Hagsmunatog eða hugsjónir

Undirrituð er einlægur stuðningsmaður alþjóðlegs samstarfs og telur að það sé grundvöllur þess að stuðla megi að friði og auknum mannréttindum meginþorra mannkyns. Í ljósi þeirra hugsjóna hef ég horft jákvæðum augum á aðild Íslands að ESB sem mér finnst hafa gegnt lykilhlutverki í að koma á friði og aukinni velferð í Evrópu. ESB var sett á laggirnar eftir síðari heimsstyrjöldina til að koma á og viðhalda friði. Þegar múrinn féll var ESB lykilaðili í að nútímavæða og endurbyggja Austur-Evrópulöndin og ef til vill hefði sá gjörningur ekki gengið jafn vel fyrir sig ef ESB hefði ekki verið til staðar. ESB átti ríkan þátt í að binda enda á kalda-stríðið og koma á stöðugleika og hagsæld í fyrrum lýðveldum Sovétríkjanna. Evrópuumræðan á Íslandi snýst sjaldan um þau atriði sem hér hafa verið nefnd heldur einblína Evrópusinnar og Evrópuandstæðingar á hagsmuni Íslands sem snúa þá yfirleitt að ákveðnum atvinnugreinum t.d. sjávarútvegi og landbúnaði. Hagsmunasamtökin sem hræðast sambandið mest eyða miklum fjármunum og ekki síður pólitískum ítökum í að koma í veg fyrir að þjóðin geti rætt eða tekið ákvörðun um hvernig hún vill þróa samband sitt við ESB. Ég segi sambandið því það er nákvæmlega það sem við erum að tala um, við erum búin að vera trúlofuð ESB síðan 1994 þegar við tókum þátt í EES-samningnum. Þátttaka sem hefur skilað okkur öflugra háskólastarfi og nútímavæðingu menntakerfisins. Nú er spurningin, viljum við ganga lengra í sambandi okkar við Evrópusambandið, viljum við ganga upp að altarinu? Ef við segjum já þá erum við ekki eingöngu að segja að við treystum því að hag okkar sé borgið í sambandinu heldur einnig að við höfum eitthvað fram að færa, að við séum rödd sem ætlar sér að taka virkan þátt í þróun sambandsins. Ef við segjum nei þá erum við að segja að við teljum hag okkar betur borgið utan sambandsins og við teljum að Ísland eigi ekki að vera þátttakandi í þróun samstarfs Evrópuríkja. Það er undir okkur öllum komið að taka þessa ákvörðun og til þess að við getum gert það af einhverju viti þá þurfum við að kynna okkur málin vel. Í upphafi ræddi ég um friðarbandalagið ESB. Nýir tímar kalla á nýjar áherslur og stærsta vandamál jarðarbúa í dag snýr að loftslagsbreytingum og umhverfismálum. Glöggt má sjá þegar rýnt er í áherslur ESB á sviði rannsókna og nýsköpunar að það sem sett er á oddinn er vistvæn orka, orkunýting og rannsóknir á áhrifum loftslagsbreytinga á gróðurfar og þar með mannlíf. Nú er ég ekki að segja að samkomur Sameinuðu þjóðanna og OECD hafi ekki sín áhrif á þróun þessara mála en ég tel að virkt samstarf á borð við ESB þar sem til er fjármagn og ferli til að stýra þróunarvinnu sé það eina sem dugar í slíkum málum. Mig grunar að til þess að mannkynið komi sér saman um leiðir að markmiðinu þá þurfi hver og einn að gefa eitthvað eftir af sínu fullveldi og deila gæðum sínum með öðrum þjóðum ekki bara til að auka á hagsæld heldur til að bjarga mannslífum í heimi sem einkennist af fátækt, misrétti og mannréttindabrotum.