Krabbameinsfélagið hefur birt yfirlýsingu á heimasíðu sinni vegna fréttar sem birtist á Stöð 2 og Vísi í gær, þar sem Kristján Oddsson lét að því liggja að sökin vegna hinna ógreindu sýna væri Krabbameinsfélagsins.
„Þessar konur voru skimaðar á vegum Krabbameinsfélagsins og manni hefði þótt eðlilegt að Krabbameinsfélagið hefði klárað að rannsaka þær líka,“ sagði Kristján, sem er fagstjóri lækninga hjá heilsugæslunni í Hamraborg og hafði umsjón með flutningu skimunarinnar frá KÍ til heilsugæslunnar.
Í tilkynningu sem KÍ sendi á fjölmiðla er Kristján sakaður um „forkastanlegar lygar“ og því haldið fram að umrædd sýni hefðu „misfarist“ í höndunum á honum. Samkvæmt KÍ fékk Kristján sýnin send um áramót og hafði „nægan tíma til umráða til að a) semja við nýjan aðila erlendis en ekki láta það dragast um margar vikur, b) fá innlendan aðila til að skoða sýnin undir eins, sem hefði verið léttilega hægt.“
Létu vita og stungu upp á lausnum
Tölvupóstur sem Halla Þorvaldsdóttir, framkvæmdastjóri Krabbameinsfélagsins, sendi Ásthildi Knútsdóttur, skrifstofustjóra í heilbrigðisráðuneytinu, 26. október sl. sýnir að ráðuneytinu mátti vera ljóst að tvöþúsund sýni yrðu órannsökuð í árslok.
„Staðan er sú að ef skimað verður til og með 30. nóvember munu væntanlega standa eftir um áramót u.þ.b. 2000 sýni frá leghálsi, sem eftir á að greina og ganga frá,“ sagði Halla meðal annars í tölvupóstinum sem sjá má að neðan.
Lagði Halla til leiðir til að leysa vandann, sem hún segir í tölvupóstinum „brýnan“. Bað hún um skjót viðbrögð og sendi ítrekun þremur dögum síðar.
Sama dag svarar Ásthildur:
„Afsakaðu sein svör. En eftir að hafa rætt við Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins og Sjúkratryggingar Íslands þá er niðurstaðan sú að best sé að halda óbreytt áfram og miða við lokadagsetninguna 30. nóvember sem konum verði boðið upp á skimun fyrir krabbameini í leghálsi. Þau sýni sem ekki næst að grein fyrir áramót mun rannsóknarstofan, sem tekur við af rannsóknarstofu KÍ, sjá um að greina.“
Tölvupóstsamskiptin má finna á vef Krabbameinsfélagsins.
„Vísvitandi að ljúga“
Þegar að því kom gekk Krabbameinsfélagið frá sýnunum eins og áður hafði verið rætt og afhenti sýnin samkvæmt fyrirmælum á heilsugæslunni í Hamraborg.
„[Kristján] fékk sýnin í hendur um áramót og hafði þá enn nægan tíma til að láta rannsaka þau. Eins og áður sagði, var Krabbameinsfélaginu ekki gefin ástæða til að halda annað en að sýnin yrðu rannsökuð strax, að vistaskiptin væru tryggð með farsælum hætti,“ segir í yfirlýsingu fjölmiðlafulltrúa KÍ til fjölmiðla.
Þar segir einnig að svokölluð thinprep-glös sem sýnin tvöþúsund séu geymd í séu þau algengustu sem notuð eru á Norðurlöndunum og að þau sé hægt að nota við „hvers kyns tæki sem notuð eru til greiningar“. Því sé Kristján „vísvitandi að ljúga“ þegar hann segir að glösin passi ekki í tæki rannsóknarstofunnar dönsku.
Athygli vekur að báðir aðilar eru sammála um að hægt hefði verið að ljúka greiningu sýnanna innanlands en því er ósvarað hver ber ábyrgð á því að þau lágu óhreyfð í Kópavogi á meðan þúsundir kvenna biðu þess að fá niðurstöður og bíða enn.
