Pólitísk loforð Gísli Rafn Ólafsson skrifar 20. nóvember 2024 10:01 Kosningar snúast um loforð. Loforð um betra samfélag, aukna velferð, lægri skatta eða aukna þjónustu, nú eða að þykjast ætla að leggja beinharða peninga inn á bankabækir kjósenda.. En oftar en ekki reynast þessi loforð vera innantóm orð sem eru aðeins sett fram til að veiða atkvæði kjósenda. Þegar kjördagur er liðinn og kjörseðlarnir taldir, hverfa mörg þeirra loforða sem gefin voru í hita leiksins, ofan í skúffu þangað til að rykið er dustað af þeim í næstu kosningum. Þetta er þróun sem við verðum að stöðva ef við viljum endurheimta traust á stjórnmálum og tryggja að lýðræðið virki eins og til er ætlast. Það er ekki nýtt að stjórnmálamenn lofi meiru en þeir geta staðið við. En á tímum þar sem upplýsingaflæði er meira en nokkru sinni fyrr og kjósendur eru betur upplýstir, ætti að vera auðveldara að halda stjórnmálamönnum við efnið. Samt sjáum við enn dæmi um að frambjóðendur setja fram stórar yfirlýsingar og loforð sem þeir hafa lítinn sem engan ásetning um að uppfylla. Þetta veldur vonbrigðum hjá kjósendum og dregur úr trú á stjórnmálakerfinu. Krefjumst skýringa – og hugsum gagnrýnið Ein ástæðan er sú að oft eru afleiðingar þess að brjóta loforð litlar. Ábyrgð stjórnmálamanna er takmörkuð og kjósendur hafa stutt minni þegar kemur að því að rifja upp loforð síðustu kosninga. Þetta skapar umhverfi þar sem það er hvati til að lofa öllu milli himins og jarðar til að tryggja sér atkvæði, án þess að þurfa að standa við það seinna meir. Við þurfum að breyta þessari menningu. Það er nauðsynlegt að kjósendur séu meðvitaðir um þessi mynstur og krefjist meiri ábyrgðar. Við verðum að spyrja gagnrýninna spurninga, krefjast skýringa á því hvernig loforðin verði uppfyllt og fylgja því eftir þegar stjórnmálamenn standa ekki við stóru orðin. Með aukinni þátttöku í umræðunni og gagnrýninni hugsun getum við þrýst á um breytingar. Mikilvægi heiðarleika Stjórnmálamenn sem gefa innantóm loforð eru ekki aðeins að blekkja kjósendur, heldur einnig að grafa undan lýðræðinu sjálfu. Þegar fólk missir trú á stjórnmálum og telur að það skipti engu máli hver sé við völd, þá dregur það úr þátttöku í kosningum og lýðræðislegum ferlum. Þetta opnar dyrnar fyrir öfgafullar raddir og gerir samfélagið berskjaldaðra fyrir óstöðugleika. Við þurfum frambjóðendur sem eru heiðarlegir, sem tala skýrt um það sem þeir vilja gera og hvernig þeir ætla að gera það. Fólk sem er tilbúið að taka ábyrgð og standa við orð sín. Þetta er ekki aðeins spurning um siðferði, heldur einnig um virðingu fyrir kjósendum og lýðræðislegum ferlum. Það er einnig mikilvægt að við sem kjósendur verðum raunsæ. Við þurfum að átta okkur á því að enginn stjórnmálamaður getur leyst öll vandamál samfélagsins á einni nóttu. Þegar loforð eru of góð til að vera sönn, þá eru þau líklega einmitt það. Með því að vera meðvituð um þetta getum við forðast að falla fyrir innantómum loforðum og í staðinn stutt við þau sem eru raunhæf og heiðarleg. Ábyrgð fjölmiðla og stjórnmálamanna Fjölmiðlar gegna hér lykilhlutverki. Með ábyrgri og gagnrýnni umfjöllun geta þeir varpað ljósi á loforð stjórnmálamanna, greint hvort þau séu raunhæf og fylgst með því hvort þau séu uppfyllt. Með því að veita almenningi réttar upplýsingar eykst möguleikinn á upplýstri umræðu og ákvörðunum. Einnig þarf að styrkja reglur og ferla sem auka ábyrgð stjórnmálamanna. Til dæmis mætti setja á laggirnar kerfi þar sem frambjóðendur þurfa að gera grein fyrir því hvernig þeir ætla að fjármagna og framkvæma stefnumál sín. Með skýrari ramma getum við dregið úr líkum á innantómum loforðum og aukið trúverðugleika stjórnmálanna. En að lokum er þetta spurning um gildi og viðhorf. Við þurfum að hvetja til stjórnmálamenningar þar sem heiðarleiki, ábyrgð og virðing eru í fyrirrúmi. Þar sem frambjóðendur líta á það sem skyldu sína að þjóna almenningi og vinna í hans þágu, fremur en að persónulegum ávinningi eða völdum. Látum ekki gabba okkur Það er ekki auðvelt að breyta rótgróinni menningu, en það er nauðsynlegt. Með sameiginlegu átaki kjósenda, fjölmiðla og stjórnmálamanna getum við byggt upp betra kerfi. Kerfi þar sem loforð eru gefin af ábyrgð og staðið er við þau. Þar sem traust er ekki orðin tóm, heldur raunverulegur grunnur samskipta milli kjósenda og kjörinna fulltrúa. Við höfum öll hlutverki að gegna í þessu. Með því að vera vakandi, krefjast ábyrgðar og styðja við þau sem sýna heiðarleika og ábyrgð í störfum sínum, getum við haft raunveruleg áhrif. Lýðræðið er lifandi ferli sem krefst þátttöku okkar allra. Það er kominn tími til að við segjum skilið við innantóm loforð og tökum höndum saman um að byggja upp traust og ábyrgð í stjórnmálum. Með því að velja frambjóðendur sem berjast fyrir fólkið, sem setja hagsmuni heildarinnar ofar eigin hagsmunum, getum við tryggt betri framtíð fyrir okkur öll. Nú er tími til að taka af skarið og gera það sem þarf til að breyta stjórnmálamenningunni til hins betra. Við eigum það skilið og komandi kynslóðir munu þakka okkur fyrir. Kjósum öðruvísi fyrir næstu kosningar – kjósum Pírata. Höfundur er þingmaður Pírata og skipar 2. sætið á lista Pírata í Suðvesturkjördæmi.. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gísli Rafn Ólafsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Píratar Mest lesið Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson Skoðun Við viljum nafn Jón Kaldal Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal Skoðun Skilningsleysi á skaðsemi verðtryggingar Guðmundur Ásgeirsson Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson Skoðun Skólamáltíðir í Hafnarfirði. Af hverju bauð enginn í verkið? Davíð Arnar Stefánsson Skoðun Skoðun Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Bætt dagsbirta í Svansvottuðum byggingum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun Skólamáltíðir í Hafnarfirði. Af hverju bauð enginn í verkið? Davíð Arnar Stefánsson skrifar Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Frelsi fylgir ábyrgð Eiríkur Björn Björgvinsson skrifar Skoðun Skilningsleysi á skaðsemi verðtryggingar Guðmundur Ásgeirsson skrifar Skoðun Menntakerfi í fremstu röð Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar Skoðun Við viljum nafn Jón Kaldal skrifar Skoðun Stóra skekkjan í 13 ára aldurstakmarki samfélagsmiðla Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson skrifar Skoðun Væntingar á villigötum Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir skrifar Skoðun Glerþakið brotið á alþjóðlega sjónverndardaginn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Ruben Amorim og sveigjanleiki – hugleiðingar sálfræðings Andri Hrafn Sigurðsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn í samgöngumálum er mosavaxin Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Fimmta iðnbyltingin krefst svara – strax Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Hefur þú skoðanir? Jóhannes Óli Sveinsson skrifar Skoðun Er hurð bara hurð? Sölvi Breiðfjörð skrifar Skoðun Reykjavíkurmódel á kvennaári Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Ekki er allt sem sýnist Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Sýndu þér umhyggju – Komdu í skimun Ágúst Ingi Ágústsson skrifar Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Er lægsta verðið alltaf hagstæðast? Karen Ósk Nielsen Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Kosningar snúast um loforð. Loforð um betra samfélag, aukna velferð, lægri skatta eða aukna þjónustu, nú eða að þykjast ætla að leggja beinharða peninga inn á bankabækir kjósenda.. En oftar en ekki reynast þessi loforð vera innantóm orð sem eru aðeins sett fram til að veiða atkvæði kjósenda. Þegar kjördagur er liðinn og kjörseðlarnir taldir, hverfa mörg þeirra loforða sem gefin voru í hita leiksins, ofan í skúffu þangað til að rykið er dustað af þeim í næstu kosningum. Þetta er þróun sem við verðum að stöðva ef við viljum endurheimta traust á stjórnmálum og tryggja að lýðræðið virki eins og til er ætlast. Það er ekki nýtt að stjórnmálamenn lofi meiru en þeir geta staðið við. En á tímum þar sem upplýsingaflæði er meira en nokkru sinni fyrr og kjósendur eru betur upplýstir, ætti að vera auðveldara að halda stjórnmálamönnum við efnið. Samt sjáum við enn dæmi um að frambjóðendur setja fram stórar yfirlýsingar og loforð sem þeir hafa lítinn sem engan ásetning um að uppfylla. Þetta veldur vonbrigðum hjá kjósendum og dregur úr trú á stjórnmálakerfinu. Krefjumst skýringa – og hugsum gagnrýnið Ein ástæðan er sú að oft eru afleiðingar þess að brjóta loforð litlar. Ábyrgð stjórnmálamanna er takmörkuð og kjósendur hafa stutt minni þegar kemur að því að rifja upp loforð síðustu kosninga. Þetta skapar umhverfi þar sem það er hvati til að lofa öllu milli himins og jarðar til að tryggja sér atkvæði, án þess að þurfa að standa við það seinna meir. Við þurfum að breyta þessari menningu. Það er nauðsynlegt að kjósendur séu meðvitaðir um þessi mynstur og krefjist meiri ábyrgðar. Við verðum að spyrja gagnrýninna spurninga, krefjast skýringa á því hvernig loforðin verði uppfyllt og fylgja því eftir þegar stjórnmálamenn standa ekki við stóru orðin. Með aukinni þátttöku í umræðunni og gagnrýninni hugsun getum við þrýst á um breytingar. Mikilvægi heiðarleika Stjórnmálamenn sem gefa innantóm loforð eru ekki aðeins að blekkja kjósendur, heldur einnig að grafa undan lýðræðinu sjálfu. Þegar fólk missir trú á stjórnmálum og telur að það skipti engu máli hver sé við völd, þá dregur það úr þátttöku í kosningum og lýðræðislegum ferlum. Þetta opnar dyrnar fyrir öfgafullar raddir og gerir samfélagið berskjaldaðra fyrir óstöðugleika. Við þurfum frambjóðendur sem eru heiðarlegir, sem tala skýrt um það sem þeir vilja gera og hvernig þeir ætla að gera það. Fólk sem er tilbúið að taka ábyrgð og standa við orð sín. Þetta er ekki aðeins spurning um siðferði, heldur einnig um virðingu fyrir kjósendum og lýðræðislegum ferlum. Það er einnig mikilvægt að við sem kjósendur verðum raunsæ. Við þurfum að átta okkur á því að enginn stjórnmálamaður getur leyst öll vandamál samfélagsins á einni nóttu. Þegar loforð eru of góð til að vera sönn, þá eru þau líklega einmitt það. Með því að vera meðvituð um þetta getum við forðast að falla fyrir innantómum loforðum og í staðinn stutt við þau sem eru raunhæf og heiðarleg. Ábyrgð fjölmiðla og stjórnmálamanna Fjölmiðlar gegna hér lykilhlutverki. Með ábyrgri og gagnrýnni umfjöllun geta þeir varpað ljósi á loforð stjórnmálamanna, greint hvort þau séu raunhæf og fylgst með því hvort þau séu uppfyllt. Með því að veita almenningi réttar upplýsingar eykst möguleikinn á upplýstri umræðu og ákvörðunum. Einnig þarf að styrkja reglur og ferla sem auka ábyrgð stjórnmálamanna. Til dæmis mætti setja á laggirnar kerfi þar sem frambjóðendur þurfa að gera grein fyrir því hvernig þeir ætla að fjármagna og framkvæma stefnumál sín. Með skýrari ramma getum við dregið úr líkum á innantómum loforðum og aukið trúverðugleika stjórnmálanna. En að lokum er þetta spurning um gildi og viðhorf. Við þurfum að hvetja til stjórnmálamenningar þar sem heiðarleiki, ábyrgð og virðing eru í fyrirrúmi. Þar sem frambjóðendur líta á það sem skyldu sína að þjóna almenningi og vinna í hans þágu, fremur en að persónulegum ávinningi eða völdum. Látum ekki gabba okkur Það er ekki auðvelt að breyta rótgróinni menningu, en það er nauðsynlegt. Með sameiginlegu átaki kjósenda, fjölmiðla og stjórnmálamanna getum við byggt upp betra kerfi. Kerfi þar sem loforð eru gefin af ábyrgð og staðið er við þau. Þar sem traust er ekki orðin tóm, heldur raunverulegur grunnur samskipta milli kjósenda og kjörinna fulltrúa. Við höfum öll hlutverki að gegna í þessu. Með því að vera vakandi, krefjast ábyrgðar og styðja við þau sem sýna heiðarleika og ábyrgð í störfum sínum, getum við haft raunveruleg áhrif. Lýðræðið er lifandi ferli sem krefst þátttöku okkar allra. Það er kominn tími til að við segjum skilið við innantóm loforð og tökum höndum saman um að byggja upp traust og ábyrgð í stjórnmálum. Með því að velja frambjóðendur sem berjast fyrir fólkið, sem setja hagsmuni heildarinnar ofar eigin hagsmunum, getum við tryggt betri framtíð fyrir okkur öll. Nú er tími til að taka af skarið og gera það sem þarf til að breyta stjórnmálamenningunni til hins betra. Við eigum það skilið og komandi kynslóðir munu þakka okkur fyrir. Kjósum öðruvísi fyrir næstu kosningar – kjósum Pírata. Höfundur er þingmaður Pírata og skipar 2. sætið á lista Pírata í Suðvesturkjördæmi..
Skoðun Almenningssamgöngur fyrir útvalda: Áskorun til stjórnar Strætó bs. og Reykjavíkurborgar Þorsteinn Árnason Sürmeli: skrifar
Skoðun Forðumst að sérhagsmunir geti keypt sig til áhrifa í stjórnmálum Arna Lára Jónsdóttir skrifar
Skoðun Nikótín, konur og krabbamein – gamlar hættur í nýjum búningi Jóhanna Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Enn ríkir áhugaleysi um afdrif fósturbarna Guðlaugur Kristmundsson,Sigurgeir B. Þórisson skrifar
Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson skrifar