"Brexit“ og borgararéttindi Michael Nevin skrifar 29. júní 2017 07:00 Hinn 26. júní birtu bresk stjórnvöld stefnuskjal um réttindi breskra borgara í löndum Evrópusambandsins og ESB-borgara í Bretlandi. Tillögurnar í skjalinu eru af Bretlands hálfu grundvöllur fyrstu lotu samningaviðræðna við hin ESB-ríkin 27 um útgöngu Bretlands úr sambandinu. Í stefnuskjalinu, nánar tiltekið í grein 11, er vísað til Íslands. Þar segir að við munum ræða hliðstæðar gagnkvæmar lausnir í viðræðum við Ísland (og hin EFTA-ríkin). Þar sem Ísland er ekki aðili að ESB getur það ekki átt beina aðild að samningaviðræðum Breta við Evrópusambandið. En vegna þess að Ísland er evrópskt grannríki með náin tengsl við Bretland og íslenskir borgarar hafa í gegn um EES-samstarfið notið sambærilegra réttinda og ESB-borgarar í Bretlandi viljum við að það sem við bjóðum ESB-borgurum nái líka til Íslendinga. Með því viljum við undirstrika að Íslendingar eru mikils metnir samborgarar í Bretlandi, rétt eins og breskir borgarar búsettir á Íslandi eru. Þeir hafa lagt, og munu hér eftir sem hingað til, leggja mikilvægan skerf til bresks efnahags, menningar- og félagslífs, og öfugt. Ég sé ekkert því til fyrirstöðu að við náum góðum samningum. Það ríkir mikill velvilji milli ríkisstjórna beggja landa og ráðamenn hafa myndað góð tengsl sem leggja línurnar fyrir jákvæða niðurstöðu. Enn hefur ekki verið ákveðið frá hvaða dagsetningu hinar nýju reglur munu gilda. Í tillögunum í stefnuskjalinu er tilgreint að það verði í fyrsta lagi 29. mars 2017 – daginn sem 50. grein Lissabonsáttmálans um útgöngu úr ESB var virkjuð – og í síðasta lagi daginn sem útgangan kemur til framkvæmda.Búseturéttur En það sem samið verður um mun verða að taka til búsetu og varanlegs búseturéttar. Hver sá Íslendingur sem búsettur hefur verið í Bretlandi í fimm ár eða lengur, fram til viðmiðunardagsetningarinnar sem eftir er að ákveða, mun eiga rétt á að sækja um varanlegan búseturétt (e. settled status). Aðrir íslenskir borgarar, sem hefja búsetu í Bretlandi fyrir viðmiðunardagsetninguna, munu hafa rétt á að búa þar áfram uns fimm ára búsetutíma er náð, og sækja þá um varanlegan búseturétt. Fjölskyldumeðlimir sem flytja fyrir útgöngu Bretlands úr ESB til íslensks borgara sem rétt hefur til varanlegrar búsetu í Bretlandi munu líka mega sækja um varanlegan búseturétt eftir fimm ár, óháð umræddri viðmiðunardagsetningu. Bresk stjórnvöld vilja ekki að neinn sjái sig knúinn til að flytja frá landinu, né vilja þau sundra fjölskyldum. Samkomulagið mun einnig taka til aðgangs að menntun, heilbrigðisþjónustu, félags- og lífeyrisréttinda. Ætlunin er að öll þau réttindi sem íslenskir borgarar búsettir í Bretlandi njóta fyrir viðmiðunardagsetninguna, þ.m.t. heilbrigðisþjónustu, gildi áfram. Við viljum jafnframt halda áfram þátttöku í samstarfinu um Evrópska heilbrigðistryggingaskírteinið (European Health Insurance Card). Það er engin þörf á að íslenskir borgarar í Bretlandi eða breskir á Íslandi grípi til neinna ráðstafana að svo komnu máli, umfram það að lesa tillögurnar í stefnuskjalinu. Við viljum tryggja sams konar réttindi fyrir borgara Íslands og hinna EFTA-ríkjanna í Bretlandi og boðnir verða borgurum ESB-landa. Á gagnkvæmum grunni. Ég hef ekki orðið var við annað en að íslensk stjórnvöld nálgist allar samræður um framtíðartengsl Íslands og Bretlands á mjög jákvæðan og uppbyggilegan hátt. Bæði ég og bresk stjórnvöld almennt metum þetta mikils og það lofar góðu fyrir framtíðina. Höfundur er sendiherra Bretlands á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Hvað er eiginlega að gerast? Inga Minelgaite Skoðun Nöturlegt ævikvöld Elín Hirst Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson Skoðun Manstu ekki eftir mér Sævar Helgi Lárusson Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir Skoðun Er keisarinn ekki í neinum fötum? Hákon Gunnarsson ,Bergljót Kristinsdóttir Skoðun Á að banna TikTok? Óttar Birgisson Skoðun Jarðakaup í nýjum tilgangi Halla Hrund Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við breytt fortíðinni? Ásgeir Jónsson skrifar Skoðun Á að banna TikTok? Óttar Birgisson skrifar Skoðun Gerum góðan dal enn betri Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Ný norræn stjórnarskrá Hrannar Björn Arnarsson,Ragnheiður Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við verið hamingjusöm í vinnunni? Héðinn Sveinbjörnsson skrifar Skoðun Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson skrifar Skoðun Stærsta loftslagsráðstefna í heimi Nótt Thorberg skrifar Skoðun Er keisarinn ekki í neinum fötum? Hákon Gunnarsson ,Bergljót Kristinsdóttir skrifar Skoðun Hugleiðing um sáttamiðlun Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Nöturlegt ævikvöld Elín Hirst skrifar Skoðun Hvað er eiginlega að gerast? Inga Minelgaite skrifar Skoðun Manstu ekki eftir mér Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun The man who would be king Ian McDonald skrifar Skoðun Umhverfisávinningur þess að þrifta Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Eru orkumálin að fara úr böndunum? Jónas Guðmundsson skrifar Skoðun Skipulagsmál og uppbygging í Árborg Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Ég kýs… Gísli Ásgeirsson skrifar Skoðun Forsetaframboð í Fellini stíl Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Borgar þú 65 prósent skatt af þínum tekjum? Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun Brúarsmið á Bessastaði Jóhanna Vigdís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú getum við brotið blað Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum loftslagsaðgerðir, ekki grænþvott Andrés Ingi Jónsson skrifar Skoðun Af hverju bara hálft skref áfram? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Baldur í þágu mannúðar og samfélags Anna María Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvar er Reykjavegur? Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Af auðvaldsmönnum og undirlægjuhætti Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hafðu áhrif á líf barna Ída Björg Unnarsdóttir skrifar Sjá meira
Hinn 26. júní birtu bresk stjórnvöld stefnuskjal um réttindi breskra borgara í löndum Evrópusambandsins og ESB-borgara í Bretlandi. Tillögurnar í skjalinu eru af Bretlands hálfu grundvöllur fyrstu lotu samningaviðræðna við hin ESB-ríkin 27 um útgöngu Bretlands úr sambandinu. Í stefnuskjalinu, nánar tiltekið í grein 11, er vísað til Íslands. Þar segir að við munum ræða hliðstæðar gagnkvæmar lausnir í viðræðum við Ísland (og hin EFTA-ríkin). Þar sem Ísland er ekki aðili að ESB getur það ekki átt beina aðild að samningaviðræðum Breta við Evrópusambandið. En vegna þess að Ísland er evrópskt grannríki með náin tengsl við Bretland og íslenskir borgarar hafa í gegn um EES-samstarfið notið sambærilegra réttinda og ESB-borgarar í Bretlandi viljum við að það sem við bjóðum ESB-borgurum nái líka til Íslendinga. Með því viljum við undirstrika að Íslendingar eru mikils metnir samborgarar í Bretlandi, rétt eins og breskir borgarar búsettir á Íslandi eru. Þeir hafa lagt, og munu hér eftir sem hingað til, leggja mikilvægan skerf til bresks efnahags, menningar- og félagslífs, og öfugt. Ég sé ekkert því til fyrirstöðu að við náum góðum samningum. Það ríkir mikill velvilji milli ríkisstjórna beggja landa og ráðamenn hafa myndað góð tengsl sem leggja línurnar fyrir jákvæða niðurstöðu. Enn hefur ekki verið ákveðið frá hvaða dagsetningu hinar nýju reglur munu gilda. Í tillögunum í stefnuskjalinu er tilgreint að það verði í fyrsta lagi 29. mars 2017 – daginn sem 50. grein Lissabonsáttmálans um útgöngu úr ESB var virkjuð – og í síðasta lagi daginn sem útgangan kemur til framkvæmda.Búseturéttur En það sem samið verður um mun verða að taka til búsetu og varanlegs búseturéttar. Hver sá Íslendingur sem búsettur hefur verið í Bretlandi í fimm ár eða lengur, fram til viðmiðunardagsetningarinnar sem eftir er að ákveða, mun eiga rétt á að sækja um varanlegan búseturétt (e. settled status). Aðrir íslenskir borgarar, sem hefja búsetu í Bretlandi fyrir viðmiðunardagsetninguna, munu hafa rétt á að búa þar áfram uns fimm ára búsetutíma er náð, og sækja þá um varanlegan búseturétt. Fjölskyldumeðlimir sem flytja fyrir útgöngu Bretlands úr ESB til íslensks borgara sem rétt hefur til varanlegrar búsetu í Bretlandi munu líka mega sækja um varanlegan búseturétt eftir fimm ár, óháð umræddri viðmiðunardagsetningu. Bresk stjórnvöld vilja ekki að neinn sjái sig knúinn til að flytja frá landinu, né vilja þau sundra fjölskyldum. Samkomulagið mun einnig taka til aðgangs að menntun, heilbrigðisþjónustu, félags- og lífeyrisréttinda. Ætlunin er að öll þau réttindi sem íslenskir borgarar búsettir í Bretlandi njóta fyrir viðmiðunardagsetninguna, þ.m.t. heilbrigðisþjónustu, gildi áfram. Við viljum jafnframt halda áfram þátttöku í samstarfinu um Evrópska heilbrigðistryggingaskírteinið (European Health Insurance Card). Það er engin þörf á að íslenskir borgarar í Bretlandi eða breskir á Íslandi grípi til neinna ráðstafana að svo komnu máli, umfram það að lesa tillögurnar í stefnuskjalinu. Við viljum tryggja sams konar réttindi fyrir borgara Íslands og hinna EFTA-ríkjanna í Bretlandi og boðnir verða borgurum ESB-landa. Á gagnkvæmum grunni. Ég hef ekki orðið var við annað en að íslensk stjórnvöld nálgist allar samræður um framtíðartengsl Íslands og Bretlands á mjög jákvæðan og uppbyggilegan hátt. Bæði ég og bresk stjórnvöld almennt metum þetta mikils og það lofar góðu fyrir framtíðina. Höfundur er sendiherra Bretlands á Íslandi.
Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson Skoðun
Skoðun Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson skrifar
Þessum treysti ég til þess að standa vörð um okkar hagsmuni, landið okkar og okkar mannréttindi Ólafur Tryggvi Sigmarsson Skoðun