Hvað er að frétta af Sjúkraþjálfunarstofu ríkisins? Þorgerður Sigurðardóttir skrifar 18. ágúst 2021 10:31 Um síðustu áramót gerðist sú óhæfa að ráðherra heilbrigðismála setti reglugerð sem svipti nýútskrifaða sjúkraþjálfara með fimm ára háskólanám fullu starfsfrelsi með því að meina þeim aðgang að starfi á stofum með greiðsluþátttöku ríkisins. Þrátt fyrir stjórnarskrárvarinn rétt til að stunda þá atvinnu sem þeir kjósa, skilyrti ráðherra að sjúkraþjálfarar mættu ekki sinna endurhæfingu sem sjálfstætt starfandi nema að vinna fyrst hjá hinu opinbera í tvö ár í að minnsta kosti 80% starfshlutfalli. Þessir einstaklingar hafa þó hlotið fullt starfsleyfi frá landlækni. Þetta þýðir jafnframt að ólíklegt er að unga fólkið okkar fari til starfa á landsbyggðinni vegna þeirra skilyrða sem í reglugerðinni eru. Á fundi heilbrigðisráðherra með fulltrúa sjúkraþjálfunarnáms við HÍ nokkrum vikum síðar viðurkenndi ráðherra meira að segja að þessi ákvörðun hafi ekki verið tekin á faglegum grunni. Að þessi aðgerð komi frá ráðherra í flokki sem flaggar jafnréttisstefnu er með ólíkindum. Ráðherrann hefur jú reglugerðarvaldið og ríkisstjórnarflokkarnir hafa þagað þunnu hljóði. Gera má því skóna að þessar aðgerðir hafi verið settar fram til að herða tökin á stofurekendum og neyða stéttina til samninga. Þessi aðferð, að meina nýútskrifuðum fullt starfsfrelsi er sú sama og beitt hefur verið gagnvart talmeinafræðingum og er að mínu mati lúaleg. Að beita nýliðum í stéttinni svona fyrir sig grefur undan vilja framtíðarsjúkraþjálfara til náms og vegur að nýliðun. En hvað mun í raun og veru gerast nú þegar unga fólkið er útskrifað úr háskóla? Með biðlista til staðar á stofum sjúkraþjálfara verður nú boðið upp á beint aðgengi til þessarra ungu sjúkraþjálfara með fullri greiðslu okkar skjólstæðinga og þar með er komið tvöfalt heilbrigðiskerfi í endurhæfingu. Þeir sem geta borgað komast strax að. Kannski er þetta það sem heilbrigðisráðherra vill, það er jú fólginn talsverður sparnaður í þessu fyrir ríkið. Við vitum öll að heilbrigðiskerfið hefur verið undir miklu álagi á undanförnum misserum og má þakka heilbrigðisráðherra fyrir framgöngu í covid málum. Biðlistar í endurhæfingu eru samt sem áður staðreynd og uxu eftir þær ákvarðanir sem ríkisstjórnin tók eftir síðustu kosningar með því að draga úr greiðsluþátttöku almennings fyrir heilbrigðisþjónustu. Ömurleg vinnubrögð gagnvart stétt sjúkraþjálfara verða þó ekki afsökuð með covid ástandinu. Það gladdi mig að heyra fjármálaráðherra segja í þætti á sjónvarpsstöðinni Hringbraut fyrir nokkru að semja þyrfti við sjálfstætt starfandi heilbrigðisstéttir og að ekki stæði til að reka tannlæknastofu ríkisins eða sjúkraþjálfunarstofu ríkisins. Hann hefur þó með þögn sinni samþykkt framgöngu heilbrigðisráðherra og forstjóra Sjúkratrygginga Íslands (SÍ) og það virðingarleysi sem sjúkraþjálfun hefur verið sýnd. Atkvæði greidd Sjálfstæðisflokki eru kannski atkvæði greidd Vinstri grænum? Fyrir réttum tveimur árum boðuðu SÍ að sjúkraþjálfun framkvæmd á stofum utan stofnana færi í útboð á evrópska efnahagssvæðinu. Mál þetta var með ólíkindum illa undirbúið og urðu lyktir málsins þær að SÍ hætti við útboðið. Á þessum tímapunkti, eftir ótrúlega framkomu SÍ, töldum við sjúkraþjálfarar ekki ásættanlegt að vera í samstarfi lengur og rammasamningi félagsins við SÍ því sagt upp. Síðan þá hefur heilbrigðisráðherra framlengt greiðsluþátttöku ríkisins endurtekið um nokkurra mánaða skeið í senn, sem þýðir að landsmenn þurfa ekki að greiða allan kostnað þegar þeir sækja sér þjónustu okkar heldur kemur greiðsla frá ríkinu til sjúkraþjálfara áfram rafrænt. Notendur þjónustunnar greiða sinn hlut eins og áður en einnig hafa stofur í mismiklum mæli gripið til þess ráðs að leggja á viðbótargjald til þess að mæta þeim kostnaðarhækkunum sem orðið hafa frá uppsögn samnings. Á þessum tveimur árum hafa landsmenn sem þurfa þjónustu sjúkraþjálfara upplifað óvissu um greiðsluþátttöku á nokkurra mánaða fresti og ekki vitað hvort þeir þurfi að reiða fram fulla greiðslu og sækja síðan rétt sinn gagnvart SÍ eða ekki. Þetta eru sjúkratryggðir einstaklingar minni ég á. Núverandi reglugerð fellur úr gildi 31. ágúst næstkomandi. Með þessu má færa rök fyrir því að ríkissjóður hafi sparað sér háar fjárhæðir sem almenningur í landinu hefur borið frá því að endurgreiðslur SÍ vegna sjúkraþjálfunar voru frystar haustið 2019. Reynt hefur verið að fá SÍ að samningaborðinu á þessum tíma en framkoma fulltrúa þeirra hefur að mestu einkennst af störukeppni. Ég hvet ráðherra heilbrigðismála að falla frá þessari lúalegu aðferð að vega að starfsfrelsi nýútskrifaðra sjúkraþjálfara nú þegar. Vinnubrögð ráðherrans virðast annars bera þess merki að leynt og ljóst sé stefnt að einni allsherjar Sjúkraþjálfunarstofu ríkisins með fjármálaráðherra sem ábeking. Höfundur er sjálfstætt starfandi sérfræðingur í kvensjúkdóma- og fæðingarsjúkraþjálfun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorgerður Sigurðardóttir Heilbrigðismál Vinnumarkaður Mest lesið Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Skoðun Immigrant Women: Essential Workers, Rising Voices on Labor Day Maru Alemán skrifar Skoðun Tikkað í skipulagsboxin Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjúklingur settur í fangaklefa Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjármálaráðherra, Daða Más Kristóferssonar Íris Róbertsdóttir skrifar Skoðun Ég kalla hann Isildur; mentorinn minn er gervigreind Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað er „furry“ annars? Jóhanna Jódís Antonsdóttir skrifar Skoðun Jafnaðarmennskan og verkalýðsbaráttan Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Hljóð og mynd íslenskra varna Arnór Sigurjónsson skrifar Skoðun Kveðjur úr Grafarvogi til þeirra sem kasta steinum úr glerhúsi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Leiðsöguhundurinn Gaur gerir mig að betri manneskju Þorkell J. Steindal skrifar Skoðun Fimmtíu ár frá lokum Víetnamstríðsins Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að undirbúa börnin okkar fyrir heim sem er að hverfa Halldóra Mogensen skrifar Sjá meira
Um síðustu áramót gerðist sú óhæfa að ráðherra heilbrigðismála setti reglugerð sem svipti nýútskrifaða sjúkraþjálfara með fimm ára háskólanám fullu starfsfrelsi með því að meina þeim aðgang að starfi á stofum með greiðsluþátttöku ríkisins. Þrátt fyrir stjórnarskrárvarinn rétt til að stunda þá atvinnu sem þeir kjósa, skilyrti ráðherra að sjúkraþjálfarar mættu ekki sinna endurhæfingu sem sjálfstætt starfandi nema að vinna fyrst hjá hinu opinbera í tvö ár í að minnsta kosti 80% starfshlutfalli. Þessir einstaklingar hafa þó hlotið fullt starfsleyfi frá landlækni. Þetta þýðir jafnframt að ólíklegt er að unga fólkið okkar fari til starfa á landsbyggðinni vegna þeirra skilyrða sem í reglugerðinni eru. Á fundi heilbrigðisráðherra með fulltrúa sjúkraþjálfunarnáms við HÍ nokkrum vikum síðar viðurkenndi ráðherra meira að segja að þessi ákvörðun hafi ekki verið tekin á faglegum grunni. Að þessi aðgerð komi frá ráðherra í flokki sem flaggar jafnréttisstefnu er með ólíkindum. Ráðherrann hefur jú reglugerðarvaldið og ríkisstjórnarflokkarnir hafa þagað þunnu hljóði. Gera má því skóna að þessar aðgerðir hafi verið settar fram til að herða tökin á stofurekendum og neyða stéttina til samninga. Þessi aðferð, að meina nýútskrifuðum fullt starfsfrelsi er sú sama og beitt hefur verið gagnvart talmeinafræðingum og er að mínu mati lúaleg. Að beita nýliðum í stéttinni svona fyrir sig grefur undan vilja framtíðarsjúkraþjálfara til náms og vegur að nýliðun. En hvað mun í raun og veru gerast nú þegar unga fólkið er útskrifað úr háskóla? Með biðlista til staðar á stofum sjúkraþjálfara verður nú boðið upp á beint aðgengi til þessarra ungu sjúkraþjálfara með fullri greiðslu okkar skjólstæðinga og þar með er komið tvöfalt heilbrigðiskerfi í endurhæfingu. Þeir sem geta borgað komast strax að. Kannski er þetta það sem heilbrigðisráðherra vill, það er jú fólginn talsverður sparnaður í þessu fyrir ríkið. Við vitum öll að heilbrigðiskerfið hefur verið undir miklu álagi á undanförnum misserum og má þakka heilbrigðisráðherra fyrir framgöngu í covid málum. Biðlistar í endurhæfingu eru samt sem áður staðreynd og uxu eftir þær ákvarðanir sem ríkisstjórnin tók eftir síðustu kosningar með því að draga úr greiðsluþátttöku almennings fyrir heilbrigðisþjónustu. Ömurleg vinnubrögð gagnvart stétt sjúkraþjálfara verða þó ekki afsökuð með covid ástandinu. Það gladdi mig að heyra fjármálaráðherra segja í þætti á sjónvarpsstöðinni Hringbraut fyrir nokkru að semja þyrfti við sjálfstætt starfandi heilbrigðisstéttir og að ekki stæði til að reka tannlæknastofu ríkisins eða sjúkraþjálfunarstofu ríkisins. Hann hefur þó með þögn sinni samþykkt framgöngu heilbrigðisráðherra og forstjóra Sjúkratrygginga Íslands (SÍ) og það virðingarleysi sem sjúkraþjálfun hefur verið sýnd. Atkvæði greidd Sjálfstæðisflokki eru kannski atkvæði greidd Vinstri grænum? Fyrir réttum tveimur árum boðuðu SÍ að sjúkraþjálfun framkvæmd á stofum utan stofnana færi í útboð á evrópska efnahagssvæðinu. Mál þetta var með ólíkindum illa undirbúið og urðu lyktir málsins þær að SÍ hætti við útboðið. Á þessum tímapunkti, eftir ótrúlega framkomu SÍ, töldum við sjúkraþjálfarar ekki ásættanlegt að vera í samstarfi lengur og rammasamningi félagsins við SÍ því sagt upp. Síðan þá hefur heilbrigðisráðherra framlengt greiðsluþátttöku ríkisins endurtekið um nokkurra mánaða skeið í senn, sem þýðir að landsmenn þurfa ekki að greiða allan kostnað þegar þeir sækja sér þjónustu okkar heldur kemur greiðsla frá ríkinu til sjúkraþjálfara áfram rafrænt. Notendur þjónustunnar greiða sinn hlut eins og áður en einnig hafa stofur í mismiklum mæli gripið til þess ráðs að leggja á viðbótargjald til þess að mæta þeim kostnaðarhækkunum sem orðið hafa frá uppsögn samnings. Á þessum tveimur árum hafa landsmenn sem þurfa þjónustu sjúkraþjálfara upplifað óvissu um greiðsluþátttöku á nokkurra mánaða fresti og ekki vitað hvort þeir þurfi að reiða fram fulla greiðslu og sækja síðan rétt sinn gagnvart SÍ eða ekki. Þetta eru sjúkratryggðir einstaklingar minni ég á. Núverandi reglugerð fellur úr gildi 31. ágúst næstkomandi. Með þessu má færa rök fyrir því að ríkissjóður hafi sparað sér háar fjárhæðir sem almenningur í landinu hefur borið frá því að endurgreiðslur SÍ vegna sjúkraþjálfunar voru frystar haustið 2019. Reynt hefur verið að fá SÍ að samningaborðinu á þessum tíma en framkoma fulltrúa þeirra hefur að mestu einkennst af störukeppni. Ég hvet ráðherra heilbrigðismála að falla frá þessari lúalegu aðferð að vega að starfsfrelsi nýútskrifaðra sjúkraþjálfara nú þegar. Vinnubrögð ráðherrans virðast annars bera þess merki að leynt og ljóst sé stefnt að einni allsherjar Sjúkraþjálfunarstofu ríkisins með fjármálaráðherra sem ábeking. Höfundur er sjálfstætt starfandi sérfræðingur í kvensjúkdóma- og fæðingarsjúkraþjálfun.
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Skoðun Það sem er ósagt varðandi vinnubrögð hjá Háskólanum á Akureyri Þóra Sigurðardóttir skrifar