Stefnt er að því að óháður aðili taki við símtölum og tilkynningum um ofbeldi og aðra óæskilega hegðun í íþróttum og æskulýðsstarfi og komi þeim í réttan farveg. Þetta er meðal tillagna starfshóps menntamálaráðherra sem kynntar voru fyrr í dag.

Starfshópurinn var skipaður í kjölfar #metoo-yfirlýsinga íþróttakvenna sem birtust í janúar síðastliðinn undir heitinu Jöfnum leikinn.

Í tillögum starfshópsins er meðal annars talað um nauðsyn þess að til staðar séu skýrir og samhæfðir verkferlar og viðbragðsáætlanir hjá félögum og samtökum í íþrótta- og æskulýðsstarfi. Þá skuli fræðsluefni um kynferðislegt ofbeldi og óæskilega hegðun samræmt og unnið verði markvisst að jafnréttismálum á vegum íþróttahreyfingarinnar.

Þá sé mikilvægt að íþróttahreyfingin setji sér siðareglur og hegðunarviðmið og kanni bakgrunn þeirra sem koma að íþróttastarfi. Óheimilt verði að ráða til starfa einstaklinga sem hlotið hafa refsidóma fyrir brot sem falla undir kynferðisbrotakafla hegningarlaga, líkt og þegar þekkist í æskulýðslögum, grunnskólalögum og barnaverndarlögum.

Geti leitað til óháðs aðila
Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra kveðst ánægð með tillögurnar og segir þær lúta að því að auka öryggi allra þeirra sem eru í íþróttum og æskulýðsstarfi.

„Ein af þessum tillögum er að þarna verði sett á laggirnar embætti óháðs aðila sem þeir sem eru að stunda íþróttir geti leitað til og geti þá leiðbeint hvað sé best að gera í svona aðstæðum. Þessar tillögur koma allar frá grasrótinni, frá ÍSÍ, frá UMFÍ og er búið að rýna nokkuð vel. Menn voru sammála um að þetta væri eitthvað sem þyrfti að stofna til,“ segir Lilja.

Sjá einnig: Ótrúleg frásögn af kynjamismunun innan KSÍ: Landsliðsþjálfari þekkti hvorki nöfn né stöður leikmanna

Hún segir að laun þessa óháða aðila myndu greiðast af ráðuneytinu, en að það sé útfærsluatriði hvar hann yrði til húsa. Drög að frumvarpi yrðu sett í samráðsgáttina og leitast eftir ráðum hvað það varðar.

Ráðherra segir ennfremur að tillögurnar muni bæta þá stöðu sem er. „Við megum samt ekki gleyma því að starfið í íþróttahreyfingunni og hjá ungmennahreyfingunum er einstaklega gott á Íslandi og öll umgjörðin tiltölulega traust. Þarna er eitthvað sem við höfum þurft að gera betur og þess vegna settum við á þennan vinnuhóp sem hefur unnið hratt og örugglega og komið með þessar tillögur og nú er það okkar að vinna það áfram.“

Fólk þorir að segja frá
Hafdís Inga Hinriksdóttir, sem sæti átti í starfshópnum og var tilnefnd af hópi íþróttakvenna, er sömuleiðis ánægð með afrakstur vinnunnar og segist hafa tekið eftir talsverðum breytingum innan íþróttahreyfingarinnar eftir að MeToo-byltingin fór af stað.

Sjá einnig: Íþróttakonur jafna leikinn: Lýsa áreitni, mismunun, ofbeldi og nauðgunum

„Ég myndi segja að fyrst og fremst sé breytingin sú að fólk þorir nú að segja frá. Við sjáum það að sú frásögn sem kom fram á ráðstefnunni um daginn varðandi knattspyrnulandslið kvenna, ég hef trú á að MeToo-byltingin hafi ýtt undir þá vængi sem vantaði að þora að stíga fram og segja hvað gerðist og hvernig hlutirnir hafa verið.“

Viljum ekki þetta misrétti
Hafdís Inga segist sömuleiðis hafa fundið fyrir miklum vilja hjá íþróttahreyfingunni að ráðast í breytingar.

„Fólk er mjög meðvitað um það að þetta mun kosta vinnu og þetta verði erfitt til að byrja með – nýir hlutir, það er alltaf erfitt að breyta. En við finnum að það er einhugur um það að við viljum ekki hafa ofbeldi innan íþrótta. Við viljum ekki hafa þetta misrétti. Þannig að já, við finnum mun en það er mikil vinna í vændum hjá félögum, sérsamböndum og íþróttahreyfingunni almennt. Það má alltaf gera betur, en sannanlega finnum við mun,“ segir Hafdís Inga.