Ruslfæði meiri skaðvaldur en reykingar Birta Björnsdóttir skrifar 22. maí 2014 20:45 Árlegur stefnufundur alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar stendur nú yfir í Sviss. Oliver De Schutter, sérfræðingur hjá Sameinuðu þjóðunum, hélt þar býsna harðorða ræðu þar sem hann gagnrýndi harðlega aðgerðarleysi gegn offitu og óhollum mat í heiminum. Hann benti á að þjóðir heims verði að taka höndum saman til að sporna gegn óhollu matarræði, sem sé nú stærsta ógn við heilbrigði jarðarbúa. Meiri skaðvaldur en sígarettur og annað tóbak. En hvað getum við gert? „Það er mikilvægast að skapa aðstæður sem stuðla að heilbrigðum lifnaðarháttum, það kemur öllum til góða,“ segir Hólmfríður Þorgeirsdóttir, verkefnastjóri næringar hjá embætti landlæknis. „Það er til dæmis hægt með því að hækka álög á óhollustu, til dæmis sykraða gos- og svaladrykki, sælgæti og fleira og lækka álögur á hollustu. Einnig má fylgja betur eftir að takamarka auglýsingar á óhollustu sem beint er að börnum.“ Þetta eru svipaðar hugmyndir og alþjóða heilbrigðismálastofnunin hefur bent á undanfarin ár. Hér á landi hefur margt verið gert til að bæta matarræði og heilsu landsmanna og einhver árangur náðst í þeim efnum. Nýjustu upplýsingar frá landlæknisembættinu benda til þess að um 21% fullorðinna Íslendinga flokkist sem of feitir (BMI ≥30). Mælingar benda til mikillar aukningar í þessum hópi frá 1990 til 2007 en að síðan hafi hægt á þróuninni. Tæp 5% níu ára barna á höfuðborgarsvæðinu flokkast of feit og 18,5% of þung. Á síðari hluta 20. aldar var mikil auking á hlutfalli þeirra barna sem flokkuðust of þung eða of feit en mælingar undanfarinn áratug benda ekki til merkjanlegrar aukningar hvað þetta varðar. Þá hefur dánartíðni vegna kransæðasjúkdóma stórlækkað undanfarin ár og áratugi samhliða því að neysluvenjur landsmanna hafa þokast í rétta átt með minni neyslu á mettaðri fitu og transfitusýrum og aukinni neyslu ávaxta og grænmetis. „Það er alltaf hægt að gera betur,“ segir Hólmfríður. Mest lesið Piparúði á mótmælendur barst að þingmönnum Pírata Innlent Einn umdeildasti kennari landsins lætur af störfum Innlent Flóttamannastraumurinn renni þangað sem stærstu glufurnar finnast Innlent Auglýsti hlaðvarp Miðflokksins í pontu Innlent Gamall handritsbútur reyndist úr guðspjalli um æsku Krists Erlent 85 ára karl heklar og heklar á Kirkjubæjarklaustri Innlent Lokuðu ferðamannastöðum og skólum vegna mikils hita Erlent Um tólf vopnuð útköll lögreglu og sérsveitar í hverri viku Innlent „Það að sá sem fer með fjárveitingarvaldið standi að þessu er sérstaklega ámælisvert“ Innlent Ósanngjarnt að Íslendingar borgi íbúðina tvisvar eða þrisvar Innlent Fleiri fréttir Auglýsti hlaðvarp Miðflokksins í pontu Flóttamannastraumurinn renni þangað sem stærstu glufurnar finnast Um tólf vopnuð útköll lögreglu og sérsveitar í hverri viku Piparúði á mótmælendur barst að þingmönnum Pírata „Vinstri vængurinn er ekki brotinn, en hann er laskaður“ Sér fyrir sér 2031 án hvalveiða og sjókvíaeldis Sameyki framlengdi kjarasamning við ríkið Ósanngjarnt að Íslendingar borgi íbúðina tvisvar eða þrisvar Yngsti þingmaðurinn vill að meira sé gert fyrir ungt fólk „Virðist ætla að verða nokkuð afkastamikið þing“ „Við skulum tala um Hörpupartý upp á tvo milljarða“ 85 ára karl heklar og heklar á Kirkjubæjarklaustri Ríkisstjórnin hafi sett efnahag venjulegs fólks á hvolf „Það að sá sem fer með fjárveitingarvaldið standi að þessu er sérstaklega ámælisvert“ Guðrún vill lagabreytingar ekki pólitísk afskipti Biðla til stjórnvalda að klára málið Pólitísk afskipti af rannsókn og heklari á níræðisaldri Stækka gjaldsvæði eitt og tvö á bílastæðum í Reykjavík Fjármálaráðherra segist ekki hafa hvatt til sakamálarannsóknar Bein útsending: Eldhúsdagsumræður á Alþingi Vikulangt gæsluvarðhald vegna stunguárásar í Súðavík Pólitísk afskipti ráðherra tilefni til alvarlegra áhyggja Árekstur á Höfðabakkabrú Einn af hverjum fjórum tók ákvörðun á kjördegi Fjölskylda frá Marokkó fær ekki að heimsækja ættingja á Íslandi Einn umdeildasti kennari landsins lætur af störfum Landsbyggðarskattur í formi bílastæðagjalda Dómsmálaráðherra skammar fjármálaráðherra fyrir afskipti Þakklát fyrir spurningar íbúa og varpa nýju ljósi á framkvæmdir Lögregla fámál um húsleit í máli Davíðs Viðarssonar Sjá meira
Árlegur stefnufundur alþjóða heilbrigðismálastofnunarinnar stendur nú yfir í Sviss. Oliver De Schutter, sérfræðingur hjá Sameinuðu þjóðunum, hélt þar býsna harðorða ræðu þar sem hann gagnrýndi harðlega aðgerðarleysi gegn offitu og óhollum mat í heiminum. Hann benti á að þjóðir heims verði að taka höndum saman til að sporna gegn óhollu matarræði, sem sé nú stærsta ógn við heilbrigði jarðarbúa. Meiri skaðvaldur en sígarettur og annað tóbak. En hvað getum við gert? „Það er mikilvægast að skapa aðstæður sem stuðla að heilbrigðum lifnaðarháttum, það kemur öllum til góða,“ segir Hólmfríður Þorgeirsdóttir, verkefnastjóri næringar hjá embætti landlæknis. „Það er til dæmis hægt með því að hækka álög á óhollustu, til dæmis sykraða gos- og svaladrykki, sælgæti og fleira og lækka álögur á hollustu. Einnig má fylgja betur eftir að takamarka auglýsingar á óhollustu sem beint er að börnum.“ Þetta eru svipaðar hugmyndir og alþjóða heilbrigðismálastofnunin hefur bent á undanfarin ár. Hér á landi hefur margt verið gert til að bæta matarræði og heilsu landsmanna og einhver árangur náðst í þeim efnum. Nýjustu upplýsingar frá landlæknisembættinu benda til þess að um 21% fullorðinna Íslendinga flokkist sem of feitir (BMI ≥30). Mælingar benda til mikillar aukningar í þessum hópi frá 1990 til 2007 en að síðan hafi hægt á þróuninni. Tæp 5% níu ára barna á höfuðborgarsvæðinu flokkast of feit og 18,5% of þung. Á síðari hluta 20. aldar var mikil auking á hlutfalli þeirra barna sem flokkuðust of þung eða of feit en mælingar undanfarinn áratug benda ekki til merkjanlegrar aukningar hvað þetta varðar. Þá hefur dánartíðni vegna kransæðasjúkdóma stórlækkað undanfarin ár og áratugi samhliða því að neysluvenjur landsmanna hafa þokast í rétta átt með minni neyslu á mettaðri fitu og transfitusýrum og aukinni neyslu ávaxta og grænmetis. „Það er alltaf hægt að gera betur,“ segir Hólmfríður.
Mest lesið Piparúði á mótmælendur barst að þingmönnum Pírata Innlent Einn umdeildasti kennari landsins lætur af störfum Innlent Flóttamannastraumurinn renni þangað sem stærstu glufurnar finnast Innlent Auglýsti hlaðvarp Miðflokksins í pontu Innlent Gamall handritsbútur reyndist úr guðspjalli um æsku Krists Erlent 85 ára karl heklar og heklar á Kirkjubæjarklaustri Innlent Lokuðu ferðamannastöðum og skólum vegna mikils hita Erlent Um tólf vopnuð útköll lögreglu og sérsveitar í hverri viku Innlent „Það að sá sem fer með fjárveitingarvaldið standi að þessu er sérstaklega ámælisvert“ Innlent Ósanngjarnt að Íslendingar borgi íbúðina tvisvar eða þrisvar Innlent Fleiri fréttir Auglýsti hlaðvarp Miðflokksins í pontu Flóttamannastraumurinn renni þangað sem stærstu glufurnar finnast Um tólf vopnuð útköll lögreglu og sérsveitar í hverri viku Piparúði á mótmælendur barst að þingmönnum Pírata „Vinstri vængurinn er ekki brotinn, en hann er laskaður“ Sér fyrir sér 2031 án hvalveiða og sjókvíaeldis Sameyki framlengdi kjarasamning við ríkið Ósanngjarnt að Íslendingar borgi íbúðina tvisvar eða þrisvar Yngsti þingmaðurinn vill að meira sé gert fyrir ungt fólk „Virðist ætla að verða nokkuð afkastamikið þing“ „Við skulum tala um Hörpupartý upp á tvo milljarða“ 85 ára karl heklar og heklar á Kirkjubæjarklaustri Ríkisstjórnin hafi sett efnahag venjulegs fólks á hvolf „Það að sá sem fer með fjárveitingarvaldið standi að þessu er sérstaklega ámælisvert“ Guðrún vill lagabreytingar ekki pólitísk afskipti Biðla til stjórnvalda að klára málið Pólitísk afskipti af rannsókn og heklari á níræðisaldri Stækka gjaldsvæði eitt og tvö á bílastæðum í Reykjavík Fjármálaráðherra segist ekki hafa hvatt til sakamálarannsóknar Bein útsending: Eldhúsdagsumræður á Alþingi Vikulangt gæsluvarðhald vegna stunguárásar í Súðavík Pólitísk afskipti ráðherra tilefni til alvarlegra áhyggja Árekstur á Höfðabakkabrú Einn af hverjum fjórum tók ákvörðun á kjördegi Fjölskylda frá Marokkó fær ekki að heimsækja ættingja á Íslandi Einn umdeildasti kennari landsins lætur af störfum Landsbyggðarskattur í formi bílastæðagjalda Dómsmálaráðherra skammar fjármálaráðherra fyrir afskipti Þakklát fyrir spurningar íbúa og varpa nýju ljósi á framkvæmdir Lögregla fámál um húsleit í máli Davíðs Viðarssonar Sjá meira