Umræða um tolla og landbúnað Hörður Harðarson skrifar 2. september 2015 10:00 Nokkur umræða hefur farið fram að undanförnu á síðum Fréttablaðsins um íslenskan landbúnað. Í henni hefur spjótunum verið beint að tollum á innflutt svínakjöt og látið sem svo að fyrir þeim séu engin rök. Tollar á landbúnaðarafurðir eru einkum hugsaðir til þess að rétta samkeppnisstöðu innlends landbúnaðar gagnvart ósanngjarnri samkeppni erlendis frá. Dæmi um þetta er að á Íslandi gerir ríkið ríkari kröfur til svínabænda varðandi velferð og aðbúnað dýra, takmörkun á lyfjanotkun og réttindi launafólks en í þeim löndum sem svínakjöt er flutt frá til Íslands. Þessar kröfur tryggja að aðstæður við íslenskan landbúnað eru með því besta sem gerist en leiða á móti til aukins kostnaðar, sem veikir samkeppnisstöðu íslenskra svínabænda. Til þess að rétta þessa samkeppnisstöðu eru lagðir tollar á innflutt kjöt. Þegar farið er fram á að íslenska ríkið felli einhliða niður tolla á landbúnaðarvörur vakna áleitnar spurningar. Til dæmis hvort réttlætanlegt sé að íslenska ríkið heimili óheftan innflutning á landbúnaðarafurðum til landsins sem eru fjarri því að uppfylla þær kröfur sem það gerir á sama tíma til íslenskra landbúnaðarafurða? Ætti ríkið á móti að slaka á þeim kröfum sem það gerir til íslenskra bænda í þágu lægra verðs á kjöti? Eða eiga íslenskir bændur að treysta á að íslenskir neytendur verði reiðubúnir til þess að greiða hærra verð fyrir vöru sem uppfyllir allar kröfur þegar þeim stendur til boða ódýrari vara sem uppfyllir ekki sömu kröfur? Íslenskur svínabúskapur hefur gengið í gegnum mikla hagræðingu á undanförnum áratugum sem leitt hefur til fækkunar og stækkunar búa, sem þó eru afar lítil á alþjóðlegan mælikvarða. Engu að síður eru enn til staðar fjölskyldubú sem eru staðsett víðs vegar um landið, en ljóst er að þau munu vart lifa af samkeppni við óheftan innflutning. Það er því tvíbent að kalla á sama tíma eftir því að tollar séu felldir niður og að svínabúin séu lítil og sæt fjölskyldubú. Mikilvægt er að rennt sé styrkari stoðum undir þróun innlendrar búvöruframleiðslu og skal tekið undir framkomnar óskir um endurskoðun á styrkjakerfi landbúnaðarins. Þar þarf að leggja áherslu á verkefnatengdan stuðning samhliða því að dregið verði úr beingreiðslum til bænda. Markmið stuðnings við íslenskan landbúnað gætu þannig þróast á þeim forsendum að gera landbúnaðinn samkeppnishæfari, auk þess sem lögð yrði áhersla á stuðning sem gæti verið tímabundinn til ákveðinna verkefna. Mikilvægt er að stuðningur hafi þannig sveigjanleika að hann taki breytingum eftir því sem talið er æskilegt á hverjum tíma. Að lokum er rétt að hafa það í huga að frá ársbyrjun 2013 hefur verð til okkar svínabænda lækkað verulega á sama tíma og það hefur hækkað út úr búð. Íslenskir neytendur hafa því miður ekki grætt á þessu, ekki frekar en þær fjölskyldur sem stunda svínabúskap á Íslandi. Það hafa hins vegar stór fyrirtæki í verslunarrekstri gert, en í nýlegri skýrslu Samkeppniseftirlitsins um dagvörumarkaðinn kemur fram að arðsemi þeirra er margföld á við það sem þekkist hjá sambærilegum fyrirtækjum beggja vegna Atlantshafsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun Kletturinn Katrín Júlía Margrét Alexandersdóttir Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson Skoðun Reykjavíkurborg svíkur íbúa Laugardals Grétar Már Axelsson Skoðun Almenn kvíðaröskun: léttvægt vandamál eða áhyggjuefni? Sævar Már Gústavsson Skoðun Sérstök vitleysa Albert Björn Lúðvígsson Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir Skoðun Aleinn í heiminum? Lukka Sigurðardóttir,Katrín Harðardóttir ,Margrét Kristín Blöndal Skoðun Skoðun Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Forseti sem gefur kjark og von Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson skrifar Skoðun Offita er langvinnur sjúkdómur Hópur fólks í stjórn Félags fagfólks um offitu skrifar Skoðun Reykjavíkurborg svíkur íbúa Laugardals Grétar Már Axelsson skrifar Skoðun Mynda þurfti ríkisstjórn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Kletturinn Katrín Júlía Margrét Alexandersdóttir skrifar Skoðun Nýsköpun er svarið Nótt Thorberg skrifar Skoðun Aleinn í heiminum? Lukka Sigurðardóttir,Katrín Harðardóttir ,Margrét Kristín Blöndal skrifar Skoðun Ísland í öðru sæti Regnbogakortsins um réttindi hinsegin fólks Bjarndís Helga Tómasdóttir,Daníel E. Arnarsson skrifar Skoðun Almenn kvíðaröskun: léttvægt vandamál eða áhyggjuefni? Sævar Már Gústavsson skrifar Skoðun Lokað á börn í vanda Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Sérstök vitleysa Albert Björn Lúðvígsson skrifar Skoðun Fjarheilbrigðisþjónusta Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Forsetaframbjóðandi með sömu tölu og Jesú Gunnar Karl Halldórsson skrifar Skoðun Einfaldara fyrirkomulag tilvísana Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Málið á að endurspegla fólkið í landinu Birta Björnsdóttir skrifar Skoðun Hreyfing og tengsl Jóhanna Stefáns Bjarkardóttir skrifar Skoðun Eru byssur meira fullorðins? Oddný G. Harðardóttir skrifar Sjá meira
Nokkur umræða hefur farið fram að undanförnu á síðum Fréttablaðsins um íslenskan landbúnað. Í henni hefur spjótunum verið beint að tollum á innflutt svínakjöt og látið sem svo að fyrir þeim séu engin rök. Tollar á landbúnaðarafurðir eru einkum hugsaðir til þess að rétta samkeppnisstöðu innlends landbúnaðar gagnvart ósanngjarnri samkeppni erlendis frá. Dæmi um þetta er að á Íslandi gerir ríkið ríkari kröfur til svínabænda varðandi velferð og aðbúnað dýra, takmörkun á lyfjanotkun og réttindi launafólks en í þeim löndum sem svínakjöt er flutt frá til Íslands. Þessar kröfur tryggja að aðstæður við íslenskan landbúnað eru með því besta sem gerist en leiða á móti til aukins kostnaðar, sem veikir samkeppnisstöðu íslenskra svínabænda. Til þess að rétta þessa samkeppnisstöðu eru lagðir tollar á innflutt kjöt. Þegar farið er fram á að íslenska ríkið felli einhliða niður tolla á landbúnaðarvörur vakna áleitnar spurningar. Til dæmis hvort réttlætanlegt sé að íslenska ríkið heimili óheftan innflutning á landbúnaðarafurðum til landsins sem eru fjarri því að uppfylla þær kröfur sem það gerir á sama tíma til íslenskra landbúnaðarafurða? Ætti ríkið á móti að slaka á þeim kröfum sem það gerir til íslenskra bænda í þágu lægra verðs á kjöti? Eða eiga íslenskir bændur að treysta á að íslenskir neytendur verði reiðubúnir til þess að greiða hærra verð fyrir vöru sem uppfyllir allar kröfur þegar þeim stendur til boða ódýrari vara sem uppfyllir ekki sömu kröfur? Íslenskur svínabúskapur hefur gengið í gegnum mikla hagræðingu á undanförnum áratugum sem leitt hefur til fækkunar og stækkunar búa, sem þó eru afar lítil á alþjóðlegan mælikvarða. Engu að síður eru enn til staðar fjölskyldubú sem eru staðsett víðs vegar um landið, en ljóst er að þau munu vart lifa af samkeppni við óheftan innflutning. Það er því tvíbent að kalla á sama tíma eftir því að tollar séu felldir niður og að svínabúin séu lítil og sæt fjölskyldubú. Mikilvægt er að rennt sé styrkari stoðum undir þróun innlendrar búvöruframleiðslu og skal tekið undir framkomnar óskir um endurskoðun á styrkjakerfi landbúnaðarins. Þar þarf að leggja áherslu á verkefnatengdan stuðning samhliða því að dregið verði úr beingreiðslum til bænda. Markmið stuðnings við íslenskan landbúnað gætu þannig þróast á þeim forsendum að gera landbúnaðinn samkeppnishæfari, auk þess sem lögð yrði áhersla á stuðning sem gæti verið tímabundinn til ákveðinna verkefna. Mikilvægt er að stuðningur hafi þannig sveigjanleika að hann taki breytingum eftir því sem talið er æskilegt á hverjum tíma. Að lokum er rétt að hafa það í huga að frá ársbyrjun 2013 hefur verð til okkar svínabænda lækkað verulega á sama tíma og það hefur hækkað út úr búð. Íslenskir neytendur hafa því miður ekki grætt á þessu, ekki frekar en þær fjölskyldur sem stunda svínabúskap á Íslandi. Það hafa hins vegar stór fyrirtæki í verslunarrekstri gert, en í nýlegri skýrslu Samkeppniseftirlitsins um dagvörumarkaðinn kemur fram að arðsemi þeirra er margföld á við það sem þekkist hjá sambærilegum fyrirtækjum beggja vegna Atlantshafsins.
Skoðun Ísland í öðru sæti Regnbogakortsins um réttindi hinsegin fólks Bjarndís Helga Tómasdóttir,Daníel E. Arnarsson skrifar
Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar