbærni að leiðarljósi Miklar breytingar hjá Play og nefhjól í lausu lofti Háhyrningurinn synti rakleiðis í strand Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Olíudreifing sýknuð af tug milljóna króna bótakröfu Costco Segir Ísland stunda hvítþvott í svörum til SÞ Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Neitaði að borga fyrir leigubílinn og braut rúðu í lögreglubíl Sjá meira