Afnám reglna sem var ætlað að vinna gegn loftslagsbreytingum í tíð Donalds Trump Bandaríkjaforseta gæti leitt til þess að losun gróðurhúsalofttegunda í Bandaríkjunum verði hátt í tveimur milljörðum tonna meiri en ella fram til 2035. Það jafnast á við árslosun Rússlands, fjórða stórtækasta losanda gróðurhúsalofttegunda í heimi.
Stefna ríkisstjórnar Trump hefur verið að afnema þær reglur sem settar voru í tíð Baracks Obama, fyrrverandi forseta, til þess að takmarka hnattræna hlýnun og veikja þær. Umhverfisstofnun Bandaríkjanna hefur þannig þegar afnumið reglur sem áttu að draga úr losun orkuvera, auka sparneytni bifreiða og draga úr lekum á metangasi frá olíu- og gaslindum.
Loftslagsrannsóknafyrirtækið Rhodium Group kemst að þeirri niðurstöðu að verði veikari reglur Trump-stjórnarinnar áfram í gildi muni losun Bandaríkjanna á gróðurhúsalofttegundum 3% meiri eftir fimmtán ár en ella. Það myndi bæta við 1,8 milljörðum tonna koltvísýrings aukalega út í andrúmsloftið umfram það sem hefði verið með strangari reglum Obama.
Fyrirtækið varar þó við því að það vanmeti líklega umframlosuninni vegna veikingu reglnanna. Ástæðan er sú að erfitt er að spá fyrir um hvaða áhrif reglugerðabreytingar Trump muni hafa til lengri tíma.
Hunsa hættuna af loftslagsbreytingum
Trump og Repúblikanaflokkur hans hafa látið viðvaranir vísindamanna um alvarlegar afleiðingar hnattrænnar hlýnunar af völdum manna sem vind um eyru þjóta. Sterkar vísindaleg rök hníga að því að hnattrænni hlýnun fylgi verri hitabylgjur og þurrkar sem knýja meðal annars tíðari gróðurelda eins og þá sem nú geisa í vestanverðum Bandaríkjunum en einnig meiri flóðahætta og meiri veðuröfgar.
Losun mannkynsins á gróðurhúsalofttegundum, fyrst og fremst með bruna á jarðefnaeldsneyti, kolum, olíu og gasi, er meginorsök þeirrar hlýnunar sem nú á sér stað. Hlýnun nemur nú þegar um einni gráðu borið saman við tímabilið fyrir iðnbyltingu. Haldi núverandi losun manna áfram óheft gæti hlýnunin náð allt að 3-4°C fyrir lok aldarinnar.
Í stað þess að reyna að draga úr losun hefur ríkisstjórn Trump þvert á móti unnið ötullega að því að veikja reglur sem áttu að takmarka losunina. Í sumum tilfellum hefur ríkisstjórnin gengið enn lengra í að slaka á reglunum en mengandi iðnaður þrýsti á um. Þannig töldu bílaframleiðendur meðal annars að Umhverfisstofnunin hefði gengið of langt í að slaka á reglum um útblástur og sparneytni í fyrra.
Rhodium Group telur að flestar reglubreytingar Trump leiði til aukinnar losunar gróðurhúsalofttegunda. Þar munar mestu um ákvörðunina um að slaka á kröfum um losun frá bílum og svipta Kaliforníu umboði sínu til að setja sér strangari reglur. Fyrirtækið telur að það eitt og sér muni valda helmingi umframlosunarinnar vegna veikari reglna Trump til 2035.
Fyrirtækið mat ekki áhrif afnáms áætlunar Obama-stjórnarinnar um að draga úr losun orkuvera vegna óvissu um hvernig einstök ríki ættu eftir að framfylgja nýjum og veikari reglum Trump-stjórnarinnar. Það gæti þó bætt hundruðum milljóna tonna við losun Bandaríkjanna á næstu árum.
Kallar á róttækari samdrátt á næstu árum
Losun Bandaríkjanna hefur dregist saman um 14% frá árinu 2007 en samdrátturinn skýrist að mestu leyti af stórvaxandi notkun á jarðgasi sem er framleitt í landinu. Bandaríska blaðið Politico segir að 90% af samdrættinum í losun hafi orðið á milli 2007 og 2012.
Í tíð Trump hefur losun svo gott sem staðið í stað. Bandaríkin eru annar stærsti losandi gróðurhúsalofttegunda í heimi á eftir Kína og losa milljarða tonna koltvísýrings á hverju ári. Zeke Hausfather, loftslags- og orkusérfræðingur við Breaktrough-loftslagshugveituna, segir það ekki jákvætt að losunin standi í stað. Það þýði aðeins að enn róttækari samdráttar verði þörf á næstu árum til að koma í veg fyrir verstu afleiðingar loftslagsbreytinga.
Rhodium spáir því að losun dragist saman um 4% í forsetatíð Trump og rekur það til ódýrs jarðgass sem hefur komið í staðinn fyrir bruna á kolum, verstu uppsprettu gróðurhúsalofttegunda, annars vegar og uppgangs endurnýjanlegra orkugjafa hins vegar.
Hópurinn telur ekki raunhæft að ná lengri tíma markmiðum um samdrátt í losun án einbeittra aðgerða alríkisstjórnarinnar sem Trump stýrir nú.
