Nýtum þekkinguna til góðs- sameiginlegt átak gegn ofbeldi Elísabet Karlsdóttir skrifar 1. júní 2011 07:00 Á síðustu árum hafa verið unnar umfangsmiklar rannsóknir í samræmi við aðgerðaráætlun ríkisstjórnarinnar vegna ofbeldis karla gegn konum. Rannsóknastofnun í barna-og fjölskylduvernd hefur haft umsjón með framkvæmd þessara rannsókna en það er í samræmi við markmið stofnunarinnar um fjölskyldurannsóknir og velferð barna. Þessar rannsóknir hafa aukið þekkingu á ofbeldi karla gegn konum í samfélaginu. Því miður er ofbeldi karla gegn konum íslenskur veruleiki og umfangið er það sama og hjá nágrönnum okkar í Danmörku. Ef horft er til ofbeldis sem konur verða fyrir af hálfu karls sem þær eru í nánu sambandi við (maka, sambúðaraðila eða kærasta) sýna niðurstöður að um 22% kvenna í íslensku samfélagi hafa verið beittar ofbeldi, og jafngildir þetta því að á bilinu 23-27 þúsund kvenna hafi verið beittar ofbeldi í nánum samböndum. Það vekur óhug að 6% kvenna segjast hafa verið beittar kynferðislegu ofbeldi. Ofbeldið er dulið í samfélaginu og aðeins lítill hluti kvennanna leitar til samtaka og stofnana sem geta aðstoðað konur til að losa sig út úr ofbeldinu. Þá er aðeins lítið brot af þessum málum sem kemur inn á borð lögreglunnar, en hér sem annars staðar er aðeins lítill hluti ofbeldis kærður. Mikill meirihluti kvennanna sagði þó að fyrrverandi maki hefði beitt ofbeldinu og ofbeldinu er því væntanlega lokið. Mjög mikilvægt er að vekja athygli á þeirri staðreynd að þegar er talað um ofbeldi í nánum samböndum, þar sem karl beitir konu ofbeldi, eru oft til staðar börn sem bera skaða af, en 75% kvennanna segja að börn hafi búið hjá sér við síðasta ofbeldisatvik og telur fjórðungur að börnin hafi verið til staðar við síðasta ofbeldisatvik. Þá voru 5% kvennanna ófrískar þegar síðasta ofbeldisatvik átti sér stað. Reynt hefur verið að meta umfang og eðli ofbeldis gegn börnum og samkvæmt nýrri skýrslu UNICEF er það metið svo að tæplega 13% stúlkna og 3% drengja eigi á hættu að verða fyrir kynferðislegu ofbeldi, kynferðislegt ofbeldi gegn börnum sé þannig eitt alvarlegasta samfélagsmeinið gagnvart börnum í íslensku samfélagi. Þetta þarf að skoða frekar með áframhaldandi og víðtækari rannsóknum á ofbeldi gegn börnum, og hefur Rannsóknastofnun í barna- og fjölskylduvernd hafið undirbúning að slíku verkefni. Nú hefur velferðarráðherra lagt fram skýrslu til alþingis með áætlunum um hvernig bregðast skuli við ofbeldi í íslensku samfélagi. Þekking á vandanum hefur aukist til muna og því hægt að móta og leggja fram tillögur byggðar á umfangsmiklum og traustum rannsóknarniðurstöðum. Þessar tillögur eru fjölþættar og þær krefjast samvinnu margra aðila svo að vel takist til. Ekki má heldur gleyma að gefa þarf gaum að þeim alvarlegu afleiðingum sem ofbeldið skilur eftir sig hjá þolanda ofbeldis og hvernig eigi að vinna með þann vanda. Þessu til viðbótar er tímabært að huga frekar að forsendum, aðstæðum og úrræðum sem varða gerendur ofbeldis. Það á einkanlega við um karlmenn sem gerendur en einnig konur. Ofbeldi í íslensku samfélagi er meinsemd sem brýntt er að vinna gegn. Látum okkur öll málið varða og hjálpum til við að vinna gegn ofbeldi í íslensku samfélagi með öllum ráðum. Tölum um ofbeldi eins og aðrar meinsemdir samfélagsins og breytum viðhorfi okkar. Það á enginn að þurfa að líða fyrir ofbeldi í samfélagi sem kennir sig við jöfnuð og mannréttindi.. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Á síðustu árum hafa verið unnar umfangsmiklar rannsóknir í samræmi við aðgerðaráætlun ríkisstjórnarinnar vegna ofbeldis karla gegn konum. Rannsóknastofnun í barna-og fjölskylduvernd hefur haft umsjón með framkvæmd þessara rannsókna en það er í samræmi við markmið stofnunarinnar um fjölskyldurannsóknir og velferð barna. Þessar rannsóknir hafa aukið þekkingu á ofbeldi karla gegn konum í samfélaginu. Því miður er ofbeldi karla gegn konum íslenskur veruleiki og umfangið er það sama og hjá nágrönnum okkar í Danmörku. Ef horft er til ofbeldis sem konur verða fyrir af hálfu karls sem þær eru í nánu sambandi við (maka, sambúðaraðila eða kærasta) sýna niðurstöður að um 22% kvenna í íslensku samfélagi hafa verið beittar ofbeldi, og jafngildir þetta því að á bilinu 23-27 þúsund kvenna hafi verið beittar ofbeldi í nánum samböndum. Það vekur óhug að 6% kvenna segjast hafa verið beittar kynferðislegu ofbeldi. Ofbeldið er dulið í samfélaginu og aðeins lítill hluti kvennanna leitar til samtaka og stofnana sem geta aðstoðað konur til að losa sig út úr ofbeldinu. Þá er aðeins lítið brot af þessum málum sem kemur inn á borð lögreglunnar, en hér sem annars staðar er aðeins lítill hluti ofbeldis kærður. Mikill meirihluti kvennanna sagði þó að fyrrverandi maki hefði beitt ofbeldinu og ofbeldinu er því væntanlega lokið. Mjög mikilvægt er að vekja athygli á þeirri staðreynd að þegar er talað um ofbeldi í nánum samböndum, þar sem karl beitir konu ofbeldi, eru oft til staðar börn sem bera skaða af, en 75% kvennanna segja að börn hafi búið hjá sér við síðasta ofbeldisatvik og telur fjórðungur að börnin hafi verið til staðar við síðasta ofbeldisatvik. Þá voru 5% kvennanna ófrískar þegar síðasta ofbeldisatvik átti sér stað. Reynt hefur verið að meta umfang og eðli ofbeldis gegn börnum og samkvæmt nýrri skýrslu UNICEF er það metið svo að tæplega 13% stúlkna og 3% drengja eigi á hættu að verða fyrir kynferðislegu ofbeldi, kynferðislegt ofbeldi gegn börnum sé þannig eitt alvarlegasta samfélagsmeinið gagnvart börnum í íslensku samfélagi. Þetta þarf að skoða frekar með áframhaldandi og víðtækari rannsóknum á ofbeldi gegn börnum, og hefur Rannsóknastofnun í barna- og fjölskylduvernd hafið undirbúning að slíku verkefni. Nú hefur velferðarráðherra lagt fram skýrslu til alþingis með áætlunum um hvernig bregðast skuli við ofbeldi í íslensku samfélagi. Þekking á vandanum hefur aukist til muna og því hægt að móta og leggja fram tillögur byggðar á umfangsmiklum og traustum rannsóknarniðurstöðum. Þessar tillögur eru fjölþættar og þær krefjast samvinnu margra aðila svo að vel takist til. Ekki má heldur gleyma að gefa þarf gaum að þeim alvarlegu afleiðingum sem ofbeldið skilur eftir sig hjá þolanda ofbeldis og hvernig eigi að vinna með þann vanda. Þessu til viðbótar er tímabært að huga frekar að forsendum, aðstæðum og úrræðum sem varða gerendur ofbeldis. Það á einkanlega við um karlmenn sem gerendur en einnig konur. Ofbeldi í íslensku samfélagi er meinsemd sem brýntt er að vinna gegn. Látum okkur öll málið varða og hjálpum til við að vinna gegn ofbeldi í íslensku samfélagi með öllum ráðum. Tölum um ofbeldi eins og aðrar meinsemdir samfélagsins og breytum viðhorfi okkar. Það á enginn að þurfa að líða fyrir ofbeldi í samfélagi sem kennir sig við jöfnuð og mannréttindi..