Mánudaginn 7. ágúst árið 2000 hrapaði flugvél í sjóinn í Skerjafirði, þrír létust og þrennt slasaðist lífshættulega, og létust öll innan árs.

Flugvélin var í farþegaflugi að ferja gesti þjóðhátíðar heim eftir helgina. Vélin var við það að snerta flugbrautina og lenda þegar flugmaðurinn fékk skipun frá flugturni um að hætta við þar sem önnur flugvél var á flugbrautinni. Flugmaðurinn hækkaði þá flugið og ætlaði að taka annan hring. Örstuttu síðar skall vélin í sjóinn, brotnaði og sökk.

Rannsókn á slysinu leiddi í ljós að líkur væru á að bensínþurrð hefði orsakað slysið. Aðstandendur gagnrýndu rannsóknina og í kjölfarið skapaðist bæði umræða og þrýstingur sem leiddi til umbóta í flugöryggismálum. Í níu ár eftir Skerjafjarðarflugslysið varð ekkert banaslys í flugi á Íslandi en áratuginn fyrir slysið varð slys næstum því á hverju ári.

Alltaf uggur í brjósti þessa helgi
Friðrik Þór Guðmundsson, faðir ungs manns sem lét lífið í kjölfar slyssins, var einn þeirra sem gagnrýndu rannsóknina og barðist fyrir því að sannleikurinn fengi að líta dagsins ljós. 

„Ég er ekki í vafa um að barátta aðstandenda á sínum tíma, ofan á einlægan umbótavilja fjölda annarra, flugmanna ekki síst, hafi skilað sér í auknu flugöryggi. Þótt flugmálayfirvöld hafi verið treg í taumi og tekið gagnrýni óstinnt upp þá var ýmsum lögum og reglum breytt, eftirlit aukið og án efa varð um leið jákvæð hugarfarsbreyting í „bransanum“.
 
Síðustu sex ár hafa orðið sex flugslys. Þar af flugslysið á Akureyri sem varð verslunarmannahelgina árið 2013. „Þrátt fyrir að allt bendi til þess að lærdómurinn hafi skilað sér er fyllsta ástæða til að staldra ögn við. Banaslysin eru farin að skjóta upp kollinum á ný. Hið minnsta í tveimur þessara tilvika virðist einhvers konar fífldirfska hafa spilað inn í.“

Friðrik segist finnast það hið besta mál að fólk ferðist og skemmti sér hraustlega þessa miklu ferðahelgi en þó setjist ávallt uggur í brjóst hans fyrir verslunarmannahelgina. „Í mörg ár núna hefur feginleiki fylgt í kjölfarið og ég vona að svo verði áfram. Að allir komist heim heilu og höldnu.“ 

Merki um slaka 
Ragnar Guðmundsson, rannsakandi flugslysasviðs, segir að reglugerðarbreyting árið 2004 hafi líklega haft sitt að segja með langt slysalaust tímabil eftir Skerjafjarðarslysið en einnig vitundarvakning. „Ég held að menn hafi farið að horfa aðeins í eigin barm, hvernig þeir væru að stunda þennan rekstur í kringum þjóðhátíð, og almennt líka.“ 

Frá árinu 2009 hafa orðið þrjú banaslys þannig að slysalausa tímabilinu er lokið. Eru menn hættir að vanda sig? „Við erum að sjá merki um að það sé verið að slaka á undanfarin ár. Eflaust er það ástæðan fyrir því að Samgöngustofa hefur aukið eftirlit.“

Skiptar skoðanir um takmörkun umferðar
Samkvæmt upplýsingum frá Isavia er starfsmönnum fjölgað á Vestmannaeyjaflugvelli yfir verslunarmannahelgina til að bregðast við aukinni flugumferð. Í ár hefur afgreiðslutímum einnig verið úthlutað með hliðsjón af áætluðu umferðarmagni en miðað er við að flugtök og lendingar verði ekki fleiri en átta á hverjum hálftíma.

Það er gert til þess að tryggja að ekki séu of margar flugvélar í einu í loftrýminu og vegna þess að stæði á flugvellinum eru takmörkuð. Ekki eru allir á eitt sáttir við þessa úthlutun, til að mynda hafa háværar mótmælaraddir heyrst á lokaðri síðu „flugnörda“ á Facebook en samkvæmt Isavia ættu allir að komast leiðar sinnar.

„En mögulega gæti fólk þurft að hliðra tímum til að dreifa álaginu á flugvöllinn betur. Þess má geta að algengt er á flugvöllum að afgreiðslutímum sé úthlutað á álagstímum,“ segir í svari Isavia við fyrirspurn frá Fréttablaðinu.