Mike Pence – aðvörun Halldór Reynisson skrifar 16. ágúst 2019 07:00 Hingað til lands er væntanlegur varaforseti Bandaríkjanna, Mike Pence. Hann er enginn aufúsugestur og af ýmsum ástæðum. Fyrir það fyrsta er hann náinn bandamaður þess Bandaríkjaforseta sem harðast hefur gengið gegn siðmenningu og samfélagsskipan vestrænna ríkja sem komið hefur verið á eftir bitra reynslu tveggja heimsstyrjalda. Í annan stað kemur hann á tíma þegar stefna Bandaríkjanna virðist auka úlfúð í heiminum en ekki draga úr – stefna sem gerir bandarísk stjórnvöld að friðarspillum. Eitt birtingarform þess hráskinnaleiks eru framkvæmdir sem bandaríski herinn hyggst hefja á Keflavíkurflugvelli. Það er samt þriðja ástæðan fyrir því að varast ætti að umgangast þennan mann sem ég ætla að gera að umfjöllunarefni hér; sú hættulega blanda íhaldssamra stjórnmála og afturhaldssamrar kristni sem nú ríður húsum í Bandaríkjunum. Mike Pence kallar sig „Evangelical“ en það eru kirkjur íhaldssamra hvítra mótmælenda sem mjög eru áberandi í Bandaríkjunum nú um stundir. Hafa þessar kirkjur gengið í vanheilagt hjónaband við sjálfhverfan og barnalegan forseta sem elur á óvild, kynþáttafordómum og er hvorki vinur sannleikans né dygðarinnar. Um 80 af hundraði þessa fólks kusu hann í síðustu forsetakosningum. Margir í þessari hreyfingu eru bókstafstrúar, þó ekki allir. Í vitund þessara íhaldssömu kristnu manna virtist öllum siðgildum til fórnandi að þeirra maður næði því að verða forseti Bandaríkjanna. Á bak við stendur það menningarstríð sem nú geisar þar vestra. Þessir hópar vilja að íhaldssamir dómarar sitji í hæstarétti Bandaríkjanna en til þess að svo megi verða þarf leiðitaman forseta. Að baki er áratuga barátta gegn fóstureyðingum. Sú afstaða er nú skyndilega orðin – að mati þessara íhaldssömu kristnu manna – helsta kennisetning kristninnar, en ekki Gullna reglan eða Kærleiksboðið. Það menningarstríð nær líka í gegnum kirkju- og trúarlíf – til hefur orðið andófshreyfing, „Reclaiming Jesus“, þar sem minnt er á að í kjarna boðskapar Jesú er sátt og fyrirgefning, ekki hatur og útilokun. Hreyfing þessarar íhaldskristni hefur færst mjög í aukana síðustu áratugi. Ég minnist lúthersks prests á ráðstefnu sem ég sótti þar vestra fyrir næstum 40 árum þegar ég var þar í námi í blaðamennsku. Sá hafði miklar áhyggjur af uppgangi þessarar íhaldssömu hreyfingar í bandarísku kirkjulífi með sinn bókstafsskilning og lögmálshyggju. Áhyggjur sem reyndust á rökum reistar. Þessir straumar innan mótmælendakristninnar í Bandaríkjunum hafa lítið álit á biblíulegri fræðimennsku en setja í staðinn bókstafsskilning sem varð til í Bandaríkjunum á 19. öld. Að einhverju leyti hófst þá þessi þróun á því sem má kalla „amerískan kristindóm“ en einn dálkahöfundur Guardian (sem sjálfur er prestur í ensku biskupakirkjunni) hefur bent á að þar setji menn gjarnan „Ameríku“ á stall en ekki Guð. Innan þessarar hreyfingar afneita margir loftslagsvá (þvert á orð Frans páfa), aðhyllast margir byssueign (hinir fyrstu kristnu menn neituðu að gegna herþjónustu í rómverska hernum), gera lítið úr réttindum kvenna og eru á móti samkynhneigðum (samanber kirkjugestinn sem strunsaði út úr Hallgrímskirkju um daginn). Þeir virðast engir sérstakir vinir flóttamanna og útlendinga. Sæluboð Krists eiga þarna ekki upp á pallborðið. Þá hafa orðið til ýmsar skrýtnar hugmyndir í hreyfingunni sem yfirleitt eru ekki byggðar á skotheldri fræðimennsku. Mikið er lagt upp úr Opinberunarbókinni (Lúther vildi helst sleppa henni úr Biblíunni). Trúin verður gjarnan að lögmáli en ekki fagnaðarerindi enda er það kennimark allrar bókstafshyggju. Ein kenningin í hreyfingu íhaldssamra kristinna manna í Bandaríkjunum hefur verið kölluð kristinn Zíonismi. Í þeirri sýn eru atburðir í Mið-Austurlöndum s.s. stofnun Ísraelsríkis tákn um hina síðustu tíma og endurkomu Krists. Íran er t.d. þar í hlutverki hins djöfullega sem reynir að eyða Ísraelsríki þvert á vilja Guðs. Þess vegna styður þessi hreyfing allar gerðir Ísraelsríkis en hunsar málstað Palestínumanna og það þótt margir þeirra séu kristnir. Að einhverju leyti skýrir þetta fjandskap Bandaríkjanna við Íran nú um stundir. Tveir áhrifamenn í bandarísku stjórnkerfi sem hafa verið flokkaðir sem kristnir Zíonistar eru Mike Pence varaforseti og utanríkisráðherrann Mike Pompeo. Hér er um að ræða eitraða blöndu stjórnmála og þokukenndra trúarhugmynda sem þegar hefur haft áhrif til hins verra í Mið-Austurlöndum. Því ber að vara við að íslensk stjórnvöld leggi lag sitt við fólk sem aðhyllist slíka hugmyndafræði. Í lokin má minna á ljóð Jóns Helgasonar prófessors um þessa áráttu að nudda sér utan í Krist á fölskum forsendum:EF ALLT þetta fólk fær í gullsölum himnanna gist sem gerir sér mat úr að nudda sér utan í Krist, þá hlýtur sú spurning að vakna hvort mikils sé misst ef maður að síðustu lendir í annarri vist.Höfundur er prestur Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bandaríkin Birtist í Fréttablaðinu Heimsókn Mike Pence Trúmál Mest lesið Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Skoðun Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Sjá meira
Hingað til lands er væntanlegur varaforseti Bandaríkjanna, Mike Pence. Hann er enginn aufúsugestur og af ýmsum ástæðum. Fyrir það fyrsta er hann náinn bandamaður þess Bandaríkjaforseta sem harðast hefur gengið gegn siðmenningu og samfélagsskipan vestrænna ríkja sem komið hefur verið á eftir bitra reynslu tveggja heimsstyrjalda. Í annan stað kemur hann á tíma þegar stefna Bandaríkjanna virðist auka úlfúð í heiminum en ekki draga úr – stefna sem gerir bandarísk stjórnvöld að friðarspillum. Eitt birtingarform þess hráskinnaleiks eru framkvæmdir sem bandaríski herinn hyggst hefja á Keflavíkurflugvelli. Það er samt þriðja ástæðan fyrir því að varast ætti að umgangast þennan mann sem ég ætla að gera að umfjöllunarefni hér; sú hættulega blanda íhaldssamra stjórnmála og afturhaldssamrar kristni sem nú ríður húsum í Bandaríkjunum. Mike Pence kallar sig „Evangelical“ en það eru kirkjur íhaldssamra hvítra mótmælenda sem mjög eru áberandi í Bandaríkjunum nú um stundir. Hafa þessar kirkjur gengið í vanheilagt hjónaband við sjálfhverfan og barnalegan forseta sem elur á óvild, kynþáttafordómum og er hvorki vinur sannleikans né dygðarinnar. Um 80 af hundraði þessa fólks kusu hann í síðustu forsetakosningum. Margir í þessari hreyfingu eru bókstafstrúar, þó ekki allir. Í vitund þessara íhaldssömu kristnu manna virtist öllum siðgildum til fórnandi að þeirra maður næði því að verða forseti Bandaríkjanna. Á bak við stendur það menningarstríð sem nú geisar þar vestra. Þessir hópar vilja að íhaldssamir dómarar sitji í hæstarétti Bandaríkjanna en til þess að svo megi verða þarf leiðitaman forseta. Að baki er áratuga barátta gegn fóstureyðingum. Sú afstaða er nú skyndilega orðin – að mati þessara íhaldssömu kristnu manna – helsta kennisetning kristninnar, en ekki Gullna reglan eða Kærleiksboðið. Það menningarstríð nær líka í gegnum kirkju- og trúarlíf – til hefur orðið andófshreyfing, „Reclaiming Jesus“, þar sem minnt er á að í kjarna boðskapar Jesú er sátt og fyrirgefning, ekki hatur og útilokun. Hreyfing þessarar íhaldskristni hefur færst mjög í aukana síðustu áratugi. Ég minnist lúthersks prests á ráðstefnu sem ég sótti þar vestra fyrir næstum 40 árum þegar ég var þar í námi í blaðamennsku. Sá hafði miklar áhyggjur af uppgangi þessarar íhaldssömu hreyfingar í bandarísku kirkjulífi með sinn bókstafsskilning og lögmálshyggju. Áhyggjur sem reyndust á rökum reistar. Þessir straumar innan mótmælendakristninnar í Bandaríkjunum hafa lítið álit á biblíulegri fræðimennsku en setja í staðinn bókstafsskilning sem varð til í Bandaríkjunum á 19. öld. Að einhverju leyti hófst þá þessi þróun á því sem má kalla „amerískan kristindóm“ en einn dálkahöfundur Guardian (sem sjálfur er prestur í ensku biskupakirkjunni) hefur bent á að þar setji menn gjarnan „Ameríku“ á stall en ekki Guð. Innan þessarar hreyfingar afneita margir loftslagsvá (þvert á orð Frans páfa), aðhyllast margir byssueign (hinir fyrstu kristnu menn neituðu að gegna herþjónustu í rómverska hernum), gera lítið úr réttindum kvenna og eru á móti samkynhneigðum (samanber kirkjugestinn sem strunsaði út úr Hallgrímskirkju um daginn). Þeir virðast engir sérstakir vinir flóttamanna og útlendinga. Sæluboð Krists eiga þarna ekki upp á pallborðið. Þá hafa orðið til ýmsar skrýtnar hugmyndir í hreyfingunni sem yfirleitt eru ekki byggðar á skotheldri fræðimennsku. Mikið er lagt upp úr Opinberunarbókinni (Lúther vildi helst sleppa henni úr Biblíunni). Trúin verður gjarnan að lögmáli en ekki fagnaðarerindi enda er það kennimark allrar bókstafshyggju. Ein kenningin í hreyfingu íhaldssamra kristinna manna í Bandaríkjunum hefur verið kölluð kristinn Zíonismi. Í þeirri sýn eru atburðir í Mið-Austurlöndum s.s. stofnun Ísraelsríkis tákn um hina síðustu tíma og endurkomu Krists. Íran er t.d. þar í hlutverki hins djöfullega sem reynir að eyða Ísraelsríki þvert á vilja Guðs. Þess vegna styður þessi hreyfing allar gerðir Ísraelsríkis en hunsar málstað Palestínumanna og það þótt margir þeirra séu kristnir. Að einhverju leyti skýrir þetta fjandskap Bandaríkjanna við Íran nú um stundir. Tveir áhrifamenn í bandarísku stjórnkerfi sem hafa verið flokkaðir sem kristnir Zíonistar eru Mike Pence varaforseti og utanríkisráðherrann Mike Pompeo. Hér er um að ræða eitraða blöndu stjórnmála og þokukenndra trúarhugmynda sem þegar hefur haft áhrif til hins verra í Mið-Austurlöndum. Því ber að vara við að íslensk stjórnvöld leggi lag sitt við fólk sem aðhyllist slíka hugmyndafræði. Í lokin má minna á ljóð Jóns Helgasonar prófessors um þessa áráttu að nudda sér utan í Krist á fölskum forsendum:EF ALLT þetta fólk fær í gullsölum himnanna gist sem gerir sér mat úr að nudda sér utan í Krist, þá hlýtur sú spurning að vakna hvort mikils sé misst ef maður að síðustu lendir í annarri vist.Höfundur er prestur
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann Skoðun