Óþarfa vesen þessi femínismi? Eva H Baldursdóttir skrifar 30. mars 2015 10:56 Í ár er 100 ára afmæli kosningarréttar kvenna. Ár eftir ár er Ísland í efsta sæti í alþjóðlegum samanburði um jafnréttismál. Það er því gott að vera kona á Íslandi árið 2015 í erlendum samanburði. Ég fæ iðulega athugasemdir á borð við: Er ennþá þörf að ræða þessi jafnréttismál? Því er mér bæði ljúft og skylt að taka stöðuna. Er jafnrétti á Íslandi? Konur eru í minnihluta í æðstu embættum hins opinbera og við stjórnun fyrirtækja. Frá því konur fengu kosningarrétt hefur aðeins ein kona gengt embætti forsætisráðherra en 26 karlar, þrjár konur verið borgarstjórar en 17 karlar og einn af okkar fimm forsetum var kona. Þá eru aðeins um 7% af æðstu stjórnendum fjármálakerfisins konur. Stærstu skref í jafnréttismálum voru tekin seint á síðustu öld. Tilkoma dagvistunar barna og fæðingarorlofs brutu blað í að jafna stöðu kynjanna á vinnumarkaðnum. Sögulegir atburðir eins og kvennafrídagurinn 1975 vakti athygli á gríðarlegum launamun. Þá hafa önnur inngrip löggjafans skipt sköpum líkt og jafnréttislög sem m.a. mæla fyrir um 60/40 kynjaskiptingu í ráð og nefndir á vegum hins opinbera og nýleg löggjöf um 60/40 skiptingu í stjórnum stærri fyrirtækja hefur aukið umsvif kvenna í atvinnulífinu. Sú löggjöf var umdeild á sínum tíma, en hefur sannað ágæti sitt, enda var markaðurinn á hraða snigilsins við að rétta kynjahallann. Noregur reið á vaðið en Spánn, Belgía og Frakkland hafa fylgt í kjölfarið auk Íslands. Fyrir baráttu þeirra kvenna sem rutt hafa brautina í jafnréttismálum er ég þakklát, ella hefði ég ekki haft tækifæri til að rækta mína hæfileika. Ég leyfi mér að fullyrða að ég er vonlaus húsmóðir. Með engan metnað fyrir þrifum, sultugerð, prjóni og bróderingum. Að sama skapi hæfileikasnauð, þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir, við að halda kjafti og vera sæt. Vegna þeirra kvenna sem á undan hafa farið hef ég haft val og tækifæri: að geta átt bæði fjölskyldu og feril. Útum allan heim njóta konur ekki þessara tækifæra. En björninn er langt frá því að vera unninn. Þrátt fyrir að atvinnuþátttaka kvenna sé aðeins um 5% lægri en karla hér á landi eru konur enn með meirihluta verkefna heimilsins á sinni könnu, eins og fram kom í könnun Fréttatímans um daginn. Kynbundin launamunur lifir enn góðu lífi, kynbundið ofbeldi, mansal og klámvæðing grasserar, karlar taka orðið styttra fæðingarorlof sem hefur þau áhrif að konur eru meira heima o.s.frv. Þá hef ég margoft þurft að staldra við og beita gagnrýnni hugsun á mínar fyrirframgefnu hugmyndir og fordóma í tengslum við hlutverk eða stöðu kynjanna – ekki síst þegar kemur að körlum. Það eru aðeins 100 ár síðan við fengum kosningarrétt. Í sögulegu samhengi er það afar stuttur tími. Kvenleiðtogar hér á landi eru fáir ef marka má upptalninguna hér að ofan. Við þurfum að taka okkur pláss og vera óhræddar. Okkar verkefni er því að halda áfram að bera kyndilinn og berjast fyrir því að konur hafi val og jöfn tækifæri óháð kyni – frelsi til að vera allskonar, líka breyskar og sundurleitar, og frelsi til að gera það sem við viljum og rækta okkar hæfileika, til jafns við karla. Femínisminn er því ekki aðeins þarfur, heldur nauðsynlegur, þrátt fyrir þann árangur sem hefur náðst hér á landi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson Skoðun Frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Já, Katrín Hjálmar Sveinsson Skoðun Skoðun Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason skrifar Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson skrifar Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson skrifar Skoðun Þar sem er reykur þar er… Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Betur má ef duga skal Kristinn Árni L. Hróbjartsson skrifar Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir skrifar Skoðun Leið að hraðari innviðauppbyggingu Sölvi Sturluson skrifar Skoðun Viltu bjarga heiminum? Samfélagsdrifnar loftslagslausnir Inga Rós Antoníusdóttir skrifar Skoðun Hugleiðingar í aðdraganda kosninga Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Lýðskrum eða minnisleysi? Þorvaldur Þorvaldsson skrifar Skoðun Stuðningur við langtímakjarasamninga Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Baldur er minn forseti Hjalti Vignisson skrifar Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Að læra nýtt tungumál og sýna þolinmæði Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Að rækta garðinn sinn Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Dánaraðstoð og siðareglur lækna Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Vörður á veginum framundan Davíð Þorláksson skrifar Skoðun Umferðarreglur og öryggi fyrir Hjólað í vinnuna Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson skrifar Skoðun Forseti allra Ragnhildur Björt Björnsdóttir skrifar Skoðun Ný nálgun í afreksíþróttum – Nýsköpun Erlingur Jóhannsson skrifar Skoðun Prófsteinninn Katrín Harðardóttir skrifar Skoðun Innrás á Rafah stríðir gegn allri mannúð Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Börnin okkar Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Vextir geta og þurfa að lækka Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir skrifar Sjá meira
Í ár er 100 ára afmæli kosningarréttar kvenna. Ár eftir ár er Ísland í efsta sæti í alþjóðlegum samanburði um jafnréttismál. Það er því gott að vera kona á Íslandi árið 2015 í erlendum samanburði. Ég fæ iðulega athugasemdir á borð við: Er ennþá þörf að ræða þessi jafnréttismál? Því er mér bæði ljúft og skylt að taka stöðuna. Er jafnrétti á Íslandi? Konur eru í minnihluta í æðstu embættum hins opinbera og við stjórnun fyrirtækja. Frá því konur fengu kosningarrétt hefur aðeins ein kona gengt embætti forsætisráðherra en 26 karlar, þrjár konur verið borgarstjórar en 17 karlar og einn af okkar fimm forsetum var kona. Þá eru aðeins um 7% af æðstu stjórnendum fjármálakerfisins konur. Stærstu skref í jafnréttismálum voru tekin seint á síðustu öld. Tilkoma dagvistunar barna og fæðingarorlofs brutu blað í að jafna stöðu kynjanna á vinnumarkaðnum. Sögulegir atburðir eins og kvennafrídagurinn 1975 vakti athygli á gríðarlegum launamun. Þá hafa önnur inngrip löggjafans skipt sköpum líkt og jafnréttislög sem m.a. mæla fyrir um 60/40 kynjaskiptingu í ráð og nefndir á vegum hins opinbera og nýleg löggjöf um 60/40 skiptingu í stjórnum stærri fyrirtækja hefur aukið umsvif kvenna í atvinnulífinu. Sú löggjöf var umdeild á sínum tíma, en hefur sannað ágæti sitt, enda var markaðurinn á hraða snigilsins við að rétta kynjahallann. Noregur reið á vaðið en Spánn, Belgía og Frakkland hafa fylgt í kjölfarið auk Íslands. Fyrir baráttu þeirra kvenna sem rutt hafa brautina í jafnréttismálum er ég þakklát, ella hefði ég ekki haft tækifæri til að rækta mína hæfileika. Ég leyfi mér að fullyrða að ég er vonlaus húsmóðir. Með engan metnað fyrir þrifum, sultugerð, prjóni og bróderingum. Að sama skapi hæfileikasnauð, þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir, við að halda kjafti og vera sæt. Vegna þeirra kvenna sem á undan hafa farið hef ég haft val og tækifæri: að geta átt bæði fjölskyldu og feril. Útum allan heim njóta konur ekki þessara tækifæra. En björninn er langt frá því að vera unninn. Þrátt fyrir að atvinnuþátttaka kvenna sé aðeins um 5% lægri en karla hér á landi eru konur enn með meirihluta verkefna heimilsins á sinni könnu, eins og fram kom í könnun Fréttatímans um daginn. Kynbundin launamunur lifir enn góðu lífi, kynbundið ofbeldi, mansal og klámvæðing grasserar, karlar taka orðið styttra fæðingarorlof sem hefur þau áhrif að konur eru meira heima o.s.frv. Þá hef ég margoft þurft að staldra við og beita gagnrýnni hugsun á mínar fyrirframgefnu hugmyndir og fordóma í tengslum við hlutverk eða stöðu kynjanna – ekki síst þegar kemur að körlum. Það eru aðeins 100 ár síðan við fengum kosningarrétt. Í sögulegu samhengi er það afar stuttur tími. Kvenleiðtogar hér á landi eru fáir ef marka má upptalninguna hér að ofan. Við þurfum að taka okkur pláss og vera óhræddar. Okkar verkefni er því að halda áfram að bera kyndilinn og berjast fyrir því að konur hafi val og jöfn tækifæri óháð kyni – frelsi til að vera allskonar, líka breyskar og sundurleitar, og frelsi til að gera það sem við viljum og rækta okkar hæfileika, til jafns við karla. Femínisminn er því ekki aðeins þarfur, heldur nauðsynlegur, þrátt fyrir þann árangur sem hefur náðst hér á landi.
Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar