Grjótmulningsverksmiðja umfram blómleg tækifæri komandi kynslóða? Ása Berglind Hjálmarsdóttir, Berglind Friðriksdóttir, Böðvar Guðbjörn Jónsson, Guðmundur Oddgeirsson, Gunnsteinn R. Ómarsson, Hrafnhildur Hlín Hjartardóttir, Hrafnhildur Lilja Harðardóttir, Hrönn Guðmundsdóttir og Sigfús Benóný Harðarson skrifa 14. maí 2024 09:01 Sveitarfélagið Ölfus er ekki á flæðiskeri statt. Til marks um það er fyrirhuguð fjárfesting í uppbyggingu atvinnulífs í Ölfusi á milli tvö til þrjú hundruð milljarðar á næstu fimm til sjö árum. Störfin sem fylgja þessum fjárfestingum eru eðlilega gríðarlega mörg og sú staðreynd ásamt sterkri stöðu hafnarinnar sýnir að sveitarfélagið Ölfus stendur mjög vel og er ekki á flæðiskeri statt. Íbúar fá að kjósa Íbúar í Ölfusi fá tækifæri til að hafa áhrif á eina af fyrirhuguðum framkvæmdum með íbúakosningu sem fer fram samhliða forsetakosningunum. Um er að ræða tröllvaxna grjótmulningsverksmiðju þýska sementsrisans Heidelberg, sem ætlar að moka niður fjallinu Litla-Sandfelli í heild sinni sem og taka 75 milljónir rúmmetra af hafsbotni þar sem neikvæð áhrif kunna að vera á mikilvægt hrygningarsvæði við Selvogsbankann. Þetta á að að gera á næstu 30 árum. Jarðefnið verður mulið í gríðarstórri verksmiðju sem á að byggja í aðeins 2,5 km fjarlægð frá íbúabyggð Þorlákshafnar. Efnið á að flytja til Evrópu með skipum úr höfn sem fyrirtækið vill byggja á svæði sem þekkt er fyrir mikið brimrót og kröftugan öldugang og Vegagerðin segir vera mjög varasama. Há alda nái langt inn á víkina sem geri aðstæður mjög erfiðar, bæði hvað varðar siglingu skipa að og frá höfninni og viðleguskilyrði innan hafnar. Allt er þetta sagt vera í þágu loftslagsávinnings af hálfu fyrirtækisins, en Umhverfisstofnun og Landvernd hafa bæði bent á í umsögnum sínum við verkefnið að sá loftslagsávinningur stenst ekki skoðun. Sveitarfélagið þarf ekki á þessu að halda og skynsamlegt að fara ekki í ósjálfbæra auðlindanýtingu nema brýn nauðsyn krefji. Þetta er óafturkræft og þetta er líka tímabundin starfsemi til 30 ára, hvað gerist þegar fjallið er farið? Hvaða íslenska fjall erum við tilbúin til að flytja út næst? Gömul saga og ný Heidelberg vinnur samkvæmt gömlu handriti sem hefur verið margnotað þegar stórfyrirtæki ætla að koma sér fyrir í byggðarlögum á landsbyggðinni. Fyrirtækið hefur sett peninga í miklum mæli í ýmis félagasamtök síðustu misseri og gefið fögur fyrirheit um 60-80 störf þar sem meðaltekjur eru 1,4 milj. á mánuði. Það sem fyrirtækið gerir sér ef til vill ekki grein fyrir er að íbúar sjá í gegnum þetta. Við íbúar í Ölfusi getum sagt nei við tilboðum sem þessum, þar sem tækifærin í sveitarfélaginu eru óþrjótandi. Íbúum í Reykjanesbæ brá illilega í brún þegar kísilverið í Helguvík sem þeir samþykktu í íbúakosningu reis og fór að starfa. Við þekkjum öll þá sögu og hvernig íbúar á Reykjanesi hafa þurft að berjast fyrir því að láta endanlega loka henni. Sagan er bæði gömul og ný og á sér ýmsar birtingarmyndir í íslensku þjóðfélagi, m.a. í því máli sem fer hæst þessa dagana og snýr að sjókvíaeldi. Íbúar Ölfuss hafa valið Íbúar vilja að sjálfsögðu sjá bæinn vaxa og atvinnulífið blómstra. En þar skiptir öllu máli að horfa lengra inn í framtíðina en til næstu 10-20-30 ára. Íbúar vilja líka að börnin þeirra og komandi kynslóðir kjósi að búa áfram í þessu öfluga sveitarfélagi. Að þau geti byggt upp atvinnulífið út frá tækifærum sem þau sjá, sem eru ef til vill ekki fyrirsjáanleg hér og nú. Það liggur fyrir að eftirspurn eftir hreinni matvælaframleiðslu, ræktunarlandi og landi fyrir hreina orku mun aukast. Þá er einnig fyrirséð að víðáttan á Íslandi, loftslag, öryggi og einstök náttúra heldur áfram að laða til sín ferðamenn. Af hverju ættu íbúar í Ölfusi og bænum Þorlákshöfn að velja grjótmulningsverksmiðju sem siglir með fjöllin okkar til Evrópu þegar það gæti sótt fram á öllum áðurnefndum sviðum? Vegagerðin er afdráttarlaus í sinni umsögn um verkefnið þegar hún segir: „Ekki er unnt að hefja stórfellda efnisflutninga úr Litla-Sandfelli um núverandi veg til Þorlákshafnar“. Ættu íbúar í Ölfusi í alvöru að fórna umferðaröryggi sínu, barna sinna og annarra vegfarenda fyrir þessi ósjálfbæru sjónarmið sem grjótmulningsverksmiðjan byggir á? Neikvæð áhrif á ímynd og ásýnd Það er hætt við að verkefnið muni hafa gríðarlega neikvæð áhrif á ímynd og ásýnd Þorlákshafnar til framtíðar, á sama tíma og fjölmörg spennandi tækifæri sem snúa að uppbyggingu atvinnulífs í sveitarfélaginu liggja þegar fyrir og önnur eru innan seilingar. Tækifæri sem gætu frekar skotið rótum og blómgast ef skuggi risavaxinnar grjótmulningsverksmiðju bægir þeim ekki frá. Við eigum ekki þetta land, við höfum það aðeins að láni í stutta stund og höfum skyldu gagnvart þeim sem á eftir koma. Við viljum hvetja íbúa til að hugsa bæði lengra og stærra, því tækifærin í Ölfusi eru raunverulega óþrjótandi. Undirrituð standa fyrir tveimur íbúafundum í komandi viku þar sem ræða á um mölunarverksmiðju Heidelberg og mál sem snúa að því. Fundirnir verða á Hótel Eldhestum þriðjudagskvöldið 14. maí kl. 20 og í Grunnskólanum í Þorlákshöfn miðvikudagskvöldið 15. maí kl. 20. Á fundinum fara íbúar yfir sína sýn á verkefnið og gögn sem birst hafa opinberlega og auk íbúa koma hagsmunaaðilar og fræðafólk einnig á fundinn í Þorlákshöfn. Fundarstjóri á Eldhestum verður Bryndís Sigurðardóttir og í Þorlákshöfn Tómas Guðbjartsson. Ása Berglind Hjálmarsdóttir - H lista Berglind Friðriksdóttir - H lista Böðvar Guðbjörn Jónsson - H lista Guðmundur Oddgeirsson - H lista Gunnsteinn R. Ómarsson - B lista Hrafnhildur Hlín Hjartardóttir - B lista Hrafnhildur Lilja Harðardóttir - H lista Hrönn Guðmundsdóttir - B lista Sigfús Benóný Harðarson - H lista Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ölfus Stóriðja Skipulag Samgöngur Námuvinnsla Ása Berglind Hjálmarsdóttir Mest lesið Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson Skoðun Ég á þetta ég má þetta Arnar Atlason Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson Skoðun Skoðun Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Sveitarfélagið Ölfus er ekki á flæðiskeri statt. Til marks um það er fyrirhuguð fjárfesting í uppbyggingu atvinnulífs í Ölfusi á milli tvö til þrjú hundruð milljarðar á næstu fimm til sjö árum. Störfin sem fylgja þessum fjárfestingum eru eðlilega gríðarlega mörg og sú staðreynd ásamt sterkri stöðu hafnarinnar sýnir að sveitarfélagið Ölfus stendur mjög vel og er ekki á flæðiskeri statt. Íbúar fá að kjósa Íbúar í Ölfusi fá tækifæri til að hafa áhrif á eina af fyrirhuguðum framkvæmdum með íbúakosningu sem fer fram samhliða forsetakosningunum. Um er að ræða tröllvaxna grjótmulningsverksmiðju þýska sementsrisans Heidelberg, sem ætlar að moka niður fjallinu Litla-Sandfelli í heild sinni sem og taka 75 milljónir rúmmetra af hafsbotni þar sem neikvæð áhrif kunna að vera á mikilvægt hrygningarsvæði við Selvogsbankann. Þetta á að að gera á næstu 30 árum. Jarðefnið verður mulið í gríðarstórri verksmiðju sem á að byggja í aðeins 2,5 km fjarlægð frá íbúabyggð Þorlákshafnar. Efnið á að flytja til Evrópu með skipum úr höfn sem fyrirtækið vill byggja á svæði sem þekkt er fyrir mikið brimrót og kröftugan öldugang og Vegagerðin segir vera mjög varasama. Há alda nái langt inn á víkina sem geri aðstæður mjög erfiðar, bæði hvað varðar siglingu skipa að og frá höfninni og viðleguskilyrði innan hafnar. Allt er þetta sagt vera í þágu loftslagsávinnings af hálfu fyrirtækisins, en Umhverfisstofnun og Landvernd hafa bæði bent á í umsögnum sínum við verkefnið að sá loftslagsávinningur stenst ekki skoðun. Sveitarfélagið þarf ekki á þessu að halda og skynsamlegt að fara ekki í ósjálfbæra auðlindanýtingu nema brýn nauðsyn krefji. Þetta er óafturkræft og þetta er líka tímabundin starfsemi til 30 ára, hvað gerist þegar fjallið er farið? Hvaða íslenska fjall erum við tilbúin til að flytja út næst? Gömul saga og ný Heidelberg vinnur samkvæmt gömlu handriti sem hefur verið margnotað þegar stórfyrirtæki ætla að koma sér fyrir í byggðarlögum á landsbyggðinni. Fyrirtækið hefur sett peninga í miklum mæli í ýmis félagasamtök síðustu misseri og gefið fögur fyrirheit um 60-80 störf þar sem meðaltekjur eru 1,4 milj. á mánuði. Það sem fyrirtækið gerir sér ef til vill ekki grein fyrir er að íbúar sjá í gegnum þetta. Við íbúar í Ölfusi getum sagt nei við tilboðum sem þessum, þar sem tækifærin í sveitarfélaginu eru óþrjótandi. Íbúum í Reykjanesbæ brá illilega í brún þegar kísilverið í Helguvík sem þeir samþykktu í íbúakosningu reis og fór að starfa. Við þekkjum öll þá sögu og hvernig íbúar á Reykjanesi hafa þurft að berjast fyrir því að láta endanlega loka henni. Sagan er bæði gömul og ný og á sér ýmsar birtingarmyndir í íslensku þjóðfélagi, m.a. í því máli sem fer hæst þessa dagana og snýr að sjókvíaeldi. Íbúar Ölfuss hafa valið Íbúar vilja að sjálfsögðu sjá bæinn vaxa og atvinnulífið blómstra. En þar skiptir öllu máli að horfa lengra inn í framtíðina en til næstu 10-20-30 ára. Íbúar vilja líka að börnin þeirra og komandi kynslóðir kjósi að búa áfram í þessu öfluga sveitarfélagi. Að þau geti byggt upp atvinnulífið út frá tækifærum sem þau sjá, sem eru ef til vill ekki fyrirsjáanleg hér og nú. Það liggur fyrir að eftirspurn eftir hreinni matvælaframleiðslu, ræktunarlandi og landi fyrir hreina orku mun aukast. Þá er einnig fyrirséð að víðáttan á Íslandi, loftslag, öryggi og einstök náttúra heldur áfram að laða til sín ferðamenn. Af hverju ættu íbúar í Ölfusi og bænum Þorlákshöfn að velja grjótmulningsverksmiðju sem siglir með fjöllin okkar til Evrópu þegar það gæti sótt fram á öllum áðurnefndum sviðum? Vegagerðin er afdráttarlaus í sinni umsögn um verkefnið þegar hún segir: „Ekki er unnt að hefja stórfellda efnisflutninga úr Litla-Sandfelli um núverandi veg til Þorlákshafnar“. Ættu íbúar í Ölfusi í alvöru að fórna umferðaröryggi sínu, barna sinna og annarra vegfarenda fyrir þessi ósjálfbæru sjónarmið sem grjótmulningsverksmiðjan byggir á? Neikvæð áhrif á ímynd og ásýnd Það er hætt við að verkefnið muni hafa gríðarlega neikvæð áhrif á ímynd og ásýnd Þorlákshafnar til framtíðar, á sama tíma og fjölmörg spennandi tækifæri sem snúa að uppbyggingu atvinnulífs í sveitarfélaginu liggja þegar fyrir og önnur eru innan seilingar. Tækifæri sem gætu frekar skotið rótum og blómgast ef skuggi risavaxinnar grjótmulningsverksmiðju bægir þeim ekki frá. Við eigum ekki þetta land, við höfum það aðeins að láni í stutta stund og höfum skyldu gagnvart þeim sem á eftir koma. Við viljum hvetja íbúa til að hugsa bæði lengra og stærra, því tækifærin í Ölfusi eru raunverulega óþrjótandi. Undirrituð standa fyrir tveimur íbúafundum í komandi viku þar sem ræða á um mölunarverksmiðju Heidelberg og mál sem snúa að því. Fundirnir verða á Hótel Eldhestum þriðjudagskvöldið 14. maí kl. 20 og í Grunnskólanum í Þorlákshöfn miðvikudagskvöldið 15. maí kl. 20. Á fundinum fara íbúar yfir sína sýn á verkefnið og gögn sem birst hafa opinberlega og auk íbúa koma hagsmunaaðilar og fræðafólk einnig á fundinn í Þorlákshöfn. Fundarstjóri á Eldhestum verður Bryndís Sigurðardóttir og í Þorlákshöfn Tómas Guðbjartsson. Ása Berglind Hjálmarsdóttir - H lista Berglind Friðriksdóttir - H lista Böðvar Guðbjörn Jónsson - H lista Guðmundur Oddgeirsson - H lista Gunnsteinn R. Ómarsson - B lista Hrafnhildur Hlín Hjartardóttir - B lista Hrafnhildur Lilja Harðardóttir - H lista Hrönn Guðmundsdóttir - B lista Sigfús Benóný Harðarson - H lista
Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir skrifar
Skoðun Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir skrifar
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Mikilvæg gagnrýni eða tilraun til valdayfirtöku í Sósíalistaflokknum? Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun
Matvælaverð hefur nær þrefaldast frá stofnun Viðskiptaráðs! Sigríður Ingibjörg Ingadóttir Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun