Kosið um forsetaræði í Tyrklandi Þorbjörn Þórðarson skrifar 16. apríl 2017 10:20 Tayyip Erdogan ávarpar samkomu í Kastamonu í Tyrklandi, 22. mars 2017. Vísir/AFP Í dag ganga Tyrkir til kosninga í þjóðaratkvæðagreiðslu um stjórnarskrárbreytingar sem munu auka völd Recep Tayyip Erdogan forseta landsins verulega gangi þær eftir og munu í reynd formlega afnema lýðræði í landinu í núverandi mynd. Stjórnarskrárbreytingarnar fela í sér að embætti forsætisráðherra verður lagt niður og völd þingsins verða minnkuð verulega og tekið verður upp eiginlegt forsetaræði. Embætti forseta mun hafa forræði á fjárlögum tyrkneska ríkisins og þar með ríkisútgjöldum. Þá mun forsetinn hafa vald til að tilnefna bæði dómara og saksóknara. Þannig verður dómsvaldið í landinu veikt verulega. Feneyjarnefndin, sem er ráðgefandi stofnun Evrópuráðsins í málefnum er varða stjórnskipun ríkja, hefur gagnrýnt tillögurnar og sagt þær mikið skref aftur á bak. Þannig muni ólíkir handhafar ríkisvaldsins ekki lengur hafa nauðsynlegt tilsjón og taumhald (e. checks and balances) með hvor öðrum eins og almennt tíðkast þegar þrígreining ríkisvaldsins er annars vegar. Leikurinn er ójafn í aðdraganda atkvæðagreiðslunnar. Áróður hefur dunið á almenningi úr öllum áttum um að segja já í atkvæðagreiðslunni í dag. Economist greinir frá því að af 168,5 klukkutíma umfjöllun um þjóðaratkvæðagreiðsluna á sautján sjónvarpsstöðvum í Tyrklandi í mars höfðu stuðningsmenn já og þar með stuðningsmenn Erdogan fengið 90 prósent af útsendingartímanum. Þjóðaratkvæðagreiðslan fer fram aðeins tæpu ári eftir misheppnaða valdaránstilraun í landinu. Um það bil 50 þúsund manns sitja nú fangelsi í Tyrklandi á grundvelli upploginna saka, bendlaðir við valdaránið með beinum eða óbeinum hætti. Þá hafa 100 þúsund manns misst vinnuna og þar með lífsviðurværið af sömu ástæðu. Mest lesið Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent „Fólk er bara að bíða“ Innlent Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Óljóst hvort þyrlan sé fundin Erlent Íranski forsetinn í óljósu þyrluslysi Erlent Segir Helgu fara með rangt mál Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Fleiri fréttir Óljóst hvort þyrlan sé fundin Íranski forsetinn í óljósu þyrluslysi Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Ástand Fico enn alvarlegt Býst við aukinni sókn Rússa Beitti neitunarvaldi gagnvart umdeildum fjölmiðlalögum Myndband sýnir árás Diddy Færeyingar felldu frumvarp um fóstureyðingar Þrjátíu ár fyrir árásina á mann þingforsetans Segir Rússa ekki hafa í hyggju að taka Kharkív Viðtal á Stöð 2 kveikir upp í færeyskum stjórnmálum Reyndi að kveikja í bænahúsi gyðinga og var skotinn til bana Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju „Einfari“ ákærður fyrir tilræðið við Fico Hver er Robert Fico? Neyðarástandi lýst yfir á Nýju-Kaledóníu eftir miklar óeirðir Ágreiningur innan stjórnarinnar brýst upp á yfirborðið Hægriflokkar ná saman um myndun ríkisstjórnar Samið um kappræður í júní og september Fico ekki talinn í lífshættu Þróun ES-30 flugvélarinnar flutt frá Svíþjóð til Kaliforníu Þetta er vitað um árásarmanninn Biden skorar á Trump Forsætisráðherra Slóvakíu í lífshættu eftir skotárás Þverpólitískar tillögur um viðbrögð vegna gervigreindar FIFA byrjað að vinda ofan af umbótum eftir spillingarhneykslið Fulltrúar Talíbana á ráðstefnu í Ósló Fyrsta opinbera málverkið af konunginum Karli III afhjúpað í gær Sjá meira
Í dag ganga Tyrkir til kosninga í þjóðaratkvæðagreiðslu um stjórnarskrárbreytingar sem munu auka völd Recep Tayyip Erdogan forseta landsins verulega gangi þær eftir og munu í reynd formlega afnema lýðræði í landinu í núverandi mynd. Stjórnarskrárbreytingarnar fela í sér að embætti forsætisráðherra verður lagt niður og völd þingsins verða minnkuð verulega og tekið verður upp eiginlegt forsetaræði. Embætti forseta mun hafa forræði á fjárlögum tyrkneska ríkisins og þar með ríkisútgjöldum. Þá mun forsetinn hafa vald til að tilnefna bæði dómara og saksóknara. Þannig verður dómsvaldið í landinu veikt verulega. Feneyjarnefndin, sem er ráðgefandi stofnun Evrópuráðsins í málefnum er varða stjórnskipun ríkja, hefur gagnrýnt tillögurnar og sagt þær mikið skref aftur á bak. Þannig muni ólíkir handhafar ríkisvaldsins ekki lengur hafa nauðsynlegt tilsjón og taumhald (e. checks and balances) með hvor öðrum eins og almennt tíðkast þegar þrígreining ríkisvaldsins er annars vegar. Leikurinn er ójafn í aðdraganda atkvæðagreiðslunnar. Áróður hefur dunið á almenningi úr öllum áttum um að segja já í atkvæðagreiðslunni í dag. Economist greinir frá því að af 168,5 klukkutíma umfjöllun um þjóðaratkvæðagreiðsluna á sautján sjónvarpsstöðvum í Tyrklandi í mars höfðu stuðningsmenn já og þar með stuðningsmenn Erdogan fengið 90 prósent af útsendingartímanum. Þjóðaratkvæðagreiðslan fer fram aðeins tæpu ári eftir misheppnaða valdaránstilraun í landinu. Um það bil 50 þúsund manns sitja nú fangelsi í Tyrklandi á grundvelli upploginna saka, bendlaðir við valdaránið með beinum eða óbeinum hætti. Þá hafa 100 þúsund manns misst vinnuna og þar með lífsviðurværið af sömu ástæðu.
Mest lesið Áfall þegar samskipti Katrínar og Kára voru birt Innlent Þekkir dæmi um endalaus uppköst og garnalömun vegna lyfjanna Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent „Fólk er bara að bíða“ Innlent Konurnar hafi gert allt til að setja ekki svartan blett á starfsemina Innlent Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Erlent Óljóst hvort þyrlan sé fundin Erlent Íranski forsetinn í óljósu þyrluslysi Erlent Segir Helgu fara með rangt mál Innlent Horfa á bíómyndir og senda tölvupósta á meðan þeir keyra Innlent Fleiri fréttir Óljóst hvort þyrlan sé fundin Íranski forsetinn í óljósu þyrluslysi Færeyingar draga í land með ferðamannaskatt Bæjarstjóri sakaður um að vera njósnari: „Enginn veit hver hún er“ Gantz hótar að segja af sér vegna ósættis við Netanjahú Ástand Fico enn alvarlegt Býst við aukinni sókn Rússa Beitti neitunarvaldi gagnvart umdeildum fjölmiðlalögum Myndband sýnir árás Diddy Færeyingar felldu frumvarp um fóstureyðingar Þrjátíu ár fyrir árásina á mann þingforsetans Segir Rússa ekki hafa í hyggju að taka Kharkív Viðtal á Stöð 2 kveikir upp í færeyskum stjórnmálum Reyndi að kveikja í bænahúsi gyðinga og var skotinn til bana Spánverjar neita skipi með vopn innanborðs um að leggja að bryggju „Einfari“ ákærður fyrir tilræðið við Fico Hver er Robert Fico? Neyðarástandi lýst yfir á Nýju-Kaledóníu eftir miklar óeirðir Ágreiningur innan stjórnarinnar brýst upp á yfirborðið Hægriflokkar ná saman um myndun ríkisstjórnar Samið um kappræður í júní og september Fico ekki talinn í lífshættu Þróun ES-30 flugvélarinnar flutt frá Svíþjóð til Kaliforníu Þetta er vitað um árásarmanninn Biden skorar á Trump Forsætisráðherra Slóvakíu í lífshættu eftir skotárás Þverpólitískar tillögur um viðbrögð vegna gervigreindar FIFA byrjað að vinda ofan af umbótum eftir spillingarhneykslið Fulltrúar Talíbana á ráðstefnu í Ósló Fyrsta opinbera málverkið af konunginum Karli III afhjúpað í gær Sjá meira