Píka eða budda, pjalla eða klobbi? Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 23. október 2014 20:39 Ekki eru allir á eitt sáttir með hvaða orð skuli nota yfir kynfæri stúlkna og kvenna. Sigrún Bragadóttir skrifar opið bréf til bókaútgáfunnar Óðinsauga á vefritið knuz.is í dag. Í bréfinu gagnrýnir Sigrún bækurnar Líkaminn hennar Söru og Líkaminn hans Jóa en þær komu út í fyrra. Bækurnar eru ætlaðar börnum og fjalla um líkamann, eins og titlarnir gefa til kynna. Bréfið kallar Sigrún „Buddubréf“ og vísar þar til orðsins „budda“ sem notað er yfir kynfæri Söru í bókunum. Sigrún bendir á að það orð sé einnig notað yfir peningabuddur. Kynfæri Jóa eru hins vegar einfaldlega kölluð „typpi“. Sigrún vísar í upphafi greinarinnar í það að á Akureyri séu píkur kallaðar buddur, og peningabuddur nefndar eitthvað annað. Í bréfinu spyr hún hvað greini að píku og buddu, fyrir utan notkunina á orðinu fyrir norðan. Hún veltir því upp hvort að fullorðið fólk þori ekki að nefna líkamshluta sínum réttu nöfnum: „Það vill nefnilega þannig til að ytri kynfæri stúlkna og kvenna heita píkur en vegna þess hve gildishlaðið orðið„píka“ er á margt fólk í stökustu vandræðum að tala um þennan líkamshluta. Kannski er það ekkert skrítið því fáir líkamshlutar hafa verið jafn niðurlægðir í gegnum tíðina, brotið á þeim, hrækt á þá eða þeir uppnefndir á viðurstyggilegan hátt. Af því leiðir líklega að í viðleitni til að tala fallega um píkur eru iðulega dregin upp hin furðulegustu gælunöfn á borð við dúlla, blúnda, kjallari, kisa, stína, klobbi, pjása, rifa og……BUDDA!“ Sigrún telur það algjöran óþarfa að nota orðið „budda“ yfir píku í nýlegum barnabókum, þrátt fyrir að fólk frá Akureyri myndi aldrei nota orðið í merkingunni „peningabudda“. „Buddur geyma klink, píkur geyma t.d leg og eggjastokka. Í buddur má troða ýmsu smálegu en ekki í píkur, það getur verið hættulegt. [...] Hversu gagnlegt er það fyrir líkamsmynd og kynverund stúlkna að fá þau skilaboð að þær séu með buddu í klofinu?“ Í svari við greinina segir útgefandi bókarinnar, Huginn Þór Grétarsson, segir það ekki á dagskrá Óðinsauga að hefta tjáningarfrelsi rithöfunda og að þeir megi nota þau orð sem þeim er tamt að nota. Huginn segir jafnframt: „Við hjá bókaútgáfunni Óðinsauga höfum greinilega misst af þeim fundi allsráðandi tungumálafrömuða þar sem sú ákvörðun var tekin að aðeins eitt orð megi nota um kynfæri ungra stúlkna. Að héðan í frá sé eitt „ríkisorð“ og noti höfundar okkar önnur áður góð og gild orð úr íslenskri tungu verði þeir fyrir aðkasti á opinberum vettvangi.“ Hann segir að budda, klobbi, pjalla og fleiri orð hafi verið notuð yfir kynfæri stúlkna og þau séu öll góð og gild. Að úthrópa þau sem eitthvað pjatt sé frekt og merki um þröngsýni. Þá tekur Huginn fram að orðið „píka“ geti líka haft fleiri en eina merkingu en honum þyki það þó hið ágætasta orð. Honum þykir umræðan bera vott af ofríki og segir það ekki á dagskrá útgáfunnar „að hefta tjáningarfrelsi höfunda, vegna hreyfingar sem telur sig hafa fundið hið eina sanna orð yfir kynfæri stúlkna/kvenna.“ Nokkrar umræður hafa líka spunnist um greinina á Facebook-síðu knuz.is en þar segir Sigga Dögg kynfræðingur meðal annars þetta: „Þetta er ekki spurning um að banna önnur orð heldur að kenna rétta orðið. Auðvitað eru til gælunefni en það verður að hafa réttnefni með og kenna muninn þar á. Er mín skoðun (og annarra sérfræðinga).“ Post by knuz.is. Mest lesið Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru Innlent Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Innlent „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Innlent „Fordæmalaus hitabylgja“ leikur Skandínava grátt Erlent Að bugast á hálf nöktum ferðamönnum og beita sektum Erlent „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Læti í miðbænum og í veðrinu Innlent Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Innlent Fleiri fréttir Herjólfur siglir ekki meira í dag Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Verbúðarstemning á Hjalteyri og nóg af ástarpungum fyrir alla Mannmergð vildi sjá fyrsta konunglega breska gestinn Óveður í Eyjum og verbúðarstemning á Hjalteyri Hnífurinn reyndist grilltangir „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Hávaðarok á Snæfellsnesi og Faxaflóa Læti í miðbænum og í veðrinu Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Sjá meira
Sigrún Bragadóttir skrifar opið bréf til bókaútgáfunnar Óðinsauga á vefritið knuz.is í dag. Í bréfinu gagnrýnir Sigrún bækurnar Líkaminn hennar Söru og Líkaminn hans Jóa en þær komu út í fyrra. Bækurnar eru ætlaðar börnum og fjalla um líkamann, eins og titlarnir gefa til kynna. Bréfið kallar Sigrún „Buddubréf“ og vísar þar til orðsins „budda“ sem notað er yfir kynfæri Söru í bókunum. Sigrún bendir á að það orð sé einnig notað yfir peningabuddur. Kynfæri Jóa eru hins vegar einfaldlega kölluð „typpi“. Sigrún vísar í upphafi greinarinnar í það að á Akureyri séu píkur kallaðar buddur, og peningabuddur nefndar eitthvað annað. Í bréfinu spyr hún hvað greini að píku og buddu, fyrir utan notkunina á orðinu fyrir norðan. Hún veltir því upp hvort að fullorðið fólk þori ekki að nefna líkamshluta sínum réttu nöfnum: „Það vill nefnilega þannig til að ytri kynfæri stúlkna og kvenna heita píkur en vegna þess hve gildishlaðið orðið„píka“ er á margt fólk í stökustu vandræðum að tala um þennan líkamshluta. Kannski er það ekkert skrítið því fáir líkamshlutar hafa verið jafn niðurlægðir í gegnum tíðina, brotið á þeim, hrækt á þá eða þeir uppnefndir á viðurstyggilegan hátt. Af því leiðir líklega að í viðleitni til að tala fallega um píkur eru iðulega dregin upp hin furðulegustu gælunöfn á borð við dúlla, blúnda, kjallari, kisa, stína, klobbi, pjása, rifa og……BUDDA!“ Sigrún telur það algjöran óþarfa að nota orðið „budda“ yfir píku í nýlegum barnabókum, þrátt fyrir að fólk frá Akureyri myndi aldrei nota orðið í merkingunni „peningabudda“. „Buddur geyma klink, píkur geyma t.d leg og eggjastokka. Í buddur má troða ýmsu smálegu en ekki í píkur, það getur verið hættulegt. [...] Hversu gagnlegt er það fyrir líkamsmynd og kynverund stúlkna að fá þau skilaboð að þær séu með buddu í klofinu?“ Í svari við greinina segir útgefandi bókarinnar, Huginn Þór Grétarsson, segir það ekki á dagskrá Óðinsauga að hefta tjáningarfrelsi rithöfunda og að þeir megi nota þau orð sem þeim er tamt að nota. Huginn segir jafnframt: „Við hjá bókaútgáfunni Óðinsauga höfum greinilega misst af þeim fundi allsráðandi tungumálafrömuða þar sem sú ákvörðun var tekin að aðeins eitt orð megi nota um kynfæri ungra stúlkna. Að héðan í frá sé eitt „ríkisorð“ og noti höfundar okkar önnur áður góð og gild orð úr íslenskri tungu verði þeir fyrir aðkasti á opinberum vettvangi.“ Hann segir að budda, klobbi, pjalla og fleiri orð hafi verið notuð yfir kynfæri stúlkna og þau séu öll góð og gild. Að úthrópa þau sem eitthvað pjatt sé frekt og merki um þröngsýni. Þá tekur Huginn fram að orðið „píka“ geti líka haft fleiri en eina merkingu en honum þyki það þó hið ágætasta orð. Honum þykir umræðan bera vott af ofríki og segir það ekki á dagskrá útgáfunnar „að hefta tjáningarfrelsi höfunda, vegna hreyfingar sem telur sig hafa fundið hið eina sanna orð yfir kynfæri stúlkna/kvenna.“ Nokkrar umræður hafa líka spunnist um greinina á Facebook-síðu knuz.is en þar segir Sigga Dögg kynfræðingur meðal annars þetta: „Þetta er ekki spurning um að banna önnur orð heldur að kenna rétta orðið. Auðvitað eru til gælunefni en það verður að hafa réttnefni með og kenna muninn þar á. Er mín skoðun (og annarra sérfræðinga).“ Post by knuz.is.
Mest lesið Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru Innlent Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Innlent „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Innlent „Fordæmalaus hitabylgja“ leikur Skandínava grátt Erlent Að bugast á hálf nöktum ferðamönnum og beita sektum Erlent „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Innlent Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Innlent „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Innlent Læti í miðbænum og í veðrinu Innlent Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Innlent Fleiri fréttir Herjólfur siglir ekki meira í dag Stúlka í sjóinn við Reynisfjöru „Varla gangfær“ og „skulfu eins og hríslur“ Verbúðarstemning á Hjalteyri og nóg af ástarpungum fyrir alla Mannmergð vildi sjá fyrsta konunglega breska gestinn Óveður í Eyjum og verbúðarstemning á Hjalteyri Hnífurinn reyndist grilltangir „Það var töluvert verra veður en spáin sagði“ Hávaðarok á Snæfellsnesi og Faxaflóa Læti í miðbænum og í veðrinu Stóra tjaldið fellt og hætt við brennuna vegna óveðurs Þjóðhátíðargestum hleypt inn í Herjólfshöll meðan veðrið gengur yfir Klíndu límmiðum á Ormsson sem versla ekki einu sinni við Rapyd Opnun Samverks á Hellu fagnað „Manneskja sem er komin á þetta plan hlýtur að vera rökþrota“ Þjóðarpúls Gallups: Kristrún og Þorgerður gætu myndað meirihluta án Flokks fólksins „Ég upplifi þetta sem mikinn yfirgang og ofbeldi“ Íbúar við Þjórsá æfir og þrumuveður um Versló Handtekinn með reipi um hálsinn eftir ofsaakstur á flugbraut undir áhrifum fíkniefna Búast við þrumuveðri og vatnavöxtum Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Sjá meira