Eldosið sem hafði áhrif um allan heim 30. desember 2010 06:30 Þegar eldgos verður undir jökli, sjó eða vatni verða meiri eldingar en ella, segir á vef Almannavarna. Eldingarnar verða vegna rafhleðslu í gosmekkinum. Hleðslan verður til í gígnum við samspil vatns og kviku. Fréttablaðið/Vilhelm Eldgos hófst í sprungu á norðanverðum Fimmvörðuhálsi, skammt vestan gönguleiðarinnar, 20. mars síðastliðinn. Gosið stóð í tæpan mánuð og hafði ekki teljandi áhrif, þótt ný sprunga opnaðist í lok mánaðarins og hraun rynni í Hvannárgil. Töluðu sumir um „túristagos“ en 12. apríl voru ekki frekari merki um eldsumbrot á þessum fyrstu gosstöðvum. Laust eftir miðnætti 14. apríl hófst hins vegar öflugra gos undir jökulhettunni í aðalgíg Eyjafjalla með tilheyrandi flóðum. Rjúfa þurfti þjóðveginn við nýju Markarfljótsbrúna og mikill viðbúnaður var af hálfu Almannavarna við að forða bæði fólki og búfénaði af hættusvæðum. Þá varð öskustrókurinn úr gosinu til þess að flugumferð í Evrópu lamaðist að stórum hluta í sex daga. Strókurinn stóð enda um níu kílómetra upp í loftið þegar mest lét. Sprengivirkni var mest fyrstu viku gossins, sem þó stóð fram í júní. Gosið hafði mikil áhrif hér heima vegna öskufalls nærri gosstöðvunum og vatnavaxta og gætir þeirra áhrifa enn. Erlendis röskuðust hins vegar ferðaáætlanir um fimm milljóna manna. Kostnaður hér heima vegna gossins hefur verið metinn rúmlega 800 milljónir króna. Erlendis er kostnaður vegna áhrifa á samgöngur talinn í tugum milljarða. Á alþjóðlegri ráðstefnu Keilis um gosið kom fram að flugfélög eru talin hafa tapað 23 milljörðum króna á degi hverjum sem flugumferð lá niðri í Evrópu. Er þá ótalinn allur annar kostnaður. Þá er gosið í Eyjafjallajökli einn af fimm stærstu atburðum ársins á heimsvísu samkvæmt tölum leitarvélarinnar Google, en sú niðurstaða byggir á því hversu oft leitarorð koma fyrir. Auk gossins voru talin til jarðskjálftinn á Haítí, Vetrarólympíuleikarnir í Vancouver, olíuslysið í Mexíkóflóa og Heimsmeistaramótið í knattspyrnu. Eyjafjallajökull er fimmti stærsti jökull Íslands og hefur gosið þar fjórum sinnum síðan land byggðist, fyrst árið 920, þá 1612, 1821 og loks núna á þessu ári. - óká Á fimmvörðuhálsi Fjöldi fólks vildi berja augum eldgosið á Fimmvörðuhálsi og svo það sem hófst í Eyjafjallajökli. Töluverð umsvif urðu því í að ferja ferðafólk í þyrlum upp að gosstöðvunum. Fréttablaðið/antongosmökkur Hér má sjá gosstrókinn liggja í suður frá gígnum í Eyjafjallajökli. Gosstrókurinn náði oft mikilli hæð og barst aska yfir til meginlands Evrópu og truflaði flugumferð. Fréttablaðið/GVAÖskuþvottur Hér má sjá Ragnar Þorra Vignisson á bænum Hemlu, skammt austan Hvolsvallar, þvo ösku af heimilisbílnum með gosmökkinn í baksýn. Fréttablaðið/Pjetur Mest lesið Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Innlent Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Innlent Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Innlent Bolsonaro í stofufangelsi Erlent „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Innlent „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Innlent Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Innlent Þrettán kærðir fyrir ölvunarakstur og hundruð stöðvuð vegna hraðaksturs Innlent Annar leikarinn sem tekur eigið líf eftir ölvunarakstur Erlent Íbúar á gömlum og fallegum dráttarvélum í Hrísey Innlent Fleiri fréttir Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Íbúar á gömlum og fallegum dráttarvélum í Hrísey Þrettán kærðir fyrir ölvunarakstur og hundruð stöðvuð vegna hraðaksturs „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Óróinn hríðfellur og goslok líklega í aðsigi Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Viðkvæm gögn í höndum Bandaríkjamanna og eftirlit lögreglu „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Öryggi á ferðamannastöðum: Ríkið geti talist brotlegt við mannréttindasáttmála Mikill kraftur í íslensku atvinnulífi Harma að upplýsingar um mengað vatnsból hafi ekki borist strax til íbúa Fagna frestun framkvæmda í Heiðmörk Umdeildum framkvæmdum frestað og mengun í drykkjarvatni Fimm líkamsárásir í Vestmannaeyjum Allir blása í Landeyjahöfn Bónus og Prís virða frídag verslunarmanna en aðrir ekki Fimm vistaðir í fangaklefa eftir hópslagsmál Þórisvatn fullt í fyrsta skipti í sex ár Íslenskar konur gáfu nýjan búning á fjallkonuna í Gimli Þorvaldur gagnrýndur fyrir órökstudda spá um eldgos Einn handtekinn vegna líkamsárasar Gosmóða mældist í Hvalfirði og á Vík í Mýrdal Netþrjótar herja á „mömmur“ landsins Spennandi traktorstorfæra á Flúðum Hvalur skaut upp höfði upp við bryggjuna: „Þetta var alveg magnað“ Slysið á sama stað og við sömu aðstæður og fyrri banaslys í fjörunni Þorgerður styður stofnun leyniþjónustu Síðustu þrjú banaslys orðið á sama stað við sömu aðstæður Sjá meira
Eldgos hófst í sprungu á norðanverðum Fimmvörðuhálsi, skammt vestan gönguleiðarinnar, 20. mars síðastliðinn. Gosið stóð í tæpan mánuð og hafði ekki teljandi áhrif, þótt ný sprunga opnaðist í lok mánaðarins og hraun rynni í Hvannárgil. Töluðu sumir um „túristagos“ en 12. apríl voru ekki frekari merki um eldsumbrot á þessum fyrstu gosstöðvum. Laust eftir miðnætti 14. apríl hófst hins vegar öflugra gos undir jökulhettunni í aðalgíg Eyjafjalla með tilheyrandi flóðum. Rjúfa þurfti þjóðveginn við nýju Markarfljótsbrúna og mikill viðbúnaður var af hálfu Almannavarna við að forða bæði fólki og búfénaði af hættusvæðum. Þá varð öskustrókurinn úr gosinu til þess að flugumferð í Evrópu lamaðist að stórum hluta í sex daga. Strókurinn stóð enda um níu kílómetra upp í loftið þegar mest lét. Sprengivirkni var mest fyrstu viku gossins, sem þó stóð fram í júní. Gosið hafði mikil áhrif hér heima vegna öskufalls nærri gosstöðvunum og vatnavaxta og gætir þeirra áhrifa enn. Erlendis röskuðust hins vegar ferðaáætlanir um fimm milljóna manna. Kostnaður hér heima vegna gossins hefur verið metinn rúmlega 800 milljónir króna. Erlendis er kostnaður vegna áhrifa á samgöngur talinn í tugum milljarða. Á alþjóðlegri ráðstefnu Keilis um gosið kom fram að flugfélög eru talin hafa tapað 23 milljörðum króna á degi hverjum sem flugumferð lá niðri í Evrópu. Er þá ótalinn allur annar kostnaður. Þá er gosið í Eyjafjallajökli einn af fimm stærstu atburðum ársins á heimsvísu samkvæmt tölum leitarvélarinnar Google, en sú niðurstaða byggir á því hversu oft leitarorð koma fyrir. Auk gossins voru talin til jarðskjálftinn á Haítí, Vetrarólympíuleikarnir í Vancouver, olíuslysið í Mexíkóflóa og Heimsmeistaramótið í knattspyrnu. Eyjafjallajökull er fimmti stærsti jökull Íslands og hefur gosið þar fjórum sinnum síðan land byggðist, fyrst árið 920, þá 1612, 1821 og loks núna á þessu ári. - óká Á fimmvörðuhálsi Fjöldi fólks vildi berja augum eldgosið á Fimmvörðuhálsi og svo það sem hófst í Eyjafjallajökli. Töluverð umsvif urðu því í að ferja ferðafólk í þyrlum upp að gosstöðvunum. Fréttablaðið/antongosmökkur Hér má sjá gosstrókinn liggja í suður frá gígnum í Eyjafjallajökli. Gosstrókurinn náði oft mikilli hæð og barst aska yfir til meginlands Evrópu og truflaði flugumferð. Fréttablaðið/GVAÖskuþvottur Hér má sjá Ragnar Þorra Vignisson á bænum Hemlu, skammt austan Hvolsvallar, þvo ösku af heimilisbílnum með gosmökkinn í baksýn. Fréttablaðið/Pjetur
Mest lesið Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Innlent Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Innlent Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Innlent Bolsonaro í stofufangelsi Erlent „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Innlent „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Innlent Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Innlent Þrettán kærðir fyrir ölvunarakstur og hundruð stöðvuð vegna hraðaksturs Innlent Annar leikarinn sem tekur eigið líf eftir ölvunarakstur Erlent Íbúar á gömlum og fallegum dráttarvélum í Hrísey Innlent Fleiri fréttir Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Íbúar á gömlum og fallegum dráttarvélum í Hrísey Þrettán kærðir fyrir ölvunarakstur og hundruð stöðvuð vegna hraðaksturs „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Óróinn hríðfellur og goslok líklega í aðsigi Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Viðkvæm gögn í höndum Bandaríkjamanna og eftirlit lögreglu „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Öryggi á ferðamannastöðum: Ríkið geti talist brotlegt við mannréttindasáttmála Mikill kraftur í íslensku atvinnulífi Harma að upplýsingar um mengað vatnsból hafi ekki borist strax til íbúa Fagna frestun framkvæmda í Heiðmörk Umdeildum framkvæmdum frestað og mengun í drykkjarvatni Fimm líkamsárásir í Vestmannaeyjum Allir blása í Landeyjahöfn Bónus og Prís virða frídag verslunarmanna en aðrir ekki Fimm vistaðir í fangaklefa eftir hópslagsmál Þórisvatn fullt í fyrsta skipti í sex ár Íslenskar konur gáfu nýjan búning á fjallkonuna í Gimli Þorvaldur gagnrýndur fyrir órökstudda spá um eldgos Einn handtekinn vegna líkamsárasar Gosmóða mældist í Hvalfirði og á Vík í Mýrdal Netþrjótar herja á „mömmur“ landsins Spennandi traktorstorfæra á Flúðum Hvalur skaut upp höfði upp við bryggjuna: „Þetta var alveg magnað“ Slysið á sama stað og við sömu aðstæður og fyrri banaslys í fjörunni Þorgerður styður stofnun leyniþjónustu Síðustu þrjú banaslys orðið á sama stað við sömu aðstæður Sjá meira