Mjófirðingar segja lax­eldi geta lyft byggðinni snöggt

Mjóifjörður er fámennasti byggði fjörður Austurlands og þar búa núna ellefu manns. Í fréttum Sýnar var rifjuð upp heimsókn í Mjóafjörð fyrir þáttinn Um land allt, sem sýndur var á Stöð 2 í febrúar 2022. 

„Það sem ég sé svona sem gæti ýtt undir byggð hér snöggt, það er laxeldið,“ sagði Sævar Egilsson, útgerðarmaður og vélstjóri, í þættinum.

„Nú er þetta komið í nærliggjandi firði og gengur býsna vel. Of afhverju ætti það þá ekki að vera hægt hér?“ spurði Sigfús Vilhjálmsson, útvegsbóndi á Brekku.

Laxeldi var raunar stundað í Mjóafirði um fimm ára skeið upp úr síðustu aldamótum.

„Hér eru þessir fáu sem eftir eru sammála um það og sjá ekkert því til fyrirstöðu að fá það hingað. Og ég held að það verði,“ sagði Sigfús.

„En þeir virðast frekar vilja setja þetta á Fáskrúðsfirði, þótt Fáskrúðsfirðingar segðu nei. Þeir vilja setja þetta á Seyðisfjörð, þó Seyðfirðingar segi nei.

En við segjum bara: Já, já, já. Tilbúnir í hvað sem er. En fáum ekki neitt,“ sagði Sævar.

Og núna virðast óskir Mjófirðinga ætla að rætast, miðað við orð Hönnu Katrínar Friðriksson atvinnuvegaráherra á Sjávarútvegsdeginum í Hörpu í gær.

„Ég hef kallað eftir því við Hafrannsóknastofnun að gert verði burðarþolsmat í Mjóafirði og tillögur að eldissvæðum. Gert er ráð fyrir að ráðgjöf Hafrannsóknastofnunar verði tilbúin snemma á vormánuðum.

Og þá verður ekkert því til fyrirstöðu að farið verði í útboð á svæðunum, enda liggur fyrir strandsvæðaskipulag fyrir Mjóafjörð,“ sagði Hanna Katrín.

Þeir Sigfús og Sævar sögðu báðir í samtali við fréttastofu í dag að þeim litist vel á ákvörðun ráðherrans.

„Mér líst mjög vel á það. Við höfum ekkert komist til þess að nýta þessa auðlind,“ sagði Sævar.

„Mér líst vel á þessa ákvörðun ráðherra. Hún er skelegg þessi kona,“ sagði Sigfús í dag.

En hverju gæti Mjóifjörður skilað í afurðum laxeldis?

Um það spurðum við Jón Örn Pálsson sjávarútvegsfræðing í dag en hann er óháður ráðgjafi í fiskeldismálum. 

Jón Örn segir Mjóafjörð opinn með mikil sjóskipti og botnstraumi, sem ráði mestu um burðarþol. Hann áætlar að burðarþol fjarðarins sé að minnsta kosti tíu til tólf þúsund tonn.

„Í því tilliti er mikilvægt að eldissvæði sé staðsett í og yfir markantinum en ekki í miðjum firðinum, þar sem botnstraumur er jafnan minnstur í djúpálnum,“ segir Jón Örn.

Miðað við að þúsund krónur fáist fyrir kílóið af laxi gæfi það tíu til tólf milljarða króna verðmæti á hverju ári.

Í mörgum heimsóknum til Færeyja hefur Sigfús á Brekku kynnst laxeldinu þar.

„Þá náttúrlega sá maður þetta allt saman. Hvað þetta er flott. Hvað þetta gefur rosalegar tekjur. Og hve möguleikarnir eru miklir við þetta.

Og þetta hlýtur að vera hægt hérna, alveg eins. Getur ekki annað verið,“ sagði Sigfús.