Síðasti naglinn í kistuna

Hollenskir kjósendur fylgdu Frökkum á eftir og felldu stjórnarskrársáttmála Evrópusambandsins í þjóðaratkvæðagreiðslu í gær með afgerandi hætti. Allt útlit er því fyrir að dagar sáttmálans séu þar með taldir. Það væri synd að segja að dómur hollenskra kjósenda hafi komið á óvart því allar skoðanakannanir bentu til að þeir myndu kjósa á sömu lund og Frakkar gerðu á sunnudaginn. Þegar kjörstaðir voru opnaðir í gærmorgun var ljóst að Hollendingar vildu ólmir nýta sér kosningarétt sinn og þegar yfir lauk höfðu 62 prósent þeirra greitt atkvæði. Það er mun betri kjörsókn en bjartsýnustu spár höfðu gert ráð fyrir. Útgönguspár sem birtar voru fljótlega eftir lokun kjörstaða í gærkvöld bentu til að 62 prósent hefðu hafnað sáttmálanum á móti þeim 38 prósentum sem greiddu honum atkvæði sitt. Fréttamenn sem ræddu við kjósendur í gær áttu í stökustu vandræðum að finna fólk sem var hlynnt stjórnarskránni. Hinir fjölmörgu andstæðingar plaggsins sögðust hins vegar óttast að yrði hún samþykkt myndi rödd Hollands verða heldur mjóróma í risastóru sambandsríki Evrópu. Aðrir sögðust óánægðir með frammistöðu ríkisstjórnarinnar í innanlandsmálum og enn aðrir töldu að ef stjórnarskráin yrði samþykkt þá yrði fljótlega dregið úr því frjálsræði sem Hollendingar kjósa, eins og sést á afstöðu þeirra til kannabisefna og líknardráps. Eftir atkvæðagreiðsluna í Frakklandi hvöttu leiðtogar aðildarríkja Evrópusambandsins til að staðfestingarferlið héldi áfram í hinum löndunum. Nú þegar annað stofnríki sambandsins hefur hafnað stjórnarskrársáttmálanum á fáeinum dögum er vandséð hvaða tilgangi það þjónar. Þegar næsti leiðtogafundur sambandsins verður haldinn í Brussel eftir tvær vikur er því líklegra að ráðamenn brjóti grundvallaratriði Evrópusamvinnunnar til mergjar í stað þess að leita leiða til að fá stjórnarskrána í einhverri mynd í samþykkta í aðildarríkjunum.