Heimaþjónusta fyrir eldri borgara er framtíðin Fríða Hermannsdóttir skrifar 2. júlí 2015 07:00 Eins og flestum er kunnugt fjölgar ört í hópi eldri borgara og mikil þörf er á úrbótum í þjónustu fyrir þá. Í námi mínu í hjúkrunarfræði kviknaði áhugi hjá mér á því málefni og einlægur vilji til að bæta aðstæður og innleiða nýja hugmyndafræði í þjónustu fyrir þennan margmenna og fjölbreytta hóp.Neikvæð viðhorf Lengi hafa verið neikvæð viðhorf á einkavæðingu heilbrigðisþjónustu hérlendis, þá sérstaklega upp á síðkastið. Talað er um hneyksli vegna útboða og menn óttast að íslenska heilbrigðiskerfið verði með tímanum líkt og tíðkast í Bandaríkjunum. Einkavæðing á sér þó einnig stað í miklum mæli á Norðurlöndunum og hefur hún gengið nokkuð vel. Svíþjóð er í fyrsta sæti á „Global age watch index“ listanum sem mælir gæði heilbrigðisþjónustu í heiminum. Því er æskilegra að horfa til Norðurlandanna þegar kemur að einkavæðingu í stað þess að tengja orðið einkavæðingu á óréttmætan hátt við Bandaríkin og það tryggingakerfi sem er þar við lýði. Núverandi kerfi hérlendis mun ekki ganga upp til lengdar og því þurfum við að horfa á nýjar leiðir. Sú fullyrðing er ekki úr lausu lofti gripin, heldur byggð á reynslu annarra þjóða og áliti virtra opinberra stofnana eins og Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar sem hefur kallað eftir breytingum á þjónustu við þennan ört vaxandi hóp. Án einkavæðingar sér hið opinbera eingöngu um þjónustuna og þar með er ríkið að einoka markaðinn. Sé horft til Svíþjóðar þá hafa sveitarfélögin yfirumsjón með allri heimaþjónustu. Einkarekin fyrirtæki geta sótt um aðild og þurfa þá að standast ákveðin viðmið. Opinber matsaðili sér um að meta þarfir hvers og eins eldri borgara sem sækir um þjónustu og hversu mikla aðstoð viðkomandi á rétt á. Sveitarfélagið ákveður verðið og ber því skylda til að niðurgreiða heimaþjónustu til þeirra fyrirtækja sem standast viðmiðin. Slík leið er mun betri heldur en útboðsleiðin, þar sem velferð fólks er í húfi og slíka þjónustu ætti ekki að vera hægt að undirbjóða. Eldri borgarar ættu að geta valið sér þjónustuaðila sér að kostnaðarlausu. Þetta er sú leið sem ég vil að tekin verði upp hérlendis en með þessu móti er hægt að stuðla að jafnrétti og aukinni skilvirkni í heilbrigðisþjónustu. Eldri borgarinn fær nýtt hlutverk og sjálfstæði þar sem hann stjórnar ferðinni ásamt því að samkeppni myndast á milli þjónustuaðila sem allir vilja bjóða sitt besta og hafa ánægða viðskiptavini.Lausnin Mín sýn er sú að jafnrétti eigi að ríkja á milli allra þjóðfélagsþegna, jafnrétti á að eiga við um konur jafnt sem karla og þá á aldur og efnahagur ekki að vera áhrifaþáttur á gæði og aðgengi að heilbrigðisþjónustu. Eldri borgarar eiga ekki að vera þurfalingar sem kerfið neyðist til að sinna heldur sjálfstæðir einstaklingar sem hafa réttindi og tækifæri til að velja hvað hentar þeim best. Flest getum við verið sammála um að núverandi kerfi býður því miður ekki upp á það. Þrátt fyrir að mæta áhugaleysi og oft á tíðum skilningsleysi (og hreinlega vanþekkingu) hins opinbera mun ég samt halda áfram að vinna að framþróun. Heimaþjónusta er framtíðin og flestir vilja eldast á eigin heimili. Með heimaþjónustu má efla sjálfstæði fólks og heilsu þess ásamt því að gera því kleift að búa lengur á eigin heimili. Það er kominn tími til að forgangsraða í fjárlögum ríkisins með heilbrigðiskerfið í forgangi, þar sem eldri borgarar hafa meira vægi í þjóðfélaginu. Mér er virkilega umhugað um málefni þeirra, flest okkar munu vonandi ná háum aldri en það er ekki nóg að lifa lengi heldur viljum við einnig lifa góðu lífi.fréttablaðið/gva Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Ástþór Magnússon í spádómum? Gunnar Karl Halldórsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Barnapíu á Bessastaði! Karl Sigurðsson Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Eins og flestum er kunnugt fjölgar ört í hópi eldri borgara og mikil þörf er á úrbótum í þjónustu fyrir þá. Í námi mínu í hjúkrunarfræði kviknaði áhugi hjá mér á því málefni og einlægur vilji til að bæta aðstæður og innleiða nýja hugmyndafræði í þjónustu fyrir þennan margmenna og fjölbreytta hóp.Neikvæð viðhorf Lengi hafa verið neikvæð viðhorf á einkavæðingu heilbrigðisþjónustu hérlendis, þá sérstaklega upp á síðkastið. Talað er um hneyksli vegna útboða og menn óttast að íslenska heilbrigðiskerfið verði með tímanum líkt og tíðkast í Bandaríkjunum. Einkavæðing á sér þó einnig stað í miklum mæli á Norðurlöndunum og hefur hún gengið nokkuð vel. Svíþjóð er í fyrsta sæti á „Global age watch index“ listanum sem mælir gæði heilbrigðisþjónustu í heiminum. Því er æskilegra að horfa til Norðurlandanna þegar kemur að einkavæðingu í stað þess að tengja orðið einkavæðingu á óréttmætan hátt við Bandaríkin og það tryggingakerfi sem er þar við lýði. Núverandi kerfi hérlendis mun ekki ganga upp til lengdar og því þurfum við að horfa á nýjar leiðir. Sú fullyrðing er ekki úr lausu lofti gripin, heldur byggð á reynslu annarra þjóða og áliti virtra opinberra stofnana eins og Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar sem hefur kallað eftir breytingum á þjónustu við þennan ört vaxandi hóp. Án einkavæðingar sér hið opinbera eingöngu um þjónustuna og þar með er ríkið að einoka markaðinn. Sé horft til Svíþjóðar þá hafa sveitarfélögin yfirumsjón með allri heimaþjónustu. Einkarekin fyrirtæki geta sótt um aðild og þurfa þá að standast ákveðin viðmið. Opinber matsaðili sér um að meta þarfir hvers og eins eldri borgara sem sækir um þjónustu og hversu mikla aðstoð viðkomandi á rétt á. Sveitarfélagið ákveður verðið og ber því skylda til að niðurgreiða heimaþjónustu til þeirra fyrirtækja sem standast viðmiðin. Slík leið er mun betri heldur en útboðsleiðin, þar sem velferð fólks er í húfi og slíka þjónustu ætti ekki að vera hægt að undirbjóða. Eldri borgarar ættu að geta valið sér þjónustuaðila sér að kostnaðarlausu. Þetta er sú leið sem ég vil að tekin verði upp hérlendis en með þessu móti er hægt að stuðla að jafnrétti og aukinni skilvirkni í heilbrigðisþjónustu. Eldri borgarinn fær nýtt hlutverk og sjálfstæði þar sem hann stjórnar ferðinni ásamt því að samkeppni myndast á milli þjónustuaðila sem allir vilja bjóða sitt besta og hafa ánægða viðskiptavini.Lausnin Mín sýn er sú að jafnrétti eigi að ríkja á milli allra þjóðfélagsþegna, jafnrétti á að eiga við um konur jafnt sem karla og þá á aldur og efnahagur ekki að vera áhrifaþáttur á gæði og aðgengi að heilbrigðisþjónustu. Eldri borgarar eiga ekki að vera þurfalingar sem kerfið neyðist til að sinna heldur sjálfstæðir einstaklingar sem hafa réttindi og tækifæri til að velja hvað hentar þeim best. Flest getum við verið sammála um að núverandi kerfi býður því miður ekki upp á það. Þrátt fyrir að mæta áhugaleysi og oft á tíðum skilningsleysi (og hreinlega vanþekkingu) hins opinbera mun ég samt halda áfram að vinna að framþróun. Heimaþjónusta er framtíðin og flestir vilja eldast á eigin heimili. Með heimaþjónustu má efla sjálfstæði fólks og heilsu þess ásamt því að gera því kleift að búa lengur á eigin heimili. Það er kominn tími til að forgangsraða í fjárlögum ríkisins með heilbrigðiskerfið í forgangi, þar sem eldri borgarar hafa meira vægi í þjóðfélaginu. Mér er virkilega umhugað um málefni þeirra, flest okkar munu vonandi ná háum aldri en það er ekki nóg að lifa lengi heldur viljum við einnig lifa góðu lífi.fréttablaðið/gva