Breska afbrigðið virðist bindast frumum líkamans af meiri krafti en aðrir stofnar Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 5. janúar 2021 12:15 Rætt var við Magnús Gottfreðsson, yfirlækni og prófessor, í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Vísir/Sigurjón Nýtt afbrigði kórónuveirunnar sem greindist fyrst í Bretlandi í haust er með fleiri stökkbreytingar en búast mætti við miðað við þann tíma sem liðinn er frá því að veiran kom fyrst fram. Þá virðast bæði smithæfni og smitstuðull afbrigðisins vera meiri en hjá öðrum stofnum veirunnar. Þetta kom fram í máli Magnúsar Gottfreðssonar, yfirlæknis á Landspítala og prófessors í smitsjúkdómum, í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Alls hafa sautján greinst með afbrigðið hér á landi, sextán á landamærunum og einn innanlands en það smit var nátengt landamærasmiti. Stofninn er talinn allt að sjötíu prósent meira smitandi en aðrir stofnar veirunnar og hefur valdið miklum usla í Bretlandi. Magnús sagði það býsna snúið að sýna fram á það í rannsóknum að mikil fjölgun smita, til dæmis í Bretlandi, tengist nýja afbrigðinu. „Því eins og allir vita þá er útbreiðsla veirunnar mjög háð því hvernig við högum okkur, hversu mikið við erum í samneyti við annað fólk, hversu þétt við erum í hópum og hópamyndun, þannig að það er svona þessi atferlisfræðilega skýring. Auðvitað geta menn séð hópsýkingar og mikla aukningu í smitum út af því án þess að það sé einhver breyting í veirunni. En þarna hafa Bretarnir séð mikla aukningu og síðan er líka vaxandi hlutfall af þeim stofnum sem eru að greinast, það er af þessari gerð og það bendir kannski til þess að hann sé að ryðja sér frekar til rúms og sé frekari til fjörsins en aðrir veirustofnar,“ sagði Magnús. Hann sagði tölfræðilega greiningu á gögnum frá Bretlandi benda til þess að smitstuðull afbrigðisins væri hærri en í öðrum stofnum, jafnvel þegar búið væri að leiðrétta gögnin með tilliti til hópmyndana til dæmis. „Þá stendur samt eftir að þessi nýi stofn virðist eiga auðveldara með að sýkja fólk og hann er með hærri smitstuðul og smithæfnin virðist vera meiri. Þar stöndum við í dag en vitaskuld breytir það ekki neinu um virkni þeirra sóttvarnaaðgerða sem almennt eru ráðlagðar. Ef fólk fer eftir þeim og passar sig þá á þessi veira ekki að setja nein heimsmet í langstökki, hún á ekki að hoppa þrjá metra á milli fólks eða eitthvað slíkt. Ef fólk er með grímur og heldur nándarmörk og svo framvegis þá á það að duga.“ Rannsaka hvort ein tiltekin stökkbreyting hafi áhrif á smithæfnina Þá virðist þetta nýja afbrigði vera með fleiri stökkbreytingar en tíminn sem liðinn er frá því að veiran kom fyrst fram myndi gefa til kynna. „Það er eitthvað sem hefur gerst sem leiðir til þess að þarna eru nokkuð margar stökkbreytingar samankomnar og líklega eru margar þeirra svo sem ekki afgerandi hvað varðar framvindu sjúkdómsins. En það er ein stökkbreyting sérstaklega sem er í bindisetinu við viðtakann, þegar veiran tengist við frumur í öndunarfærum og víðar í líkamanum, þá þarf hún að tengjast viðtaka og komast inn í frumuna. Þar er stökkbreyting sem menn hafa áhuga á og það er verið að rannsaka það hvort að hún hafi möguleg áhrif á smithæfni. Það virðist vera að bindisæknin, það er krafturinn sem veiran binst við þessar frumur líkamans, hann virðist vera meiri þannig að það kannski skýrir þá þetta að hún skuli eiga aðeins auðveldara með að dreifa sér,“ sagði Magnús. Aðspurður hvort fólk væri að veikjast verr af þessu afbrigði en öðrum sagði hann að svo virtist ekki vera. „Hvorki virðist dánartíðnin né veikindin sjálf vera alvarlegri. Hins vegar það sem veldur því að menn hafa mjög miklar áhyggjur og eru að grípa til aukinna ráðstafana er það að ef smithæfnin er aukin og smitstuðullinn er hærri þá þýðir það einfaldlega það að útbreiðsluhraðinn verður meiri, fleiri veikjast og þannig getur svona nýtt afbrigði skapað gríðarlega mikil vandamál fyrir heilbrigðiskerfið og sett heilbrigðiskerfið á hliðina vegna þess að það verður svo hröð fjölgun á sjúklingum.“ Hlusta má á viðtalið við Magnús í heild sinni í spilaranum ofar í fréttinni. Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Bítið Mest lesið Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Innlent Tekur sér leyfi frá Alþingi til að fara í áfengismeðferð Innlent Meiriháttar útkall hjá slökkviliði á Hjarðarhaga Innlent Skilti Vegagerðarinnar morandi í villum: „Er ekkert gæðaeftirlit hjá ykkur?“ Innlent Kynntu fyrirhugaðan Sæbrautarstokk Innlent Ráðist með hníf að ungmenni í Hafnarfirði Innlent Börnin fari út en liggi undir trampólíninu í símanum Innlent Grunaður árásarmaður í Úlfarsárdal handtekinn Innlent Tveir ísraelskir sendiráðsstarfmenn skotnir til bana í Washington Erlent Leigubílstjóri fór í svaðilför á Teslunni upp í Þórsmörk og sneri heill heim Innlent Fleiri fréttir Meiriháttar útkall hjá slökkviliði í vesturhluta borgarinnar Fjölga ferðum og auka tíðni ákveðinna leiða Strætó í haust Tekur sér leyfi frá Alþingi til að fara í áfengismeðferð Bein útsending: Afmælisráðstefna Afstöðu Kynntu fyrirhugaðan Sæbrautarstokk Börnin fari út en liggi undir trampólíninu í símanum Ráðist með hníf að ungmenni í Hafnarfirði Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Skilti Vegagerðarinnar morandi í villum: „Er ekkert gæðaeftirlit hjá ykkur?“ EES-ríkin þrjú efla samstarf við ESB á sviði öryggismála Öskrandi og ber að ofan við grunnskóla Opni Ísraelar ekki fyrir mannúðaraðstoð „þá verða að vera þvinganir“ Neyðaraðstoð í gíslingu, óvænt ákvörðun og ærandi spenna Leigubílstjóri fór í svaðilför á Teslunni upp í Þórsmörk og sneri heill heim Grunaður árásarmaður í Úlfarsárdal handtekinn Slæmur frágangur akkerisins olli slysinu Níðingarnir treysta á skömmina í kynlífskúgunarmálum Ber fyrir sig minnisleysi á verknaðarstundu Gæsluvarðhaldsfangar dúsa í einangrun vegna plássleysis Þau sóttu um þrjú embætti skólameistara á Norðurlandi Haraldur Jóhannsson er látinn Ráðin í starf verkefnastjóra í atvinnuvegaráðuneytinu Fyrsta mastrið í Suðurnesjalínu 2 risið Hæstiréttur gefur grænt ljós á búvörulögin Dvöl á Hrauninu fram undan eftir kókaínsmygl Hefja átak í HPV-bólusetningu í vetur Seðlabankinn heldur áfram að lækka vexti og mótmæli við utanríkisráðuneytið Hjalti Snær sá sem fannst látinn Samhjálp í kapphlaupi við tímann Gefa sér þrjá mánuði til að leggja drög að Coda-stöð á Bakka Sjá meira
Þetta kom fram í máli Magnúsar Gottfreðssonar, yfirlæknis á Landspítala og prófessors í smitsjúkdómum, í Bítinu á Bylgjunni í morgun. Alls hafa sautján greinst með afbrigðið hér á landi, sextán á landamærunum og einn innanlands en það smit var nátengt landamærasmiti. Stofninn er talinn allt að sjötíu prósent meira smitandi en aðrir stofnar veirunnar og hefur valdið miklum usla í Bretlandi. Magnús sagði það býsna snúið að sýna fram á það í rannsóknum að mikil fjölgun smita, til dæmis í Bretlandi, tengist nýja afbrigðinu. „Því eins og allir vita þá er útbreiðsla veirunnar mjög háð því hvernig við högum okkur, hversu mikið við erum í samneyti við annað fólk, hversu þétt við erum í hópum og hópamyndun, þannig að það er svona þessi atferlisfræðilega skýring. Auðvitað geta menn séð hópsýkingar og mikla aukningu í smitum út af því án þess að það sé einhver breyting í veirunni. En þarna hafa Bretarnir séð mikla aukningu og síðan er líka vaxandi hlutfall af þeim stofnum sem eru að greinast, það er af þessari gerð og það bendir kannski til þess að hann sé að ryðja sér frekar til rúms og sé frekari til fjörsins en aðrir veirustofnar,“ sagði Magnús. Hann sagði tölfræðilega greiningu á gögnum frá Bretlandi benda til þess að smitstuðull afbrigðisins væri hærri en í öðrum stofnum, jafnvel þegar búið væri að leiðrétta gögnin með tilliti til hópmyndana til dæmis. „Þá stendur samt eftir að þessi nýi stofn virðist eiga auðveldara með að sýkja fólk og hann er með hærri smitstuðul og smithæfnin virðist vera meiri. Þar stöndum við í dag en vitaskuld breytir það ekki neinu um virkni þeirra sóttvarnaaðgerða sem almennt eru ráðlagðar. Ef fólk fer eftir þeim og passar sig þá á þessi veira ekki að setja nein heimsmet í langstökki, hún á ekki að hoppa þrjá metra á milli fólks eða eitthvað slíkt. Ef fólk er með grímur og heldur nándarmörk og svo framvegis þá á það að duga.“ Rannsaka hvort ein tiltekin stökkbreyting hafi áhrif á smithæfnina Þá virðist þetta nýja afbrigði vera með fleiri stökkbreytingar en tíminn sem liðinn er frá því að veiran kom fyrst fram myndi gefa til kynna. „Það er eitthvað sem hefur gerst sem leiðir til þess að þarna eru nokkuð margar stökkbreytingar samankomnar og líklega eru margar þeirra svo sem ekki afgerandi hvað varðar framvindu sjúkdómsins. En það er ein stökkbreyting sérstaklega sem er í bindisetinu við viðtakann, þegar veiran tengist við frumur í öndunarfærum og víðar í líkamanum, þá þarf hún að tengjast viðtaka og komast inn í frumuna. Þar er stökkbreyting sem menn hafa áhuga á og það er verið að rannsaka það hvort að hún hafi möguleg áhrif á smithæfni. Það virðist vera að bindisæknin, það er krafturinn sem veiran binst við þessar frumur líkamans, hann virðist vera meiri þannig að það kannski skýrir þá þetta að hún skuli eiga aðeins auðveldara með að dreifa sér,“ sagði Magnús. Aðspurður hvort fólk væri að veikjast verr af þessu afbrigði en öðrum sagði hann að svo virtist ekki vera. „Hvorki virðist dánartíðnin né veikindin sjálf vera alvarlegri. Hins vegar það sem veldur því að menn hafa mjög miklar áhyggjur og eru að grípa til aukinna ráðstafana er það að ef smithæfnin er aukin og smitstuðullinn er hærri þá þýðir það einfaldlega það að útbreiðsluhraðinn verður meiri, fleiri veikjast og þannig getur svona nýtt afbrigði skapað gríðarlega mikil vandamál fyrir heilbrigðiskerfið og sett heilbrigðiskerfið á hliðina vegna þess að það verður svo hröð fjölgun á sjúklingum.“ Hlusta má á viðtalið við Magnús í heild sinni í spilaranum ofar í fréttinni.
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Bítið Mest lesið Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Innlent Tekur sér leyfi frá Alþingi til að fara í áfengismeðferð Innlent Meiriháttar útkall hjá slökkviliði á Hjarðarhaga Innlent Skilti Vegagerðarinnar morandi í villum: „Er ekkert gæðaeftirlit hjá ykkur?“ Innlent Kynntu fyrirhugaðan Sæbrautarstokk Innlent Ráðist með hníf að ungmenni í Hafnarfirði Innlent Börnin fari út en liggi undir trampólíninu í símanum Innlent Grunaður árásarmaður í Úlfarsárdal handtekinn Innlent Tveir ísraelskir sendiráðsstarfmenn skotnir til bana í Washington Erlent Leigubílstjóri fór í svaðilför á Teslunni upp í Þórsmörk og sneri heill heim Innlent Fleiri fréttir Meiriháttar útkall hjá slökkviliði í vesturhluta borgarinnar Fjölga ferðum og auka tíðni ákveðinna leiða Strætó í haust Tekur sér leyfi frá Alþingi til að fara í áfengismeðferð Bein útsending: Afmælisráðstefna Afstöðu Kynntu fyrirhugaðan Sæbrautarstokk Börnin fari út en liggi undir trampólíninu í símanum Ráðist með hníf að ungmenni í Hafnarfirði Segja slúbberta hjá hinu opinbera kosta ríkið 30 til 50 milljarða árlega Skilti Vegagerðarinnar morandi í villum: „Er ekkert gæðaeftirlit hjá ykkur?“ EES-ríkin þrjú efla samstarf við ESB á sviði öryggismála Öskrandi og ber að ofan við grunnskóla Opni Ísraelar ekki fyrir mannúðaraðstoð „þá verða að vera þvinganir“ Neyðaraðstoð í gíslingu, óvænt ákvörðun og ærandi spenna Leigubílstjóri fór í svaðilför á Teslunni upp í Þórsmörk og sneri heill heim Grunaður árásarmaður í Úlfarsárdal handtekinn Slæmur frágangur akkerisins olli slysinu Níðingarnir treysta á skömmina í kynlífskúgunarmálum Ber fyrir sig minnisleysi á verknaðarstundu Gæsluvarðhaldsfangar dúsa í einangrun vegna plássleysis Þau sóttu um þrjú embætti skólameistara á Norðurlandi Haraldur Jóhannsson er látinn Ráðin í starf verkefnastjóra í atvinnuvegaráðuneytinu Fyrsta mastrið í Suðurnesjalínu 2 risið Hæstiréttur gefur grænt ljós á búvörulögin Dvöl á Hrauninu fram undan eftir kókaínsmygl Hefja átak í HPV-bólusetningu í vetur Seðlabankinn heldur áfram að lækka vexti og mótmæli við utanríkisráðuneytið Hjalti Snær sá sem fannst látinn Samhjálp í kapphlaupi við tímann Gefa sér þrjá mánuði til að leggja drög að Coda-stöð á Bakka Sjá meira