Óttast að efnið sé þegar komið í dreifingu á Íslandi Lovísa Arnardóttir skrifar 5. apríl 2025 11:30 Svala Jóhannesdóttir vill að aukið verði aðgengi að vímuefnaprófum svo fólk geti athugað hvort það sé Nitazene í ópíóíðunum sem það ætlar að neyta. Vísir/Vilhelm Svala Jóhannesdóttir, formaður Matthildarsamtakanna, samtaka um skaðaminnkun, hefur miklar áhyggjur af því að tollurinn hafi lagt hald á töflur sem innihalda nitazene. Hún óttast að efnið gæti þegar verið komið í dreifingu eða að það styttist í það. Nitazene er sterkur ólöglegur ópíóíði sem getur verið margfalt sterkara en aðrir ópíóíðar. Svala ræddi þessi mál í Reykjavík síðdegis í gær en Matthildarsamtökin hafa síðustu ár fylgst vel með þessu efni. Hún segir það afar hættulegt og hafa valdið mörgum dauðsföllum víða í Evrópu síðustu misseri. Tollverðir á Keflavíkurflugvelli lögðu hald á um tuttugu þúsund lyfseðilsskyldar töflur í síðustu viku sem reynt var að smygla til landsins. Fyrst var haldið að um væri að ræða Oxycontin en eftir nánari skoðun kom í ljós að töflurnar innihéldu Nitazene. Fjórtán eru í haldi vegna málsins. „Þetta er það sem við þekkjum að gerist inni á ólöglega vímuefnamarkaðnum,“ segir Svala og að þessi markaður hafi breyst mikið síðustu tíu árin. Framleitt á ólöglegum tilraunastofum Nitazene sé flokkað sem nýr ópíóíði og sé framleitt á ólöglegum tilraunastofum í því skyni að líkja eftir öðrum ópíóíðum eins og Oxycontin og morfíni. Efnið setjist á sama viðtakara og hafi sömu verkjastillandi áhrifin en sé mun sterkara. „Þegar við erum að banna ákveðin efni, og erum með löggæslu og eftirlit, þá eru þessir framleiðendur og innflutningsaðilar alltaf að reyna að koma efnunum á milli lands í minna magni,“ segir Svala. Nitazene hafi fundist í Evrópu og Norðurlöndunum á síðustu árum. Kollegar Matthildsarsamtakanna í Noregi hafi reynt að fyrirbyggja þetta í töluverðan tíma því frá 2023 til 2025 hafi 34 látist í Noregi vegna efnisins. Mikil eftirspurn á Íslandi Svala segir það magn sem var haldlagt sýna að eftirspurnin eftir þessum efnum á Íslandi sé gríðarleg. Það sé aukning á ópíóíðavanda og fleiri reyki efnin en áður. Svala segir ekki vitað hvort efnið sé í dreifingu eða sölu á Íslandi. Það sé vitað að það sé í töflunum sem tollurinn lagði hald á en miðað við stöðuna í Evrópu megi gera ráð fyrir því að efnið sé komið í dreifingu eða að það sé stutt í að það gerist. Svala segir nauðsynlegt að sett sé af stað sameiginlegt verklag þannig að þegar eitthvað efni komi í umferð sé brugðist eins við alls staðar og öll efni greind um leið. „Nítazene er mun sterkari en aðrir ópíóíðar eða morfín og þess vegna veldur þetta öndunarbælingu og ef fólk veit ekki að það er Nítazene í töflunum sem það er nota getur það valdið ofskömmtun og dauðsfalli og við erum með fjölmörg dauðsföll í Evrópu og Norðurlöndum út af þessu efni.“ Verði að taka þessu alvarlega Hún segir að það verði að taka því alvarlega þegar svona efni mælast á Íslandi. Þó að magnið sé mikið sem hafi verið haldlagt sé þetta líklega dropi í hafið. Svala segir mikilvægt að fólk hugi að sínu öryggi ætli það að neyta slíkra efna og sagði frá þjónustu Reyks en fjallað var um úrræðið nýlega á Vísi. „Við erum að hitta fólk sem er að kljást við þennan vanda og veita því stuðning og skaðaminnandi þjónustu,“ segir Svala og að eitt af þeirra úrræðum séu hraðpróf til að greina hvort nitazene sé í töflunum. Samtökin hafi fengið vísindamenn við Rannsóknarstofu í lyfja- og eiturefnafræði til að greina töflurnar með hraðprófunum og niðurstaðan hafi strax komið jákvæð. Samtökin vilji að prófunum sé dreift í flestum úrræðum, þannig fólk sem er háð ópíóíðum geti haft aðgengi að þessum prófum. Hjá þeim er einnig hægt að fá Naloxone sem er bráðalyf við ofskömmtun á ópíóðum. Heilbrigðismál Fíkn Lögreglumál Fíkniefnabrot Lyf Reykjavík síðdegis Tengdar fréttir Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri Árið 2023 voru lyfjatengd andlát alls 56 hér á landi og hafa aldrei verið fleiri, að því er fram kemur í tölum frá Landlæknisembættinu. 6. nóvember 2024 17:57 Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Það sem af er ári hefur lögreglu borist mun fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra. Framkvæmdastjóri Barnaverndar segir málin þar harðari en áður og að neysla ungmenna hafi aukist. Þá skorti úrræði og við því þurfi að bregðast. 5. nóvember 2024 19:01 Ávísanir geri ekkert til að minnka alvarlegasta skaðann Geðlæknir á fíknigeðdeild Landspítala og framkvæmdastjóri lækninga hjá SÁÁ segja það að skrifa út morfíntöflur fyrir fíkla ekki taka á mestu hættunni sem steðjar að þeim. 17. desember 2023 11:02 Mest lesið „Af hverju ertu svona í framan?“ Innlent Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Innlent Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Innlent Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Erlent Hafi tekið bílstjórann hálstaki meðan hann lá á flautunni Innlent Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Erlent Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Erlent Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Innlent Sakar Weekday um stuld: „Hönnun sem ég er búin að vinna í í marga mánuði“ Innlent Tæplega þúsund manns innlyksa á Everest Erlent Fleiri fréttir „Draumar geta ræst“ Grindvíkingum blöskrar umræðan í Vikunni Nýr formaður SUS vill sækja til hægri Miður að börn fylgi foreldrum en ekki öfugt Hafi tekið bílstjórann hálstaki meðan hann lá á flautunni Play skuldi Isavia hálfan milljarð króna Tveir á sjúkrahús eftir að bíll valt við árekstur „Þetta er ekki á borði þingflokksins“ Umdeild brottvísun, fjárhagstjón á Grænlandi og kyngreint sæði Óttast áhrifin á vinnandi mæður Sakar Weekday um stuld: „Hönnun sem ég er búin að vinna í í marga mánuði“ Síðasti fuglinn floginn Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Ísrael sagt sig úr samfélagi siðaðra manna Símafrí en ekki símabann „Sjálfsíkveikja“ olli eldsvoða í þvottahúsi Síðbúnar hádegisfréttir Bylgjunnar: Áróður í Eurovision, nýtt landamærakerfi og „símafrí“ í skólum Sótti kindabyssu eftir hótun um að skjóta fyrrverandi og fimm aðra Leikskólamál, afnám hafta og Trump-isminn Stjórnarformaður RÚV vill að Ísrael verði tafarlaust vikið úr Eurovision Gekk berserksgang og beraði sig Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Eldur í þvottahúsi á Granda Prestur og prófastur bíður spenntur eftir Hrútaskránni Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Fokdýrar flugferðir, ögurstund á Gasa og óvenjulegt innbrot Boða íbúafundi vegna mögulegrar sameiningar sveitarfélaganna Alelda bíll á Reykjanesbraut Framkvæmdirnar komi eftir ákall frá íbúum Safnaði í bálköst innandyra en kennir stundarbrjálæði um íkveikjuna Sjá meira
Svala ræddi þessi mál í Reykjavík síðdegis í gær en Matthildarsamtökin hafa síðustu ár fylgst vel með þessu efni. Hún segir það afar hættulegt og hafa valdið mörgum dauðsföllum víða í Evrópu síðustu misseri. Tollverðir á Keflavíkurflugvelli lögðu hald á um tuttugu þúsund lyfseðilsskyldar töflur í síðustu viku sem reynt var að smygla til landsins. Fyrst var haldið að um væri að ræða Oxycontin en eftir nánari skoðun kom í ljós að töflurnar innihéldu Nitazene. Fjórtán eru í haldi vegna málsins. „Þetta er það sem við þekkjum að gerist inni á ólöglega vímuefnamarkaðnum,“ segir Svala og að þessi markaður hafi breyst mikið síðustu tíu árin. Framleitt á ólöglegum tilraunastofum Nitazene sé flokkað sem nýr ópíóíði og sé framleitt á ólöglegum tilraunastofum í því skyni að líkja eftir öðrum ópíóíðum eins og Oxycontin og morfíni. Efnið setjist á sama viðtakara og hafi sömu verkjastillandi áhrifin en sé mun sterkara. „Þegar við erum að banna ákveðin efni, og erum með löggæslu og eftirlit, þá eru þessir framleiðendur og innflutningsaðilar alltaf að reyna að koma efnunum á milli lands í minna magni,“ segir Svala. Nitazene hafi fundist í Evrópu og Norðurlöndunum á síðustu árum. Kollegar Matthildsarsamtakanna í Noregi hafi reynt að fyrirbyggja þetta í töluverðan tíma því frá 2023 til 2025 hafi 34 látist í Noregi vegna efnisins. Mikil eftirspurn á Íslandi Svala segir það magn sem var haldlagt sýna að eftirspurnin eftir þessum efnum á Íslandi sé gríðarleg. Það sé aukning á ópíóíðavanda og fleiri reyki efnin en áður. Svala segir ekki vitað hvort efnið sé í dreifingu eða sölu á Íslandi. Það sé vitað að það sé í töflunum sem tollurinn lagði hald á en miðað við stöðuna í Evrópu megi gera ráð fyrir því að efnið sé komið í dreifingu eða að það sé stutt í að það gerist. Svala segir nauðsynlegt að sett sé af stað sameiginlegt verklag þannig að þegar eitthvað efni komi í umferð sé brugðist eins við alls staðar og öll efni greind um leið. „Nítazene er mun sterkari en aðrir ópíóíðar eða morfín og þess vegna veldur þetta öndunarbælingu og ef fólk veit ekki að það er Nítazene í töflunum sem það er nota getur það valdið ofskömmtun og dauðsfalli og við erum með fjölmörg dauðsföll í Evrópu og Norðurlöndum út af þessu efni.“ Verði að taka þessu alvarlega Hún segir að það verði að taka því alvarlega þegar svona efni mælast á Íslandi. Þó að magnið sé mikið sem hafi verið haldlagt sé þetta líklega dropi í hafið. Svala segir mikilvægt að fólk hugi að sínu öryggi ætli það að neyta slíkra efna og sagði frá þjónustu Reyks en fjallað var um úrræðið nýlega á Vísi. „Við erum að hitta fólk sem er að kljást við þennan vanda og veita því stuðning og skaðaminnandi þjónustu,“ segir Svala og að eitt af þeirra úrræðum séu hraðpróf til að greina hvort nitazene sé í töflunum. Samtökin hafi fengið vísindamenn við Rannsóknarstofu í lyfja- og eiturefnafræði til að greina töflurnar með hraðprófunum og niðurstaðan hafi strax komið jákvæð. Samtökin vilji að prófunum sé dreift í flestum úrræðum, þannig fólk sem er háð ópíóíðum geti haft aðgengi að þessum prófum. Hjá þeim er einnig hægt að fá Naloxone sem er bráðalyf við ofskömmtun á ópíóðum.
Heilbrigðismál Fíkn Lögreglumál Fíkniefnabrot Lyf Reykjavík síðdegis Tengdar fréttir Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri Árið 2023 voru lyfjatengd andlát alls 56 hér á landi og hafa aldrei verið fleiri, að því er fram kemur í tölum frá Landlæknisembættinu. 6. nóvember 2024 17:57 Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Það sem af er ári hefur lögreglu borist mun fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra. Framkvæmdastjóri Barnaverndar segir málin þar harðari en áður og að neysla ungmenna hafi aukist. Þá skorti úrræði og við því þurfi að bregðast. 5. nóvember 2024 19:01 Ávísanir geri ekkert til að minnka alvarlegasta skaðann Geðlæknir á fíknigeðdeild Landspítala og framkvæmdastjóri lækninga hjá SÁÁ segja það að skrifa út morfíntöflur fyrir fíkla ekki taka á mestu hættunni sem steðjar að þeim. 17. desember 2023 11:02 Mest lesið „Af hverju ertu svona í framan?“ Innlent Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Innlent Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Innlent Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Erlent Hafi tekið bílstjórann hálstaki meðan hann lá á flautunni Innlent Sögð vafin í ísraelska fánann og veifað um eins og verðlaunagrip Erlent Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Erlent Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Innlent Sakar Weekday um stuld: „Hönnun sem ég er búin að vinna í í marga mánuði“ Innlent Tæplega þúsund manns innlyksa á Everest Erlent Fleiri fréttir „Draumar geta ræst“ Grindvíkingum blöskrar umræðan í Vikunni Nýr formaður SUS vill sækja til hægri Miður að börn fylgi foreldrum en ekki öfugt Hafi tekið bílstjórann hálstaki meðan hann lá á flautunni Play skuldi Isavia hálfan milljarð króna Tveir á sjúkrahús eftir að bíll valt við árekstur „Þetta er ekki á borði þingflokksins“ Umdeild brottvísun, fjárhagstjón á Grænlandi og kyngreint sæði Óttast áhrifin á vinnandi mæður Sakar Weekday um stuld: „Hönnun sem ég er búin að vinna í í marga mánuði“ Síðasti fuglinn floginn Sektuð í gjaldfrjálsu stæði og sneri vörn í sókn Ísrael sagt sig úr samfélagi siðaðra manna Símafrí en ekki símabann „Sjálfsíkveikja“ olli eldsvoða í þvottahúsi Síðbúnar hádegisfréttir Bylgjunnar: Áróður í Eurovision, nýtt landamærakerfi og „símafrí“ í skólum Sótti kindabyssu eftir hótun um að skjóta fyrrverandi og fimm aðra Leikskólamál, afnám hafta og Trump-isminn Stjórnarformaður RÚV vill að Ísrael verði tafarlaust vikið úr Eurovision Gekk berserksgang og beraði sig Prestur á Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Eldur í þvottahúsi á Granda Prestur og prófastur bíður spenntur eftir Hrútaskránni Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Fokdýrar flugferðir, ögurstund á Gasa og óvenjulegt innbrot Boða íbúafundi vegna mögulegrar sameiningar sveitarfélaganna Alelda bíll á Reykjanesbraut Framkvæmdirnar komi eftir ákall frá íbúum Safnaði í bálköst innandyra en kennir stundarbrjálæði um íkveikjuna Sjá meira
Andlát af völdum fíkniefna og lyfja aldrei verið fleiri Árið 2023 voru lyfjatengd andlát alls 56 hér á landi og hafa aldrei verið fleiri, að því er fram kemur í tölum frá Landlæknisembættinu. 6. nóvember 2024 17:57
Fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra Það sem af er ári hefur lögreglu borist mun fleiri tilkynningar um týnd ungmenni en allt árið í fyrra. Framkvæmdastjóri Barnaverndar segir málin þar harðari en áður og að neysla ungmenna hafi aukist. Þá skorti úrræði og við því þurfi að bregðast. 5. nóvember 2024 19:01
Ávísanir geri ekkert til að minnka alvarlegasta skaðann Geðlæknir á fíknigeðdeild Landspítala og framkvæmdastjóri lækninga hjá SÁÁ segja það að skrifa út morfíntöflur fyrir fíkla ekki taka á mestu hættunni sem steðjar að þeim. 17. desember 2023 11:02
Síðbúnar hádegisfréttir Bylgjunnar: Áróður í Eurovision, nýtt landamærakerfi og „símafrí“ í skólum