Allir geta átt líf Þorgeir Gestsson skrifar 17. september 2013 06:00 Það er ljóst að margir sem eru fylgjandi því að flugvöllur sé til staðar í Vatnsmýri nefna sjúkraflugið sem aðalástæðu fyrir þeirri skoðun sinni. Ýmsir þeirra segja að það séu til næg svæði önnur til að byggja. Ef fólksfjölgun er viðvarandi munu þessi svæði þó einnig að lokum fyllast og uppbygging utarlega heldur áfram. Eru einhver neikvæð áhrif af því fyrir bráðveikt fólk að búa í t.d. Úlfarsárdal miðað við að búa í Vatnsmýri? Rannsókn sem gæti svarað þessari spurningu var birt í Emergency Medical Journal árið 2007. Höfundarnir, Nicholl o.fl., athuguðu hvernig 10.315 sjúklingum í bráðri lífshættu reiddi af miðað við fjarlægð í beinni loftlínu frá sjúkrahúsinu sem tók fólkið til meðhöndlunar. Niðurstaðan var að fyrir hvern kílómetra sem fjarlægð jókst jukust dánarlíkur viðkomandi einstaklings um 2%. Úlfarsárdalur er u.þ.b. 8-9 km fjær Landspítala en Vatnsmýrin, sem myndi þýða að bráð veikindi þar hefðu í för með sér um 15-20% auknar líkur á láti sjúklingsins. Höfundarnir reikna út að þessi munur nægi til að skýra 1% allra dauðsfalla, þegar fjarlægð til sjúkrahúss er komin yfir 10 km. Nokkrir útreikningar til viðbótar gefa manni þá um það bil 1,5 viðbótardauðsföll árlega ef byggt er í Úlfarsárdal í stað Vatnsmýrar, miðað við 20.000 manna byggð. Sumir hafa lagt til flutning Landspítalans til Keflavíkur. Það myndi leggjast misþungt á sveitarfélögin eftir því hvernig þau eru staðsett með tilliti til Keflavíkur en gróflega áætlað myndu tapast 50 mannslíf á ári á höfuðborgarsvæðinu. Til þess að sjúklingur af landsbyggðinni verði fyrir skaða vegna aukins flutningstíma verður hann í fyrsta lagi að þurfa inngrip sem eru oftast ekki á færi lækna í heimabyggð. Það er hér sem þynnast verulega raðir þeirra sem gætu skaðast. Allir læknar hafa lært að greina og meðhöndla stóran hluta bráðra veikinda sem ógna lífi. Súrefni, vökvar, nálar og litlir hnífar eru einföld en mikilvæg meðul en allir geta einnig gefið öndunarstuðning með lyfjum eða tækjum, hjartalyf, lyf til að viðhalda blóðþrýstingi, segaleysandi meðferð, sýklalyf, rafvendingu og fleira. Vissa innsýn í hlutfall sérhæfðra inngripa má til dæmis fá í grein í Emergency Medical Journal árið 2005 eftir Mushtaq og Ritchie, þar sem athugað var hverjar algengustu dánarorsakir fólks væru á bráðamóttökum. Fyrir stóran hluta bráðra veikinda þýðir þetta að búseta í 5 km fjarlægð frá lítilli heilbrigðisstofnun á landsbyggðinni getur verið betri en búseta í 6 km fjarlægð frá Landspítalanum. Er sjálfgefið að tefja alla sjúkraflutninga ákveðins hóps vegna þess að sumir telja að hluti af sjúkraflutningum annars hóps tefjist? Er öruggt að þeir tefjist? Mitt mat er að það sé ekki óumflýjanlegt að töf yrði á sjúkraflutningum utan af landi við brotthvarf Reykjavíkurflugvallar. Það eru ýmsar ódýrar mótvægisaðgerðir mögulegar sem geta jafnað og jafnvel stytt flutningstímann frá landsbyggðinni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson Skoðun Skoðun Skoðun Gleymdu að vanda sig Vanda Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Vindhögg Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Skref aftur á bak fyrir konur með endómetríósu Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Staða leikskólamála í Reykjanesbæ Guðný Birna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreindaraðstoð: Kennarinn endurheimtir dýrmætan tíma Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Tökum höndum saman áður en það er of seint Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun PWC – Traustsins verðir? Björn Thorsteinsson skrifar Skoðun Rasismi útskýrir stuðning við þjóðarmorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Skuldin við jörðina: Kolefnisstjórnun skiptir sköpum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Pólitískar kreddur á kostnað skattgreiðenda Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Þetta eru börnin sem ég hef áhyggjur af í skólakerfinu Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Óttumst við það að vera frjálsar manneskjur í frjálsu landi? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Loftslagsváin bíður ekki Ívar Kristinn Jasonarson skrifar Skoðun Hvers vegna að kenna leiklist? Rannveig Björk Þorkelsdóttir,Jóna Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Jafnt aðgengi að geðheilbrigðisþjónustu fyrir öll Telma Sigtryggsdóttir skrifar Skoðun Svikin loforð í leikskólamálum Reykjanesbæjar Gígja Sigríður Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfið í bakkgír Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Blóðrautt norðanáhlaup Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Í vítahring stöðnunnar og úreldra vísinda Björn Ólafsson skrifar Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Við erum réttindalaus Sigurlín Margrét Sigurðardóttir skrifar Skoðun Raunir ríka fólksins og bænir þess Jónas Yngvi Ásgrímsson skrifar Skoðun Myglaða nestisboxið og gleymda sítrónan María Rut Kristinsdóttir skrifar Skoðun Talið við okkur áður en þið talið um okkur Ian McDonald skrifar Skoðun Björgunarleiðangur fyrir Heimsmarkmiðin Antonio Guterres skrifar Skoðun Átti ekki að klára dæmið í geðheilbrigðismálum? Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Sjá meira
Það er ljóst að margir sem eru fylgjandi því að flugvöllur sé til staðar í Vatnsmýri nefna sjúkraflugið sem aðalástæðu fyrir þeirri skoðun sinni. Ýmsir þeirra segja að það séu til næg svæði önnur til að byggja. Ef fólksfjölgun er viðvarandi munu þessi svæði þó einnig að lokum fyllast og uppbygging utarlega heldur áfram. Eru einhver neikvæð áhrif af því fyrir bráðveikt fólk að búa í t.d. Úlfarsárdal miðað við að búa í Vatnsmýri? Rannsókn sem gæti svarað þessari spurningu var birt í Emergency Medical Journal árið 2007. Höfundarnir, Nicholl o.fl., athuguðu hvernig 10.315 sjúklingum í bráðri lífshættu reiddi af miðað við fjarlægð í beinni loftlínu frá sjúkrahúsinu sem tók fólkið til meðhöndlunar. Niðurstaðan var að fyrir hvern kílómetra sem fjarlægð jókst jukust dánarlíkur viðkomandi einstaklings um 2%. Úlfarsárdalur er u.þ.b. 8-9 km fjær Landspítala en Vatnsmýrin, sem myndi þýða að bráð veikindi þar hefðu í för með sér um 15-20% auknar líkur á láti sjúklingsins. Höfundarnir reikna út að þessi munur nægi til að skýra 1% allra dauðsfalla, þegar fjarlægð til sjúkrahúss er komin yfir 10 km. Nokkrir útreikningar til viðbótar gefa manni þá um það bil 1,5 viðbótardauðsföll árlega ef byggt er í Úlfarsárdal í stað Vatnsmýrar, miðað við 20.000 manna byggð. Sumir hafa lagt til flutning Landspítalans til Keflavíkur. Það myndi leggjast misþungt á sveitarfélögin eftir því hvernig þau eru staðsett með tilliti til Keflavíkur en gróflega áætlað myndu tapast 50 mannslíf á ári á höfuðborgarsvæðinu. Til þess að sjúklingur af landsbyggðinni verði fyrir skaða vegna aukins flutningstíma verður hann í fyrsta lagi að þurfa inngrip sem eru oftast ekki á færi lækna í heimabyggð. Það er hér sem þynnast verulega raðir þeirra sem gætu skaðast. Allir læknar hafa lært að greina og meðhöndla stóran hluta bráðra veikinda sem ógna lífi. Súrefni, vökvar, nálar og litlir hnífar eru einföld en mikilvæg meðul en allir geta einnig gefið öndunarstuðning með lyfjum eða tækjum, hjartalyf, lyf til að viðhalda blóðþrýstingi, segaleysandi meðferð, sýklalyf, rafvendingu og fleira. Vissa innsýn í hlutfall sérhæfðra inngripa má til dæmis fá í grein í Emergency Medical Journal árið 2005 eftir Mushtaq og Ritchie, þar sem athugað var hverjar algengustu dánarorsakir fólks væru á bráðamóttökum. Fyrir stóran hluta bráðra veikinda þýðir þetta að búseta í 5 km fjarlægð frá lítilli heilbrigðisstofnun á landsbyggðinni getur verið betri en búseta í 6 km fjarlægð frá Landspítalanum. Er sjálfgefið að tefja alla sjúkraflutninga ákveðins hóps vegna þess að sumir telja að hluti af sjúkraflutningum annars hóps tefjist? Er öruggt að þeir tefjist? Mitt mat er að það sé ekki óumflýjanlegt að töf yrði á sjúkraflutningum utan af landi við brotthvarf Reykjavíkurflugvallar. Það eru ýmsar ódýrar mótvægisaðgerðir mögulegar sem geta jafnað og jafnvel stytt flutningstímann frá landsbyggðinni.
Skoðun ,,Skildu rétt, hvar skórinn að þér kreppir. Skildu, hver í bönd þig hneppti og hneppir.” (EB) Þorsteinn Sæmundsson skrifar
Skoðun Tómstunda- og félagsfræðinemar harma ákvörðun Akureyrarbæjar Hópur nemenda í tómstunda- og félagsmálafræði við HÍ skrifar
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar