Neysla örvandi vímuefna „líklega aldrei verið meiri“ Sylvía Hall skrifar 15. október 2019 23:15 Um fimm þúsund manns eru háðir örvandi vímuefnum hér á landi. Vísir/Getty Þórarinn Tyrfingsson, fyrrverandi formaður SÁÁ og yfirlæknir á Vogi, segir mikla aukningu hafa orðið undanfarin þrjú ár í fjölda kókaín neytenda. Fólkið leiti sér þó fljótt aðstoðar en sá hópur sem meðferðarstofnanir þjónusta er mun veikari og í flóknari vímuefnaneyslu en þekktist áður. „Í heild sinni er örvandi vímuefnaneysla, hún er gríðarlega mikil núna og hefur líklega aldrei verið meiri, hvorki tölulega né hlutfallslega,“ segir Þórarinn í viðtali við Reykjavík síðdegis í dag. Rúmlega helmingur þeirra sem fari í meðferð vegna fíkniefnavanda greinist með fíkn og eru verulega háðir efnunum. Hann segir neyslu örvandi vímuefna vera mikið vandamál hér á landi, hvort sem um er að ræða amfetamín, e-pillur eða kókaín. Það sem sé hins vegar nú að gerast er að mikil aukning er að verða í neyslu kókaíns á meðan amfetamín neysla stendur nokkurn veginn í stað. „Þó að kókaínið hafi ekki náð amfetamíninu þá hér um bil eru þeir jafn margir,“ segir Þórarinn og bætir við að neyslan sé mest tengd skemmtanalífi.Þórarinn Tyrfingsson var í viðtali í Reykjavík síðdegis um kókaínfaraldurinn hér á landi.Neysla fylgir hagvexti Í góðæri er meira um vímuefnaneyslu að sögn Þórarins og það hafi verið skýrt eftir hrun. Vímuefnamarkaður þá hafi hrunið en síðustu þrjú ár hefur hann farið vaxandi á ný. „Við tengjum alla vímuefnaneyslu sem við erum að tala þarna um, sem bundin er við skemmtanalífið og borgarlífið, við tengjum hana auðvitað við hagvöxtinn. Áfengis- og vímuefnavandamál vex með hagvexti.“ Hann segir dæmi þess vera aukna neyslu á ritalíni eftir hrun. Það hafi verið tiltölulega nýtt af nálinni en notkun þess hafi aukist verulega um og eftir hrun, en í raun hafi ekkert beinlínis komið í staðinn fyrir hin vímuefnin. „Það kom ekkert í staðinn vegna þess að neyslan minnkar við þessar aðstæður, líka hjá þeim sem nota mikið.“Þórarinn segir vímuefnaneyslu fólks í dag flóknari en áður fyrr. Þó sé mun minni hópur sem noti sterk verkjalyf en örvandi vímuefni.Vísir/GettyUm fimm þúsund háðir örvandi vímuefnum Neysla sterkra verkjalyfja hefur verið til umræðu í samfélaginu og um heim allan vegna mikillar aukningar í neyslu þeirra. Rekja má dauðsföll nokkurra ungmenna til neyslu slíkra lyfja og hefur meðal annars Þróunarstöðin beitt sér fyrir því að draga úr neyslu slíkra lyfja. Frá árinu 2008 til 2017 jókst ávísun ópíóða hér á landi um þrjátíu prósent. „Venjulega, allt fram á þennan dag, hafa íslenskir vímuefnafíklar byrjað að sprauta örvandi vímuefnum. Við það fá þeir allskonar fylgikvilla og fara því að sækja í önnur lyf, bæði vegna svefntruflana og geðrofseinkenna og ýmissa hluta sem þau fá, og hluti af því er að fara yfir í sterk verkjadeyfandi lyf,“ segir Þórarinn um þessa þróun. Hann segir þó hópinn sem sé háður slíkum lyfjum vera mun minni en þann sem háður er örvandi vímuefnum. Innan við þúsund manns séu háðir verkjalyfjum á borð við morfín og oxycontin á meðan hópur þeirra sem háður er örvandi vímuefnum telji á bilinu fjögur til fimm þúsund. Þó vandamálið sé mest á meðal fólks á aldrinum tuttugu til þrjátíu ára sé þó mikilvægt að stunda forvarnarstarf og ná til fólks á framhaldsskólaaldri. „Við þurfum að fara inn í framhaldsskólanna og við verðum að stofna til samvinnu við nemendur þar og þeir verða að breyta viðhorfinu, sá hópur. Við verðum líka að ná til þeirra sem ekki eru í framhaldsskólum og við verðum að breyta viðhorfi þessu unga fólks svo það telji ekki svona eftirsóknarvert og skemmtilegt að prófa þessi efni.“ Fíkn Lyf Reykjavík síðdegis Mest lesið Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent „Þetta er bara rétt að byrja“ Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Innlent Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Innlent Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Innlent Íslendingum ekki boðið á sjónvarpsumræðu um öryggi á Norðurlöndum Innlent Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Innlent Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Innlent Talinn hafa nauðgað konu og tekið það upp Innlent Fleiri fréttir Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi „Engar líkur á öðru en að þau endi á að fá alþjóðlega vernd“ Sjálfstæðismenn í borginni vilja samræmd próf aftur Yazan fær efnismeðferð og talstöðvar sprengdar Ekki séð ástæðu til að leggjast gegn framgangi samgöngusáttmálans „Vottunin verið kölluð láglaunavottun af gárungunum“ Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Grænt ljós á Ekkó en ekki Baldr Sjúklingurinn þurfi að vera með í allri ákvörðunartöku Skipuð forstjóri Náttúrufræðistofnunar Tileinkuðu söng við heilbrigðisráðuneytið Yazan Eigin sannfæring útskýri sögulegan klofning Sjálfstæðismanna Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Telur íslenska stjórnsýslu hafa brotið lög í máli Yazan Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Hafa auglýst stöðu sveitarstjóra lausa til umsóknar Lögmaður Yazans sakar yfirvöld um lögbrot „Þetta er bara rétt að byrja“ Um sjö milljónir söfnuðust í minningarsjóð með kertasölu Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Forstjóri nýrrar Umhverfis- og orkustofnunar úr stóriðjunni Ráðist í aðgerðir gegn samskiptaþjónustu sem glæpamenn notuðu Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Íslendingum ekki boðið á sjónvarpsumræðu um öryggi á Norðurlöndum „Reglur samfélagsins mega ekki vera ómanneskjulegar“ „Við erum mjög uggandi yfir stöðunni“ Talinn hafa nauðgað konu og tekið það upp Spáir viðvarandi skorti á raforku næstu fimm ár Sjá meira
Þórarinn Tyrfingsson, fyrrverandi formaður SÁÁ og yfirlæknir á Vogi, segir mikla aukningu hafa orðið undanfarin þrjú ár í fjölda kókaín neytenda. Fólkið leiti sér þó fljótt aðstoðar en sá hópur sem meðferðarstofnanir þjónusta er mun veikari og í flóknari vímuefnaneyslu en þekktist áður. „Í heild sinni er örvandi vímuefnaneysla, hún er gríðarlega mikil núna og hefur líklega aldrei verið meiri, hvorki tölulega né hlutfallslega,“ segir Þórarinn í viðtali við Reykjavík síðdegis í dag. Rúmlega helmingur þeirra sem fari í meðferð vegna fíkniefnavanda greinist með fíkn og eru verulega háðir efnunum. Hann segir neyslu örvandi vímuefna vera mikið vandamál hér á landi, hvort sem um er að ræða amfetamín, e-pillur eða kókaín. Það sem sé hins vegar nú að gerast er að mikil aukning er að verða í neyslu kókaíns á meðan amfetamín neysla stendur nokkurn veginn í stað. „Þó að kókaínið hafi ekki náð amfetamíninu þá hér um bil eru þeir jafn margir,“ segir Þórarinn og bætir við að neyslan sé mest tengd skemmtanalífi.Þórarinn Tyrfingsson var í viðtali í Reykjavík síðdegis um kókaínfaraldurinn hér á landi.Neysla fylgir hagvexti Í góðæri er meira um vímuefnaneyslu að sögn Þórarins og það hafi verið skýrt eftir hrun. Vímuefnamarkaður þá hafi hrunið en síðustu þrjú ár hefur hann farið vaxandi á ný. „Við tengjum alla vímuefnaneyslu sem við erum að tala þarna um, sem bundin er við skemmtanalífið og borgarlífið, við tengjum hana auðvitað við hagvöxtinn. Áfengis- og vímuefnavandamál vex með hagvexti.“ Hann segir dæmi þess vera aukna neyslu á ritalíni eftir hrun. Það hafi verið tiltölulega nýtt af nálinni en notkun þess hafi aukist verulega um og eftir hrun, en í raun hafi ekkert beinlínis komið í staðinn fyrir hin vímuefnin. „Það kom ekkert í staðinn vegna þess að neyslan minnkar við þessar aðstæður, líka hjá þeim sem nota mikið.“Þórarinn segir vímuefnaneyslu fólks í dag flóknari en áður fyrr. Þó sé mun minni hópur sem noti sterk verkjalyf en örvandi vímuefni.Vísir/GettyUm fimm þúsund háðir örvandi vímuefnum Neysla sterkra verkjalyfja hefur verið til umræðu í samfélaginu og um heim allan vegna mikillar aukningar í neyslu þeirra. Rekja má dauðsföll nokkurra ungmenna til neyslu slíkra lyfja og hefur meðal annars Þróunarstöðin beitt sér fyrir því að draga úr neyslu slíkra lyfja. Frá árinu 2008 til 2017 jókst ávísun ópíóða hér á landi um þrjátíu prósent. „Venjulega, allt fram á þennan dag, hafa íslenskir vímuefnafíklar byrjað að sprauta örvandi vímuefnum. Við það fá þeir allskonar fylgikvilla og fara því að sækja í önnur lyf, bæði vegna svefntruflana og geðrofseinkenna og ýmissa hluta sem þau fá, og hluti af því er að fara yfir í sterk verkjadeyfandi lyf,“ segir Þórarinn um þessa þróun. Hann segir þó hópinn sem sé háður slíkum lyfjum vera mun minni en þann sem háður er örvandi vímuefnum. Innan við þúsund manns séu háðir verkjalyfjum á borð við morfín og oxycontin á meðan hópur þeirra sem háður er örvandi vímuefnum telji á bilinu fjögur til fimm þúsund. Þó vandamálið sé mest á meðal fólks á aldrinum tuttugu til þrjátíu ára sé þó mikilvægt að stunda forvarnarstarf og ná til fólks á framhaldsskólaaldri. „Við þurfum að fara inn í framhaldsskólanna og við verðum að stofna til samvinnu við nemendur þar og þeir verða að breyta viðhorfinu, sá hópur. Við verðum líka að ná til þeirra sem ekki eru í framhaldsskólum og við verðum að breyta viðhorfi þessu unga fólks svo það telji ekki svona eftirsóknarvert og skemmtilegt að prófa þessi efni.“
Fíkn Lyf Reykjavík síðdegis Mest lesið Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent „Þetta er bara rétt að byrja“ Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Innlent Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Innlent Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Innlent Íslendingum ekki boðið á sjónvarpsumræðu um öryggi á Norðurlöndum Innlent Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Innlent Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Innlent Talinn hafa nauðgað konu og tekið það upp Innlent Fleiri fréttir Flugvélarnar sem gerðu Loftleiðir að stórveldi „Engar líkur á öðru en að þau endi á að fá alþjóðlega vernd“ Sjálfstæðismenn í borginni vilja samræmd próf aftur Yazan fær efnismeðferð og talstöðvar sprengdar Ekki séð ástæðu til að leggjast gegn framgangi samgöngusáttmálans „Vottunin verið kölluð láglaunavottun af gárungunum“ Yazan ekki fluttur úr landi og fær efnismeðferð Fólk hafi samband við lögreglu í stað þess að deila sögum á netinu Segja ummæli Quang Le tilhæfulaus og ósönn Grænt ljós á Ekkó en ekki Baldr Sjúklingurinn þurfi að vera með í allri ákvörðunartöku Skipuð forstjóri Náttúrufræðistofnunar Tileinkuðu söng við heilbrigðisráðuneytið Yazan Eigin sannfæring útskýri sögulegan klofning Sjálfstæðismanna Lykilatriði að ræða við börnin og halda sig við staðreyndir Telur íslenska stjórnsýslu hafa brotið lög í máli Yazan Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Hafa auglýst stöðu sveitarstjóra lausa til umsóknar Lögmaður Yazans sakar yfirvöld um lögbrot „Þetta er bara rétt að byrja“ Um sjö milljónir söfnuðust í minningarsjóð með kertasölu Arnar með stöðu sakbornings og boðaður í skýrslutöku Forstjóri nýrrar Umhverfis- og orkustofnunar úr stóriðjunni Ráðist í aðgerðir gegn samskiptaþjónustu sem glæpamenn notuðu Blöskrar markaðssetning á réttum: „Þetta eru eins og jólin fyrir okkur“ Íslendingum ekki boðið á sjónvarpsumræðu um öryggi á Norðurlöndum „Reglur samfélagsins mega ekki vera ómanneskjulegar“ „Við erum mjög uggandi yfir stöðunni“ Talinn hafa nauðgað konu og tekið það upp Spáir viðvarandi skorti á raforku næstu fimm ár Sjá meira