Elíta skal það vera! Sigurjón Þorbergsson skrifar 21. desember 2017 07:00 Nokkur orð alþingismönnum til umþenkingar. Athuganir stjórnmálafræðinga hafa sýnt að 70% borgaranna í lýðræðisríkjum hafa svo til engin áhrif á ákvarðanatöku stjórnvalda, ákvarðanir sem þó skipta meginmáli fyrir allan almenning. Auðvitað er hér um að ræða hina tekjulægri. Vera má að þetta eigi ekki með öllu við á Íslandi eftir hrun, þar sem almenningur hefur lært að láta vel til sín heyra – milli kosninga. Óumdeilt er að hærri tekjur og eignir leiða til meiri áhrifa, jafnvel yfirráða, meira er tekið tillit til skoðana hinna efnameiri og þeir í efsta 0,1 prósentinu ráða nokkurn veginn því sem þeir vilja ráða, þar með talið hve miklu þeir sjálfir skila til samfélagsins af auði sínum. Fyrir næstsíðustu kosningar áttu sér stað stórfelldustu atkvæðakaup í Íslandssögunni. Millistéttinni, eignamönnum sem vissulega höfðu orðið fyrir búsifjum í hruninu, var heitið bótum af almannafé. Niðurstaðan varð yfir 70 milljarða fjárframlög til stéttarinnar. Þótt Íslendingar eigi að heita stéttlaus þjóð er það samt staðreynd að eignafólki var bættur skaði sem það hafði orðið fyrir – og bar öðrum fremur ábyrgð á – þegar hinum snauðari sem gjarna skulduðu yfirdráttarskuldir í bönkunum, var á engan hátt umbunað. Almannafé ætti nú samt að vera það – almannafé. En greinilega er ekki sama hver úthlutar. Sjötíu milljarða aðgerðin rauf að mínu viti þá samfélagssátt sem þessari þjóð er nauðsynleg – eins og öllum þjóðum hvar sem er í veröldinni. Aðgerðin sýndi með afgerandi hætti að þeim sem valist hafa til valda með þjóðinni er skítsama þótt almenningur upplifi að í raun séu tvær þjóðir í landinu, annars vegar þeir sem eiga og mega, og hins vegar þeir sem mega og eiga að eta það sem úti frýs. Samfélagssáttmáli er mikilvægari en svo að stjórnvöld megi komast upp með að vinna vísvitandi að niðurrifi hans.Sérgæskulýður Það nýjasta af þeim toga eru ákvarðanir um laun alþingismanna, ráðherra og ýmissa embættismanna þar sem laun voru hækkuð um allt að 45% með einu pennastriki kjararáðs. Ekki var talin nein þörf á að birta rökstuðning fyrir ákvörðuninni og þingmönnum jafnvel sagt að þeim komi ekkert við hvaða launum þeim sé úthlutað. Við sauðsvartir kjósendur héldum hins vegar að við hefðum kosið þingmenn sem síðan stýrðu fjárveitingavaldinu í okkar umboði. Elíta (elite á ensku) er hugtak yfir úrvalshóp, heldra fólk í samfélögum, sem gjarna er betur launað og nýtur virðingar og valda. Mér er nær að þýða orðið með sérgæskulýður, og byggi það á hvernig elítan starfar oftar en ekki. Með órökstuddri 45% launahækkun þingmanna – á kjördegi af öllum dögum – var öllum þingmönnum, nýgræðingum jafnt sem rótgrónum, skyndilega lyft upp í elítu nýfrjálshyggjunnar sem mesta ábyrgð ber á fjármálahruninu. Þeir voru allir klipptir og skornir, ekki niður við trog, nei, öðru nær, heldur sviptir sínum hugsjónum, hafi þær annars verið að vefjast eitthvað fyrir þeim. Þeir eiga svo bara eftir að kvitta fyrir með stuðningi við óbreytt ástand sem elítunni er að skapi – stöðugleika hinna ríku. Þessi dýra hjörð (fyrir virðingar sakir ritað hér í tveimur orðum!) er svo kjarninn í stjórn landsins sem við verðum að treysta á, líka sá þriðjungur þjóðarinnar sem er eignalaus, já, líka ef við skoðum 70 prósentin sem eru áhrifalaus á botninum. Þetta er veruleikinn sem m. a. aldraðir og öryrkjar flestir búa við. En það kemur elítunni ekkert við, hún er jú skipuð eintómum ofurmennum! Um sama leyti og þingmannahjörðin hækkaði um sín litlu 45% voru ellilaun undirritaðs hækkuð um heilar 13 þúsund krónur, úr 185 í 198 þúsundir, hækkun um 7%. Við svo rausnarlega hækkun fer maður hjá sér og hryggist yfir að vera slíkur baggi á þjóðinni. En að öllu gamni slepptu: Virðing Alþingis mun aldrei hjarna við ef 45 prósentunum verður ekki hrundið og þingmenn deila nokkurn veginn kjörum með – allri – þjóðinni. Höfundur er ellilífeyrisþegi og fyrrverandi formaður Leigjendasamtakanna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir Skoðun Kletturinn Katrín Júlía Margrét Alexandersdóttir Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir Skoðun Aleinn í heiminum? Lukka Sigurðardóttir,Katrín Harðardóttir ,Margrét Kristín Blöndal Skoðun Það sem býr í Höllu Hrund Viðar Hreinsson Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir Skoðun Sérstök vitleysa Albert Björn Lúðvígsson Skoðun Reykjavíkurborg svíkur íbúa Laugardals Grétar Már Axelsson Skoðun Skoðun Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Forseti sem gefur kjark og von Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson skrifar Skoðun Offita er langvinnur sjúkdómur Hópur fólks í stjórn Félags fagfólks um offitu skrifar Skoðun Reykjavíkurborg svíkur íbúa Laugardals Grétar Már Axelsson skrifar Skoðun Mynda þurfti ríkisstjórn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Kletturinn Katrín Júlía Margrét Alexandersdóttir skrifar Skoðun Nýsköpun er svarið Nótt Thorberg skrifar Skoðun Aleinn í heiminum? Lukka Sigurðardóttir,Katrín Harðardóttir ,Margrét Kristín Blöndal skrifar Skoðun Ísland í öðru sæti Regnbogakortsins um réttindi hinsegin fólks Bjarndís Helga Tómasdóttir,Daníel E. Arnarsson skrifar Skoðun Almenn kvíðaröskun: léttvægt vandamál eða áhyggjuefni? Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Lokað á börn í vanda Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Sérstök vitleysa Albert Björn Lúðvígsson skrifar Skoðun Fjarheilbrigðisþjónusta Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Forsetaframbjóðandi með sömu tölu og Jesú Gunnar Karl Halldórsson skrifar Skoðun Einfaldara fyrirkomulag tilvísana Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Málið á að endurspegla fólkið í landinu Birta Björnsdóttir skrifar Skoðun Hreyfing og tengsl Jóhanna Stefáns Bjarkardóttir skrifar Skoðun Eru byssur meira fullorðins? Oddný G. Harðardóttir skrifar Sjá meira
Nokkur orð alþingismönnum til umþenkingar. Athuganir stjórnmálafræðinga hafa sýnt að 70% borgaranna í lýðræðisríkjum hafa svo til engin áhrif á ákvarðanatöku stjórnvalda, ákvarðanir sem þó skipta meginmáli fyrir allan almenning. Auðvitað er hér um að ræða hina tekjulægri. Vera má að þetta eigi ekki með öllu við á Íslandi eftir hrun, þar sem almenningur hefur lært að láta vel til sín heyra – milli kosninga. Óumdeilt er að hærri tekjur og eignir leiða til meiri áhrifa, jafnvel yfirráða, meira er tekið tillit til skoðana hinna efnameiri og þeir í efsta 0,1 prósentinu ráða nokkurn veginn því sem þeir vilja ráða, þar með talið hve miklu þeir sjálfir skila til samfélagsins af auði sínum. Fyrir næstsíðustu kosningar áttu sér stað stórfelldustu atkvæðakaup í Íslandssögunni. Millistéttinni, eignamönnum sem vissulega höfðu orðið fyrir búsifjum í hruninu, var heitið bótum af almannafé. Niðurstaðan varð yfir 70 milljarða fjárframlög til stéttarinnar. Þótt Íslendingar eigi að heita stéttlaus þjóð er það samt staðreynd að eignafólki var bættur skaði sem það hafði orðið fyrir – og bar öðrum fremur ábyrgð á – þegar hinum snauðari sem gjarna skulduðu yfirdráttarskuldir í bönkunum, var á engan hátt umbunað. Almannafé ætti nú samt að vera það – almannafé. En greinilega er ekki sama hver úthlutar. Sjötíu milljarða aðgerðin rauf að mínu viti þá samfélagssátt sem þessari þjóð er nauðsynleg – eins og öllum þjóðum hvar sem er í veröldinni. Aðgerðin sýndi með afgerandi hætti að þeim sem valist hafa til valda með þjóðinni er skítsama þótt almenningur upplifi að í raun séu tvær þjóðir í landinu, annars vegar þeir sem eiga og mega, og hins vegar þeir sem mega og eiga að eta það sem úti frýs. Samfélagssáttmáli er mikilvægari en svo að stjórnvöld megi komast upp með að vinna vísvitandi að niðurrifi hans.Sérgæskulýður Það nýjasta af þeim toga eru ákvarðanir um laun alþingismanna, ráðherra og ýmissa embættismanna þar sem laun voru hækkuð um allt að 45% með einu pennastriki kjararáðs. Ekki var talin nein þörf á að birta rökstuðning fyrir ákvörðuninni og þingmönnum jafnvel sagt að þeim komi ekkert við hvaða launum þeim sé úthlutað. Við sauðsvartir kjósendur héldum hins vegar að við hefðum kosið þingmenn sem síðan stýrðu fjárveitingavaldinu í okkar umboði. Elíta (elite á ensku) er hugtak yfir úrvalshóp, heldra fólk í samfélögum, sem gjarna er betur launað og nýtur virðingar og valda. Mér er nær að þýða orðið með sérgæskulýður, og byggi það á hvernig elítan starfar oftar en ekki. Með órökstuddri 45% launahækkun þingmanna – á kjördegi af öllum dögum – var öllum þingmönnum, nýgræðingum jafnt sem rótgrónum, skyndilega lyft upp í elítu nýfrjálshyggjunnar sem mesta ábyrgð ber á fjármálahruninu. Þeir voru allir klipptir og skornir, ekki niður við trog, nei, öðru nær, heldur sviptir sínum hugsjónum, hafi þær annars verið að vefjast eitthvað fyrir þeim. Þeir eiga svo bara eftir að kvitta fyrir með stuðningi við óbreytt ástand sem elítunni er að skapi – stöðugleika hinna ríku. Þessi dýra hjörð (fyrir virðingar sakir ritað hér í tveimur orðum!) er svo kjarninn í stjórn landsins sem við verðum að treysta á, líka sá þriðjungur þjóðarinnar sem er eignalaus, já, líka ef við skoðum 70 prósentin sem eru áhrifalaus á botninum. Þetta er veruleikinn sem m. a. aldraðir og öryrkjar flestir búa við. En það kemur elítunni ekkert við, hún er jú skipuð eintómum ofurmennum! Um sama leyti og þingmannahjörðin hækkaði um sín litlu 45% voru ellilaun undirritaðs hækkuð um heilar 13 þúsund krónur, úr 185 í 198 þúsundir, hækkun um 7%. Við svo rausnarlega hækkun fer maður hjá sér og hryggist yfir að vera slíkur baggi á þjóðinni. En að öllu gamni slepptu: Virðing Alþingis mun aldrei hjarna við ef 45 prósentunum verður ekki hrundið og þingmenn deila nokkurn veginn kjörum með – allri – þjóðinni. Höfundur er ellilífeyrisþegi og fyrrverandi formaður Leigjendasamtakanna.
Skoðun Ísland í öðru sæti Regnbogakortsins um réttindi hinsegin fólks Bjarndís Helga Tómasdóttir,Daníel E. Arnarsson skrifar
Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar