Höfðu heimild til að taka ákvörðun 22. janúar 2005 00:01 Davíð Oddsson og Halldór Ásgrímsson höfðu fulla lagalega heimild til þess að taka einir þá ákvörðun að styðja innrás Bandaríkjanna og Bretlands í Írak. Þetta segir Eiríkur Tómasson, forseti lagadeildar Háskóla Íslands. Helsta þrætuefni íslenskra stjórnmála síðustu vikna og mánaða er hvort Davíð Oddssyni og Halldóri Ásgrímssyni hafi verið heimilt að lýsa yfir stuðningi Íslands við innrásina í Írak fyrir tveimur árum. Þrætan er pólitísks eðlis en forseti lagadeildar segir engan vafa leika á lagalegri heimild forystumanna stjórnarflokkanna til þeirrar ákvörðunar. Hún sé ekki þess eðlis að það þurfi að bera hana undir Alþingi samkvæmt stjórnarskrá og þess vegna hafi þessir æðstu handhafar framkvæmdavaldsins fulla heimild til að taka ákvörðunina og beri pólitíska ábyrgð á henni. Þá hefur mikið verið deilt um hvort ráðherrarnir hafi ráðfært sig við utanríkismálanefnd áður en ákvörðunin var tekin og ekki síður rifist um hvort þeim hafi borið skylda til þess og er bent á að 24. grein þingskaparlaga segi: „Utanríkismálanefnd skal vera ríkisstjórninni til ráðuneytis um meiri háttar utanríkismál enda skal ríkisstjórnin ávallt bera undir hana slík mál jafnt á þingtíma sem í þinghléum." Eiríkur segir að í raun sé ekki alveg ljóst hvað felist nákvæmlega í þessu ákvæði vegna þess að hugtakið meiri háttar utanríkismál geti merkt ansi margt. Það geti verið mál í heild sinni, eins og Íraksmálið, eða allar ákvarðanir sem teknar séu í tengslum við það mál og geti talist meiri háttar. Eiríkur telur rétt að skoða hvort ástæða sé til að skerpa orðalag greinarinnar en ekki síður að kanna hvernig þessu ákvæði hafi verið beitt hingað til. Hann segir að sér virðist fljótt á litið að ýmsar ákvarðanir í meiri háttar málum hafi alls ekki verið bornar undir utanríkismálanefnd og ef svo sé, sé ekki um neitt frávik að ræða í þessu tilviki. Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið „Stundin sem við höfum óttast er runnin upp“ Erlent Hermenn bauluðu á Biden, Newsom og blaðamenn Erlent Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Innlent Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Innlent Þrjú ár fyrir að svíkja út 156 milljónir og leggja inn á fjölskylduna Innlent Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Innlent Háhyrningurinn synti rakleiðis í strand Innlent Háhyrning rak á land í Grafarvogi Innlent Tilfinningaþrungin ræða á þingi SÞ: „Stolt, fötluð, og óendanlega þakklát“ Innlent Segir Ísland stunda hvítþvott í svörum til SÞ Innlent Fleiri fréttir Vinnuslys við Suðurlandsbraut Fótboltagláp, ráfandi djammarar og nú fljúgandi nefhjól Stendur í stafni fyrir samevrópska nefnd WHO um lýðheilsu Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Stórauka þjónustu Strætó í lok sumars Bein útsending: Byggjum til framtíðar – með gæði, heilnæmi og sjálfbærni að leiðarljósi Miklar breytingar hjá Play og nefhjól í lausu lofti Háhyrningurinn synti rakleiðis í strand Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Olíudreifing sýknuð af tug milljóna króna bótakröfu Costco Segir Ísland stunda hvítþvott í svörum til SÞ Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Neitaði að borga fyrir leigubílinn og braut rúðu í lögreglubíl Hnattræn hlýnun gerði hitabylgjuna í maí hlýrri og mun líklegri en ella Háhyrning rak á land í Grafarvogi Reisa tuttugu bekki til minningar um Bryndísi Klöru Tilfinningaþrungin ræða á þingi SÞ: „Stolt, fötluð, og óendanlega þakklát“ „Hjólið fellur á flugi, auðvitað er það alvarlegt“ Þrjú ár fyrir að svíkja út 156 milljónir og leggja inn á fjölskylduna Endósamtökin lýsa yfir þungum áhyggjum Grunur um að nefhjól úr flugvél hafi lent á Austurvelli „Fráleitt“ að halda að ríkisstjórnin bakki með veiðigjaldafrumvarpið Fannst látinn í hlíðum Esjunnar Yfirtökutilboð í Play og ríkisstjórnin kvikar hvergi með veiðigjöldin „Ert eiginlega hættur að finna lögreglumenn á samfélagsmiðlum“ Maðurinn á Esjunni er fundinn Ágúst Ólafur aðstoðar borgarstjóra Eldur í bílskúr á Álftanesi Nafn mannsins sem drukknaði við Örfirisey Sjá meira
Davíð Oddsson og Halldór Ásgrímsson höfðu fulla lagalega heimild til þess að taka einir þá ákvörðun að styðja innrás Bandaríkjanna og Bretlands í Írak. Þetta segir Eiríkur Tómasson, forseti lagadeildar Háskóla Íslands. Helsta þrætuefni íslenskra stjórnmála síðustu vikna og mánaða er hvort Davíð Oddssyni og Halldóri Ásgrímssyni hafi verið heimilt að lýsa yfir stuðningi Íslands við innrásina í Írak fyrir tveimur árum. Þrætan er pólitísks eðlis en forseti lagadeildar segir engan vafa leika á lagalegri heimild forystumanna stjórnarflokkanna til þeirrar ákvörðunar. Hún sé ekki þess eðlis að það þurfi að bera hana undir Alþingi samkvæmt stjórnarskrá og þess vegna hafi þessir æðstu handhafar framkvæmdavaldsins fulla heimild til að taka ákvörðunina og beri pólitíska ábyrgð á henni. Þá hefur mikið verið deilt um hvort ráðherrarnir hafi ráðfært sig við utanríkismálanefnd áður en ákvörðunin var tekin og ekki síður rifist um hvort þeim hafi borið skylda til þess og er bent á að 24. grein þingskaparlaga segi: „Utanríkismálanefnd skal vera ríkisstjórninni til ráðuneytis um meiri háttar utanríkismál enda skal ríkisstjórnin ávallt bera undir hana slík mál jafnt á þingtíma sem í þinghléum." Eiríkur segir að í raun sé ekki alveg ljóst hvað felist nákvæmlega í þessu ákvæði vegna þess að hugtakið meiri háttar utanríkismál geti merkt ansi margt. Það geti verið mál í heild sinni, eins og Íraksmálið, eða allar ákvarðanir sem teknar séu í tengslum við það mál og geti talist meiri háttar. Eiríkur telur rétt að skoða hvort ástæða sé til að skerpa orðalag greinarinnar en ekki síður að kanna hvernig þessu ákvæði hafi verið beitt hingað til. Hann segir að sér virðist fljótt á litið að ýmsar ákvarðanir í meiri háttar málum hafi alls ekki verið bornar undir utanríkismálanefnd og ef svo sé, sé ekki um neitt frávik að ræða í þessu tilviki.
Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið „Stundin sem við höfum óttast er runnin upp“ Erlent Hermenn bauluðu á Biden, Newsom og blaðamenn Erlent Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Innlent Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Innlent Þrjú ár fyrir að svíkja út 156 milljónir og leggja inn á fjölskylduna Innlent Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Innlent Háhyrningurinn synti rakleiðis í strand Innlent Háhyrning rak á land í Grafarvogi Innlent Tilfinningaþrungin ræða á þingi SÞ: „Stolt, fötluð, og óendanlega þakklát“ Innlent Segir Ísland stunda hvítþvott í svörum til SÞ Innlent Fleiri fréttir Vinnuslys við Suðurlandsbraut Fótboltagláp, ráfandi djammarar og nú fljúgandi nefhjól Stendur í stafni fyrir samevrópska nefnd WHO um lýðheilsu Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Stórauka þjónustu Strætó í lok sumars Bein útsending: Byggjum til framtíðar – með gæði, heilnæmi og sjálfbærni að leiðarljósi Miklar breytingar hjá Play og nefhjól í lausu lofti Háhyrningurinn synti rakleiðis í strand Halla flytur hátíðarávarpið í stað Kristrúnar Olíudreifing sýknuð af tug milljóna króna bótakröfu Costco Segir Ísland stunda hvítþvott í svörum til SÞ Aðalmeðferð hafin í máli Sigurðar Fannars Tók smá snúning en aftur kominn á svipaðar slóðir Neitaði að borga fyrir leigubílinn og braut rúðu í lögreglubíl Hnattræn hlýnun gerði hitabylgjuna í maí hlýrri og mun líklegri en ella Háhyrning rak á land í Grafarvogi Reisa tuttugu bekki til minningar um Bryndísi Klöru Tilfinningaþrungin ræða á þingi SÞ: „Stolt, fötluð, og óendanlega þakklát“ „Hjólið fellur á flugi, auðvitað er það alvarlegt“ Þrjú ár fyrir að svíkja út 156 milljónir og leggja inn á fjölskylduna Endósamtökin lýsa yfir þungum áhyggjum Grunur um að nefhjól úr flugvél hafi lent á Austurvelli „Fráleitt“ að halda að ríkisstjórnin bakki með veiðigjaldafrumvarpið Fannst látinn í hlíðum Esjunnar Yfirtökutilboð í Play og ríkisstjórnin kvikar hvergi með veiðigjöldin „Ert eiginlega hættur að finna lögreglumenn á samfélagsmiðlum“ Maðurinn á Esjunni er fundinn Ágúst Ólafur aðstoðar borgarstjóra Eldur í bílskúr á Álftanesi Nafn mannsins sem drukknaði við Örfirisey Sjá meira