Segja hvalveiðar hafa lítil áhrif á samskipti ríkjanna Svavar Hávarðsson skrifar 23. mars 2015 12:40 Hvalveiðar Íslendinga eru Bandaríkjamönnum þyrnir í augum. Fréttablaðið/Vilhelm „Nei, ég hef ekki orðið var við neina breytingu í samskiptum ríkjanna,“ segir Birgir Ármannsson, formaður utanríkismálanefndar, um afstöðu bandarískra stjórnvalda til hvalveiða Íslendinga og upplýsinga sem koma fram í minnisblaði Johns Kerry utanríkisráðherra til Baracks Obama Bandaríkjaforseta frá því í janúar. Minnisblaðið fjallar um hvernig svokölluðu Pelly-lagaákvæði hefur verið framfylgt gagnvart Íslendingum frá því í apríl í fyrra. Birgir segir að öll samskipti er lúta að öryggismálum, viðskiptum eða samstarfi á vettvangi fjölþjóðlegra samtaka eða fyrirtækja hafi farið vaxandi, enda áherslumál íslenskra stjórnvalda að auka þau. Í bréfi Kerrys til Bandaríkjaforseta eru tíunduð mörg dæmi um diplómatískar aðgerðir í samskiptum ríkjanna. Veigamest virðist að bandarískir ráðherrar hafa ekki komið til Íslands í opinberar heimsóknir og tvíhliða samvinna er alltaf metin í ljósi hvalveiðanna, eins og þar er m.a. tíundað. Hvað varðar heimsóknir bandarískra ráðherra segir Birgir það rétt að um þær hafi ekki verið að ræða frá 1. apríl í fyrra, en svo hafi líka verið mun fyrr. Spurður hvort það hafi verið vegna hvalveiðanna, en strax árið 2011 var Pelly-ákvæðinu beitt gegn Íslandi, segir Birgir að honum sé ekki kunnugt um það. „En auðvitað höfum við heyrt á fulltrúum Bandaríkjamanna að hvalveiðarnar eru viðkvæmt mál í samskiptum ríkjanna og fulltrúar þeirra taka þetta oft upp,“ segir Birgir og bætir við að eitt skýrasta dæmið um aðgerðir Bandaríkjastjórnar sé þegar Íslendingum var ekki boðið á stóra alþjóðlega hafráðstefnu, Our Ocean, sem utanríkisráðuneyti Bandaríkjanna stóð fyrir í júní í fyrra. Pelly-viðaukinn við bandarísk lög um fiskveiðistjórn kveður á um að veiki ríki alþjóðlegar aðgerðir til verndar lífríkinu, skuli forsetinn kynna fyrir þinginu til hvaða refsiaðgerða hann hyggist grípa gegn viðkomandi ríki. Barack Obama forseti kynnti aðgerðir 1. apríl sl. sem byggjast á því að bandarísk stjórnvöld telja að hvalveiðar við Ísland brjóti gegn banni CITES við verslun með hvalaafurðir. Lúta aðgerðirnar að veiðum á langreyði en síður hrefnuveiðum og sölu á innanlandsmarkaði. Geir H. Haarde, sem um áramót tók við starfi sendiherra í Bandaríkjunum, segist á sínum starfstíma ekki hafa orðið var við að hvalveiðar Íslendinga stæðu í vegi fyrir góðum samskiptum íslensku utanríkisþjónustunnar við bandaríska stjórnkerfið. „Hins vegar liggur fyrir að skoðanaágreiningur um þetta mál hefur verið fyrir hendi í meira en aldarfjórðung,“ segir hann og kveður bandarískum embættismönnum skylt að taka málið reglulega til umræðu á fundum með íslenskum stjórnmála- og embættismönnum. „Íslensk stjórnvöld standa hins vegar föst á okkar rétti varðandi hvalveiðar.“ Guðmundur Árni Stefánsson, fyrrverandi sendiherra Íslands í Bandaríkjunum, segir sína reynslu þau rúmu þrjú ár sem hann starfaði sem sendiherra Íslands í Washington vera þá að opinberir aðilar hafi komið sjónarmiðum sínum vegna hvalveiða ítrekað á framfæri við fulltrúa Íslands. Á sama hátt hafi íslensk stjórnvöld gert grein fyrir sjónarmiðum Íslands til málsins. „Sá skoðanamunur kom ekki í veg fyrir eðlileg samskipti fulltrúa íslensku utanríkisþjónustunnar við embættis- og ráðamenn í Bandaríkjunum, né við aðra bandaríska aðila sem samskipti voru höfð við vegna íslenskra hagsmuna,“ segir Guðmundur Árni. Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Íbúar Springfield klofnir í afstöðu sinni til heimsóknar Trump Erlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Títan bilaði og lenti í árekstri nokkrum dögum fyrir hinstu förina Erlent Ísraelar gera umfangsmiklar loftárásir á skotmörk í Líbanon Erlent Fleiri fréttir Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Sjá meira
„Nei, ég hef ekki orðið var við neina breytingu í samskiptum ríkjanna,“ segir Birgir Ármannsson, formaður utanríkismálanefndar, um afstöðu bandarískra stjórnvalda til hvalveiða Íslendinga og upplýsinga sem koma fram í minnisblaði Johns Kerry utanríkisráðherra til Baracks Obama Bandaríkjaforseta frá því í janúar. Minnisblaðið fjallar um hvernig svokölluðu Pelly-lagaákvæði hefur verið framfylgt gagnvart Íslendingum frá því í apríl í fyrra. Birgir segir að öll samskipti er lúta að öryggismálum, viðskiptum eða samstarfi á vettvangi fjölþjóðlegra samtaka eða fyrirtækja hafi farið vaxandi, enda áherslumál íslenskra stjórnvalda að auka þau. Í bréfi Kerrys til Bandaríkjaforseta eru tíunduð mörg dæmi um diplómatískar aðgerðir í samskiptum ríkjanna. Veigamest virðist að bandarískir ráðherrar hafa ekki komið til Íslands í opinberar heimsóknir og tvíhliða samvinna er alltaf metin í ljósi hvalveiðanna, eins og þar er m.a. tíundað. Hvað varðar heimsóknir bandarískra ráðherra segir Birgir það rétt að um þær hafi ekki verið að ræða frá 1. apríl í fyrra, en svo hafi líka verið mun fyrr. Spurður hvort það hafi verið vegna hvalveiðanna, en strax árið 2011 var Pelly-ákvæðinu beitt gegn Íslandi, segir Birgir að honum sé ekki kunnugt um það. „En auðvitað höfum við heyrt á fulltrúum Bandaríkjamanna að hvalveiðarnar eru viðkvæmt mál í samskiptum ríkjanna og fulltrúar þeirra taka þetta oft upp,“ segir Birgir og bætir við að eitt skýrasta dæmið um aðgerðir Bandaríkjastjórnar sé þegar Íslendingum var ekki boðið á stóra alþjóðlega hafráðstefnu, Our Ocean, sem utanríkisráðuneyti Bandaríkjanna stóð fyrir í júní í fyrra. Pelly-viðaukinn við bandarísk lög um fiskveiðistjórn kveður á um að veiki ríki alþjóðlegar aðgerðir til verndar lífríkinu, skuli forsetinn kynna fyrir þinginu til hvaða refsiaðgerða hann hyggist grípa gegn viðkomandi ríki. Barack Obama forseti kynnti aðgerðir 1. apríl sl. sem byggjast á því að bandarísk stjórnvöld telja að hvalveiðar við Ísland brjóti gegn banni CITES við verslun með hvalaafurðir. Lúta aðgerðirnar að veiðum á langreyði en síður hrefnuveiðum og sölu á innanlandsmarkaði. Geir H. Haarde, sem um áramót tók við starfi sendiherra í Bandaríkjunum, segist á sínum starfstíma ekki hafa orðið var við að hvalveiðar Íslendinga stæðu í vegi fyrir góðum samskiptum íslensku utanríkisþjónustunnar við bandaríska stjórnkerfið. „Hins vegar liggur fyrir að skoðanaágreiningur um þetta mál hefur verið fyrir hendi í meira en aldarfjórðung,“ segir hann og kveður bandarískum embættismönnum skylt að taka málið reglulega til umræðu á fundum með íslenskum stjórnmála- og embættismönnum. „Íslensk stjórnvöld standa hins vegar föst á okkar rétti varðandi hvalveiðar.“ Guðmundur Árni Stefánsson, fyrrverandi sendiherra Íslands í Bandaríkjunum, segir sína reynslu þau rúmu þrjú ár sem hann starfaði sem sendiherra Íslands í Washington vera þá að opinberir aðilar hafi komið sjónarmiðum sínum vegna hvalveiða ítrekað á framfæri við fulltrúa Íslands. Á sama hátt hafi íslensk stjórnvöld gert grein fyrir sjónarmiðum Íslands til málsins. „Sá skoðanamunur kom ekki í veg fyrir eðlileg samskipti fulltrúa íslensku utanríkisþjónustunnar við embættis- og ráðamenn í Bandaríkjunum, né við aðra bandaríska aðila sem samskipti voru höfð við vegna íslenskra hagsmuna,“ segir Guðmundur Árni.
Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Íbúar Springfield klofnir í afstöðu sinni til heimsóknar Trump Erlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Títan bilaði og lenti í árekstri nokkrum dögum fyrir hinstu förina Erlent Ísraelar gera umfangsmiklar loftárásir á skotmörk í Líbanon Erlent Fleiri fréttir Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Sjá meira