Aftur á vinnumarkað í kjölfar veikinda

Vinnumarkaður Blásið hefur verið til þriggja ára tilraunaverkefnis þar sem starfstengd endurhæfing er gerð á fólki með skerta starfsorku sem hefur nýlega dottið út af vinnumarkaði. Sextíu einstaklingar sem hafa verið alvarlega veikir taka þátt í verkefninu. Tuttugu þeirra hafa fengið þverfaglega endurhæfingu og eru sex þegar komnir út á vinnumarkaðinn.

Kristján Guðmundsson, yfirlæknir Heilsugæslunnar Glæsibæ, tekur þátt í verkefninu, sem er á vegum heilsugæslustöðva, Vinnumálastofnunar, Tryggingastofnunar og velferðarsviðs Reykjavíkur. Hann segir að tilraunin sé unnin í þverfaglegu samstarfi lækna, sjúkraþjálfara, sálfræðings og félagsráðgjafa á heilsugæslustöðvunum í Glæsibæ, Efra-Breiðholti, Salastöð og Garðabæ.

„Markmiðið er að veita fólki starfstengda endurhæfingu, koma því eins fljótt og hægt er út á vinnumarkaðinn og styðja það til að halda áfram að vinna," segir Kristján.

Sigurður Thorlacius, fyrrverandi tryggingayfirlæknir, segir að atvinna sé mannréttindi. Vinna skipti gríðarlega miklu máli fyrir heilsufar og því hafi atvinnumissir heilsuspillandi áhrif til lengri tíma litið. Hingað til hafi ekki verið nægilegt pláss á vinnumarkaði fyrir fólk með skerta starfsorku. Mikilvægt sé að hugarfarsbreyting verði.

„Þegar einstaklingar lenda í hremmingum og geta ekki sinnt vinnu sinni nógu vel hafa ekki verið nægir möguleikar á hlutastarfi, að fá önnur verkefni eða komast í vinnu hjá öðrum vinnuveitanda þó að starfskraftarnir séu ekki alveg þeir sömu og áður," segir Sigurður.

„Hingað til hefur fólk annað hvort verið í vinnu eða verið öryrkjar.

Hugmyndin er að fólk geti verið með skerta starfsorku og fengið bætur en samt fengið vinnu við hæfi," segir hann og bendir á að kerfið hafi hingað til virkað sem fátæktargildra vegna tekjutryggingarinnar þar sem allar tekjur hafa komið til frádráttar bótum og jafnvel tekjur maka líka.

Sigursteinn Másson, formaður Öryrkjabandalagsins, segir að stórauka þurfi starfsendurhæfingu og gera stórar kerfisbreytingar. „Við viljum brjótast út úr þeirri fátæktargildru sem núverandi örorka er og efla atvinnuþátttöku öryrkja."