Ömurlegur fyrri hálfleikur – en er enn von? Sigvaldi Einarsson skrifar 3. september 2025 18:02 Ísland hefur sofið á verðinum í fyrri hálfleik gervigreindar, en með samstöðu og kjarki getum við snúið leiknum okkur í hag. Leikskipulagið – við þurfum plan Enginn vinnur án skýrrar áætlunar. MIT, McKinsey og Gartner hafa sýnt að aðeins 5% fyrirtækja ná raunverulegum arði af gervigreindar verkefnum sínum. Hin 95% festast í tilraunum eða týnast í óljósum framtíðardraugum. Það sem skilur þau sem ná árangri frá hinum er einfalt: skýrt plan, fókus á raunveruleg verkefni og stöðug fjárfesting í þekkingu fólksins. Ef Ísland ætlar að vera í sigursæla hópnum þurfum við að gera slíkt hið sama. Þetta er ekki mál einstakra ráðuneyta – þetta er þjóðarátak þar sem stjórnvöld, atvinnulíf, háskólar og almenningur verða að spila saman. Undirbúningurinn – þjálfun, þekking og liðsheild Við vinnum ekki leik ef leikmenn eru óundirbúnir. Ísland þarf að byggja upp þekkingu á öllum stigum – í skólum, háskólum og í atvinnulífinu. Starfsfólk í öllum geirum þarf að fá að læra, prófa og nota gervigreind. Gervigreindarsetur Íslands er lykillinn. Þar getum við sameinað rannsóknir, þjálfun og prófanir á lausnum. Þetta þarf að verða æfingavöllur þjóðarinnar – þar sem við mótum næstu kynslóð sérfræðinga og gerum menntaða þjóð tilbúna í leikinn. Undirbúningur snýst líka um leikreglur. Við verðum að efla upplýsingalæsi, tryggja persónuvernd og rækta siðferðilega ábyrgð. Þannig byggjum við traust og tryggjum að þjóðin sé samstíga í leiknum. Leikurinn sjálfur – vörn og sókn Seinni hálfleikurinn krefst bæði varnar og sóknar. - Vörn: Við verðum að verja grunnstoðir samfélagsins – persónuvernd, siðferði og gagnsæi. Án trausts frá almenningi fellur leikurinn saman. - Sókn: Með réttu skipulagi sóknar nýtum við gervigreind í heilbrigðisþjónustu, menntun, sjávarútvegi, orku og opinberri þjónustu. Þar liggja mörkin sem geta tryggt okkur forskot. Gervigreind getur aukið framleiðni, sparað fé, stytt biðlista og skapað ný störf. Rétt nýtt er gervigreind ekki ógn heldur stærsta tækifæri samtímans til að efla atvinnulíf og bæta lífsgæði. Hálfleikur – staðan núna Staðan er einföld: við erum sein til leiks. Fyrsti hálfleikur var slakur – fjárfestingar litlar, menntun ekki nægilega öflug og of mikill tími fór í undirbúningsprik. En við erum ekki úr leik. Í skýrslu minni, Gervigreind á Íslandi: Stöðumat og vegvísir fyrir fyrirtæki og stofnanir 2025–2026, dreg ég fram bæði veikleika og styrkleika stöðunnar. Við höfum tapað tíma, en smæð okkar getur verið styrkur – stuttar boðleiðir, sveigjanleiki og menntuð þjóð. Með því að nýta þessa kosti getum við snúið stöðunni við. Lokaspretturinn – þjóðarverkefni allra Nú er komið að lokasprettinum. Ef við leggjum allt í seinni hálfleikinn getum við unnið. Það krefst þess að: Stjórnvöld setji skýra stefnu, tryggi fjárfestingar og skapi hvata til nýsköpunar. Fyrirtæki hætti að bíða og byrji að innleiða. Ekki bara ræða um framtíðina – spila hana. Skólar og háskólar mennti sérfræðinga framtíðarinnar og þjálfi næstu kynslóð leikmanna. Almenningur fái fræðslu og aðgang að tækni, svo enginn sitji eftir á bekknum. Þetta er þjóðarátak. Með samstöðu, kjarki og framsýni getum við snúið leiknum við og tryggt að Ísland verði gervigreindarland framtíðarinnar. Þessi grein er skrifuð í gervigreind, en ekki af gervigreind – á því er mikill munur. Höfundur er gervigreindarmeistari (Master of AI). Heimildir - MIT (2025) – Skýrsla um arðsemi AI - McKinsey (2025) – Greining á upptöku og árangri gervigreindar - Gartner (2024) – Yfirlit um árangur og áhættu AI-verkefna - Sigvaldi Einarsson (2025) – Gervigreind á Íslandi: Stöðumat og vegvísir fyrir fyrirtæki og stofnanir 2025–2026 Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigvaldi Einarsson Mest lesið Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir Skoðun Snorri Másson er ekki vandinn – hann er viðvörun Helen Ólafsdóttir Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson Skoðun Hingað og ekki lengra – Um þögnina sem styður ofbeldi Halldóra Sigríður Sveinsdóttir Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson Skoðun Skoðun Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ömurlegur fyrri hálfleikur – en er enn von? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Vitund, virðing og von: Jafningjastuðningur í brennidepli Nína Eck skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra – Um þögnina sem styður ofbeldi Halldóra Sigríður Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson skrifar Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson skrifar Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir skrifar Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson skrifar Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Bataskólinn – fyrir þig? Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson skrifar Skoðun Samstarf um loftslagsmál og grænar lausnir Sigurður Hannesson,Nótt Thorberg skrifar Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Grunnstoðir sveitarfélagsins efldar til muna Sandra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Laugarnestangi - til allrar framtíðar Líf Magneudóttir skrifar Skoðun Að vera séður og heyrður getur bjargað lífi – Gulur september minnir okkur á að hlúa að hjartanu Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur um atburðina á Gaza Egill Þ. Einarsson skrifar Skoðun Öryggi geðheilbrigðis Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Mjóddin og pólitík pírata Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Okkar eigin Don Kíkóti Kjartan Jónsson skrifar Skoðun Sýnum í verki að okkur er ekki sama Anna Sigga Jökuls Ragnheiðardóttir skrifar Skoðun Snorri Másson er ekki vandinn – hann er viðvörun Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Drúsar og hörmungarnar í Suwayda Armando Garcia skrifar Skoðun Hjarta samfélagsins í Þorlákshöfn slær við höfnina Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Marserum fyrir jafnrétti í íþróttum Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Tímamóta umbætur í nýju kerfi almannatrygginga Huld Magnúsdóttir,Sigríður Dóra Magnúsdóttir,Unnur Sverrisdóttir,Vigdís Jónsdóttir skrifar Skoðun Öflugt atvinnulíf í Hafnarfirði Valdimar Víðisson skrifar Sjá meira
Ísland hefur sofið á verðinum í fyrri hálfleik gervigreindar, en með samstöðu og kjarki getum við snúið leiknum okkur í hag. Leikskipulagið – við þurfum plan Enginn vinnur án skýrrar áætlunar. MIT, McKinsey og Gartner hafa sýnt að aðeins 5% fyrirtækja ná raunverulegum arði af gervigreindar verkefnum sínum. Hin 95% festast í tilraunum eða týnast í óljósum framtíðardraugum. Það sem skilur þau sem ná árangri frá hinum er einfalt: skýrt plan, fókus á raunveruleg verkefni og stöðug fjárfesting í þekkingu fólksins. Ef Ísland ætlar að vera í sigursæla hópnum þurfum við að gera slíkt hið sama. Þetta er ekki mál einstakra ráðuneyta – þetta er þjóðarátak þar sem stjórnvöld, atvinnulíf, háskólar og almenningur verða að spila saman. Undirbúningurinn – þjálfun, þekking og liðsheild Við vinnum ekki leik ef leikmenn eru óundirbúnir. Ísland þarf að byggja upp þekkingu á öllum stigum – í skólum, háskólum og í atvinnulífinu. Starfsfólk í öllum geirum þarf að fá að læra, prófa og nota gervigreind. Gervigreindarsetur Íslands er lykillinn. Þar getum við sameinað rannsóknir, þjálfun og prófanir á lausnum. Þetta þarf að verða æfingavöllur þjóðarinnar – þar sem við mótum næstu kynslóð sérfræðinga og gerum menntaða þjóð tilbúna í leikinn. Undirbúningur snýst líka um leikreglur. Við verðum að efla upplýsingalæsi, tryggja persónuvernd og rækta siðferðilega ábyrgð. Þannig byggjum við traust og tryggjum að þjóðin sé samstíga í leiknum. Leikurinn sjálfur – vörn og sókn Seinni hálfleikurinn krefst bæði varnar og sóknar. - Vörn: Við verðum að verja grunnstoðir samfélagsins – persónuvernd, siðferði og gagnsæi. Án trausts frá almenningi fellur leikurinn saman. - Sókn: Með réttu skipulagi sóknar nýtum við gervigreind í heilbrigðisþjónustu, menntun, sjávarútvegi, orku og opinberri þjónustu. Þar liggja mörkin sem geta tryggt okkur forskot. Gervigreind getur aukið framleiðni, sparað fé, stytt biðlista og skapað ný störf. Rétt nýtt er gervigreind ekki ógn heldur stærsta tækifæri samtímans til að efla atvinnulíf og bæta lífsgæði. Hálfleikur – staðan núna Staðan er einföld: við erum sein til leiks. Fyrsti hálfleikur var slakur – fjárfestingar litlar, menntun ekki nægilega öflug og of mikill tími fór í undirbúningsprik. En við erum ekki úr leik. Í skýrslu minni, Gervigreind á Íslandi: Stöðumat og vegvísir fyrir fyrirtæki og stofnanir 2025–2026, dreg ég fram bæði veikleika og styrkleika stöðunnar. Við höfum tapað tíma, en smæð okkar getur verið styrkur – stuttar boðleiðir, sveigjanleiki og menntuð þjóð. Með því að nýta þessa kosti getum við snúið stöðunni við. Lokaspretturinn – þjóðarverkefni allra Nú er komið að lokasprettinum. Ef við leggjum allt í seinni hálfleikinn getum við unnið. Það krefst þess að: Stjórnvöld setji skýra stefnu, tryggi fjárfestingar og skapi hvata til nýsköpunar. Fyrirtæki hætti að bíða og byrji að innleiða. Ekki bara ræða um framtíðina – spila hana. Skólar og háskólar mennti sérfræðinga framtíðarinnar og þjálfi næstu kynslóð leikmanna. Almenningur fái fræðslu og aðgang að tækni, svo enginn sitji eftir á bekknum. Þetta er þjóðarátak. Með samstöðu, kjarki og framsýni getum við snúið leiknum við og tryggt að Ísland verði gervigreindarland framtíðarinnar. Þessi grein er skrifuð í gervigreind, en ekki af gervigreind – á því er mikill munur. Höfundur er gervigreindarmeistari (Master of AI). Heimildir - MIT (2025) – Skýrsla um arðsemi AI - McKinsey (2025) – Greining á upptöku og árangri gervigreindar - Gartner (2024) – Yfirlit um árangur og áhættu AI-verkefna - Sigvaldi Einarsson (2025) – Gervigreind á Íslandi: Stöðumat og vegvísir fyrir fyrirtæki og stofnanir 2025–2026
Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun
Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar
Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Að vera séður og heyrður getur bjargað lífi – Gulur september minnir okkur á að hlúa að hjartanu Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar
Skoðun Tímamóta umbætur í nýju kerfi almannatrygginga Huld Magnúsdóttir,Sigríður Dóra Magnúsdóttir,Unnur Sverrisdóttir,Vigdís Jónsdóttir skrifar
Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun