Hvað er „Liberal Democrats“ og hvað mundi það þýða fyrir íslenskt samfélag Guðmundur G. Kristinsson skrifar 4. febrúar 2012 06:00 Ég heyrði talað um „Liberal Democrats“ og velti fyrir mér hvað þetta væri á íslensku. „Lýðfrelsi“ er líklega það sem þetta þýðir og þá snýst þetta líklega um frelsi lýðsins eða þáttökurétt almennings í samfélaginu til að hafa frelsi til ákvarðana, frelsi til tjáningar, frelsi til skoðana og sjálfstjórnar í eigin málum. Undanfarin ár hefur fólk fengið sig fullsatt af íslenskum stjórnmálum og því gegndarlausa hagsmunapoti sem viðgengist hefur í áratugi. Þjóðfélagið er gegnsýrt af klíkuhópum með hagsmunagæslu fyrir sig og sitt umhverfi og þar má nefna stjórnmálaflokka, fjárfesta, fjármagnseigendur, atvinnulífið, verkalýðsumhverfið, lífeyrissjóðina, trúfélög og fleiri. Þeir sem ekki eru innmúraðir í þessa hópa í gegnum fjölskyldu- eða vinatengsl, fá lítið að segja og almenningur hefur þarna nánast engin lýðræðisleg áhrif. Embætti, störf og áhrif erfast á milli kynslóða og síðan vinna þessir klíkuhópar leynt og ljóst að því að tryggja hagsmuni fyrir hver annan. Hversu oft sér maður ekki útbrunna stjórnmálamenn fá embætti í opinberu umhverfi eða forstjórastarf í ríkisfyrirtæki. Er hægt að breyta ástandinu og auka sín áhrif á þróun samfélagsins? Þá þarf að taka virkan þátt í þjóðmálum og gæta vel að sínum hagsmunum gagnvart ofríki stjórnvalda. Í dag er ekkert stjórnmálaafl á Íslandi sem er fulltrúi þeirrar hugmyndafræði sem kallast „Liberial Democrats“ og margir borgaralegir stjórnmálaflokkar í Evrópu aðhyllast. Það er þörf á slíku stjórnmálaafli til að koma í veg fyrir áframhaldandi misnotkun klíkuhópa á félagslegum réttindum almennings. Íslendingar hurfu árið 1262 frá stjórnarformi höfðingjaveldis yfir í einræði erlendra konunga, en þjóðfélagslega réðu bændahöfðingjar áfram ríkjum og var almenningur; búðsetumenn, þurrabúðarbændur og hjáleigubændur, því ofurseldur forræði þeirra allt fram á 20. öld. Í byrjun 20. aldar tók útgerðaraðallinn við forræðishlutverkinu, en missti það tímabundið til auðmanna í byrjun þessarar aldar. Þetta sjálfskipaða höfðingjaveldi sérhagsmunahópa, sem þróast hefur í íslensku samfélagi, verður í raunverulegu lýðræðis- og lýðfrelsislandi að víkja fyrir frelsi og hagsmunum almennings. Íslendingar þurfa lýðveldi að evrópskri fyrirmynd þar sem skilið er á milli framkvæmdarvalds, dómsvalds og löggjafar- og fjárveitingavalds. Fara þarf að fordæmi margra lýðvelda í Evrópu – s.s. Finnlands – um kerfi „eftirlits, aðhalds og jafnvægis“. Kjósa forseta í beinni kosningu sem færi með framkvæmdarvaldið og skipaði forsætisráðherra og aðra ráðherra sem ættu ekki sæti á Alþingi. Alþingi færi með löggjafar- og fjárveitingavaldið, skipaði dómara og færi með eftirlit með framkvæmdarvaldinu í formi öflugra þing- og rannsóknarnefnda. Hlutverk framkvæmdarvaldsins yrði þá að framkvæma vilja þingsins, sem birtist í formi laga og þar á meðal fjárlaga. Alþingi mundi skammta framkvæmdarvaldinu fé og forseti og ríkisstjórn þyrftu að tryggja fjármagn þaðan fyrir sín verkefni. Alþingi hefði þannig raunverulegt eftirlit með fjárútlátum framkvæmdarvaldsins. Það er ástæðulaust að blása til Stjórnlagaþings og setja nýja stjórnarskrá ef löggjafarvaldið og framkvæmdavaldið geta virt ákvæði stjórnarskrárinnar að vettugi. Ef setja á nýja stjórnarskrá, þá þarf einnig að setja á fót Stjórnlagadómstól t.d. að þýskri fyrirmynd, þannig að einstaklingar, félög og fyrirtæki geti kært löggjafar- og framkvæmdarvaldið til slíks dómstóls telji þeir á sér og stjórnarskránni brotið. Mannréttindadómstóll Evrópu hefur dæmt að með núgildandi fiskveiðilögum sé íslenska ríkið að brjóta mannréttindi á almenningi, sem hefur engin úrræði til að stöðva framkvæmdarvaldið í þessum brotum. Hér þarf úrræði og Stjórnlagadómstóll er slíkt úrræði. Hann getur fellt úr gildi lög sem brjóta gegn stjórnarskránni og þeim alþjóðlegu sáttmálum sem Ísland hefur undirgengist. Stjórnlagadómstóll er eins og eitur í beinum íslensku stjórnmálaflokkanna og eiginhagsmunaaðilar vilja hafa sjálfdæmi um hvernig túlka beri stjórnarskrána og hvort samningur eins og EES-samningurinn standist stjórnarskrána eða ekki. Þeir vilja ekki dómstól sem getur stöðvað hagsmunagæslu þeirra og þess vegna hafa þingmenn okkar sjaldan eða aldrei minnst á að setja hér á fót Stjórnlagadómstól, því hann gæti stöðvað Alþingi og stjórnsýsluna þegar kemur að túlkun stjórnarskrárinnar. Venjulegt fólk getur lagt grunn að lýðræðislegum breytingum og komið í veg fyrir áframhaldandi hagsmunagæslu þeirra klíku hagsmunahópa sem hafa hertekið landið í áratugi. Fólk þarf bara að spyrja sig hvort gömlu stjórnmálaflokkarnir, þreyttir og ráðalausir stjórnmálamenn á flótta í nýja stjórnmálaflokka eða skemmtikraftar á egósiglingu, sé leiðin til betra lýðræðis. Besta leiðin til að breyta stjórnmálum á Íslandi snýst um að byggja upp nýtt lýðræðislegt borgaralegt stjórnmálafl venjulegs fólks undir formerkjum „Liberal Democrats“ eða lýðfrelsis. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Sjá meira
Ég heyrði talað um „Liberal Democrats“ og velti fyrir mér hvað þetta væri á íslensku. „Lýðfrelsi“ er líklega það sem þetta þýðir og þá snýst þetta líklega um frelsi lýðsins eða þáttökurétt almennings í samfélaginu til að hafa frelsi til ákvarðana, frelsi til tjáningar, frelsi til skoðana og sjálfstjórnar í eigin málum. Undanfarin ár hefur fólk fengið sig fullsatt af íslenskum stjórnmálum og því gegndarlausa hagsmunapoti sem viðgengist hefur í áratugi. Þjóðfélagið er gegnsýrt af klíkuhópum með hagsmunagæslu fyrir sig og sitt umhverfi og þar má nefna stjórnmálaflokka, fjárfesta, fjármagnseigendur, atvinnulífið, verkalýðsumhverfið, lífeyrissjóðina, trúfélög og fleiri. Þeir sem ekki eru innmúraðir í þessa hópa í gegnum fjölskyldu- eða vinatengsl, fá lítið að segja og almenningur hefur þarna nánast engin lýðræðisleg áhrif. Embætti, störf og áhrif erfast á milli kynslóða og síðan vinna þessir klíkuhópar leynt og ljóst að því að tryggja hagsmuni fyrir hver annan. Hversu oft sér maður ekki útbrunna stjórnmálamenn fá embætti í opinberu umhverfi eða forstjórastarf í ríkisfyrirtæki. Er hægt að breyta ástandinu og auka sín áhrif á þróun samfélagsins? Þá þarf að taka virkan þátt í þjóðmálum og gæta vel að sínum hagsmunum gagnvart ofríki stjórnvalda. Í dag er ekkert stjórnmálaafl á Íslandi sem er fulltrúi þeirrar hugmyndafræði sem kallast „Liberial Democrats“ og margir borgaralegir stjórnmálaflokkar í Evrópu aðhyllast. Það er þörf á slíku stjórnmálaafli til að koma í veg fyrir áframhaldandi misnotkun klíkuhópa á félagslegum réttindum almennings. Íslendingar hurfu árið 1262 frá stjórnarformi höfðingjaveldis yfir í einræði erlendra konunga, en þjóðfélagslega réðu bændahöfðingjar áfram ríkjum og var almenningur; búðsetumenn, þurrabúðarbændur og hjáleigubændur, því ofurseldur forræði þeirra allt fram á 20. öld. Í byrjun 20. aldar tók útgerðaraðallinn við forræðishlutverkinu, en missti það tímabundið til auðmanna í byrjun þessarar aldar. Þetta sjálfskipaða höfðingjaveldi sérhagsmunahópa, sem þróast hefur í íslensku samfélagi, verður í raunverulegu lýðræðis- og lýðfrelsislandi að víkja fyrir frelsi og hagsmunum almennings. Íslendingar þurfa lýðveldi að evrópskri fyrirmynd þar sem skilið er á milli framkvæmdarvalds, dómsvalds og löggjafar- og fjárveitingavalds. Fara þarf að fordæmi margra lýðvelda í Evrópu – s.s. Finnlands – um kerfi „eftirlits, aðhalds og jafnvægis“. Kjósa forseta í beinni kosningu sem færi með framkvæmdarvaldið og skipaði forsætisráðherra og aðra ráðherra sem ættu ekki sæti á Alþingi. Alþingi færi með löggjafar- og fjárveitingavaldið, skipaði dómara og færi með eftirlit með framkvæmdarvaldinu í formi öflugra þing- og rannsóknarnefnda. Hlutverk framkvæmdarvaldsins yrði þá að framkvæma vilja þingsins, sem birtist í formi laga og þar á meðal fjárlaga. Alþingi mundi skammta framkvæmdarvaldinu fé og forseti og ríkisstjórn þyrftu að tryggja fjármagn þaðan fyrir sín verkefni. Alþingi hefði þannig raunverulegt eftirlit með fjárútlátum framkvæmdarvaldsins. Það er ástæðulaust að blása til Stjórnlagaþings og setja nýja stjórnarskrá ef löggjafarvaldið og framkvæmdavaldið geta virt ákvæði stjórnarskrárinnar að vettugi. Ef setja á nýja stjórnarskrá, þá þarf einnig að setja á fót Stjórnlagadómstól t.d. að þýskri fyrirmynd, þannig að einstaklingar, félög og fyrirtæki geti kært löggjafar- og framkvæmdarvaldið til slíks dómstóls telji þeir á sér og stjórnarskránni brotið. Mannréttindadómstóll Evrópu hefur dæmt að með núgildandi fiskveiðilögum sé íslenska ríkið að brjóta mannréttindi á almenningi, sem hefur engin úrræði til að stöðva framkvæmdarvaldið í þessum brotum. Hér þarf úrræði og Stjórnlagadómstóll er slíkt úrræði. Hann getur fellt úr gildi lög sem brjóta gegn stjórnarskránni og þeim alþjóðlegu sáttmálum sem Ísland hefur undirgengist. Stjórnlagadómstóll er eins og eitur í beinum íslensku stjórnmálaflokkanna og eiginhagsmunaaðilar vilja hafa sjálfdæmi um hvernig túlka beri stjórnarskrána og hvort samningur eins og EES-samningurinn standist stjórnarskrána eða ekki. Þeir vilja ekki dómstól sem getur stöðvað hagsmunagæslu þeirra og þess vegna hafa þingmenn okkar sjaldan eða aldrei minnst á að setja hér á fót Stjórnlagadómstól, því hann gæti stöðvað Alþingi og stjórnsýsluna þegar kemur að túlkun stjórnarskrárinnar. Venjulegt fólk getur lagt grunn að lýðræðislegum breytingum og komið í veg fyrir áframhaldandi hagsmunagæslu þeirra klíku hagsmunahópa sem hafa hertekið landið í áratugi. Fólk þarf bara að spyrja sig hvort gömlu stjórnmálaflokkarnir, þreyttir og ráðalausir stjórnmálamenn á flótta í nýja stjórnmálaflokka eða skemmtikraftar á egósiglingu, sé leiðin til betra lýðræðis. Besta leiðin til að breyta stjórnmálum á Íslandi snýst um að byggja upp nýtt lýðræðislegt borgaralegt stjórnmálafl venjulegs fólks undir formerkjum „Liberal Democrats“ eða lýðfrelsis.
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ Skoðun
Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun