Rauði krossinn sekur um kynbundna mismunun Hólmfríður Gísladóttir skrifar 9. ágúst 2023 07:18 Konan og maðurinn störfuðu bæði sem lögfræðingar hjá RKÍ. Vísir/Andri Marinó Kærunefnd jafnréttismála hefur komist að þeirri niðurstöðu að Rauði kross Íslands hafi brotið gegn lögum um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna þegar laun karls sem starfaði hjá samtökunum hækkuðu umfram laun konu sem sinnti áþekkum störfum. Fjallað er um málið í úrskurði sem hefur verið birtur á vefsíðu kærunefndarinnar en svo virðist sem Rauði krossinn hafi að lokum viðurkennt að hafa gert mistök við ákvörðun launa starfsfólksins, á sama tíma og forsvarsmenn hans neita að rekja megi launamuninn til kyns. Konan sem sótti málið hóf störf hjá RKÍ í lok september 2020, um það bil mánuði áður en karlinn. Hún var fyrst á hærri launum en maðurinn en að fjórum mánuðum liðnum voru laun hans hækkuð umfram laun konunnar. RKÍ hafði gert ráðningarsamning við manninn þar sem kveðið var á um endurskoðun launa en RKÍ hélt því meðal annars fram að sambærilegt ákvæði væri ekki að finna í ráðningarsamningi konunnar, jafnvel þótt svo virðist sem minnst sé á endurskoðun launa í drögum sem konan lagði fram. Launahækkun mannsins leiddi til þess að hann fékk hærri laun, sem nam 40 þúsund krónum á mánuði, en konan í átta mánuði. Þegar upp komst um launamunin voru laun konunnar hækkuð til samræmis en ekki afturvirkt. Konan hélt því fram að launamunurinn hefði ekki verið málefnalegur og benti meðal annars á að yfirmenn hefðu í fyrstu viðurkennt mistökin og beðist afsökunar. Þegar hún hefði farið fram á formleg svör hefðu viðbrögðin hins vegar breyst og því verið haldið fram að engin mistök hefðu átt sér stað heldur hefði karlinn verðskuldað hækkunina en ekki konan. Þá bendir hún á að eftir að málið komst upp hefðu öll laun verið yfirfarin og hennar hækkuð. Konan segir afstöðu RKÍ þversagnakennda og ekki annað séð en að forsvarsmenn samtakanna hafi reynt að „fría sig ábyrgð á brotum sínum með eftiráskýringum þegar háttsemi kærða var kærð til kærunefndar jafnréttismála“. Hvað varðar sjónarmið RKÍ þá virðast þau sannarlega nokkuð þversagnarkennd, þar sem samtökin viðurkenna að mistök hafi verið gerð en halda því á sama tíma fram að launamismunurinn hafi ekki verið kynbundinn. Segir meðal annars að RKÍ hafi sent konunni bréf þar sem fram kemur að það hafi ekki verið ætlunin að mismuna milli hennar og samstarfsmanns hennar en einnig að málefnalegar ástæður hafi legið að baki mismuninum. Þá kemur fram að samið var við manninn við ráðningu um endurskoðun launa en dregið í efa að sambærilegt ákvæði hafi verið að finna í ráðningarsamningi konunnar. Þá væri það starfsmanna að óska eftir launhækkunum. RKÍ óskaði eftir frávísun málsins þar sem búið var að gera upp við konuna en kærunefndin hafnaði því. „Áður er rakið að kærði hafi viðurkennt mistök við greiðslu launa til kæranda, hækkað laun hennar til samræmis við laun karlkyns samstarfsmannsins sem gegndi sama starfi og kærandi hjá kærða þegar upp komst um launamuninn, greitt henni fjárhæð sem að hans sögn var sú fjárhæð sem nemi launamuninum afturvirkt, jafnframt að hafa sent henni skriflega afsökunarbeiðni og staðfest að hann muni læra af reynslunni. Af gögnum málsins og umsögnum kærða má afdráttarlaust ráða að hann hafi ekki talið unnt að réttlæta á hlutlægan og málefnalegan hátt umræddan launamun, þ.m.t. þá ákvörðun að endurskoða laun karlkyns starfsmanns með öðrum hætti en laun kæranda. Í samræmi við það verður ekki hjá því komist að telja að kærði hafi gerst brotlegur við 1. mgr. 18. gr. laga nr. 150/2020, sbr. 6. gr. sömu laga,“ segir í úrskurði nefndarinnar. RKÍ hafi þannig mismunað á grundvelli kyns. Jafnréttismál Kjaramál Félagasamtök Mest lesið Björk styður æskuvinkonu sína sem sætir svívirðingum Innlent Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Innlent Magga Stína handtekin í nótt af Ísraelsher Innlent Langþreyttur á TikTok áreiti og rasískum orðsendingum skólakrakka Innlent Hitnar undir feldi Lilju Innlent Óheppileg „læk“ Reykjavíkurborgar: „Okkur þykir þetta miður“ Innlent Hefur áhyggjur af unga fólkinu Innlent Dularfull brotlending nærri Area 51 Erlent Keyrt á vegfaranda í Skeifunni Innlent Takmörk á því hversu langt Ísraelar geti farið til að verja hafnbann Innlent Fleiri fréttir „Ég ætla ekki að jarða hann, ég ætla að hafa hann á lífi“ Mamma Möggu Stínu gerir upp erfiðan dag Útlendingastofnun: Ekkert bendi til ómannúðlegrar meðferðar í Króatíu Hitnar undir feldi Lilju Játaði að hafa stolið tugum milljóna úr dánarbúi móður sinnar Játaði áralangt kynferðisofbeldi gegn stjúpdóttur sinni Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Fékk aðsvif og missti bílinn yfir á annan vegarhelming Hefur áhyggjur af unga fólkinu Ungir Sjálfstæðismenn vilja stöðva hælisveitingar Sér fram á margar klukkustundir í fullkominni óvissu Takmörk á því hversu langt Ísraelar geti farið til að verja hafnbann Keyrt á vegfaranda í Skeifunni Óheppileg „læk“ Reykjavíkurborgar: „Okkur þykir þetta miður“ Hafa rætt við ísraelsk stjórnvöld og sett fram kröfur vegna Margrétar Björk styður æskuvinkonu sína sem sætir svívirðingum „Minnir á saltveðrið mikla“ Magga Stína tekin höndum og gular viðvaranir í kortunum Stúlkan komin í leitirnar Bændum verulega brugðið vegna breytinga á búvörulögum Ákærður fyrir stunguárás á Seltjarnarnesi Magga Stína handtekin í nótt af Ísraelsher Átján sagt upp í Seljahlíð Fyrri degi heimsóknar lauk með kvöldverði í forsetahöllinni Sást blóðugur fyrir utan fjölbýlishús Langþreyttur á TikTok áreiti og rasískum orðsendingum skólakrakka „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Segir réttast að ráðherra dragi drögin í heild sinni til baka Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Sjá meira
Fjallað er um málið í úrskurði sem hefur verið birtur á vefsíðu kærunefndarinnar en svo virðist sem Rauði krossinn hafi að lokum viðurkennt að hafa gert mistök við ákvörðun launa starfsfólksins, á sama tíma og forsvarsmenn hans neita að rekja megi launamuninn til kyns. Konan sem sótti málið hóf störf hjá RKÍ í lok september 2020, um það bil mánuði áður en karlinn. Hún var fyrst á hærri launum en maðurinn en að fjórum mánuðum liðnum voru laun hans hækkuð umfram laun konunnar. RKÍ hafði gert ráðningarsamning við manninn þar sem kveðið var á um endurskoðun launa en RKÍ hélt því meðal annars fram að sambærilegt ákvæði væri ekki að finna í ráðningarsamningi konunnar, jafnvel þótt svo virðist sem minnst sé á endurskoðun launa í drögum sem konan lagði fram. Launahækkun mannsins leiddi til þess að hann fékk hærri laun, sem nam 40 þúsund krónum á mánuði, en konan í átta mánuði. Þegar upp komst um launamunin voru laun konunnar hækkuð til samræmis en ekki afturvirkt. Konan hélt því fram að launamunurinn hefði ekki verið málefnalegur og benti meðal annars á að yfirmenn hefðu í fyrstu viðurkennt mistökin og beðist afsökunar. Þegar hún hefði farið fram á formleg svör hefðu viðbrögðin hins vegar breyst og því verið haldið fram að engin mistök hefðu átt sér stað heldur hefði karlinn verðskuldað hækkunina en ekki konan. Þá bendir hún á að eftir að málið komst upp hefðu öll laun verið yfirfarin og hennar hækkuð. Konan segir afstöðu RKÍ þversagnakennda og ekki annað séð en að forsvarsmenn samtakanna hafi reynt að „fría sig ábyrgð á brotum sínum með eftiráskýringum þegar háttsemi kærða var kærð til kærunefndar jafnréttismála“. Hvað varðar sjónarmið RKÍ þá virðast þau sannarlega nokkuð þversagnarkennd, þar sem samtökin viðurkenna að mistök hafi verið gerð en halda því á sama tíma fram að launamismunurinn hafi ekki verið kynbundinn. Segir meðal annars að RKÍ hafi sent konunni bréf þar sem fram kemur að það hafi ekki verið ætlunin að mismuna milli hennar og samstarfsmanns hennar en einnig að málefnalegar ástæður hafi legið að baki mismuninum. Þá kemur fram að samið var við manninn við ráðningu um endurskoðun launa en dregið í efa að sambærilegt ákvæði hafi verið að finna í ráðningarsamningi konunnar. Þá væri það starfsmanna að óska eftir launhækkunum. RKÍ óskaði eftir frávísun málsins þar sem búið var að gera upp við konuna en kærunefndin hafnaði því. „Áður er rakið að kærði hafi viðurkennt mistök við greiðslu launa til kæranda, hækkað laun hennar til samræmis við laun karlkyns samstarfsmannsins sem gegndi sama starfi og kærandi hjá kærða þegar upp komst um launamuninn, greitt henni fjárhæð sem að hans sögn var sú fjárhæð sem nemi launamuninum afturvirkt, jafnframt að hafa sent henni skriflega afsökunarbeiðni og staðfest að hann muni læra af reynslunni. Af gögnum málsins og umsögnum kærða má afdráttarlaust ráða að hann hafi ekki talið unnt að réttlæta á hlutlægan og málefnalegan hátt umræddan launamun, þ.m.t. þá ákvörðun að endurskoða laun karlkyns starfsmanns með öðrum hætti en laun kæranda. Í samræmi við það verður ekki hjá því komist að telja að kærði hafi gerst brotlegur við 1. mgr. 18. gr. laga nr. 150/2020, sbr. 6. gr. sömu laga,“ segir í úrskurði nefndarinnar. RKÍ hafi þannig mismunað á grundvelli kyns.
Jafnréttismál Kjaramál Félagasamtök Mest lesið Björk styður æskuvinkonu sína sem sætir svívirðingum Innlent Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Innlent Magga Stína handtekin í nótt af Ísraelsher Innlent Langþreyttur á TikTok áreiti og rasískum orðsendingum skólakrakka Innlent Hitnar undir feldi Lilju Innlent Óheppileg „læk“ Reykjavíkurborgar: „Okkur þykir þetta miður“ Innlent Hefur áhyggjur af unga fólkinu Innlent Dularfull brotlending nærri Area 51 Erlent Keyrt á vegfaranda í Skeifunni Innlent Takmörk á því hversu langt Ísraelar geti farið til að verja hafnbann Innlent Fleiri fréttir „Ég ætla ekki að jarða hann, ég ætla að hafa hann á lífi“ Mamma Möggu Stínu gerir upp erfiðan dag Útlendingastofnun: Ekkert bendi til ómannúðlegrar meðferðar í Króatíu Hitnar undir feldi Lilju Játaði að hafa stolið tugum milljóna úr dánarbúi móður sinnar Játaði áralangt kynferðisofbeldi gegn stjúpdóttur sinni Bein útsending: Mótmæla handtöku Möggu Stínu Fékk aðsvif og missti bílinn yfir á annan vegarhelming Hefur áhyggjur af unga fólkinu Ungir Sjálfstæðismenn vilja stöðva hælisveitingar Sér fram á margar klukkustundir í fullkominni óvissu Takmörk á því hversu langt Ísraelar geti farið til að verja hafnbann Keyrt á vegfaranda í Skeifunni Óheppileg „læk“ Reykjavíkurborgar: „Okkur þykir þetta miður“ Hafa rætt við ísraelsk stjórnvöld og sett fram kröfur vegna Margrétar Björk styður æskuvinkonu sína sem sætir svívirðingum „Minnir á saltveðrið mikla“ Magga Stína tekin höndum og gular viðvaranir í kortunum Stúlkan komin í leitirnar Bændum verulega brugðið vegna breytinga á búvörulögum Ákærður fyrir stunguárás á Seltjarnarnesi Magga Stína handtekin í nótt af Ísraelsher Átján sagt upp í Seljahlíð Fyrri degi heimsóknar lauk með kvöldverði í forsetahöllinni Sást blóðugur fyrir utan fjölbýlishús Langþreyttur á TikTok áreiti og rasískum orðsendingum skólakrakka „Það er sárt að þurfa að horfa á eftir þeim“ Ekki hlutverk stjórnarandstöðunnar að halda uppi stemmingu Segir réttast að ráðherra dragi drögin í heild sinni til baka Spyr hvort aflífa þurfi sig vegna mjaðmaskipta Sjá meira