Ertu verktaki eða launþegi? Vala Valtýsdóttir skrifar 18. mars 2015 07:00 Nú um þessar mundir þurfa einstaklingar að fara að huga að hinni árlegu skattframtalsgerð. Oft hafa fyrirtæki samið við einstaklinga um að þeir séu verktakar hjá viðkomandi en ekki launþegar. Hér þurfa menn að staldra við því að það er ekki á þeirra valdi að ákveða hver skattaleg staða þeirra er, þ.e. hvort þeir eru skattlagðir sem verktakar eða launþegar. Skattyfirvöld hafa ríkar heimildir til að meta starfssambandið og skattleggja eftir því hvort þau telja vera um að ræða. Verulegur munur er á því hvort einhver teljist launþegi eða verktaki. Verktaki hefur með höndum sjálfstæða starfsemi. Hann hefur mikið frjálsræði í sínum störfum og ræður t.d. innan vissra marka hvenær hann vinnur verkið og hvort hann vinnur það einn eða með öðrum. Alla jafna er frekar einfalt að kanna hvort einhver sé verktaki eða launþegi. Þau atriði sem benda til þess að frekar sé um að ræða launað starf en verktaka eru til dæmis; að viðkomandi beri engan kostnað af verkinu/starfseminni; starfsstöð hans er hjá verkkaupa sem skaffar honum þau tæki og tól sem hann þarf til að vinna verkið; hann vinnur fyrir einn eða fáa verkkaupa og fær greidda þóknun þegar hann tekur orlof og í veikindum. Hér skiptir ekki máli hvort einstaklingurinn fær greitt fyrir verkið beint eða í gegnum félag. Ef einstaklingur hefur fengið greitt fyrir starf sitt sem verktaki en staða hans er í raun eins og um launþega sé að ræða þá geta skattyfirvöld endurákvarðað skatta viðkomandi. Þá má gera ráð fyrir að skattyfirvöld hafni framtöldum kostnaði og stofn til greiðslu skatta hækki sem því nemur. Ef viðkomandi „verktaki“ hefur verið skráður á virðisaukaskattsskrá og innheimt virðisaukaskatt má gera ráð fyrir að skattyfirvöld hafni öllum innskatti „verktakans“ þar sem ekki verður talið að hann hafi með höndum sjálfstæða starfsemi. Auk þessa má gera ráð fyrir að skattyfirvöld taki upp skattskil verkkaupans þannig að innskatti verkkaupa af reikningum „verktaka“ verði hafnað. Jafnframt má ætla að skattyfirvöld leggi tryggingagjald á „laun“ verktakans. Auk þess bera verkkaupinn (launagreiðandinn) og verktakinn (launþeginn) sameiginlega ábyrgð á vangreiddri staðgreiðslu skatta. Að telja rangt fram í þá veru sem hér hefur verið tæpt á getur haft verulegar fjárhagslegar afleiðingar fyrir „verktakann“ og „verkkaupann“. En þar með er ekki öll sagan sögð. Samningssambandið getur líka valdið fjárhagslegu tjóni í öðrum tilvikum eins og t.d. ef verktakinn slasast við störf og hefur ekki sjálfur tryggt sig eins og almennt er skylt ef viðkomandi hefði verið launþegi verkkaupa. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sund og Halla Hrund Valdimar Tr. Hafstein Skoðun Svargreinin sem Mogginn neitaði að birta Skoðun Hér er elíta, um elítu, frá elítu, til elítu Ragnar Kjartansson Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Hvers vegna Katrín? Elín Hirst Skoðun Opið bréf forsetaefna til Útvarpsstjóra Ellefu forsetaefni Skoðun Mannréttindi fólks með andleg veikindi eða fíknisjúkdóma á Íslandi eru lítil sem engin Steindór Þórarinsson Skoðun Falinn fjársjóður fyrir atvinnulífið Ásgeir Ásgeirsson Skoðun Hvar varstu? Margrét Eymundardóttir Skoðun Stuðningsmaðurinn og valdið Ólöf Þorvaldsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Að velja réttu manneskjuna Starri Reynisson skrifar Skoðun Þolinmóðan mannvin á Bessastaði! Aleksandra Wasilewska skrifar Skoðun Hvar varstu? Margrét Eymundardóttir skrifar Skoðun Um 60 prósent af farartækjum Póstsins umhverfisvæn Ásdís Káradóttir skrifar Skoðun Auður í krafti karla Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Er lýsi eins skaðlegt og það er bragðvont? Dögg Guðmundsdóttir, Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Hommar og hegningarlög Kjartan Þór Ingason skrifar Skoðun Að breyta heiminum Valgeir Magnússon skrifar Skoðun Baldur í stóru og smáu Kristín Kristinsdóttir skrifar Skoðun Stuðningsmaðurinn og valdið Ólöf Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Mannréttindi fólks með andleg veikindi eða fíknisjúkdóma á Íslandi eru lítil sem engin Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Baldur bak við þig stendur Hrund Þrándardóttir skrifar Skoðun Falinn fjársjóður fyrir atvinnulífið Ásgeir Ásgeirsson skrifar Skoðun Hvers vegna Katrín? Elín Hirst skrifar Skoðun Sund og Halla Hrund Valdimar Tr. Hafstein skrifar Skoðun Svargreinin sem Mogginn neitaði að birta skrifar Skoðun Hvar varstu? Margrét Eymundardóttir skrifar Skoðun Verndari samfélagssáttmálans Ásdís Hanna Pálsdóttir skrifar Skoðun Ég treysti dómgreind Katrínar Eydís Aðalbjörnsdóttir skrifar Skoðun Ef Landsvirkjun verður ekki seld vitum við hvers vegna Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hvern ætlar þú að kjósa? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Vitundarvakning um auðlindir þjóðar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Opið bréf forsetaefna til Útvarpsstjóra Ellefu forsetaefni skrifar Skoðun Það er einfalt að vera kosningastjóri Höllu Tómasdóttur Vigdís Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Villir á sér heimildir Jón Steinar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Kaldhæðni Katrínar Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Það á að kjósa með Exi Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Það er nú bara þannig með hann Jón... Hjördís Sjafnar Ingimundardóttir skrifar Skoðun Katrínu sem forseta. Eiríkur Finnur Greipsson skrifar Skoðun Óvelkomið Evrópumet Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Sjá meira
Nú um þessar mundir þurfa einstaklingar að fara að huga að hinni árlegu skattframtalsgerð. Oft hafa fyrirtæki samið við einstaklinga um að þeir séu verktakar hjá viðkomandi en ekki launþegar. Hér þurfa menn að staldra við því að það er ekki á þeirra valdi að ákveða hver skattaleg staða þeirra er, þ.e. hvort þeir eru skattlagðir sem verktakar eða launþegar. Skattyfirvöld hafa ríkar heimildir til að meta starfssambandið og skattleggja eftir því hvort þau telja vera um að ræða. Verulegur munur er á því hvort einhver teljist launþegi eða verktaki. Verktaki hefur með höndum sjálfstæða starfsemi. Hann hefur mikið frjálsræði í sínum störfum og ræður t.d. innan vissra marka hvenær hann vinnur verkið og hvort hann vinnur það einn eða með öðrum. Alla jafna er frekar einfalt að kanna hvort einhver sé verktaki eða launþegi. Þau atriði sem benda til þess að frekar sé um að ræða launað starf en verktaka eru til dæmis; að viðkomandi beri engan kostnað af verkinu/starfseminni; starfsstöð hans er hjá verkkaupa sem skaffar honum þau tæki og tól sem hann þarf til að vinna verkið; hann vinnur fyrir einn eða fáa verkkaupa og fær greidda þóknun þegar hann tekur orlof og í veikindum. Hér skiptir ekki máli hvort einstaklingurinn fær greitt fyrir verkið beint eða í gegnum félag. Ef einstaklingur hefur fengið greitt fyrir starf sitt sem verktaki en staða hans er í raun eins og um launþega sé að ræða þá geta skattyfirvöld endurákvarðað skatta viðkomandi. Þá má gera ráð fyrir að skattyfirvöld hafni framtöldum kostnaði og stofn til greiðslu skatta hækki sem því nemur. Ef viðkomandi „verktaki“ hefur verið skráður á virðisaukaskattsskrá og innheimt virðisaukaskatt má gera ráð fyrir að skattyfirvöld hafni öllum innskatti „verktakans“ þar sem ekki verður talið að hann hafi með höndum sjálfstæða starfsemi. Auk þessa má gera ráð fyrir að skattyfirvöld taki upp skattskil verkkaupans þannig að innskatti verkkaupa af reikningum „verktaka“ verði hafnað. Jafnframt má ætla að skattyfirvöld leggi tryggingagjald á „laun“ verktakans. Auk þess bera verkkaupinn (launagreiðandinn) og verktakinn (launþeginn) sameiginlega ábyrgð á vangreiddri staðgreiðslu skatta. Að telja rangt fram í þá veru sem hér hefur verið tæpt á getur haft verulegar fjárhagslegar afleiðingar fyrir „verktakann“ og „verkkaupann“. En þar með er ekki öll sagan sögð. Samningssambandið getur líka valdið fjárhagslegu tjóni í öðrum tilvikum eins og t.d. ef verktakinn slasast við störf og hefur ekki sjálfur tryggt sig eins og almennt er skylt ef viðkomandi hefði verið launþegi verkkaupa.
Mannréttindi fólks með andleg veikindi eða fíknisjúkdóma á Íslandi eru lítil sem engin Steindór Þórarinsson Skoðun
Skoðun Er lýsi eins skaðlegt og það er bragðvont? Dögg Guðmundsdóttir, Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Mannréttindi fólks með andleg veikindi eða fíknisjúkdóma á Íslandi eru lítil sem engin Steindór Þórarinsson skrifar
Mannréttindi fólks með andleg veikindi eða fíknisjúkdóma á Íslandi eru lítil sem engin Steindór Þórarinsson Skoðun