Mikilvægi vel menntaðra leiðsögumanna í ferðaþjónustu á Íslandi Guðmundur Björnsson skrifar 24. ágúst 2023 16:31 Í hjarta Norður-Atlantshafsins, norður við heimskautsbaug er Ísland, land elds og íss, sem laðar til sín sífellt fleiri ferðalanga með töfrandi landslagi og ríkulegum menningararfi. Eftir því sem ferðaþjónustan okkar hefur dafnar, kemur æ betur í ljós að vel menntaðir leiðsögumenn eru hornsteinn hennar, sem gegna mikilvægu hlutverki við náttúruvernd, tryggja öryggi gesta og efla bæði einstaka staðbundna menningu og neytendavernd. Verndarar íslenskrar arfleifðar Auk hins ómótstæðilega og fjölbreytta landslags liggur hinn sanni kjarni Íslands í rótgróinni menningararfleifð þjóðarinnar, sögum af landnámsmönnum og fornum víkingum, staðbundnum þjóðsögum og lifandi listalífi. Leiðsögumenn, sem eru í raun menningarsendiherrar, varpa ljósi á þetta fjölbreytta menningarumhverfi og tryggja að gestir komist í tengsl við hjarta og sál Íslands. Vel menntaður leiðsögumaður miðlar ekki aðeins fróðleik um sögu landsins og hefðir heldur fræðir gesti einnig um menningarsiði og tryggir að samskipti við heimamenn séu auðgandi og byggð á gagnkvæmri virðingu. Með því að túlka og upplýsa um samhengið á milli sögu landsins, landshætti og fólkið sem byggir landið auðga leiðsögumenn hvern sögustað, viðburð eða staðbundið handverk og gera menningarupplifun ferðamanna jafn eftirminnilega og sjónræna fegurð Íslands. Náttúruvernd Hið viðkvæma vistkerfi Íslands er brothætt. Vel upplýstir og menntaðir leiðsögumenn gegna lykilhlutverki við verndun þessara vistkerfisheilda og landslags, auk þess að leiðbeina ferðamönnum um hvernig skuli „Ferðast án ummerkja“. Með því að greina frá mikilvægi hvers náttúruundurs og nauðsyn varðveislu þess, efla þeir virðingu og meðvitund ferðamanna fyrir náttúru landsins. Er það í samræmi við Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna, sérstaklega markmið 15, sem miðar að sjálfbærri nýtingu vistkerfa. Leiðsögumenn, með áherslu á ábyrga ferðahegðun, gegna því afar mikilvægu hlutverki í því að ná þessu heimsmarkmiði. Öryggið í fyrirrúmi Ófyrirsjáanleg náttúra Íslands getur verið ógnvekjandi og í versta falli skapað lífshættu. En vel menntaðir og þjálfaðir leiðsögumenn, með yfirgripsmikla þekkingu á staðbundnum landslagi og veðurskilyrðum, tryggja að ferðamenn eru öruggir og geta breytt hugsanlegri áhættu í spennandi en samt öruggt ævintýri. Þjónusta, neytendavernd og menningarleg snerting Vanþekking á staðbundnum viðmiðum, venjum og siðum getur haft neikvæð áhrif á upplifun ferðamanna. Með því að beina ferðamönnum að lögmætum fyrirtækjum og ekta staðbundnum vörum og þjónustu, tryggja leiðsögumenn að útgjöld gestanna renni til heimamanna frekar en til tækifærissinnaðra utanaðkomandi milliliða, sem oft hafa skammvinn gróðasjónarmið að leiðarljósi. Leiðsögumenn veita innsýn í íslenska siði og venjur, tryggja raunverulega upplifun og vernd gegn hugsanlegri misnotkun. Þeir virka sem brú milli menningarheima, tryggja þroskandi samskipti milli gesta og nærsamfélagsins, sem leiða til gagnkvæms þakklætis og skilnings. Enn fremur eru leiðsögumenn oft nokkurs konar sáttasemjarar í viðskiptum, hjálpa til við að leysa úr misskilningi og stuðla að heiðarleigum samskiptum. Þetta eftirlitshlutverk tryggir að ferðamenn fái jákvæða og vandræðalausa upplifun, sem styrkir orðspor Íslands sem ferðamannavænn áfangastaður til framtíðar. Sjálfbærni og heimsmarkmiðin Vel menntaðir leiðsögumenn starfa í samræmi við Heimsmarkmið SÞ um sjálfbæra þróun, einkum markmið 8 um „góða atvinnu og hagvöxt." Ástundun þeirra eflir ferðaþjónustu á Íslandi og stuðlar að sjálfbærum hagvexti. Að auki er markmið 12, sem stuðlar að „ábyrgri neyslu,“ í takt við áhersluna um sjálfbæra ferðaþjónustu, með áherslu á staðbundið handverk, vistvæna gistingu og sjálfbærar samgöngur Að lokum Vel menntaðir leiðsögumenn á Íslandi eru svo miklu meira en bara upplýsingaveita. Leiðsögumenn eru hliðverðir íslenskrar menningar, varðmenn íslenskrar náttúru og akkeri sem tryggir öllum gestum heilnæma, örugga og ekta íslenska upplifun. Eftir því sem Ísland eflist sem eftirsóttur ferðamannastaður verður fjölþætt hlutverk þessara leiðsögumanna enn mikilvægara, sem gerir þá sannarlega að hjartslætti íslenskrar ferðaþjónustu. Hjá Endurmenntun Háskóla Íslands er hægt að sækja leiðsögunám um áfangastaðinn Ísland fyrir þau sem vilja undirbúa sig undir starf leiðsögumanns samkvæmt Evrópustaðli ÍST EN 15565:2008 (Tourism services – Requirements for the provision of professional tourist guide training and qualification programmes). Þar er megináhersla lögð á hagnýta þekkingu á sviði leiðsagnar með ferðamenn um Ísland í samræmi við fyrrnefndan Evrópustaðal. Námið hentar jafnt þeim sem eru að stíga sín fyrstu skref innan ferðaþjónustunnar og þeim sem hafa veitt ferðamönnum leiðsögn byggt á brjóstvitinu einu saman. Höfundur er ferðamálafræðingur MSc og faglegur umsjónarmaður leiðsögunáms hjá Endurmenntun Háskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðaþjónusta Guðmundur Björnsson Mest lesið Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Sjá meira
Í hjarta Norður-Atlantshafsins, norður við heimskautsbaug er Ísland, land elds og íss, sem laðar til sín sífellt fleiri ferðalanga með töfrandi landslagi og ríkulegum menningararfi. Eftir því sem ferðaþjónustan okkar hefur dafnar, kemur æ betur í ljós að vel menntaðir leiðsögumenn eru hornsteinn hennar, sem gegna mikilvægu hlutverki við náttúruvernd, tryggja öryggi gesta og efla bæði einstaka staðbundna menningu og neytendavernd. Verndarar íslenskrar arfleifðar Auk hins ómótstæðilega og fjölbreytta landslags liggur hinn sanni kjarni Íslands í rótgróinni menningararfleifð þjóðarinnar, sögum af landnámsmönnum og fornum víkingum, staðbundnum þjóðsögum og lifandi listalífi. Leiðsögumenn, sem eru í raun menningarsendiherrar, varpa ljósi á þetta fjölbreytta menningarumhverfi og tryggja að gestir komist í tengsl við hjarta og sál Íslands. Vel menntaður leiðsögumaður miðlar ekki aðeins fróðleik um sögu landsins og hefðir heldur fræðir gesti einnig um menningarsiði og tryggir að samskipti við heimamenn séu auðgandi og byggð á gagnkvæmri virðingu. Með því að túlka og upplýsa um samhengið á milli sögu landsins, landshætti og fólkið sem byggir landið auðga leiðsögumenn hvern sögustað, viðburð eða staðbundið handverk og gera menningarupplifun ferðamanna jafn eftirminnilega og sjónræna fegurð Íslands. Náttúruvernd Hið viðkvæma vistkerfi Íslands er brothætt. Vel upplýstir og menntaðir leiðsögumenn gegna lykilhlutverki við verndun þessara vistkerfisheilda og landslags, auk þess að leiðbeina ferðamönnum um hvernig skuli „Ferðast án ummerkja“. Með því að greina frá mikilvægi hvers náttúruundurs og nauðsyn varðveislu þess, efla þeir virðingu og meðvitund ferðamanna fyrir náttúru landsins. Er það í samræmi við Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna, sérstaklega markmið 15, sem miðar að sjálfbærri nýtingu vistkerfa. Leiðsögumenn, með áherslu á ábyrga ferðahegðun, gegna því afar mikilvægu hlutverki í því að ná þessu heimsmarkmiði. Öryggið í fyrirrúmi Ófyrirsjáanleg náttúra Íslands getur verið ógnvekjandi og í versta falli skapað lífshættu. En vel menntaðir og þjálfaðir leiðsögumenn, með yfirgripsmikla þekkingu á staðbundnum landslagi og veðurskilyrðum, tryggja að ferðamenn eru öruggir og geta breytt hugsanlegri áhættu í spennandi en samt öruggt ævintýri. Þjónusta, neytendavernd og menningarleg snerting Vanþekking á staðbundnum viðmiðum, venjum og siðum getur haft neikvæð áhrif á upplifun ferðamanna. Með því að beina ferðamönnum að lögmætum fyrirtækjum og ekta staðbundnum vörum og þjónustu, tryggja leiðsögumenn að útgjöld gestanna renni til heimamanna frekar en til tækifærissinnaðra utanaðkomandi milliliða, sem oft hafa skammvinn gróðasjónarmið að leiðarljósi. Leiðsögumenn veita innsýn í íslenska siði og venjur, tryggja raunverulega upplifun og vernd gegn hugsanlegri misnotkun. Þeir virka sem brú milli menningarheima, tryggja þroskandi samskipti milli gesta og nærsamfélagsins, sem leiða til gagnkvæms þakklætis og skilnings. Enn fremur eru leiðsögumenn oft nokkurs konar sáttasemjarar í viðskiptum, hjálpa til við að leysa úr misskilningi og stuðla að heiðarleigum samskiptum. Þetta eftirlitshlutverk tryggir að ferðamenn fái jákvæða og vandræðalausa upplifun, sem styrkir orðspor Íslands sem ferðamannavænn áfangastaður til framtíðar. Sjálfbærni og heimsmarkmiðin Vel menntaðir leiðsögumenn starfa í samræmi við Heimsmarkmið SÞ um sjálfbæra þróun, einkum markmið 8 um „góða atvinnu og hagvöxt." Ástundun þeirra eflir ferðaþjónustu á Íslandi og stuðlar að sjálfbærum hagvexti. Að auki er markmið 12, sem stuðlar að „ábyrgri neyslu,“ í takt við áhersluna um sjálfbæra ferðaþjónustu, með áherslu á staðbundið handverk, vistvæna gistingu og sjálfbærar samgöngur Að lokum Vel menntaðir leiðsögumenn á Íslandi eru svo miklu meira en bara upplýsingaveita. Leiðsögumenn eru hliðverðir íslenskrar menningar, varðmenn íslenskrar náttúru og akkeri sem tryggir öllum gestum heilnæma, örugga og ekta íslenska upplifun. Eftir því sem Ísland eflist sem eftirsóttur ferðamannastaður verður fjölþætt hlutverk þessara leiðsögumanna enn mikilvægara, sem gerir þá sannarlega að hjartslætti íslenskrar ferðaþjónustu. Hjá Endurmenntun Háskóla Íslands er hægt að sækja leiðsögunám um áfangastaðinn Ísland fyrir þau sem vilja undirbúa sig undir starf leiðsögumanns samkvæmt Evrópustaðli ÍST EN 15565:2008 (Tourism services – Requirements for the provision of professional tourist guide training and qualification programmes). Þar er megináhersla lögð á hagnýta þekkingu á sviði leiðsagnar með ferðamenn um Ísland í samræmi við fyrrnefndan Evrópustaðal. Námið hentar jafnt þeim sem eru að stíga sín fyrstu skref innan ferðaþjónustunnar og þeim sem hafa veitt ferðamönnum leiðsögn byggt á brjóstvitinu einu saman. Höfundur er ferðamálafræðingur MSc og faglegur umsjónarmaður leiðsögunáms hjá Endurmenntun Háskóla Íslands.
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir Skoðun
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun