Elka Björnsdóttir hélt dagbók um erfiða fátækt í Reykjavík María Elísabet Pallé skrifar 7. september 2017 20:00 Elke fæddist árið 1881 og dó árið 1924. Þegar hún var 25 ára gömul flutti hún úr Þingvallasveit til Reykjavíkur og hóf að rita dagbækur sínar þar sem hún lýsir erfiðu lífi á þessum tíma. Lesið var upp úr dagbókum hennar á Austurvelli í dag. „Hún lýsir þessu lífi sem mjög erfiðu sem daglaunamaður í Reykjavík á þessum árum fyrir daga allra almanntrygginga og þetta er ótrúleg heimild um líf fátæks fókls á Íslandi á þessum tíma og sem slík ótrúlega merkileg,“ segir Hilma Gunnarsdóttir sem hefur kynnt sér dagbækurnar. Elka var frumkvöðull í verkalýðsbaráttunni en lengst af starfaði hún við þrif í miðbæ Reykjavíkur. „Elka var frábær manneskja, svona kona eins og maður myndi vilja hafa í sínu lífi, hún vildi reynast fólki vel og var góð við dýr og menn ásamt því að vera mikill leiðtogi í raun. Hún stofnaði verkakonufélagið Framsókn ásamt fleiri konum, sat stofnfund ASÍ og Alþýðuflokksins og beitti sér í verkalýðsmálum,“ segir Hilma. Hilma segir að dagbækurnar innihaldi bæði sorg og bjartsýni en séu lýsandi fyrir þau afrek sem verkalýðshreyfingin vann á tiltölulega stuttum tíma. „ Hún var mjög höfðingjadjörf, hún vílaði ekki fyrir sér að banka upp á hjá forráðamönnum útgerðarfyrirtækisins Kvöldúlfs og biðja um kauphækkun. Hún var líka mjög praktísk í sínum lausnum, hún sér það að hún getur ekki lifað á þessum launum sem hún er að fá og hún vill breyta því,“ segir Hilma. Mest lesið Notuðu piparúða á mótmælendur Innlent Hefði „slátrað“ dóttur sinni byggju þau í „arabalandi“ Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Maðurinn sem féll í Fnjóská fannst látinn Innlent Tuttugu sendlar Wolt eiga yfir höfði sér kæru Innlent Katrín með mikið forskot í nýrri könnun Innlent Lífið brosir við mæðgum eftir áralangt einelti Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent Myndasyrpa: Vegurinn endar í hrauninu Innlent Katrín og Halla Tómasdóttir hnífjafnar í nýrri könnun Maskínu Innlent Fleiri fréttir Ólík sýn á hvort Íslandi eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Mótmælin í dag þau hörðustu í mörg ár Sækja veikan jeppamann á Langjökli VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Lokasprettur fyrir kosningar og umræða um kynbundið ofbeldi Ný könnun sýnir stefna í æsispennandi kjördag Hvar áttu að kjósa í forsetakosningum? Fyrirskipar forsætisráðuneytinu að fara yfir ferla „Heiðurstengt ofbeldi er ekki okkar stærsta vandamál“ Eldgosið í beinni útsendingu Taka aftur við eignum í Grindavík eftir helgi Páll sýknaður Tuttugu sendlar Wolt eiga yfir höfði sér kæru Þorvaldur tekur undir goslokaspá Haraldar Gætu gloprað niður sigrinum eða tryggt sér hann í kvöld Hefði „slátrað“ dóttur sinni byggju þau í „arabalandi“ Viðhald eigna og verðmætabjörgun í Grindavík í dag Piparúða beitt gegn mótmælendum í Skuggasundi Maðurinn sem féll í Fnjóská fannst látinn Lífið brosir við mæðgum eftir áralangt einelti Þakkar fyrir að hafa ekki þurft að beita kylfum Notuðu piparúða á mótmælendur Hvattur til að draga sig til hlés til að klekkja á Katrínu Sérfræðingar í straumvatnsleit aðstoða við leit í Fnjóská Gekk misvel að tala um kvótakerfið á fjörutíu sekúndum á ensku Bjarni fundar með Selenskí í Stokkhólmi Alþjóðasamfélagið sé að klikka á Gasa Sjá meira
Elke fæddist árið 1881 og dó árið 1924. Þegar hún var 25 ára gömul flutti hún úr Þingvallasveit til Reykjavíkur og hóf að rita dagbækur sínar þar sem hún lýsir erfiðu lífi á þessum tíma. Lesið var upp úr dagbókum hennar á Austurvelli í dag. „Hún lýsir þessu lífi sem mjög erfiðu sem daglaunamaður í Reykjavík á þessum árum fyrir daga allra almanntrygginga og þetta er ótrúleg heimild um líf fátæks fókls á Íslandi á þessum tíma og sem slík ótrúlega merkileg,“ segir Hilma Gunnarsdóttir sem hefur kynnt sér dagbækurnar. Elka var frumkvöðull í verkalýðsbaráttunni en lengst af starfaði hún við þrif í miðbæ Reykjavíkur. „Elka var frábær manneskja, svona kona eins og maður myndi vilja hafa í sínu lífi, hún vildi reynast fólki vel og var góð við dýr og menn ásamt því að vera mikill leiðtogi í raun. Hún stofnaði verkakonufélagið Framsókn ásamt fleiri konum, sat stofnfund ASÍ og Alþýðuflokksins og beitti sér í verkalýðsmálum,“ segir Hilma. Hilma segir að dagbækurnar innihaldi bæði sorg og bjartsýni en séu lýsandi fyrir þau afrek sem verkalýðshreyfingin vann á tiltölulega stuttum tíma. „ Hún var mjög höfðingjadjörf, hún vílaði ekki fyrir sér að banka upp á hjá forráðamönnum útgerðarfyrirtækisins Kvöldúlfs og biðja um kauphækkun. Hún var líka mjög praktísk í sínum lausnum, hún sér það að hún getur ekki lifað á þessum launum sem hún er að fá og hún vill breyta því,“ segir Hilma.
Mest lesið Notuðu piparúða á mótmælendur Innlent Hefði „slátrað“ dóttur sinni byggju þau í „arabalandi“ Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Maðurinn sem féll í Fnjóská fannst látinn Innlent Tuttugu sendlar Wolt eiga yfir höfði sér kæru Innlent Katrín með mikið forskot í nýrri könnun Innlent Lífið brosir við mæðgum eftir áralangt einelti Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent Myndasyrpa: Vegurinn endar í hrauninu Innlent Katrín og Halla Tómasdóttir hnífjafnar í nýrri könnun Maskínu Innlent Fleiri fréttir Ólík sýn á hvort Íslandi eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Mótmælin í dag þau hörðustu í mörg ár Sækja veikan jeppamann á Langjökli VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Lokasprettur fyrir kosningar og umræða um kynbundið ofbeldi Ný könnun sýnir stefna í æsispennandi kjördag Hvar áttu að kjósa í forsetakosningum? Fyrirskipar forsætisráðuneytinu að fara yfir ferla „Heiðurstengt ofbeldi er ekki okkar stærsta vandamál“ Eldgosið í beinni útsendingu Taka aftur við eignum í Grindavík eftir helgi Páll sýknaður Tuttugu sendlar Wolt eiga yfir höfði sér kæru Þorvaldur tekur undir goslokaspá Haraldar Gætu gloprað niður sigrinum eða tryggt sér hann í kvöld Hefði „slátrað“ dóttur sinni byggju þau í „arabalandi“ Viðhald eigna og verðmætabjörgun í Grindavík í dag Piparúða beitt gegn mótmælendum í Skuggasundi Maðurinn sem féll í Fnjóská fannst látinn Lífið brosir við mæðgum eftir áralangt einelti Þakkar fyrir að hafa ekki þurft að beita kylfum Notuðu piparúða á mótmælendur Hvattur til að draga sig til hlés til að klekkja á Katrínu Sérfræðingar í straumvatnsleit aðstoða við leit í Fnjóská Gekk misvel að tala um kvótakerfið á fjörutíu sekúndum á ensku Bjarni fundar með Selenskí í Stokkhólmi Alþjóðasamfélagið sé að klikka á Gasa Sjá meira