Alþingi bannar háa vexti á smálánum Kolbeinn Óttarsson Proppé skrifar 19. mars 2013 07:00 Mörgum hefur reynst það þrautin þyngri að halda jafnvægi launa og lánaafborgana í réttu hlutfalli. Nú hefur Alþingi sett þak á kostnað við vexti og innheimtu af lánum.fréttablaðið/valli Samanlagður kostnaður lánþega vegna vaxta og innheimtu af lánum má aldrei verða hærri en 50 prósent af lánsfjárhæðinni, samkvæmt lögum um neytendalán sem Alþingi samþykkti samhljóða í gær. Helgi Hjörvar, formaður efnahags- og viðskiptanefndar, segir þetta koma í veg fyrir allt of háan kostnað sem víða hafi viðgengist. „Hér hefur viðgengist á markaðnum lánastarfsemi sem hefur falið í sér margra hundraða prósenta vexti, og algjörlega fáránlegan kostnað. Þar ber hæst svokölluð smálánafyrirtæki, en líka ýmis önnur skemmri lánsform sem hafa verið með ótrúlega háa vaxtaprósentu." Helgi segir það alltof lengi hafa viðgengist að fólki hafi, við lántöku, verið sýndir útreikningar sem miði afborganir við verðbólgumarkmið Seðlabankans eða jafnvel 0 prósenta verðbólgu. Það verður ólöglegt samkvæmt frumvarpinu, miðað verður við raunverulega verðbólgu og meðaltal síðustu tíu ára.Krafa um upplýsingar Frumvarpið eykur einnig aðhald með lánveitingum með kröfum um lánshæfis- og greiðslumat þegar um hærri fjárhæðir er að ræða. Helgi óttast ekki að það takmarki aðgang að lánsfjármagni. „Samþykkt frumvarpsins á ekki að breyta í veigamiklum atriðum aðgangi fólks að lánsfé, en fyrst og fremst tryggja að vandað sé til veitingarinnar og að neytendur séu vel upplýstir um það sem þeir eru að gera." Örn Arnarson, sérfræðingur hjá Samtökum fjármálafyrirtækja, segir að lögin þýði meiri umsýslu þegar kemur að smærri lánafyrirgreiðslu. Eðlilega haldist hærri kostnaður í hendur við meiri umsýslu. „Það er búið að sníða stóru agnúana af frumvarpinu við vinnslu þess. Við erum sammála markmiði laganna um að auka neytendavernd. Hins vegar leggur þetta frumvarp nýjar kvaðir á fjármálafyrirtæki, ekki síst viðskiptamenn. Minniháttar fjármálafyrirgreiðsla, sem hingað til hefur getað gengið hratt fyrir sig, verður þyngri í vöfum."Tekið á smálánum Steingrímur J. Sigfússon, atvinnuvega- og nýsköpunarráðherra, lagði frumvarpið fram. Hann segir það bæta réttarstöðu lánveitenda umtalsvert og fela í sér breytingar á neytendatilskipun. „Síðast en ekki síst tekur það á smálánunum og setur þak á það hvað hægt er að setja háa vexti." Útlán – samtök fjárlánafyrirtækja án umsýslu, eða smálánafyrirtækjanna – sendi umsögn um frumvarpið til efnahags- og viðskiptanefndar. Þar sagði að í Evróputilskipuninni sem lögin innleiða sé hvergi kveðið á um hámarksvexti neytendalána og því sé óheimilt að setja slíkt í lög hér. „Það er mat Útlána að verði sett inn ákvæði í lög um neytendalán sem kveður á um 50% hámark á árlega hlutfallstölu kostnaðar verði það til þess að smálánafyrirtækin leggist af þar sem starfsemin verður ekki lengur arðbær." Þá sagði í umsögn smálánafyrirtækisins Múla að slíkt hámark gæti leitt til þess að „ómögulegt verði að veita neytendum þessa þjónustu". Steingrímur segir að ef smálánafyrirtækin finni sér ekki markaðsstöðu innan laganna verði svo að vera. „Það er náttúrulega algjörlega ljóst að menn geta ekki stundað hvaða okurlánastarfsemi sem er, eftir setningu þessara laga. Það er eindreginn vilji löggjafans að hafa það þannig." Ekki náðist í Hauk Örn Birgisson, talsmann Útlána, við vinnslu fréttarinnar.Lög um fjármálalán Eygló Harðardóttir, þingmaður Framsóknarflokksins, segir lögin skref í rétta átt en þó sé ekki nóg að gert. „Ástæða þess að Framsóknarflokkurinn studdi ekki frumvarpið, en lagðist ekki gegn því, er sú að við teljum að ekki sé verið að gæta hagsmuna neytenda nægjanlega þegar kemur að fasteignalánum. Það vantar almenna löggjöf um fasteignalán og það er ekki verið að vernda neytendur nægjanlega þegar kemur að lántöku vegna fasteignakaupa." Steingrímur hefur skipað nefnd til að vinna að rammalagasetningu um fasteignaveðlán til íbúðakaupa. Það næst þó ekki í gegn á þessu þingi. Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Var nálægt því að draga framboð sitt til baka Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Ávarpar stuðningsmenn af svölunum Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Innlent Dauðþreyttur Jón eyddi átta milljónum króna Innlent Fleiri fréttir Ríkisstjórnin á erfiða daga fyrir höndum Þrjár efstu með 75 prósent atkvæða Niðurstöður talningar: Kjörsókn með besta móti Fyrsti karlmakinn á Bessastöðum: „Draumaútkoman varð að veruleika” Neðstu sex fengu samanlagt rúm þrjú þúsund atkvæði Dauðþreyttur Jón eyddi átta milljónum króna Ávarpar stuðningsmenn af svölunum Könnun Maskínu daginn fyrir kjördag staðfesti flugið á Höllu Tómasdóttur Halla Hrund með hjartað fullt af þakklæti Aukafréttatími Stöðvar 2 Var nálægt því að draga framboð sitt til baka Fólk streymir í Bláa lónið á ný og sér eldgosið vel „Sigur MBA-gráðunnar, leiðtogafræða og mannauðsstjórnunar“ Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Sjá meira
Samanlagður kostnaður lánþega vegna vaxta og innheimtu af lánum má aldrei verða hærri en 50 prósent af lánsfjárhæðinni, samkvæmt lögum um neytendalán sem Alþingi samþykkti samhljóða í gær. Helgi Hjörvar, formaður efnahags- og viðskiptanefndar, segir þetta koma í veg fyrir allt of háan kostnað sem víða hafi viðgengist. „Hér hefur viðgengist á markaðnum lánastarfsemi sem hefur falið í sér margra hundraða prósenta vexti, og algjörlega fáránlegan kostnað. Þar ber hæst svokölluð smálánafyrirtæki, en líka ýmis önnur skemmri lánsform sem hafa verið með ótrúlega háa vaxtaprósentu." Helgi segir það alltof lengi hafa viðgengist að fólki hafi, við lántöku, verið sýndir útreikningar sem miði afborganir við verðbólgumarkmið Seðlabankans eða jafnvel 0 prósenta verðbólgu. Það verður ólöglegt samkvæmt frumvarpinu, miðað verður við raunverulega verðbólgu og meðaltal síðustu tíu ára.Krafa um upplýsingar Frumvarpið eykur einnig aðhald með lánveitingum með kröfum um lánshæfis- og greiðslumat þegar um hærri fjárhæðir er að ræða. Helgi óttast ekki að það takmarki aðgang að lánsfjármagni. „Samþykkt frumvarpsins á ekki að breyta í veigamiklum atriðum aðgangi fólks að lánsfé, en fyrst og fremst tryggja að vandað sé til veitingarinnar og að neytendur séu vel upplýstir um það sem þeir eru að gera." Örn Arnarson, sérfræðingur hjá Samtökum fjármálafyrirtækja, segir að lögin þýði meiri umsýslu þegar kemur að smærri lánafyrirgreiðslu. Eðlilega haldist hærri kostnaður í hendur við meiri umsýslu. „Það er búið að sníða stóru agnúana af frumvarpinu við vinnslu þess. Við erum sammála markmiði laganna um að auka neytendavernd. Hins vegar leggur þetta frumvarp nýjar kvaðir á fjármálafyrirtæki, ekki síst viðskiptamenn. Minniháttar fjármálafyrirgreiðsla, sem hingað til hefur getað gengið hratt fyrir sig, verður þyngri í vöfum."Tekið á smálánum Steingrímur J. Sigfússon, atvinnuvega- og nýsköpunarráðherra, lagði frumvarpið fram. Hann segir það bæta réttarstöðu lánveitenda umtalsvert og fela í sér breytingar á neytendatilskipun. „Síðast en ekki síst tekur það á smálánunum og setur þak á það hvað hægt er að setja háa vexti." Útlán – samtök fjárlánafyrirtækja án umsýslu, eða smálánafyrirtækjanna – sendi umsögn um frumvarpið til efnahags- og viðskiptanefndar. Þar sagði að í Evróputilskipuninni sem lögin innleiða sé hvergi kveðið á um hámarksvexti neytendalána og því sé óheimilt að setja slíkt í lög hér. „Það er mat Útlána að verði sett inn ákvæði í lög um neytendalán sem kveður á um 50% hámark á árlega hlutfallstölu kostnaðar verði það til þess að smálánafyrirtækin leggist af þar sem starfsemin verður ekki lengur arðbær." Þá sagði í umsögn smálánafyrirtækisins Múla að slíkt hámark gæti leitt til þess að „ómögulegt verði að veita neytendum þessa þjónustu". Steingrímur segir að ef smálánafyrirtækin finni sér ekki markaðsstöðu innan laganna verði svo að vera. „Það er náttúrulega algjörlega ljóst að menn geta ekki stundað hvaða okurlánastarfsemi sem er, eftir setningu þessara laga. Það er eindreginn vilji löggjafans að hafa það þannig." Ekki náðist í Hauk Örn Birgisson, talsmann Útlána, við vinnslu fréttarinnar.Lög um fjármálalán Eygló Harðardóttir, þingmaður Framsóknarflokksins, segir lögin skref í rétta átt en þó sé ekki nóg að gert. „Ástæða þess að Framsóknarflokkurinn studdi ekki frumvarpið, en lagðist ekki gegn því, er sú að við teljum að ekki sé verið að gæta hagsmuna neytenda nægjanlega þegar kemur að fasteignalánum. Það vantar almenna löggjöf um fasteignalán og það er ekki verið að vernda neytendur nægjanlega þegar kemur að lántöku vegna fasteignakaupa." Steingrímur hefur skipað nefnd til að vinna að rammalagasetningu um fasteignaveðlán til íbúðakaupa. Það næst þó ekki í gegn á þessu þingi.
Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Var nálægt því að draga framboð sitt til baka Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Ávarpar stuðningsmenn af svölunum Innlent Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Innlent Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Innlent Dauðþreyttur Jón eyddi átta milljónum króna Innlent Fleiri fréttir Ríkisstjórnin á erfiða daga fyrir höndum Þrjár efstu með 75 prósent atkvæða Niðurstöður talningar: Kjörsókn með besta móti Fyrsti karlmakinn á Bessastöðum: „Draumaútkoman varð að veruleika” Neðstu sex fengu samanlagt rúm þrjú þúsund atkvæði Dauðþreyttur Jón eyddi átta milljónum króna Ávarpar stuðningsmenn af svölunum Könnun Maskínu daginn fyrir kjördag staðfesti flugið á Höllu Tómasdóttur Halla Hrund með hjartað fullt af þakklæti Aukafréttatími Stöðvar 2 Var nálægt því að draga framboð sitt til baka Fólk streymir í Bláa lónið á ný og sér eldgosið vel „Sigur MBA-gráðunnar, leiðtogafræða og mannauðsstjórnunar“ Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Sjá meira