Síðasti karlkyns geirfuglinn fundinn Þórgnýr Einar Albertsson skrifar 19. ágúst 2017 06:00 Síðasti karlkyns geirfuglinn. Mynd/Konunglega belgíska náttúrufræðisafnið Hamur karlfuglsins, annars tveggja síðustu geirfuglanna sem voru drepnir í Eldey þann 3. júní árið 1844, er fundinn. Er fuglinn uppstoppaður í Konunglega belgíska náttúrufræðisafninu í Brussel. Frá þessu var greint á vef Náttúruminjasafns Íslands í gær. Fimmtán vísindamönnum, frá Danmörku, Noregi, Bretlandi, Þýskalandi og Nýja-Sjálandi, tókst að finna karlfuglinn með því að bera saman erfðaefni úr vélinda karlfuglsins, sem geymt er í Kaupmannahöfn, við erfðaefni í fjórum uppsettum hömum á söfnum í Þýskalandi, Bandaríkjunum og Belgíu. Álfheiður Ingadóttir, líffræðingur hjá Náttúruminjasafninu, segir fundinn mikil gleðitíðindi. „Mér finnst þetta stórfrétt. Að vísu 173 ára gömul en stórfrétt þó!“ Leitin hefur staðið lengi yfir og byggist hún á rannsóknum Bretans Erolls Fuller. Álfheiður segir Fuller einn þekktasta geirfuglasérfræðing heims.Álfheiður Ingadóttir, líffræðingur.Þegar síðasta geirfuglsparið var drepið í Eldey voru fuglarnir ekki lengur veiddir til átu. Þeir voru heldur eftirsóttir á meðal safnara. Talið er að til séu um áttatíu uppstoppaðir geirfuglar víðs vegar um heiminn, meðal annars einn á Íslandi. Hamir parsins hafa þó verið týndir afar lengi. Vitað er að hamirnir komu með innyflunum á náttúrufræðisafnið í Kaupmannahöfn árið 1844 en þótt innyflin hafi verið varðveitt á safninu hurfu hamirnir. Ári síðar voru þeir skráðir í eigu safnara í Kaupmannahöfn en þangað til nú hefur ekkert spurst til karlfuglsins. Enn bólar ekkert á kvenfuglinum. Þó eru vísbendingar um hvar ham kvenfuglsins sé að finna, þó ekkert hafi enn fengið staðfest. „Það eru vísbendingar um að hún sé í Cincinnati í Bandaríkjunum. Vísindamennirnir hafa fengið leyfi til að taka sýni úr þeim ham. Þeir vonast til þess að þar sé kvenfuglinn fundinn,“ segir Álfheiður. Geirfuglinn var af ætt svartfugla og algengur við norðanvert Atlantshaf, að því er kemur fram á vef Náttúruminjasafnsins. Var hann stór og eftirsóttur til matar. Í frétt Náttúruminjasafnsins birtist eftirfarandi lýsing á geirfuglinum, skrifuð af Þorvaldi Thoroddsen og upphaflega birt í Lýsingu Íslands árið 1900: „Geirfugl var algengur við Ísland fyr á öldum en er nú horfinn og að öllum líkindum útdauður; seinast var hann í Geirfuglaskerjum fyrir utan Reykjanes, en af því fuglinn var eigi fleygur og viðkoman lítil en mikið var drepið eyddist hann fljótt.“ Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Forsetaframbjóðandi er á villigötum“ Innlent Íslendingur á meðal farþega í flugvélinni Erlent Kviknaði í hverju fjórhjólinu á fætur öðru Innlent „Ber þess merki að eitthvað sé mjög nálægt því að bresta“ Innlent Líst best á Baldur og Höllu en verst á Ástþór Innlent „Sjálfum leiðast mér þessar nasistalíkingar“ Innlent Íbúar undirbúa hópmálsókn vegna uppkaupa í Grindavík Innlent OpenAI hættir notkun raddar eftir inngrip lögmanna Johansson Erlent Einn látinn eftir mikla ókyrrð í lofti Erlent Mikill viðbúnaður vegna bráðra veikinda Innlent Fleiri fréttir Komi ekki á óvart skapi ríkið aftur skaðabótaskyldu gagnvart Hvali hf. Spenna við Svartsengi, hvalveiðar í uppnámi og flugvélar í beinni Utanríkisráðuneytið harmar skort á kjörseðlum Bjarni í heimsókn í Malaví Kviknaði í hverju fjórhjólinu á fætur öðru „Ömurleg staða að vera settur í“ Þróttur lætur þríhyrninginn ekki af hendi „Ber þess merki að eitthvað sé mjög nálægt því að bresta“ Herþristar á níræðisaldri til sýnis á Reykjavíkurflugvelli Íbúar undirbúa hópmálsókn vegna uppkaupa í Grindavík Líst best á Baldur og Höllu en verst á Ástþór Samningar loks í höfn eftir fjögurra ára samningsleysi „Forsetaframbjóðandi er á villigötum“ Um sautján milljónir rúmmetra af kviku bæst við kvikuhólfið Hafa enga trú á að hvalveiðar fari fram í sumar Breytingar í borholum og fylgi frambjóðenda enn á hreyfingu Stefnir í spennandi og sögulegar forsetakosningar Erfiðast að fá Baldur til að tala um sjálfan sig Nýjar reglur um sjálfbæra landnýtingu Skúli metinn hæfastur í Hæstarétt Breytingar í borholum á Reykjanesi „Sjálfum leiðast mér þessar nasistalíkingar“ Lögreglan lýsti eftir fimmtán ára gamalli stúlku Hafa náð lendingu um staðarval nýs kirkjugarðs Lilja fundar með RÚV um „nýlenskuna“ Katrín leiðir í nýrri könnun Prósents „Viðurkenning á því að þetta er blaðamennska sem hann var að stunda“ Þolinmæði saminganefnda á þrotum Gæsluvarðhald yfir Davíð Viðarssyni framlengt 80 til 120 herskip lágu í Hvalfirði Sjá meira
Hamur karlfuglsins, annars tveggja síðustu geirfuglanna sem voru drepnir í Eldey þann 3. júní árið 1844, er fundinn. Er fuglinn uppstoppaður í Konunglega belgíska náttúrufræðisafninu í Brussel. Frá þessu var greint á vef Náttúruminjasafns Íslands í gær. Fimmtán vísindamönnum, frá Danmörku, Noregi, Bretlandi, Þýskalandi og Nýja-Sjálandi, tókst að finna karlfuglinn með því að bera saman erfðaefni úr vélinda karlfuglsins, sem geymt er í Kaupmannahöfn, við erfðaefni í fjórum uppsettum hömum á söfnum í Þýskalandi, Bandaríkjunum og Belgíu. Álfheiður Ingadóttir, líffræðingur hjá Náttúruminjasafninu, segir fundinn mikil gleðitíðindi. „Mér finnst þetta stórfrétt. Að vísu 173 ára gömul en stórfrétt þó!“ Leitin hefur staðið lengi yfir og byggist hún á rannsóknum Bretans Erolls Fuller. Álfheiður segir Fuller einn þekktasta geirfuglasérfræðing heims.Álfheiður Ingadóttir, líffræðingur.Þegar síðasta geirfuglsparið var drepið í Eldey voru fuglarnir ekki lengur veiddir til átu. Þeir voru heldur eftirsóttir á meðal safnara. Talið er að til séu um áttatíu uppstoppaðir geirfuglar víðs vegar um heiminn, meðal annars einn á Íslandi. Hamir parsins hafa þó verið týndir afar lengi. Vitað er að hamirnir komu með innyflunum á náttúrufræðisafnið í Kaupmannahöfn árið 1844 en þótt innyflin hafi verið varðveitt á safninu hurfu hamirnir. Ári síðar voru þeir skráðir í eigu safnara í Kaupmannahöfn en þangað til nú hefur ekkert spurst til karlfuglsins. Enn bólar ekkert á kvenfuglinum. Þó eru vísbendingar um hvar ham kvenfuglsins sé að finna, þó ekkert hafi enn fengið staðfest. „Það eru vísbendingar um að hún sé í Cincinnati í Bandaríkjunum. Vísindamennirnir hafa fengið leyfi til að taka sýni úr þeim ham. Þeir vonast til þess að þar sé kvenfuglinn fundinn,“ segir Álfheiður. Geirfuglinn var af ætt svartfugla og algengur við norðanvert Atlantshaf, að því er kemur fram á vef Náttúruminjasafnsins. Var hann stór og eftirsóttur til matar. Í frétt Náttúruminjasafnsins birtist eftirfarandi lýsing á geirfuglinum, skrifuð af Þorvaldi Thoroddsen og upphaflega birt í Lýsingu Íslands árið 1900: „Geirfugl var algengur við Ísland fyr á öldum en er nú horfinn og að öllum líkindum útdauður; seinast var hann í Geirfuglaskerjum fyrir utan Reykjanes, en af því fuglinn var eigi fleygur og viðkoman lítil en mikið var drepið eyddist hann fljótt.“
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Forsetaframbjóðandi er á villigötum“ Innlent Íslendingur á meðal farþega í flugvélinni Erlent Kviknaði í hverju fjórhjólinu á fætur öðru Innlent „Ber þess merki að eitthvað sé mjög nálægt því að bresta“ Innlent Líst best á Baldur og Höllu en verst á Ástþór Innlent „Sjálfum leiðast mér þessar nasistalíkingar“ Innlent Íbúar undirbúa hópmálsókn vegna uppkaupa í Grindavík Innlent OpenAI hættir notkun raddar eftir inngrip lögmanna Johansson Erlent Einn látinn eftir mikla ókyrrð í lofti Erlent Mikill viðbúnaður vegna bráðra veikinda Innlent Fleiri fréttir Komi ekki á óvart skapi ríkið aftur skaðabótaskyldu gagnvart Hvali hf. Spenna við Svartsengi, hvalveiðar í uppnámi og flugvélar í beinni Utanríkisráðuneytið harmar skort á kjörseðlum Bjarni í heimsókn í Malaví Kviknaði í hverju fjórhjólinu á fætur öðru „Ömurleg staða að vera settur í“ Þróttur lætur þríhyrninginn ekki af hendi „Ber þess merki að eitthvað sé mjög nálægt því að bresta“ Herþristar á níræðisaldri til sýnis á Reykjavíkurflugvelli Íbúar undirbúa hópmálsókn vegna uppkaupa í Grindavík Líst best á Baldur og Höllu en verst á Ástþór Samningar loks í höfn eftir fjögurra ára samningsleysi „Forsetaframbjóðandi er á villigötum“ Um sautján milljónir rúmmetra af kviku bæst við kvikuhólfið Hafa enga trú á að hvalveiðar fari fram í sumar Breytingar í borholum og fylgi frambjóðenda enn á hreyfingu Stefnir í spennandi og sögulegar forsetakosningar Erfiðast að fá Baldur til að tala um sjálfan sig Nýjar reglur um sjálfbæra landnýtingu Skúli metinn hæfastur í Hæstarétt Breytingar í borholum á Reykjanesi „Sjálfum leiðast mér þessar nasistalíkingar“ Lögreglan lýsti eftir fimmtán ára gamalli stúlku Hafa náð lendingu um staðarval nýs kirkjugarðs Lilja fundar með RÚV um „nýlenskuna“ Katrín leiðir í nýrri könnun Prósents „Viðurkenning á því að þetta er blaðamennska sem hann var að stunda“ Þolinmæði saminganefnda á þrotum Gæsluvarðhald yfir Davíð Viðarssyni framlengt 80 til 120 herskip lágu í Hvalfirði Sjá meira