„En þú ert ekki mjó!“ Þorgerður María Halldórsdóttir skrifar 1. september 2015 15:39 Þetta eru orðin sem ég óttast alltaf að heyra þegar ég segi fólki frá átröskunarvandanum mínum. Óttinn við þessi orð varð til þess að ég leitaði mér ekki hjálpar í mörg ár, og vandinn varð erfiðari viðureignar. Óttinn varð líka til þess að ég faldi þetta „ljóta“ leyndarmál mitt fyrir vinum og fjölskyldu og burðaðist ein með áhyggjurnar. Ég taldi mér trú um að vandi minn væri ekki það mikill að það tæki því að leita til fagfólks með hann. Þó svo að átröskunarvandinn skerti lífsgæði mín á margvíslegan hátt eins með því að einangra mig, gera mig kvíðna fyrir smæstu hlutum og með því að ræna mig orku, fjármunum og frjálsum vilja. Ég taldi mér líka trú um að ef ég myndi leita mér aðstoðar þá yrði ég ekki tekin alvarlega. Því ég var jú ekki mjó, og fólk sem raunverulega væri með átröskun, væri mjótt. Það skipti ekki máli hversu oft ég las annað, upplýsingarnar náðu ekki fótfestu. Hvers vegna ekki? Þarna birtust auðvitað fordómarnir mínir. En hvaðan hafði ég þessa fordóma? Samfélagið sagði mér annað en fræðibækurnar. Það var eiginlega aldrei talað um átröskunarvanda í fjölmiðlum, nema meðfylgjandi væru dramatískar myndir af viðkomandi í undirþyngd og almennt illa útlítandi. Myndir af fólki í og um kjörþyngd voru ekki nægilega dramatískar til að skilaboðin kæmust til skila. Þegar myndir birtust af fólki í yfirþyngd, voru það nær eingöngu „fyrir“-myndir til að sýna árangur af þyngdarmissi eftir að viðkomandi náði tökum á „vandanum“ sem í því samhengi var oftast kílóatalan en ekki undirliggjandi tilfinningavandi. Við sækjum upplýsingar úr umhverfinu og þar eru fjölmiðlar áhrifaríkir. Samfélagið segir okkur að átröskun sé vandi mjórra, ungra kvenna. Helst, „þægu stelpunnar sem fær tíu í öllu“. Ég féll ekki að steríótýpunni, og þar sem ég samsamaði mig ekki við hugmyndina um það hver er í „alvörunni“ með átröskun, þá leitaði ég ekki aðstoðar. Staðreyndin er þó sú að, að flestir þeir sem stríða við átröskun eru í kjörþyngd eða yfir. Þyngd er eingöngu greiningarviðmið þegar kemur að lystarstoli og jafnvel þar er þyngd á útleið sem greiningarviðmið. Enda segir þyngd ekkert til um alvarleika átröskunar. Margir þeir sem hafa átt í vanda sínum um eitthvert skeið, hafa sveiflast í þyngd og sumir mjög mikið. Sjálf hef ég flakkað um nokkrar fatastærðir á þessum tíma. Það er einfaldlega ekki hægt að sjá það á fólki hvort það á í átröskunarvanda eða hversu alvarlegum. Átröskun gerir engan greinarmun á aldri, kyni, menntun, háralit eða skóstærð. Karlmenn fá líka átröskun. Margt bendir til þess að átröskun sé vangreindur vandi á meðal karlmanna þar sem hann lýsir sér oft öðruvísi en hjá konum. Fólk getur fengið átröskun á öllum aldri. Átröskun er ekki megrun eða matvendni; hégómi eða athyglissýki. Átröskun er alvarlegur, flókinn geðsjúkdómur sem veldur margvíslegum líkamlegum og andlegum vandamálum og getur dregið fólk til dauða. Átröskun er ekki ólæknandi. Þvert á móti getur fólk náð fullum bata. Þann 10. september verða stofnuð ný stuðnings- og baráttusamtök fólks með átröskun og aðstandenda þeirra. Félagið heitir Vonarstyrkur, og er því ætlað að vera vettvangur fólks sem hefur orðið fyrir áhrifum þessa sjúkdóms. Allir þeir sem hafa áhuga á því að vinna að þessu máli, eru hvattir til að mæta og taka þátt. Fundurinn verður haldinn í húsnæði Geðhjálpar, Borgartúni 30 og hefst klukkan 20:00. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Skoðun Forsetaframbjóðendur undir áhrifum Kremlverja? Bjarni Már Magnússon skrifar Skoðun Bréf frá móður Berglind Fríða Viggósdóttir skrifar Sjá meira
Þetta eru orðin sem ég óttast alltaf að heyra þegar ég segi fólki frá átröskunarvandanum mínum. Óttinn við þessi orð varð til þess að ég leitaði mér ekki hjálpar í mörg ár, og vandinn varð erfiðari viðureignar. Óttinn varð líka til þess að ég faldi þetta „ljóta“ leyndarmál mitt fyrir vinum og fjölskyldu og burðaðist ein með áhyggjurnar. Ég taldi mér trú um að vandi minn væri ekki það mikill að það tæki því að leita til fagfólks með hann. Þó svo að átröskunarvandinn skerti lífsgæði mín á margvíslegan hátt eins með því að einangra mig, gera mig kvíðna fyrir smæstu hlutum og með því að ræna mig orku, fjármunum og frjálsum vilja. Ég taldi mér líka trú um að ef ég myndi leita mér aðstoðar þá yrði ég ekki tekin alvarlega. Því ég var jú ekki mjó, og fólk sem raunverulega væri með átröskun, væri mjótt. Það skipti ekki máli hversu oft ég las annað, upplýsingarnar náðu ekki fótfestu. Hvers vegna ekki? Þarna birtust auðvitað fordómarnir mínir. En hvaðan hafði ég þessa fordóma? Samfélagið sagði mér annað en fræðibækurnar. Það var eiginlega aldrei talað um átröskunarvanda í fjölmiðlum, nema meðfylgjandi væru dramatískar myndir af viðkomandi í undirþyngd og almennt illa útlítandi. Myndir af fólki í og um kjörþyngd voru ekki nægilega dramatískar til að skilaboðin kæmust til skila. Þegar myndir birtust af fólki í yfirþyngd, voru það nær eingöngu „fyrir“-myndir til að sýna árangur af þyngdarmissi eftir að viðkomandi náði tökum á „vandanum“ sem í því samhengi var oftast kílóatalan en ekki undirliggjandi tilfinningavandi. Við sækjum upplýsingar úr umhverfinu og þar eru fjölmiðlar áhrifaríkir. Samfélagið segir okkur að átröskun sé vandi mjórra, ungra kvenna. Helst, „þægu stelpunnar sem fær tíu í öllu“. Ég féll ekki að steríótýpunni, og þar sem ég samsamaði mig ekki við hugmyndina um það hver er í „alvörunni“ með átröskun, þá leitaði ég ekki aðstoðar. Staðreyndin er þó sú að, að flestir þeir sem stríða við átröskun eru í kjörþyngd eða yfir. Þyngd er eingöngu greiningarviðmið þegar kemur að lystarstoli og jafnvel þar er þyngd á útleið sem greiningarviðmið. Enda segir þyngd ekkert til um alvarleika átröskunar. Margir þeir sem hafa átt í vanda sínum um eitthvert skeið, hafa sveiflast í þyngd og sumir mjög mikið. Sjálf hef ég flakkað um nokkrar fatastærðir á þessum tíma. Það er einfaldlega ekki hægt að sjá það á fólki hvort það á í átröskunarvanda eða hversu alvarlegum. Átröskun gerir engan greinarmun á aldri, kyni, menntun, háralit eða skóstærð. Karlmenn fá líka átröskun. Margt bendir til þess að átröskun sé vangreindur vandi á meðal karlmanna þar sem hann lýsir sér oft öðruvísi en hjá konum. Fólk getur fengið átröskun á öllum aldri. Átröskun er ekki megrun eða matvendni; hégómi eða athyglissýki. Átröskun er alvarlegur, flókinn geðsjúkdómur sem veldur margvíslegum líkamlegum og andlegum vandamálum og getur dregið fólk til dauða. Átröskun er ekki ólæknandi. Þvert á móti getur fólk náð fullum bata. Þann 10. september verða stofnuð ný stuðnings- og baráttusamtök fólks með átröskun og aðstandenda þeirra. Félagið heitir Vonarstyrkur, og er því ætlað að vera vettvangur fólks sem hefur orðið fyrir áhrifum þessa sjúkdóms. Allir þeir sem hafa áhuga á því að vinna að þessu máli, eru hvattir til að mæta og taka þátt. Fundurinn verður haldinn í húsnæði Geðhjálpar, Borgartúni 30 og hefst klukkan 20:00.
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun