Fjölmiðlafyrirtæki virðir ekki höfundarétt Matthías Freyr Matthíasson skrifar 15. maí 2021 13:01 Fyrir tæpum hálfum mánuði síðan sá ég umræður á internetinu, þar sem var verið að ræða um hversu miklu betra það er að tækla vandamálin, þegar maður er kominn í öngstræti og sér ekki lausnir úr þeim vandamálum sem maður upplifir og grefur hausinn lengra í sandinn í stað þess að takast á við vandamálin. Ég í kjölfarið ritaði nokkur tíst á Twitter, eins og ég á stundum til að gera. Yfirleitt eru tístin mín, tilraun miðaldra hvíts karlmanns til þess að vera fyndinn. Þegar ég er ekki að reyna að vera fyndinn er ég að tísta um fótbolta og einstöku sinnum um pólitík. En þarna á þessu mómenti var ég að opna á gamalt box sem var búið var að vera lokað í dágóðan tíma. Vegna þess að ég skammaðist mín. Mig langaði ekki lengur til að skammast mín. Án þess að fara of djúpt í það (aðallega því ég nenni ekki að endurrita tístin mín) en þá snerist þau um hversu lítinn skilning á fjármálum ég hafði (og hef að vissu leyti enn í dag) og eftir langvarandi atvinnuleysi í kjölfar hrunsins, voru skuldir mínar orðnar allt of miklar til þess að ég gæti höndlað það. Ég taldi mig vita að þessi tíst gætu vakið einhverja athygli. Gott og blessað. Sem og þau gerðu. Fjölmargir aðilar lásu þau, gáfu komment og eða „hjörtuðu” skilaboðin. Sem voru vel að merkja jákvæð, ekki loka augunum fyrir vandamálunum, leitastu frekar eftir aðstoð ef þörf er á. En það sem gerðist daginn eftir var eitthvað sem ég hef sterka skoðun á. Ákveðnir „fjölmiðlar” tóku tístin mín beint upp, orðrétt, án þess að hafa fyrir því að vinna málið af einhverri fagmennsku. Heldur henda þeim upp sem „frétt” á sínum miðlum og það án þess að leitast eftir samþykki frá mér eða ræða það við mig á nokkurn hátt. Það eru vinnubrögð sem mér finnst ekki að fjölmiðill sem vill vera vandur að virðingu sinni, stundar. Alvöru fjölmiðlar og fjölmiðlafólk, leitast eftir heimildum og sinnir sinni vinnu af fagmennsku og alúð. Leggur metnað sinn í að skila sem bestu efni af sér. Ekki svona helvítis fúsk. En því miður ganga þessir „fjölmiðlar” sem þetta stunda, bara þolanlega. Því við almenningur (ég ekki undanskilinn) leyfum þeim að komast upp með það með því að lesa „fréttirnar” sem þeir setja út frá sér. Ég gæti í raun skrifað nokkra kafla um það hvernig mér finnst fjölmiðlar sumir hverjir á íslandi sinna sínum störfum. En ég ætla að láta staðar numið við það…..í bili. Í þessari „frétt“ sem Hringbraut „vann” setja þeir í stríðsfyrirsögn, hluta af frásögn minni á Twitter og það sem skipti minnstu máli í minni frásögn. En það var ekki nóg, því líka tóku þeir ljósmynd, í minni eigu, sem ég birti sem „prófíl” mynd á minni Twitter síðu og skeyta henni saman við fyrirsögnina. Ljósmyndarinn sem tók myndina og seldi mér, hafði samband við mig. Spurði mig hvort að Hringbraut/Fréttablaðið/Torg hefðu fengið leyfi frá mér til þess að birta þessa mynd. Svarið var neitandi. Ljósmyndarinn tjáði mér að alvanalegt væri þá að óska eftir greiðslu fyrir ólöglegra notkun á ljósmynd. Sendi ég því greiðsluseðil á Hringbraut/Fréttablaðið/Torg þar sem kom fram hófleg greiðsla (25.000.kr) fyrir afnot af ljósmynd í minni eigu. Þeirri kröfu minni var umsvifalaust hafnað. Þeim pósti svaraði ég með m.a. eftirfarandi hætti og rökstyð frekar hvers vegna ég telji mig eiga rétt á greiðslu fyrir afnot af ljósmynd í minni eigu: „Í Höfundalögum nr. 73/1972, nánar tiltekið í 49.gr kemur eftirfarandi fram: „Eftirgerð ljósmynda, sem ekki njóta verndar laga þessara sem listaverk, sbr. 2. mgr. 1. gr., er óheimil án samþykkis ljósmyndara eða þess aðilja, sem rétt hans hefur hlotið. [Enn fremur er óheimilt að birta slíkar ljósmyndir án samþykkis rétthafa.] 1) Nú er slík mynd birt opinberlega í atvinnuskyni eða ávinnings, og á ljósmyndari eða síðari rétthafi þá kröfu til þóknunar. Vernd ljósmyndar samkvæmt þessari grein skal haldast, uns liðin eru [50 ár] 1) frá næstu áramótum eftir gerð hennar” Kröfu minni var aftur hafnað. Á þeim forsendum að ég hefði birt ljósmyndina á samfélagsmiðli og því væri fjölmiðlinum heimilt að nota hana. Þegar skýrt er, eins og ég hef skilið hlutina hingað til og samkvæmt þeim upplýsingum sem ég aflaði mér að ljósmyndir sem ég birti, eru í minni eigu og má ekki birta án míns leyfis eða samþykkis. Setti ég því hlutina upp í þetta samhengi við umrætt fjölmiðlafyrirtæki sem notar m.a. umrædda samfélagsmiðla til þess að koma sínu efni á framfæri. ,,Ef ég myndi setja upp vefsíðu. Færi svo á samfélagsmiðla fjölmiðlafyrirtækisins og tæki ljósmyndir sem fyrirtækið á og hefur greitt fyrir og myndi birta þær á minni vefsíðu sem mín eign. Hvað myndi fjölmiðlafyrirtækið gera?“ Svarið sem ég fékk (og þarna var vika liðin frá birtingu ,,fréttarinnar”) var á þann veg að það gæti tekið ,,fréttina” úr birtingu og ég beðinn afsökunar. Ég svaraði því til að ég hefði tekið því tilboði ef það hefði borist strax í byrjun. En þar sem það gerðist ekki og ,,fréttin” í birtingu í vikutíma, sæi ég ekki annað fært en að halda mig við kröfu mína en væri tilbúinn til þess að lækka hana um 10.000.kr sem og ,,fréttin” yrði tekin úr birtingu og ég beðinn afsökunar. Skemmst frá því að segja að fjölmiðlafyrirtækið neitaði að ganga að þessu tilboði mínu og jafnframt tók það fram að þótt það hefði verið tilbúið til að taka ,,fréttina” úr birtingu og biðjast afsökunar að þá væri það ekki merki þess að það viðurkenndi að hafa gengið á minn rétt. Mig langar mikið til að birta hér ljósmynd sem viðkomandi fjölmiðlafyrirtæki birti á sínum samfélagsmiðli……..en ég vill ekki lenda í lögsókn. Höfundur er laganemi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjölmiðlar Höfundarréttur Matthías Freyr Matthíasson Mest lesið Íslensk fátækt er bara kjaftæði Unnur Hrefna Jóhannsdóttir Skoðun Af hverju hafa Danir það svona óþolandi gott? Björn Teitsson Skoðun Fjölgun kennara er allra hagur Haraldur Freyr Gíslason Skoðun Fórnir verið færðar fyrir okkur Björn Ólafsson Skoðun Hvað kostar gjaldtakan? Hildur Hauksdóttir Skoðun Vita bændur ekki hvað bændum er fyrir bestu? Trausti Hjálmarsson Skoðun Hömpum morðingjunum sem hetjum Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir. Skoðun Launaþjófaður – vanmetinn glæpur á vinnumarkaði Kristjana Fenger Skoðun Deilt og drottnað í umræðu um leikskólamál Halla Gunnarsdóttir Skoðun Fjárfestum í framtíðinni Bryngeir Valdimarsson Skoðun Skoðun Skoðun Offita á krossgötum Guðrún Þuríður Höskuldsdóttir,Tryggvi Helgason skrifar Skoðun Fórnir verið færðar fyrir okkur Björn Ólafsson skrifar Skoðun Launaþjófaður – vanmetinn glæpur á vinnumarkaði Kristjana Fenger skrifar Skoðun Áfram veginn í Reykjavík Gísli Garðarsson,Steinunn Rögnvaldsdóttir skrifar Skoðun Fjölgun kennara er allra hagur Haraldur Freyr Gíslason skrifar Skoðun Deilt og drottnað í umræðu um leikskólamál Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju hafa Danir það svona óþolandi gott? Björn Teitsson skrifar Skoðun Fjárfestum í framtíðinni Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Togstreita, sveigjanleiki og fjölskyldur Sólveig Rán Stefánsdóttir skrifar Skoðun Hvað kostar gjaldtakan? Hildur Hauksdóttir skrifar Skoðun Víðerni verndar og virkjana Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Blóðpeningar vestrænna yfirvalda Bergljót T. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Eigindlegar rannsóknir og umræðan um jafnrétti Stefan C. Hardonk skrifar Skoðun Þegar heilbrigðiskerfið molnar og ráðherrann horfir bara á Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Íslensk fátækt er bara kjaftæði Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í fangelsi við landamærin Inger Erla Thomsen skrifar Skoðun Tíminn er núna, fjarheilbrigðisþjónusta sem lykill að jafnræði og sjálfbærni í heilbrigðiskerfinu Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Breytum fánalögunum og notum fánann meira Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Samtal um launajafnrétti og virðismat starfa í tilefni af Kvennaári Helga Björg O. Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Með góðri menntun eru börn líklegri til að ná árangri Sigurður Sigurjónsson skrifar Skoðun Hömpum morðingjunum sem hetjum Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir. skrifar Skoðun Komum í veg fyrir að áföll erfist á milli kynslóða Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Stöndum vörð um varasjóð VR – framtíðarlausn fyrir félagsfólk Bjarni Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Listin að vera ósammála Huld Hafliðadóttir skrifar Skoðun Breytum fánalögunum og notum fánann meira Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun „Refsipólitísk áhrif“ Alma Mjöll Ólafsdóttir skrifar Skoðun Endurkaup í Grindavík: Fólk á rétt á raunverulegri mynd af húsnæði sínu Hilmar Freyr Gunnarsson skrifar Skoðun Ný og góð veröld í Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Krónupíning foreldra er engin lausn Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Köld kveðja á kvennaári Stefanía Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Fyrir tæpum hálfum mánuði síðan sá ég umræður á internetinu, þar sem var verið að ræða um hversu miklu betra það er að tækla vandamálin, þegar maður er kominn í öngstræti og sér ekki lausnir úr þeim vandamálum sem maður upplifir og grefur hausinn lengra í sandinn í stað þess að takast á við vandamálin. Ég í kjölfarið ritaði nokkur tíst á Twitter, eins og ég á stundum til að gera. Yfirleitt eru tístin mín, tilraun miðaldra hvíts karlmanns til þess að vera fyndinn. Þegar ég er ekki að reyna að vera fyndinn er ég að tísta um fótbolta og einstöku sinnum um pólitík. En þarna á þessu mómenti var ég að opna á gamalt box sem var búið var að vera lokað í dágóðan tíma. Vegna þess að ég skammaðist mín. Mig langaði ekki lengur til að skammast mín. Án þess að fara of djúpt í það (aðallega því ég nenni ekki að endurrita tístin mín) en þá snerist þau um hversu lítinn skilning á fjármálum ég hafði (og hef að vissu leyti enn í dag) og eftir langvarandi atvinnuleysi í kjölfar hrunsins, voru skuldir mínar orðnar allt of miklar til þess að ég gæti höndlað það. Ég taldi mig vita að þessi tíst gætu vakið einhverja athygli. Gott og blessað. Sem og þau gerðu. Fjölmargir aðilar lásu þau, gáfu komment og eða „hjörtuðu” skilaboðin. Sem voru vel að merkja jákvæð, ekki loka augunum fyrir vandamálunum, leitastu frekar eftir aðstoð ef þörf er á. En það sem gerðist daginn eftir var eitthvað sem ég hef sterka skoðun á. Ákveðnir „fjölmiðlar” tóku tístin mín beint upp, orðrétt, án þess að hafa fyrir því að vinna málið af einhverri fagmennsku. Heldur henda þeim upp sem „frétt” á sínum miðlum og það án þess að leitast eftir samþykki frá mér eða ræða það við mig á nokkurn hátt. Það eru vinnubrögð sem mér finnst ekki að fjölmiðill sem vill vera vandur að virðingu sinni, stundar. Alvöru fjölmiðlar og fjölmiðlafólk, leitast eftir heimildum og sinnir sinni vinnu af fagmennsku og alúð. Leggur metnað sinn í að skila sem bestu efni af sér. Ekki svona helvítis fúsk. En því miður ganga þessir „fjölmiðlar” sem þetta stunda, bara þolanlega. Því við almenningur (ég ekki undanskilinn) leyfum þeim að komast upp með það með því að lesa „fréttirnar” sem þeir setja út frá sér. Ég gæti í raun skrifað nokkra kafla um það hvernig mér finnst fjölmiðlar sumir hverjir á íslandi sinna sínum störfum. En ég ætla að láta staðar numið við það…..í bili. Í þessari „frétt“ sem Hringbraut „vann” setja þeir í stríðsfyrirsögn, hluta af frásögn minni á Twitter og það sem skipti minnstu máli í minni frásögn. En það var ekki nóg, því líka tóku þeir ljósmynd, í minni eigu, sem ég birti sem „prófíl” mynd á minni Twitter síðu og skeyta henni saman við fyrirsögnina. Ljósmyndarinn sem tók myndina og seldi mér, hafði samband við mig. Spurði mig hvort að Hringbraut/Fréttablaðið/Torg hefðu fengið leyfi frá mér til þess að birta þessa mynd. Svarið var neitandi. Ljósmyndarinn tjáði mér að alvanalegt væri þá að óska eftir greiðslu fyrir ólöglegra notkun á ljósmynd. Sendi ég því greiðsluseðil á Hringbraut/Fréttablaðið/Torg þar sem kom fram hófleg greiðsla (25.000.kr) fyrir afnot af ljósmynd í minni eigu. Þeirri kröfu minni var umsvifalaust hafnað. Þeim pósti svaraði ég með m.a. eftirfarandi hætti og rökstyð frekar hvers vegna ég telji mig eiga rétt á greiðslu fyrir afnot af ljósmynd í minni eigu: „Í Höfundalögum nr. 73/1972, nánar tiltekið í 49.gr kemur eftirfarandi fram: „Eftirgerð ljósmynda, sem ekki njóta verndar laga þessara sem listaverk, sbr. 2. mgr. 1. gr., er óheimil án samþykkis ljósmyndara eða þess aðilja, sem rétt hans hefur hlotið. [Enn fremur er óheimilt að birta slíkar ljósmyndir án samþykkis rétthafa.] 1) Nú er slík mynd birt opinberlega í atvinnuskyni eða ávinnings, og á ljósmyndari eða síðari rétthafi þá kröfu til þóknunar. Vernd ljósmyndar samkvæmt þessari grein skal haldast, uns liðin eru [50 ár] 1) frá næstu áramótum eftir gerð hennar” Kröfu minni var aftur hafnað. Á þeim forsendum að ég hefði birt ljósmyndina á samfélagsmiðli og því væri fjölmiðlinum heimilt að nota hana. Þegar skýrt er, eins og ég hef skilið hlutina hingað til og samkvæmt þeim upplýsingum sem ég aflaði mér að ljósmyndir sem ég birti, eru í minni eigu og má ekki birta án míns leyfis eða samþykkis. Setti ég því hlutina upp í þetta samhengi við umrætt fjölmiðlafyrirtæki sem notar m.a. umrædda samfélagsmiðla til þess að koma sínu efni á framfæri. ,,Ef ég myndi setja upp vefsíðu. Færi svo á samfélagsmiðla fjölmiðlafyrirtækisins og tæki ljósmyndir sem fyrirtækið á og hefur greitt fyrir og myndi birta þær á minni vefsíðu sem mín eign. Hvað myndi fjölmiðlafyrirtækið gera?“ Svarið sem ég fékk (og þarna var vika liðin frá birtingu ,,fréttarinnar”) var á þann veg að það gæti tekið ,,fréttina” úr birtingu og ég beðinn afsökunar. Ég svaraði því til að ég hefði tekið því tilboði ef það hefði borist strax í byrjun. En þar sem það gerðist ekki og ,,fréttin” í birtingu í vikutíma, sæi ég ekki annað fært en að halda mig við kröfu mína en væri tilbúinn til þess að lækka hana um 10.000.kr sem og ,,fréttin” yrði tekin úr birtingu og ég beðinn afsökunar. Skemmst frá því að segja að fjölmiðlafyrirtækið neitaði að ganga að þessu tilboði mínu og jafnframt tók það fram að þótt það hefði verið tilbúið til að taka ,,fréttina” úr birtingu og biðjast afsökunar að þá væri það ekki merki þess að það viðurkenndi að hafa gengið á minn rétt. Mig langar mikið til að birta hér ljósmynd sem viðkomandi fjölmiðlafyrirtæki birti á sínum samfélagsmiðli……..en ég vill ekki lenda í lögsókn. Höfundur er laganemi.
Skoðun Þegar heilbrigðiskerfið molnar og ráðherrann horfir bara á Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Tíminn er núna, fjarheilbrigðisþjónusta sem lykill að jafnræði og sjálfbærni í heilbrigðiskerfinu Helga Dagný Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Samtal um launajafnrétti og virðismat starfa í tilefni af Kvennaári Helga Björg O. Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Stöndum vörð um varasjóð VR – framtíðarlausn fyrir félagsfólk Bjarni Þór Sigurðsson skrifar
Skoðun Endurkaup í Grindavík: Fólk á rétt á raunverulegri mynd af húsnæði sínu Hilmar Freyr Gunnarsson skrifar