Þeir sem neyta kannabisefna gætu geta lent í því að vera sviptir ökuréttindum, löngu eftir að þau eru hætt að hafa áhrif á aksturinn. Tveir menn voru sakfelldir í Hæstarétti í gær fyrir að aka undir áhrifum fíkniefna en þeir höfðu verið sýknaðir í Héraðsdómi Vesfjarða. Um tíu dagar liðu frá því annar þeirra neyti kannabis og þar til hann var tekinn, og nokkrir dagar í hinu tilviku. THC sýra greindist í þvagsýnum mannana en ekkert í blóðsýnum. Jakob Kristinsson, lyfjafræðingur hjá Rannsóknarstofu í lyfjafræði við Háskóla Íslands, segir heppilegra ef lögin væru skýrari í þessum efnum.

„Ég hef séð að í öfgatilvikum getur THC sýra, sem er afleiða af virka efninu THC, greinst í þvagi allt að sex vikum eftir neyslu," segir Jakob í samtali við Vísi. „En yfirleitt er hægt að tala um að efnið greinist í nokkra daga eða rúma viku." Að sögn Jakobs er áhrifa kannabisefnana hætt að gæta þótt efnið greinist í þvaginu, en forsenda þess að áhrifa gæti er að efnið finnist í blóðinu. Jakob bendir á að THC sýra greinist lengur í þvagi en önnur efni.

„Í þessu tilviki vísa umferðarlögin í önnur lög sem alls ekki voru sett með tilliti til þess að meta áhrif efna á aksturslag," segir Jakob og á þar við lögin um ávana og fíkniefni. „Þar er listi þar sem THC er skráð, ásamt öllum afleiðum og afbrigðum þess. Nú vill svo til að THC sýra er sannanlega afleiða af THC, og þar með fellur þetta á þennan veg."

Jakob tekur dæmi af kókaíni, sem hverfur mjög fljótt úr blóðinu. „Í þvagsýni birtast hins vegar umbrotsefni sem eru hliðstæð við THC sýru, en þau efni eru hins vegar ekki tilgreind á þessum lista í lögunum."

Jakob segir því um ákveðið misræmi að ræða í lögunum. „Við höfum bent á að það væri heppilegra að með umferðarlögum fylgi listi yfir þau efni sem ekki mættu finnast í líkamanum. Sá listi væri þá bara endanlegur en hann væri hægt að endurskoða ef ný efni koma fram í dagsljósið. Það myndi greiða úr þessu misræmi og þá myndu dómar væntanlega falla á annan hátt," segir Jakob Kristinsson, lyfjafræðingur.