„Konan sem fær útgefið af því að afi hennar hét Halldór Laxness“ Ólafur Björn Sverrisson skrifar 29. desember 2022 00:07 Auður Jónsdóttir rithöfundur. vísir/vilhelm Rithöfundurinn Auður Jónsdóttir segist hafa fengið nóg af umræðu innan bókmenntasamfélagsins, um að hún hafi fengið bækur útgefnar og þær tilnefndar til verðlauna, vegna þess að hún sé barnabarn nóbelskáldsins Halldórs Laxness. Þessu segir Auður frá í Facebook-færslu. Í upphafi færslu sinnar segir Auður að hún hafi verið svartur sauður í fjölskyldu sinni og að flestir hafi verið búnir að gefa hana upp á bátinn. Þá segir hún frá því að hafa unnið sér inn kjark til að gefa út sína fyrstu bók, Stjórnlausa lukku, skilið við „sífulla eiginmann“ sinn og flutt inn til ömmu sinnar. „Þessi bók bjó til líf fyrir mig. Þegar hún kom út var hún tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna og ég fékk auðvitað strax að heyra að það væri út af látnum afa mínum. Ég hafði oft heyrt það á meðan ég var að skrifa bókina. Að ég væri að reyna að vera eins og afi minni. Hver ég héldi eiginlega að ég væri! Ólíklegasta fólk hló að mér,“ segir Auður. Þannig lýsir hún umræðu um bækur hennar í samfélagi og hjá gagnrýnendum, alltaf sé vísað til þess að hún sé barnabarn nóbelskáldsins. Hún lýsir því að hafa skammast sín fyrir næstu bók sem „var léleg og fékk litla athygli“. Þá hafi hún verið beðin um að skrifa bók um Halldór Laxness, fyrir börn, bókina Skrýtnastur er maður sjálfur. „Mig langaði nákvæmlega ekkert til þess en mig vantaði peninga,“ segir Auður um þá bók. Sama umræða hafi hafist eftir að bókin Fólkið í kjallaranum kom út og vann Íslensku bókmenntaverðlaunin. „Að ég væri að fá tilnefningar og verðlaun sem réttilega tilheyrðu karlkyns ólíkt bókmenntalegri kollegum mínum. Og þetta, stöðugt verið að ýja að því, leynt eða ljóst, með einhverjum hætti að ég væri að skrifa og hefði fengið útgefið og tilnefingar út af gömlum karli sem var dáinn, afa mínum.“ Hins vegar hafi hún fengið tilnefningar í útlöndum þar sem enginn viti hver afi hennar væri. Svaraði andmóð fyrir fyrsta útgáfusamninginn Þá segir Auður frá þeirri gagnrýni sem hún sætti vegna bókablaðsins Stundarinnar sem hún ritstýrði og fékk rithöfundinn Kamillu Einarsdóttur til að skrifa pistla í. Auður vísar í bloggfærslu Berlindar Óskar Bergsdóttur rithöfundar og til viðtals í Lestinni þar sem Auður mætti rithöfundinum Eiríki Erni Norðdahl. Í bloggfærslu sinni segir Berglind að þeir sem alist upp innan bókmenntageirans á Íslandi geri sér oft ekki grein fyrir forréttindum sínum. Um viðtalið í Lestinni segir Auður: „En í þessu bloggi, og í útvarpsviðtali í Lestinni, þar sem ég mætti Eiríki Erni, útmálaði hann okkur Kamillu sem einhvers konar Bjarna Ben bókamenningarinnar, eins og eina ástæðan fyrir skrifum okkar væri ætterni okkar. Skyndilega sat ég, kona sem verður fimmtug á næsta ár, að svara andmóð fyrir hvernig ég fékk fyrsta útgáfusamninginn minn fyrir fjórðungi úr öld síðan.“ Til styrktar málflutningi sínum hafi Eiríkur málað Berglindi upp sem fíkniefnaneytanda á leigumarkaði sem ætti erfitt uppdráttar. „Í ljós kom að konan er öflugur forritari með rekstur við að aðstoða fyrirtæki með textagerð, búin að vera edrú lengi og kærasta eins kröftugasta rithöfundar þjóðarinnar Auk þess var hún þá búin að fá eins marga dóma og Ólafur Jóhann og búin að vera í Kiljunni, og útskrifuð úr ritlist við Háskóla Íslands. Í viðtalinu kom þetta hins vegar út eins og ég, spillti nóbelserfinginn væri að hamast á brotinni konu sem kæmist ekki að út af fólki eins og mér,“ segir Auður. Auður segir Eirík hafa yfirheyrt hana sem viðskiptajöfur og loddara og málað hana sem konuna sem fái „útgefnar bækur út á karlmanninn afa sinn. Menningarauðmagn hans“. Komið nóg af þessu með afa Í lok færslu sinnar segir Auður að hún reyni að sleppa því að ræða Halldór Laxness á bókmenntahátíðum erlendis þó þess sé jafnan óskað. „Ég hef upplifað allskonar umræður og gagnrýni á 25 ára ferli. En þetta, með afa minn, það er komið nóg af því. Og það að hafa lesið í fjórum fjölmiðlum fyrir jól að ég hafi haft umsjón með forréttindablaði út af ætterni mínu jaðrar við að vera ærumeiðingar,“ segir Auður í lok færslu sinnar. Menning Bókmenntir Mest lesið Vítalía og Arnar Grant í kossaflensi Lífið Missti allar tærnar þrjátíu árum eftir að konan skar undan honum Lífið Ási selur íbúðina eftir sambandsslitin Lífið Með milljónir fylgjenda og lætur drauminn rætast í London Lífið Gunna Dís kynnir Eurovision í stað Gísla Marteins Lífið Fengu sér miðnætursnarl í Skotlandi Lífið Sofia Vergara með fjallmyndarlegum lækni Lífið Laufey í Vogue ásamt Rihönnu Lífið „Ég fæ það of fljótt, hvað get ég gert?“ Lífið Galvaskar á Gugguvaktinni Lífið Fleiri fréttir Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Íslensk strandmenning í brennidepli á Akranesi Þrífst vel í brjálaðri vinnumenningu í New York Samtal við mömmu sem olli straumhvörfum Sjá meira
Þessu segir Auður frá í Facebook-færslu. Í upphafi færslu sinnar segir Auður að hún hafi verið svartur sauður í fjölskyldu sinni og að flestir hafi verið búnir að gefa hana upp á bátinn. Þá segir hún frá því að hafa unnið sér inn kjark til að gefa út sína fyrstu bók, Stjórnlausa lukku, skilið við „sífulla eiginmann“ sinn og flutt inn til ömmu sinnar. „Þessi bók bjó til líf fyrir mig. Þegar hún kom út var hún tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna og ég fékk auðvitað strax að heyra að það væri út af látnum afa mínum. Ég hafði oft heyrt það á meðan ég var að skrifa bókina. Að ég væri að reyna að vera eins og afi minni. Hver ég héldi eiginlega að ég væri! Ólíklegasta fólk hló að mér,“ segir Auður. Þannig lýsir hún umræðu um bækur hennar í samfélagi og hjá gagnrýnendum, alltaf sé vísað til þess að hún sé barnabarn nóbelskáldsins. Hún lýsir því að hafa skammast sín fyrir næstu bók sem „var léleg og fékk litla athygli“. Þá hafi hún verið beðin um að skrifa bók um Halldór Laxness, fyrir börn, bókina Skrýtnastur er maður sjálfur. „Mig langaði nákvæmlega ekkert til þess en mig vantaði peninga,“ segir Auður um þá bók. Sama umræða hafi hafist eftir að bókin Fólkið í kjallaranum kom út og vann Íslensku bókmenntaverðlaunin. „Að ég væri að fá tilnefningar og verðlaun sem réttilega tilheyrðu karlkyns ólíkt bókmenntalegri kollegum mínum. Og þetta, stöðugt verið að ýja að því, leynt eða ljóst, með einhverjum hætti að ég væri að skrifa og hefði fengið útgefið og tilnefingar út af gömlum karli sem var dáinn, afa mínum.“ Hins vegar hafi hún fengið tilnefningar í útlöndum þar sem enginn viti hver afi hennar væri. Svaraði andmóð fyrir fyrsta útgáfusamninginn Þá segir Auður frá þeirri gagnrýni sem hún sætti vegna bókablaðsins Stundarinnar sem hún ritstýrði og fékk rithöfundinn Kamillu Einarsdóttur til að skrifa pistla í. Auður vísar í bloggfærslu Berlindar Óskar Bergsdóttur rithöfundar og til viðtals í Lestinni þar sem Auður mætti rithöfundinum Eiríki Erni Norðdahl. Í bloggfærslu sinni segir Berglind að þeir sem alist upp innan bókmenntageirans á Íslandi geri sér oft ekki grein fyrir forréttindum sínum. Um viðtalið í Lestinni segir Auður: „En í þessu bloggi, og í útvarpsviðtali í Lestinni, þar sem ég mætti Eiríki Erni, útmálaði hann okkur Kamillu sem einhvers konar Bjarna Ben bókamenningarinnar, eins og eina ástæðan fyrir skrifum okkar væri ætterni okkar. Skyndilega sat ég, kona sem verður fimmtug á næsta ár, að svara andmóð fyrir hvernig ég fékk fyrsta útgáfusamninginn minn fyrir fjórðungi úr öld síðan.“ Til styrktar málflutningi sínum hafi Eiríkur málað Berglindi upp sem fíkniefnaneytanda á leigumarkaði sem ætti erfitt uppdráttar. „Í ljós kom að konan er öflugur forritari með rekstur við að aðstoða fyrirtæki með textagerð, búin að vera edrú lengi og kærasta eins kröftugasta rithöfundar þjóðarinnar Auk þess var hún þá búin að fá eins marga dóma og Ólafur Jóhann og búin að vera í Kiljunni, og útskrifuð úr ritlist við Háskóla Íslands. Í viðtalinu kom þetta hins vegar út eins og ég, spillti nóbelserfinginn væri að hamast á brotinni konu sem kæmist ekki að út af fólki eins og mér,“ segir Auður. Auður segir Eirík hafa yfirheyrt hana sem viðskiptajöfur og loddara og málað hana sem konuna sem fái „útgefnar bækur út á karlmanninn afa sinn. Menningarauðmagn hans“. Komið nóg af þessu með afa Í lok færslu sinnar segir Auður að hún reyni að sleppa því að ræða Halldór Laxness á bókmenntahátíðum erlendis þó þess sé jafnan óskað. „Ég hef upplifað allskonar umræður og gagnrýni á 25 ára ferli. En þetta, með afa minn, það er komið nóg af því. Og það að hafa lesið í fjórum fjölmiðlum fyrir jól að ég hafi haft umsjón með forréttindablaði út af ætterni mínu jaðrar við að vera ærumeiðingar,“ segir Auður í lok færslu sinnar.
Menning Bókmenntir Mest lesið Vítalía og Arnar Grant í kossaflensi Lífið Missti allar tærnar þrjátíu árum eftir að konan skar undan honum Lífið Ási selur íbúðina eftir sambandsslitin Lífið Með milljónir fylgjenda og lætur drauminn rætast í London Lífið Gunna Dís kynnir Eurovision í stað Gísla Marteins Lífið Fengu sér miðnætursnarl í Skotlandi Lífið Sofia Vergara með fjallmyndarlegum lækni Lífið Laufey í Vogue ásamt Rihönnu Lífið „Ég fæ það of fljótt, hvað get ég gert?“ Lífið Galvaskar á Gugguvaktinni Lífið Fleiri fréttir Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Íslensk strandmenning í brennidepli á Akranesi Þrífst vel í brjálaðri vinnumenningu í New York Samtal við mömmu sem olli straumhvörfum Sjá meira