Ruslfæði meiri skaðvaldur en reykingar Birta Björnsdóttir skrifar 22. maí 2014 20:45 Árlegur stefnufundur alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar stendur nú yfir í Sviss. Oliver De Schutter, sérfræðingur hjá Sameinuðu þjóðunum, hélt þar býsna harðorða ræðu þar sem hann gagnrýndi harðlega aðgerðarleysi gegn offitu og óhollum mat í heiminum. Hann benti á að þjóðir heims verði að taka höndum saman til að sporna gegn óhollu matarræði, sem sé nú stærsta ógn við heilbrigði jarðarbúa. Meiri skaðvaldur en sígarettur og annað tóbak. En hvað getum við gert? „Það er mikilvægast að skapa aðstæður sem stuðla að heilbrigðum lifnaðarháttum, það kemur öllum til góða,“ segir Hólmfríður Þorgeirsdóttir, verkefnastjóri næringar hjá embætti landlæknis. „Það er til dæmis hægt með því að hækka álög á óhollustu, til dæmis sykraða gos- og svaladrykki, sælgæti og fleira og lækka álögur á hollustu. Einnig má fylgja betur eftir að takamarka auglýsingar á óhollustu sem beint er að börnum.“ Þetta eru svipaðar hugmyndir og alþjóða heilbrigðismálastofnunin hefur bent á undanfarin ár. Hér á landi hefur margt verið gert til að bæta matarræði og heilsu landsmanna og einhver árangur náðst í þeim efnum. Nýjustu upplýsingar frá landlæknisembættinu benda til þess að um 21% fullorðinna Íslendinga flokkist sem of feitir (BMI ≥30). Mælingar benda til mikillar aukningar í þessum hópi frá 1990 til 2007 en að síðan hafi hægt á þróuninni. Tæp 5% níu ára barna á höfuðborgarsvæðinu flokkast of feit og 18,5% of þung. Á síðari hluta 20. aldar var mikil auking á hlutfalli þeirra barna sem flokkuðust of þung eða of feit en mælingar undanfarinn áratug benda ekki til merkjanlegrar aukningar hvað þetta varðar. Þá hefur dánartíðni vegna kransæðasjúkdóma stórlækkað undanfarin ár og áratugi samhliða því að neysluvenjur landsmanna hafa þokast í rétta átt með minni neyslu á mettaðri fitu og transfitusýrum og aukinni neyslu ávaxta og grænmetis. „Það er alltaf hægt að gera betur,“ segir Hólmfríður. Mest lesið Vísbending um að flutningaskip hafi hvolft bátnum Innlent Skipstjórinn og tveir stýrimenn handteknir vegna sjóslyssins Innlent Fólk muni ekki borga 200 þúsund fyrir „heimili sem það notar sem sumarbústað“ Innlent Miklar breytingar á fylgi fyrir kappræður Stöðvar 2 í kvöld Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Fékk sting í hjartað þegar hann sá nafnið á bátnum Innlent „Blaut tuska í andlit Félags eldri borgara í Reykjavík“ Innlent Óvinnufær eftir harkalegt fall þegar strappur slitnaði Innlent Skikkar lögreglu til að rannsaka stjórn aðventista Innlent Leigan fyrir 100 fermetra hús í Grindavík 62.500 á mánuði Innlent Fleiri fréttir Katrín tekur forystuna á ný og Halla T í sókn Vendingar í nýrri könnun og mannbjörg á ögurstundu Bein útsending: Kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Spyr hvort eðlilegt sé að ráðherrar taki þátt í erlendum mótmælum Viktor hvetur forsetaframbjóðendur til að sniðganga Stöð 2 Skipstjórinn og tveir stýrimenn handteknir vegna sjóslyssins Óvinnufær eftir harkalegt fall þegar strappur slitnaði Skipuð aðstoðarlögreglustjóri á höfuðborgarsvæðinu Valdimar Hermannsson nýr sveitarstjóri Vopnafjarðarhrepps Bjarni ætlar að geta Katrínar í formálanum Þórey í Konukoti hlaut mannréttindaverðlaun Reykjavíkur Nafnið Hroði of hroðalegt Fékk sting í hjartað þegar hann sá nafnið á bátnum Um 920 mál óafgreidd hjá kærunefnd útlendingamála Færa almannavarnastig niður á óvissustig vegna vatnslagnarinnar Fólk muni ekki borga 200 þúsund fyrir „heimili sem það notar sem sumarbústað“ Vísbending um að flutningaskip hafi hvolft bátnum Skikkar lögreglu til að rannsaka stjórn aðventista Sjóslys, Þórkatla og framtíð Play Kvikusöfnunin áfram stöðug Tóku niður íslenska svikasíðu með FBI Hafna tilboðum í áætlunarflug milli Reykjavíkur og Hornafjarðar Segir rangt að gjaldskylda á nagladekk sé í skoðun „Blaut tuska í andlit Félags eldri borgara í Reykjavík“ Vilja sinna Íslendingum á Spáni betur Dregið úr hrinunni við Sýlingarfell Slapp við meiðsli á höfði og hrygg Leigan fyrir 100 fermetra hús í Grindavík 62.500 á mánuði Manni bjargað úr sjónum í nótt eftir að bátur hans sökk Um 800 börn bíða eftir leikskólaplássi í Reykjavík Sjá meira
Árlegur stefnufundur alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar stendur nú yfir í Sviss. Oliver De Schutter, sérfræðingur hjá Sameinuðu þjóðunum, hélt þar býsna harðorða ræðu þar sem hann gagnrýndi harðlega aðgerðarleysi gegn offitu og óhollum mat í heiminum. Hann benti á að þjóðir heims verði að taka höndum saman til að sporna gegn óhollu matarræði, sem sé nú stærsta ógn við heilbrigði jarðarbúa. Meiri skaðvaldur en sígarettur og annað tóbak. En hvað getum við gert? „Það er mikilvægast að skapa aðstæður sem stuðla að heilbrigðum lifnaðarháttum, það kemur öllum til góða,“ segir Hólmfríður Þorgeirsdóttir, verkefnastjóri næringar hjá embætti landlæknis. „Það er til dæmis hægt með því að hækka álög á óhollustu, til dæmis sykraða gos- og svaladrykki, sælgæti og fleira og lækka álögur á hollustu. Einnig má fylgja betur eftir að takamarka auglýsingar á óhollustu sem beint er að börnum.“ Þetta eru svipaðar hugmyndir og alþjóða heilbrigðismálastofnunin hefur bent á undanfarin ár. Hér á landi hefur margt verið gert til að bæta matarræði og heilsu landsmanna og einhver árangur náðst í þeim efnum. Nýjustu upplýsingar frá landlæknisembættinu benda til þess að um 21% fullorðinna Íslendinga flokkist sem of feitir (BMI ≥30). Mælingar benda til mikillar aukningar í þessum hópi frá 1990 til 2007 en að síðan hafi hægt á þróuninni. Tæp 5% níu ára barna á höfuðborgarsvæðinu flokkast of feit og 18,5% of þung. Á síðari hluta 20. aldar var mikil auking á hlutfalli þeirra barna sem flokkuðust of þung eða of feit en mælingar undanfarinn áratug benda ekki til merkjanlegrar aukningar hvað þetta varðar. Þá hefur dánartíðni vegna kransæðasjúkdóma stórlækkað undanfarin ár og áratugi samhliða því að neysluvenjur landsmanna hafa þokast í rétta átt með minni neyslu á mettaðri fitu og transfitusýrum og aukinni neyslu ávaxta og grænmetis. „Það er alltaf hægt að gera betur,“ segir Hólmfríður.
Mest lesið Vísbending um að flutningaskip hafi hvolft bátnum Innlent Skipstjórinn og tveir stýrimenn handteknir vegna sjóslyssins Innlent Fólk muni ekki borga 200 þúsund fyrir „heimili sem það notar sem sumarbústað“ Innlent Miklar breytingar á fylgi fyrir kappræður Stöðvar 2 í kvöld Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Fékk sting í hjartað þegar hann sá nafnið á bátnum Innlent „Blaut tuska í andlit Félags eldri borgara í Reykjavík“ Innlent Óvinnufær eftir harkalegt fall þegar strappur slitnaði Innlent Skikkar lögreglu til að rannsaka stjórn aðventista Innlent Leigan fyrir 100 fermetra hús í Grindavík 62.500 á mánuði Innlent Fleiri fréttir Katrín tekur forystuna á ný og Halla T í sókn Vendingar í nýrri könnun og mannbjörg á ögurstundu Bein útsending: Kappræður sex efstu í baráttunni um Bessastaði Spyr hvort eðlilegt sé að ráðherrar taki þátt í erlendum mótmælum Viktor hvetur forsetaframbjóðendur til að sniðganga Stöð 2 Skipstjórinn og tveir stýrimenn handteknir vegna sjóslyssins Óvinnufær eftir harkalegt fall þegar strappur slitnaði Skipuð aðstoðarlögreglustjóri á höfuðborgarsvæðinu Valdimar Hermannsson nýr sveitarstjóri Vopnafjarðarhrepps Bjarni ætlar að geta Katrínar í formálanum Þórey í Konukoti hlaut mannréttindaverðlaun Reykjavíkur Nafnið Hroði of hroðalegt Fékk sting í hjartað þegar hann sá nafnið á bátnum Um 920 mál óafgreidd hjá kærunefnd útlendingamála Færa almannavarnastig niður á óvissustig vegna vatnslagnarinnar Fólk muni ekki borga 200 þúsund fyrir „heimili sem það notar sem sumarbústað“ Vísbending um að flutningaskip hafi hvolft bátnum Skikkar lögreglu til að rannsaka stjórn aðventista Sjóslys, Þórkatla og framtíð Play Kvikusöfnunin áfram stöðug Tóku niður íslenska svikasíðu með FBI Hafna tilboðum í áætlunarflug milli Reykjavíkur og Hornafjarðar Segir rangt að gjaldskylda á nagladekk sé í skoðun „Blaut tuska í andlit Félags eldri borgara í Reykjavík“ Vilja sinna Íslendingum á Spáni betur Dregið úr hrinunni við Sýlingarfell Slapp við meiðsli á höfði og hrygg Leigan fyrir 100 fermetra hús í Grindavík 62.500 á mánuði Manni bjargað úr sjónum í nótt eftir að bátur hans sökk Um 800 börn bíða eftir leikskólaplássi í Reykjavík Sjá meira