Raunveruleg framkvæmdaáætlun, óskalisti eða plagg til einskis ? Bergur Þorri Benjamínsson skrifar 9. desember 2016 07:00 Á alþjóðadegi fatlaðs fólks 2016 liggja fyrir drög að nýrri Framkvæmdaáætlun í málefnum fatlaðs fólks fyrir tímabilið 2017 – 2021, sem er langt og ítarlegt plagg. Þegar rennt er yfir drögin með gleraugum hreyfihamlaðra einstaklinga (sem og allra fatlaðra) koma upp fjölmargar spurningar og því miður vissar efasemdir. Sérstaklega þegar tekið er mið af raunniðurstöðu fyrri framkvæmdaáætlunar sem er búin að vera við lýði frá 2012 og því miður er fjölmargt þar sem alls ekki hefur raungerst, þó vissulega hafi einstaka atriði náð fram að ganga. Hér eru bara tvö dæmi tiltekin sem ekki hafa raungerst. Notendastýrð persónuleg aðstoð (NPA) er enn þá á ís og því enn skilgreind sem tilraunaverkefni. Afar brýnt er að NPA verði lögfest á næstunni, enda hafa flestir stjórnmálaflokkar sett það á stefnuskrá sína fyrir nýafstaðnar kosningar. Kveðið er á um margs konar réttindi fatlaðra og þ.m.t. NPA í Samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks. Þrátt fyrir að samningurinn hafi verið undirritaður og núna fullgiltur þá hafa allt of fá réttindi sem þar eru tiltekin raungerst. Því er gífurlega mikilvægt að samningurinn verði lögfestur á fyrstu vikum nýs löggjafarþings.Langt í land Takmörkun á aðgengi allra almenningssamgangna. Þar er langt í land en eðlileg og sanngjörn krafa hreyfihamlaðra er að t.d. almenningsvagnar sem ganga út um landið allt verði að vera aðgengilegir öllum, en ekki bara almenningsvagnar sem ganga innan höfuðborgarsvæðisins og í stærstu bæjum landsins. Þá er spurt, hver á að greiða fyrir það? Eðlilegt er að ríkið setji eitthvað af því fjármagni sem fer í að greiða niður almenningssamgöngur í landinu í að bæta aðgengi allra að þeim. Gerð hefur verið krafa til SSH (Samtök sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu) í rúm þrjú ár að hluti stofnleiða verði gerðar aðgengilegar með því að taka fyrst og fremst biðstöðvarnar í gegn. Áhugi SSH hefur ekki verið fyrir hendi og enginn raunveruleg breyting því í augsýn. Ekki er mikil bjartsýni á að ný framkvæmdaáætlun breyti miklu þar um, því flöskuhálsinn er ávallt að afar takmarkað fjármagn fylgi svona áætlunum þó margir komi að og mikil vinna liggi að baki (með tilheyrandi kostnaði), þannig að þær enda allt of oft sem eins konar óskalisti sem tekur sig vel út á glærukynningum. Jafnvel hafa dómar bæði í héraði og Hæstarétti staðfest þetta einnig. Má þar nefna nýlegan dóm Hæstaréttar í máli fatlaðrar konu sem vildi búa heima hjá sér, en fær ekki nægan stuðning Reykjavíkurborgar en sem nemur annarri hverri viku. Dómur féll gegn henni. Þá er mál Samtaka endurhæfðra mænuskaddaðra í héraðsdómsmáli gegn Reykjanesbæ varðandi fasteign vegna samkomustaðar í Reykjanesbæ sem er á annarri hæð án lyftu. Málið var dæmt Reykjanesbæ í vil. Í báðum tilfellum var vísað í margumræddan samning. Dómstólar benda hins vegar á að hann hafi enn ekkert lagalegt gildi í dag. Því er spurt hvort raunverulega standi einhver sannfæring að baki nýrrar framkvæmdaáætlunar í málefnum fatlaðs fólks, annað en óskir um betri tíð og blóm í haga til hana fötluðum landsmönnum? Spyr sá sem ekki veit.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Halldór 26.05.2024 Halldór Ég styð Baldur sem næsta forseta! Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Hvalveiðar á Íslandi, löng saga spillingar og sérhagsmunatengsla Valgerður Árnadóttir Skoðun Lestarsamgöngur milli Reykjavíkur og Keflavíkurflugvallar Guðmundur Björnsson Skoðun Þjóðarmorðið á Gasa í tölum og hlutverk Íslands Ingólfur Shahin Skoðun Jákvæðni á Bessastöðum Þorsteinn Magnússon Skoðun Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann Skoðun Afhverju viltu fá trúð á Bessastaði? Diljá Ámundadóttir Zoega Skoðun Í djúpneti íslenskra stjórnmála Magnús Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Af hverju er Baldur mitt val Ásta Kristín Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Í djúpneti íslenskra stjórnmála Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Hvalveiðar á Íslandi, löng saga spillingar og sérhagsmunatengsla Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Lestarsamgöngur milli Reykjavíkur og Keflavíkurflugvallar Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Jákvæðni á Bessastöðum Þorsteinn Magnússon skrifar Skoðun Ég styð Baldur sem næsta forseta! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðarmorðið á Gasa í tölum og hlutverk Íslands Ingólfur Shahin skrifar Skoðun Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Pólítísk aflúsun Ólafur Þór Ólafsson skrifar Skoðun Að vaxa inn í framtíðina Viðar Hreinsson skrifar Skoðun A Letter of Encouragement for Voters of Foreign Origin. Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Sameiningaraflið Katrín Jakobsdóttir Kári Bjarnason skrifar Skoðun Snúningshurðin í ráðuneytinu Jón Kaldal skrifar Skoðun Til óákveðinna kjósenda Eygló Halldórsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til forsetaframbjóðenda Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Ómetanleg leiðsögn Magnús Ingi Óskarsson skrifar Skoðun Vegið að æru embættismanna Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hverjum treystum við fyrir fjöreggjunum okkar? skrifar Skoðun Stöndum í lappirnar! Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Gjöf sem gefur Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Vegna hvers kýs ég Katrínu Jón Kristjánsson skrifar Skoðun Hvar er sómakenndin? Blakleikur Ísraels og Íslands Hrönn Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Alþingi slátrar jafnræðisreglunni Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Málfarslöggan verk sín vann Ari Páll Kristinsson skrifar Skoðun Verðmæti Döff kjósenda Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Nýja hægrið Davíð Bergmann skrifar Skoðun Afhverju viltu fá trúð á Bessastaði? Diljá Ámundadóttir Zoega skrifar Skoðun Heldur þann besta en þann næstbesta! Vilhjálmur B. Bragason skrifar Skoðun Vel gert! Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Sjá meira
Á alþjóðadegi fatlaðs fólks 2016 liggja fyrir drög að nýrri Framkvæmdaáætlun í málefnum fatlaðs fólks fyrir tímabilið 2017 – 2021, sem er langt og ítarlegt plagg. Þegar rennt er yfir drögin með gleraugum hreyfihamlaðra einstaklinga (sem og allra fatlaðra) koma upp fjölmargar spurningar og því miður vissar efasemdir. Sérstaklega þegar tekið er mið af raunniðurstöðu fyrri framkvæmdaáætlunar sem er búin að vera við lýði frá 2012 og því miður er fjölmargt þar sem alls ekki hefur raungerst, þó vissulega hafi einstaka atriði náð fram að ganga. Hér eru bara tvö dæmi tiltekin sem ekki hafa raungerst. Notendastýrð persónuleg aðstoð (NPA) er enn þá á ís og því enn skilgreind sem tilraunaverkefni. Afar brýnt er að NPA verði lögfest á næstunni, enda hafa flestir stjórnmálaflokkar sett það á stefnuskrá sína fyrir nýafstaðnar kosningar. Kveðið er á um margs konar réttindi fatlaðra og þ.m.t. NPA í Samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks. Þrátt fyrir að samningurinn hafi verið undirritaður og núna fullgiltur þá hafa allt of fá réttindi sem þar eru tiltekin raungerst. Því er gífurlega mikilvægt að samningurinn verði lögfestur á fyrstu vikum nýs löggjafarþings.Langt í land Takmörkun á aðgengi allra almenningssamgangna. Þar er langt í land en eðlileg og sanngjörn krafa hreyfihamlaðra er að t.d. almenningsvagnar sem ganga út um landið allt verði að vera aðgengilegir öllum, en ekki bara almenningsvagnar sem ganga innan höfuðborgarsvæðisins og í stærstu bæjum landsins. Þá er spurt, hver á að greiða fyrir það? Eðlilegt er að ríkið setji eitthvað af því fjármagni sem fer í að greiða niður almenningssamgöngur í landinu í að bæta aðgengi allra að þeim. Gerð hefur verið krafa til SSH (Samtök sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu) í rúm þrjú ár að hluti stofnleiða verði gerðar aðgengilegar með því að taka fyrst og fremst biðstöðvarnar í gegn. Áhugi SSH hefur ekki verið fyrir hendi og enginn raunveruleg breyting því í augsýn. Ekki er mikil bjartsýni á að ný framkvæmdaáætlun breyti miklu þar um, því flöskuhálsinn er ávallt að afar takmarkað fjármagn fylgi svona áætlunum þó margir komi að og mikil vinna liggi að baki (með tilheyrandi kostnaði), þannig að þær enda allt of oft sem eins konar óskalisti sem tekur sig vel út á glærukynningum. Jafnvel hafa dómar bæði í héraði og Hæstarétti staðfest þetta einnig. Má þar nefna nýlegan dóm Hæstaréttar í máli fatlaðrar konu sem vildi búa heima hjá sér, en fær ekki nægan stuðning Reykjavíkurborgar en sem nemur annarri hverri viku. Dómur féll gegn henni. Þá er mál Samtaka endurhæfðra mænuskaddaðra í héraðsdómsmáli gegn Reykjanesbæ varðandi fasteign vegna samkomustaðar í Reykjanesbæ sem er á annarri hæð án lyftu. Málið var dæmt Reykjanesbæ í vil. Í báðum tilfellum var vísað í margumræddan samning. Dómstólar benda hins vegar á að hann hafi enn ekkert lagalegt gildi í dag. Því er spurt hvort raunverulega standi einhver sannfæring að baki nýrrar framkvæmdaáætlunar í málefnum fatlaðs fólks, annað en óskir um betri tíð og blóm í haga til hana fötluðum landsmönnum? Spyr sá sem ekki veit.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun
Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Hvalveiðar á Íslandi, löng saga spillingar og sérhagsmunatengsla Valgerður Árnadóttir skrifar
Skoðun Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Hvar er sómakenndin? Blakleikur Ísraels og Íslands Hrönn Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar
Rýnum í rót lestrarvandans. Hvað ert þú að gera til að styðja við barn í þínu nærumhverfi ? Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun
Er sjálfvirknivæðing að stela störfum og framtíðar möguleikum hjá drengjum sem geta ekki lesið sér til gagns? Davíð Bergmann Skoðun